Onderwerp: Overstag met alleen rolfok uit

bredezeiler schreef :
En zonder gijp!

Baasklusje schreef :
Ik zou eens een GPS track aanzetten, bv met RaceQs (app) dan kan je zien wat er gebeurt. Ben ook benieuwd naar de uiteindelijke overstag hoek voor en nadat de boot weer op koers ligt. Zoals BK zegt: 270 graden is eigenlijk alleen mogelijk met een gijp tenzij je al vrij ruim vaart voor de overstag.

Mijn overstaghoek is iets meer dan 90 graden, dus stel ik begin met 45 graden ware windhoek en ga overstag: als ik dan 270 graden draai zit ik op 135 WW dus RUIM door de gijp heen.

Als je na een draai van 270 niet gijpt ben je begonnen met (meer dan) 90 graden ware wind hoek.

Het weer terug op gang komen over de andere boeg ging inderdaad ook maar net...
Er zal best een verschil zitten tussen mijn gevoelsmatig draaien en feitelijke koersverandering

Over wat voor zeilboot praten we?

Sun Odessey 28

bredezeiler schreef :
Profiel aanpassen goed idee?

Waterblok schreef : Goed idee!

Ik ben blij dat er nog boten overstag gaan, ook al is het alleen op de fok. Op lange bezeilde koersen zie ik vaak vrijwel alle kajuitzeilboten alleen op de genua varen. De grootzeilen liggen nog keurig onder de huik.

Overigens wil je overstag met alleen de fok, moet je dat te allen tijde op snelheid doen. Daarna niet meteen aan de wind, maar iets vallen en snelheid opbouwen en daarna de schoot weer aan. Zo doe ik dat althans. In veel gevallen vind ik snelheid belangrijker dan hoogte.

Bij mij lukt overstag gaan met alleen de genua, als ik hem eerst iets inrol. Zonder inrollen verlies ik snelheid en kom ik niet eens door de wind. Ben natuurlijk niet zo’n erg ervaren zeiler.

Het lijkt mij nogal een gedoe om te laveren alleen op het voorzeil als ik het zo lees.

Palomine schreef :
Dat ligt er natuurlijk maar helemaal aan wat je referentie is. Een slootje opkruisen of een paar slagen maken op het IJsselmeer. Het laatste hoeft helemaal geen 'gedoe' te zijn, als je de manoeuvre beheerst.

BK beschrijft het precies; eigenlijk komt dat er op neer, dat je tijdens een overstag met alleen een voorzeil zo lang mogelijk, zo veel mogelijk snelheid moet houden. Alles wat je daarin verkeerd doet, remt af en zorgt ervoor dat het lastiger wordt om weer op gang en aan de wind te komen.

In het geval van TS, lijkt het er vooral op, dat er te voorzichtig overstag is gegaan. Dan wordt het een hele hijs om weer op gang en op hoogte te komen.

Gr, Arent

bredezeiler schreef :
1. je moet sneller handelen, 2. niet als een gek het roer omgooien, met beleid 3. probeer eens heeel scherp te varen, dan heeft ie nog een klein tikkie nodig om overstag te gaan, en dan tegen sturen. moet lukken!

We gaan t proberen binnenkort, als deze dame weer eens mee wil !

BK: stevig (heel stevig) de overstag in sturen
Ber: niet als een gek het roer omgooien, met beleid

Das het leuke van ZF, verschillende meningen.

Het zal deels van de boot afhangen en je doel (zo snel mogelijk zijn, zo comfortabel mogelijk.. ) en het aantal handen aan boord.

De 'theorie' dat te hard sturen afremt geloof ik zelf bij overstag niet zo in, als je langzamer overstag gaat verlies je veel snelheid, je wil zo snel mogelijk door het dode punt heen zijn. BK heeft daar in het verleden ook veel analyses van laten zien dacht ik en daar kwam ook uit dat snel door de wind sturen uiteindelijk sneller is.

Wij hebben in de wedstrijd ook een tijd 'langzaam overstag' gedaan, met het idee dat de trimmers meer tijd hebben om de Genua in te halen en zo maar nu doen we weer 'hard and fast', duidelijk sneller, het is natuurlijk een kwestie van timing om dan snel de Genua over te halen en te zorgen dat je niet al te veel moet lieren.
En zoals gezegd: eerst snelheid, dan hoogte, dus ook niet gelijk volledig aan met het zeil.

Ik zou het rustig aan doen. En als je ziet dat het niet gaat lukken dan toch gewoon even de fok bak.
Beter bij een onervaren bemanning, lijkt me.

Bas van Dijk schreef :
Het ene is een mening, het andere een feit

Bij sturen is de effectieve roerhoek van belang voor de weerstand (de hoek van het roer tov de draaibeweging van de boot).

Dat ziet er zo uit bij een snelle overstag, het roer gaat in 1,5 seconde naar 25 graden uitslag.



Plaatje is uit een artikel over overstaggaan van 3 professionals (TU Delft) die er verstand van hebben.
Hier het hele artikel:

Geweldig! Bedankt Thomas. Ja, logisch wel. de remwerking wordt niet bepaald door de hoek van het roer met de boot maar de hoek van het roer met de effectieve bewegingsrichting op dat moment. Die twee zijn tijdens een overstag absoluut niet gelijk. Mooi inzicht.

Bedankt Thomas, ik ga het artikel zeker lezen.

Het is een beetje zoals Max Verstappen.

Die wint ook niet door langzaam te sturen en het gaspedaal los te laten.

Het zal allemaal wel, maar voor TS is dat het alleen maar ingewikkeld maken, hoor.
Volgens mij vaart ze geen wedstrijden.

Eerst maar eens rustig overstag, en zo dat ie ook elke keer lukt.

ja als je wedstrijd zeilt, stel je volgens mij de vraag niet hier, ik weet wel dat je dan snel moet zijn, sneller dan je nu bent als het om seconden gaat, probeer het eerst maar eens rustig

Als het op ruim water is en overstag gaan is lastig (zeker met wat zeegang): denk eens aan halzen, d.w.z. overstag gaan door te gijpen. Als de fok plat voor de wind over komt trek je hem helemaal door, dat kost dan weinig kracht. Dan oploeven; de fok produceert nog steeds weinig lift, want overtrokken. Eenmaal aan de wind wordt de stroming weer laminair, "pakt" de fok en begin je weer vaart te maken.

Persoonlijk zie ik niet hoe het gestreken grootzeil het leven makkelijker maakt. Als ik op smal vaarwater opkruis doe ik dat met grootzeil en met de fok een stukje ingedraaid, zoals op mijn profielfoto. Heb ik geen fokkemaat meer nodig. Tijdens het overstag gaan trek ik de fok aan voordat hij volledig wind vangt. De schootlier heb je zo nauwelijks nodig, misschien anderhalve slag.

Tot mijn vrouw begint te klagen dat ze niks te doen heeft. Mag ze sturen, doe ik de fok.

Overstag gaan doen velen nog op de middeleeuwse manier, toen de boten dwarsgetuigd waren of, later, meerdere langsgetuigde masten hadden.
Eronder zat dan een roertje dat ten opzichte van de lengte en massa van het schip niets in te brengen had.
Dus moesten er voorzeilen los ('ree') en werd er langzaam gedraaid door de winddruk te gebruiken.
Fok bak om het af te maken.

Dat is allemaal nergens meer voor nodig.
Roeren zijn tegenwoordig (relatief) veel groter en beter geprofileerd, je kan ermee sturen!
Geen enkele reden meer dus om het gaspedaal los te laten ('ree' en weg is 90% van de voortstuwing); het roer kan dat prima regelen zonder losse fok.
Dat loslaten van de fok haalt niet alleen 90% van de voortstuwing weg, het remt ook nog enorm (klapperend zeil aan de punt van de boot) en het vermindert de helling enorm, waardoor dat oploeven niet zo makkelijk meer gaat.

Met het stuur de bocht om dus, en gas erop houden.
Veiliger, makkelijker, prettiger én sneller.

Baasklusje, jou theorie moet kloppen, echter de bemanning moet in deze gewoon sneller handelen, dat is het probleem bij ts geloof ik

TS moet gaan varen met een volledig getuigde boot. Grootzeil en fok, zoals ontworpen. En tijdens overstag gaan naar het zog kijken.Moet een mooie haakse bocht zijn en geen vraagteken! Oefenen

Baasklusje schreef : Ik vraag me al jaren af waarom ik nog altijd "ree" zeg als ik overstag ga. Want eigenlijk moet niemand op dat moment iets doen. Behalve de persoon met het helmhout in de knuistjes. Waarschijnlijk omdat ik het op de zeilschool zo geleerd heb.

Hoewel, misschien is het voor de scheepskok die binnen boterhammen staat te smeren wel handig om te weten dat de wereld zo'n 40° om de langscheepse as gaat draaien.