Onderwerp: Ideale plek grootschoottraveler

Ik las in een test dat de ideale plek voor de grootschoottraveler niet op het kajuitdak is, maar midden in de kuip. Dit zou het mogelijk maken om beter te trimmen. Waar zit dit voordeel in? Want in de basis is het kajuitdak natuurlijk een comfortabele plek, omdat die meer ruimte in de kuip geeft. Ik heb zelf een Dehler 31 waar de traveler in de kuip zit, maar ik verwacht mijn nek er nog wel eens over te breken. Maar kennelijk is de plek voor trimmen heel goed, dus dat is mooi.

Wie kan mij uitleggen waarom midden in de kuip de beste plek is?

Zou t te maken hebben met t feit dat de grootschoot dan verder achter op de giek aangrijpt en je de krachten beter verdeeld??
Kan me voorstellen dat je achterop een hefboom ( giek) meer effect kunt uitoefenen dan voor de helft van de afstand.

stuurman kan makkelijker bij de grootschoot

je hoeft niet op te staan om de grootschoot te bedienen, lijkt me ook wel prettig als je in zwaar weer vertoefd...

Aangrijppunt zover mogelijk naar achteren maakt het bedienen ook een stuk lichter (makkelijker)

Je nek breken kan ik me wel wat bij voorstellen, bij ons zit hij wel in de kuip en dan tegen de ingang van de kajuit aan, geeft maar zelden een probleem dat je lastig naar binnen kan

Daarnaast is de overloop achterop veel effectiever doordat die een groter bereik heeft.
Als de overloop op het kajuitdak staat heeft een kleine wijziging daar veel meer uitslag op de giek dan als je hem achterop hebt, en dus kan je met een overloop achterop preciezer trimmen.

En door de overloop achterop te zetten gaat je aangrijpingspunt op de giek verder naar achteren, wat het opgebouwde moment (buiging) in je giek weer reduceert.

Groeten,
Johnnie

De ideale plek van de overloop hangt af van je perspectief:
- vanuit zeilersoogpunt is er maar 1 goede plek, in de kuip en liefst zo ver mogelijk naar achteren zodat aangrijp op de giek optimaal is ; kost dan immers minste kracht omdat hefboom dan de totale gieklengte is

- vanuit comfortoogpunt wil je waarschijnlijk de kuip vrij houden, dan lijkt een plek op het kajuitdak idealer dan in de kuip maar bedenk dan wel dat de stuurman er niet bij kan, het verstellen moeizaam en zwaar gaat, je altijd te laat bent om vlagen op te vangen met de overloop en de giek zwaarder wordt belast

Voor mij is er maar 1 ideale plek en dat heeft alles te maken met mijn eigen (zeilers)perspectief

Hangt ook van je type boot af, is mijn ervaring. Heb je een lichte (en sportieve) boot, dan wil je als stuurman zelf alles bedienen, vooral op het moment suprème, bij overstag of vlagerige wind.
Bij een grotere boot (7 ton) heb je wat meer tijd om te handelen.
Ligt er natuurlijk ook aan of je op een rivier zeilt of op ruim water.
Bij onze Jeanneau zit de overloop op het kajuitdak. Toch had ik hem liever dicht bij de hand. Heeft, denk ik, te maken met het 'zeilgevoel', wat ik op mijn vorige boot meer had. (Een Diamant 3000, die continue aandacht vraagt).

In principe is er weinig verschil in functionaliteit, als je maar goed met blokjes, lijntjes en klemmetjes speelt. Een overloop ih midden vd giek moet een stuk meer vertraagd zijn en heeft dan hetzelfde effect op de trim bij een zelfde hoeveelheid lijn inhalen / uitvieren. Idem voor de grootschoot: die moet meer vertraging maar dan werkt het precies hetzelfde. Enige is dat de kans dat de giek gaat buigen een stuk groter is, het stelt dus hogere eisen aan je giek.

Voor een even goede bediening heb je bij plaatsing op het kajuitdak dus meer blokken en meer meters lijn nodig en is het goed positioneren vd klemmen ed. lastiger. Reden waarom je dat weinig ziet en de overloop op het kajuitdak meestal vergelijkbaar uitgevoerd is aan eentje in de kuip, op dat moment wordt de bediening beduidend lastiger. Overloop in de kuip is dus meer volgens het KISS-principe en daarom eerste keus als de nadelen niet tellen.

Ik heb zelf dit jaar een Duetta 94 gekocht (Dehler 31) en verwachtte wel een enkele blauwe plek. Echter niemand heeft zich dit eerste jaar aan de overloop gestoten. Waarom dan de moeite doen? Bij het ontwerp past geen dekoverloop.

Overigens is mij First weg, maar om mijn avatat nu DehlerPrins te noemen.

FMJ schreef : Niet helemaal waar, als de aangrijping halverwege de giek zit heeft 1 cm verschuiven op de rail hetzelfde effect op het zeil als 2 cm verschuiving indien deze aan het einde van het zeil zit.
Zolang je de belasting op de haal lijnen hetzelfde houd is het effect per uitgevierde/ingehaalde cm lijn op het zeil gelijk.

Ook is het zo dat hoe dichter de overloop bij de giek zit (horizontaal gezien) hoe beter je met de twist kan spelen. Het kajuitdak kan dus wel degelijk voordelen hebben voor de trim en het einde van de giek is zeer zeker niet altijd de beste plaats vanuit trim oogpunt gezien.

Wel moet je, zoals terecht aangehaald, wel een zwaardere giek en zwaardere blokken en railsen hebben omdat de te verwerken krachten groter zijn.

Een ander voordeel van de rail niet helemaal achterop is dat je boot een stuk minder doorbuigd als je aan de wind vaart. Nu zie ik hier al wat vraag tekens verschijnen, maar je moet het voor de aardigheid eens opmeten. Span eens een touwtje over je boot, plaats de grootzeil val aan het einde van je giek en scheur de schoot aan zo hard als je kunt, meet dan eens het hoogte verschil van het tuowtje over dek. Een gemiddelde 35 voeter (licht gebouwde cruiser) buigt wel 2-3 cm door en een lekker stijf gebouwde cruiser/racer ongeveer de helft.

Erikdejong schreef : Kan je dat uitleggen?

Is vrij simpel. Doordat de afstand tussen giek en overloop kleiner is hoef je de overloop minder te verplaatsen om het zelfde effect te krijgen. Van uitgaand dat de hoog geplaatste overloop even lang is als de laag geplaatste heb je dus meer stel ruimte.



Het plaatje geeft dit duidelijk aan. Als je de kar op de overloop B naar positie 3 verplaatst, zou je deze op overloop A maar naar positie 1 hoeven te verplaatsen om het zelfde effect te krijgen. Omdat de overloopen even lang zijn heeft overloop A meer effect. Omdat daar de kar ook nog naar positie 2 verplaatsen kan worden.

Erikdejong schreef :
Dat bedoelde ik te zeggen in andere woorden. Halverwege heb je dubbel zoveel vertraging nodig (meer blokjes en lijn dus). Maar heb je die blokjes en lijntjes dan trimt het precies hetzelfde.

Minder verplaatsen voor hetzelfde effect snap ik, maar hoe is dat 'beter met de twist spelen'? Dat maakt het juist onnauwkeuriger.

Dat tweede had ik even over het hoofd gezien, overlopen op het kajuitdak zijn vaak beduidend minder breed dan die in de kuip. Dank.

Een bewerkelijker variant dan de overloop is het systeem met twee grondblokken voor de grootschoot, op beide boorden één, waardoor je de giek in vrijwel alle posities kan plaatsen. Dan heb je geen struikelblok in de kuip.

met weinig wind wil je graag wat meer twist in je zeil hebben. omdat te bewerkstelligen kun je drie dingen doen:
kraanlijn aanhalen,
starre neerhouder verlengen,
of overloop naar loef trekken en grootschoot vieren. hierbij gaat het om de hoek die de grootschoot maakt tenopzichte van vertikaal. Als je giek behoorlijk hoog boven de overloop zit moet je de kar dus heel erg veel verder naar loef trekken om hetzelfde te bewerkstelligen, vaak zelfs zover dat de overloop niet lang genoeg is. Bij een overloop op het dak zit deze dus optimaal dicht bij de giek en heb je vaak meer en makkelijker invloed op de twist van het zeil.
Een brug zoals op de Hunter zou vanuit dat oogpunt nog beter zijn, die zit namelijk aan het einde van de giek. Persoonlijk vind ik dat deze beugel de boot er absoluut niet mooier opmaakt, maar vanuit een trim oogpunt is er zeker wat voor te zeggen.

EDIT:
Christiaan was me voor, ik werd even afgeleid door de telefoon en het duurde dus een half uur voordat ik mijn antwoord klaar had

Ben ook niet van plan te wijzigen, was simpelweg benieuwd naar wat u eigenlijk de beste plek zeiltechnisch is en waarom. Daarop heb ik met alle antwoorden wel zicht gekregen, dus bedankt daarvoor

Net gezien ni Zilt Magazine... Hugo Boss, zo'n Open 60 racebak, heeft zijn grootschootoverloop ook voor zijn kajuitingang staan!



Ik moet er dan wel weer bij zeggen dat zijn kajuitingang zo'n beetje helemaal achterop de boot zit, maar toch!

Groeten,
Johnnie

@Trotti, waarschijnlijk net als bij jou en mij? Alleen is onze kuip relatief wat langer.

Nou, zelf nog eer als bavaria's, jeanneau SO's en andere comfort containers... De overloop zit hier zelf voor de kajuitingang! Die van mij zet er net achter... Bij jouw spirit toch ook?

Groeten,
Johnnie

Een cm of tien aan het uiteinde van de giek, de Rev is dan wel wedstrijd getuigd

Een overloop 'op het dak' werkt ook erg goed om de giek 'vast te zetten'. Minder gezwiep van dat ding in de haven...

Verder heb ik 'm liever vlakbij het roer.

En in ieder geval niet pal voor de kajuitingang waar-ie nu zit

Allemaal uit puur praktische overwegingen trouwens...