Onderwerp: Wat heb ik nodig voor 12V aan boord?

In het verleden is mijn bootje compleet kaal gestript wat betreft elektriciteit. De boordlampjes zijn binnen zelfs losgeknipt, er steken aan beide kanten nog twee zielige stukjes kabel uit.

Nu wil ik mijn bootje wat vaker voor tochten gebruiken en wat comfort vergroten door opnieuw elektriciteit (12V) aan te leggen. Willen jullie met mij meedenken of ik voor aanschaf aan alle onderdelen heb gedacht of dat ik nog iets vergeten ben:

Zonnepaneel + bevestigingsmateriaal
(verleng)kabel

BMS
Accu

Elektriciteitsdraad
Zekeringen
Schakelpaneel
Stopcontact

Is het mogelijk om voor het opladen van de accu makkelijk te wisselen tussen zonne-energie en walstroom of is dat lastig? Of verschilt dat per merk?

Geen zorgen, deze dummy gaat hulp inschakelen bij de uiteindelijke installatie.

Klein bootje, zou ik klein beginnen.
Zolang je geen grote gebruikers hebt is een accu en een simpele instalatie genoeg voor een paar lampjes en evt een kleine stuurautomaat. Zou je zeker 3 dagen mee moeten kunnen varen. (dagtochten)
Dan accu alleen opladen in de haven of mee naar huis en daar opladen.
Accu mag een lithium zijn, maar hoeft niet.
Zonnepaneel is leuk, maar zolang je niet met een koelkast begint niet echt nodig.Die centjes kan je beter aan een iets groter accu besteden.

Ik zou, met behulp van iemand met kennis van zaken eerst eens goed nagaan wat je precies wilt en daarvoor nodig hebt. Op basis van wat jij nu aangeeft kun je niet echt een zinvol antwoord formuleren.
Denk eens na over het volgende:
- wat voor gebruikers heb je en hoeveel is het verbruik/uur (lampen, wellicht komt er nog een instrument bij)?
- hoe lang wil je los van het net blijven? M.a.w. hoeveel capaciteit moet je accu hebben?
- wat mag het kosten? Dat is b.v. van invloed op de soort accu, lader etc. die je wilt kopen.
- enzovoorts...

Een goede vraag is vaak belangrijker dan een goed antwoord...

Voor op je lijstje:
Krimptang om rode, blauwe of gele stekkertjes, oogjes enz mee aan te knijpen.
Wago klemmetjes zodat je geen kroonsteentjes hoeft te gebruiken
Multimeter, zodat je kan meten of er stroom doorkomt.

Kies voor zo zuinig mogelijke verbruikers, zoals led ipv gloeilampen. Vaak wat duurder, maar scheelt veel in je mogelijkheden qua tijd zonder laden.

Zekering kastje, hoofdschakelaar.

Zelf sluit ik apparaten met een eigen aan/uit schakelaar rechtstreeks aan op het zekeringkastje en niet via een schakelpaneel.

Nog even wat extra informatie:

Huidige gebruikers/opladers:

- led toplicht
- telefoon
- handheld marifoon
- tablet voor navigatie
- elektrische buitenboordmotor

Gewenste aanvullingen:

- led boordverlichting
- led binnenverlichting
- compressor koelbox
- stuurautomaat (ooit)

Enkele vragen
Wat voor bootje? Wat voor de een klein is is voor de ander groot.
Dieselmotor of buitenboordmotor al dan niet met spoel?

Zelf heb ik een 8 meter kajuitzeilbootje met weinig electra. Een klein Ali ledlampje van 1.5 watt welke aan het plafond hangt (en meer dan voldoende licht geeft), een lampje in de kooi, enkele USB aansluitingen en een aansluiting voor de stuurautomaat. Verder twee herlaadbare lampjes die zo nodig bijgeschakeld kunnen worden of voor de sfeer.
In de navigatieverlichtjng zit LED met uitzondering van het toplicht. ‘s nacht zeilen doe ik zelden en als ik op de BBM motor vaar dan levert de spoel voldoende electra.
Verder is jouw lijstje het zelfde als mijn lijstje met uitzondering van de koelbox. Er zit een 44A accu in de boot.

Ik heb een Leisure 17 (5,18 m). De buitenboordmotor heeft een eigen accu die nergens anders voor is te gebruiken (E-propulsion 1.0 plus).

Van alles wat je noemt gaat eigenlijk alleen je koelbox veel stroom gebruiken. Kies die dus zorgvuldig uit.

Als je de levensduur meeneemt is een 100 AH LiPo4 accu tegenwoordig net zo duur als een goede AGM 180Ah. Let wel op dat de acculader dat ook aankan.

Een zonnepaneel is geen must, maar vergroot wel je mogelijkheden. Levert wel weer meer instalatiegedoe op.

Als je het super simpel wil houden heb je aan een lader en een accu (en een hoofdschakelaar) genoeg. En hou je startaccu gewoon gescheiden.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

edit: Ik had niet gelezen dat je electrisch vaart. Evengoed zou ik dat systeem gescheiden houden.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Een goede compressorkoelbox of -lade verbruikt niet zo heel veel hoor. De vermelde vermogens zijn wanneer de compressor draait, en dat is maar een aantal keer per uur enkele minuten. Afhankelijk van de buitentemperatuur natuurlijk. Als ie 20 Ah per etmaal verbruikt is het al veel (als mijn geheugen mij niet bedriegt).

Verder eenvoudig houden inderdaad. Kleine boot = kleine ruimte = kleine zonnepanelen = kleine opbrengst en ze zitten / liggen altijd in de weg. Dat levert op zo'n klein bootje helemaal niks op, dat geld zou ik in een grotere accu stoppen. (Tenzij je het gewoon leuk vind, met een zonnepaneel klooien, dan ook vooral doen!)

Dit zou mijn lijstje zijn:

• Walstroomaansluiting
• Acculader
• Accu (gelijk LFP-accu, die kosten echt de wereld niet meer)
• Hoofdschakelaar en hoofdzekering
• Zekeringen in zekeringkastje
• Lampen en andere dingen met een eigen schakelaar hoeven niet via schakelpaneel
• Schakelpaneel voor dingen als navigatieverlichting, bilgepomp, USB-oplaadpunten telefoon/tablet en wat je allemaal nog meer wil kunnen aan- en uitzetten
• Bits & bobs: kabels, kabelschoentjes, krimpkous, tangetjes etc.

Met een 100 Ah LFP-accu kun je, met een goede compressorkoelbox, makkelijk 3 volle dagen toe. Een energiebalans opstellen helpt je daarbij. Per "ding" dat stroom vraagt zet je achter elkaar:

• Welk vermogen (Watt) het ding heeft;
• Hoe lang staat het per 24 uurs-periode aan (hour)
• Daarmee kun je het energieverbruik berekenen (Watt x uur = Watthour = Wh. Loopt het in de duizenden, dan noemen we het kWh (kiloWatthour)

Een 100 Ah-accu op 12 V staat gelijk aan 1.200 Wh. Komt je energiebalans uit op 200 Wh per dag, dan kun je dus 6 dagen doen met je accu.

Prima samenvatting!

DeBommel schreef :
Kleine aanvulling: maar deze wél zekeren, kan voor de hele groep, als je er één groep van maakt.

Absoluut waar!

Gemeten stroomverbruik van onze koelbox; koeling gemiddeld 0,67A = 8,7 Watt 16 Ah/dag

Het feit dat de motor al zijn eigen accu heeft, maakt de installatie beslist overzichtelijk
De voornaamste stroomverbruiker zal de koelbox/koelkast zijn al ligt op een wat kleinere boot een koelbox het meest voor de hand.
Ik ben alleen wat sceptischer over het aantal ampères die per uur benodigd zijn. Ook als je kiest voor een echte mobiele zuinige koelbox zoals de Engel koelboxen (die in de haven ook op 230v kunnen) is een verbruik van gemiddeld 1 AH laag. 1,5 AH is afhankelijk van het gebruik en de omgevingstemperatuur eerder reëel. Als je daar overigens naar op zoek gaat bij winkels voor kampeerrusting zijn daar scherpere prijzen te vinden(relatief) dan bij de watersporthandel. De goedkope koelboxen die voor in de auto bedoeld zijn, kun je links laten liggen. En een goede koelbox neemt helaas ook ruimte in vanwege de gebruikte isolatie en zijn ook bij 32 of 40 liter inhoud de buitenafmetingen best fors en brengen ook zonder inhoud al wat kilo's mee.
Ik ben het met voorgaande reageerders eens dat mijns inziens het gebruik van zonnepanelen hier weinig toevoegt en dat je eerder moet kiezen voor grotere accucapaciteit. Punt van aandacht is hier ook waar je die accu kunt plaatsen en hoeveel die accu weegt. Op de hartlijn geplaatst in het midden van de boot zal het gewicht minder invloed hebben. Kiezen voor LiPo4 bespaart gewicht. Bij de plek voor de accu geldt ook dat je niet wilt dat bij minst of geringste de bekabeling in aanraking komt met water, ook dat beperkt het aantal plekken waar je de accu kunt plaatsen. Datzelfde geldt ook voor het schakelpaneel en de laadapparatuur.
De grootste uitdaging is niet de opbouw van elektrische installatie zelf, waar je ook hulp bij kunt inroepen, maar het vinden van de plekken waar je zaken installeert en waar je kabels wegwerkt.

Bepalend voor je verbruik is de koelkast, de rest valt daarbij in het niet.

Denk er nog eens over na of je echt wel die koelkast wilt hebben. Bier en yoghurt bovenop de kiel bewaren gaat ook prima.

Voor alleen die koelkast heb je een veel zwaardere, ingewikkelder en dus duurdere installatie nodig.

keeszeiler schreef :
Mijn plotter en mijn stuurautomaat nemen beide afzonderlijk meer stroom dan mijn koelkast. Gemeten niet van horen zeggen op het internet.

Maar ik heb TS niet gehoord over een plotter, en ik weet niet hoe vaak hij zijn stuurautomaat gebruikt. Dat is heel sterk wisselend. Maar jij kan er niet voor kiezen om je biertje op de hand koud te houden.

Je hebt overigens een heel zuinige koelkast, data raad ik ook TS aan. Ik had een Waeco koellade, die was erg zuinig.

Enige nuance over het paneel. Als je deze op een mastje zet aan je hekstoel en hem af en toe naar de zon draait is de opbrengst helemaal niet zo weinig. En 50-watt kan je zo al snel kwijt

Bert65 schreef :
Over een paneel; Als je plek hebt voor een niet flexibel paneel is het de moeite waard. Kun je alleen maar een flexibel overloopbaar paneel kwijt dan is het belangrijk te weten dat dit soort panelen duur zijn, snel stuk gaan en betrekkelijk weinig stroom leveren.

Mocht je overwegen de koelkast (voorlopig) achterwege te laten dan kan ik je deze koelbox van harte aanbevelen. Goed koud je spullen erin en af en toe eens wat nieuwe voorraad uit het vriesvak van de supermarkt, en je hebt best een tijd koel spul. Voordeel is ook dat ie zacht is.

Wij hebben overigens net de variant met koelventilator gekocht, maar daar heb ik nog geen ervaring mee. De reden om voor deze te gaan is dat wij de 'koelbox capaciteit' van deze zo goed vinden.

Dank voor jullie tips. Ik zet het benodigde gereedschap op mijn boodschappenlijstje en haal het zonnepaneel er voorlopig af. Ik denk niet dat ik langer dan 2-3 dagen buiten de haven zal verblijven. Ik zal het wel zodanig installeren dat ik indien nodig een zonnepaneel kan toevoegen.

Ik was vooral verrast door het daadwerkelijke stroomverbruik van een koelbox... Dan moet ik wel uitkomen met een grotere accu. (ik ga nog even rekenen over hoe groot).

Voorheen heeft de accu onder de bank gezeten, en ik hoop dat hij daar weer kan, maar ik ga inderdaad eerst kijken waar ik de zekeringen/schakelaars kwijt kan en hoe ik de draden netjes weg kan werken. Het wordt in ieder geval een LifePO4.

LeisureLola schreef :
LiFePO4 zijn, helaas, meestal hoger dan vergelijkbare lood accu's

Als ik mij goed herinner heeft forumlid mrtnm ook een Leisure 17 gehad.
(heeft nu een maatje groter)

Met zijn Leisure 17 heeft hij ook mooie reizen gemaakt.
Ook over de techniek/elektra had hij vlgs mij van alles geschreven.

Dit is ook een interessant topic voor mijzelf om te volgen.
Mijn Lanaverre L17 heeft een nieuwe accu nodig voor voortstuwing en de rest.
Die rest heeft dan geen koelbox en geen plotter.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Wellicht is deze link helpend? www.leisure17-22.nl/techniek/l...-1/stroom-op-de-boot