Wat gelcoat is wordt al uitgelegd. Gelcoat heeft als doel om een mooie, gladde en redelijk (maar niet meer dan dat) dampdichte laag te vormen over het laminaat (meestal glasvezels met een polyester of epoxyhars). Het laminaat zorgt samen met eventueel kernmateriaal (meestal schuim of balsahout) voor de sterkte. Maar omdat de buitenkant van laminaat niet zo glad is als gevolg van de glasvezeltjes of andere redenen, zorgt de gelcoat er voor dat dit mooi strak afgewerkt wordt. Ook kan je gelcoat gemakkelijk een kleurtje mee geven.
Onderstaand plaatje is de typische opbouw van een dek van een polyester boot. De gearceerde stukken zijn het polyester laminaat, de kern is het schuim of het balsahout en de dunne toplaag de gelcoat.
Je kan ook zonder gelcoat bouwen, maar dat vraagt meestal toch weer een laagje plamuur en schuurwerk om de boel een beetje glad te krijgen en een aantal lagen verf (coating) voor de dampdichtheid en een kleurtje. Zeker voor productieboten is dus het veel efficienter om eerst een laagje gelcoat in de mal te spuiten.
Omdat gelcoat relatief dikker is dan verf zullen krassen meestal niet of nauwelijks opvallen. Kleine beschadigingen laten zich ook vrij gemakkelijk repareren. Een kras in verf is meestal meteen erg zichtbaar. Verf heeft weer het voordeel dat grotere vlakken gemakkelijker bij te werken zijn dan gelcoat.
Omdat gelcoat onder invloed van water en weer (met name UV) ook verouderd kiezen sommigen ervoor om dit te verven. Dan wordt je boot weer helemaal als nieuw en je kunt ook kiezen voor een ander kleurtje uiteraard. Verven kan ook handig zijn om grotere reparaties (als gevolg van schade of refit) netjes af te werken.