Onderwerp: Snelheid

Ik lees hier vaak snelheden die gehaald worden die een pak boven de rompsnelheid van dat schip liggen.Wil dat zeggen dat dat dan in planne gebeurd?

Verder ook de SW waarden van relatief kleinere schepen die een veel lagere ranking halen dan grotere schepen.vb GK 24 en vooral dan de J bootjes.Hoe bepaald men die SW waarden eigenlijk?

Een eend zwemt tig keer zijn rompsnelheid.

Als eerste dien je onderscheidt te maken tussen schepen die waterverplaatsend zijn, semiplanerend en volledig planerend. De meeste van onze rompen vallen onder de waterverplaatsende rompen die kunnen surfen (golfje af) en in het meest gunstige geval semi planeren (max fun e.d.). Je rompsnelheid overschrijden is niet per definitie direct planeren. Er zijn kruisers in de Marine die (bijna) 2 keer hun rompsnelheid kunnen varen echter neem van mij aan ..... die planeren niet. Zo'n stukje tekst staat natuurlijk in de schaduw van alles wat er over geschreven is maar dat terzijde.

Die formule zoals wij die gebruiken is een statische. Rompvorm, blok coefficient, nat oppervlak etc zijn van invloed op de werkelijke rompsnelheid. DE wetenschappelijke formule bestaat niet maar is een reeks van berekeningen. Wij "amateurs" gebruiken de bekende 2,45x Wortel LWL. En dan heb je weer een hot topic .... wat is nu de waterlijn. Voor de eenvoud neem ik een schip in rust, hang hem in de kraan in het water (leeg, geen zeilen lege tanks etc) haal hem op en meet de afstand van het voorste natte puntje tot het de achterste druppel. Dat is mijn LWL zonder het meetellen van een eventueel bovenwater uitstekend roerblad. Het gaat bij mij hier om de romp (hull without appandages).

Ergo:
- Je rompsnelheid overschreiden is geen unicum.
- Waterverplaatsende rompen kunnen per definitie niet in een constante plane fase komen door hun ontwerp

Dan naar je SW vraag.

Ja het is waar dat met kleinere waterlijnen soms voordeel is te behalen. Deze schepen varen voor een groot deel met minder wind al eerder zeg 90% van een theoretische rompsnelheid. Zeker als ze ook nog eens licht zijn gebouwd. Niet dat het dan vanzelf gaat want je moet het er wel uit kunnen halen en dat blijft lastig op waterverplaatsende schepen. Nadeel kan het echter ook opleveren. In de formule namelijk wordt geen rekening gehouden met golven, stroom tegen wind etc. Het kan op hobbelig water dan ook een nadeel zijn om op een kleiner schip te zitten als die bijvoorbeeld zijn hoogte niet meer kan lopen of anderzins in zijn snelheid wordt beperkt, dit terwijl de grotere zusters er rap vandoor gaan. Een groot of klein schip ..... beide hebben zo hun voordelen maar als het waterverplaatsende rompen zijn zul je je handen uit de mouwen moeten steken om constant >90% van je rompsnelheid te lopen.

Welk type schip er voordeel kan hebben zie je bijvoorbeeld ook goed in wedstrijden zoals de Sydney Hobart. Het was 1 of 2 jaar geleden dat er op handicap in de eerste 10 er naar mijn weten 8 (ook kleinere) oudere IOR modellen zaten. Het was niet al te zwaar weer, veel aan de windse rakken. Dat zou anders zijn geweest als het met een bakstag wind van 30 knopen racen zou zijn geweest. Laat dan de maxi's maar komen en je kan fluiten naar je beker met je 1 tonner.

Hoe de SW wordt bepaald is een lang verhaal maar daarvoor verwijs ik je naar de site van sailsupport. Kern is dat het niet het schip maar de prestaties van de zeilers zijn van een model in benoemde/afgesproken wedstrijden. Je kan het dus treffen dat er maar 1 boot van 1 model in sailsupport wordt gemeld en die zeer slecht zeilt. Als je dan zelf ook gaat varen begin je met die SW waarde als basis (plus en min de correctie factoren. Schroef jij de prestaties op door zeer goed te gaan varen dan zal voor dat model de SW waarde steeds ongunstiger worden.

Kort en ongenuanceerd maar ik moet wat, wordt al zo lang.

Gr Michel

Ter illustratie: de Defender 27 heeft een "officiële" waterlijn van 5,65 meter. 2,45x de wortel daarvan is 5,8 knoopjes. Nu kan ik je verklappen dat je dat op voordewindse rakken misschien kan halen met spi en 20 knopen wind, maar op een halfwinds rak met 12 knopen ga ik ruim over de rompsnelheid. Toch is dat niet door planeren of zelfs maar semiplaneren, want bij een beetje helling wordt mijn werkelijke waterlijn (door de vorm van het onderwaterschip) een heel stuk langer.

"De" rompsnelheid is dan ook een getal waar ik niet zoveel mee kan.

Goede aanvulling Dennis, je waterlijn in rust is inderdaad statisch maar niet direct gelijk aan je waterlijn (bijna nooit) als je zeilt. Wat ik wel wil benadrukken zijn 2 punten.

1) Je waterlijn beinvloed je (romp) snelheid maar dan nog overstijg je nog steeds redelijk makkelijk (bij geschikte omstandigheden) je berekende rompsnelheid op basis van je dynamische (langere) waterlijn.

2) Het is niet zo dat hoe meer helling hoe altijd langer de waterlijn, ook niet bij de oudere schepen (>20 jaar). Bij mijn boot neemt na 25 graden helling de waterlijn weer af tot die minimaal is bij 40 graden. En dan is mijn waterlijn zelfs korter dan in rust. Daarnaast kan je als hoofdregel stellen dat een boot rechtop varen sneller is dan onder forse helling. Je waterlijn wordt al zeilend alleen al langer door de golftoppen die je krijgt bij boeg en spiegel en door de inzinking van je romp in het golfdal. Daar heb je geen helling van 20 graden voor nodig. Al zeilend zinkt mijn dobber bijna 10 cm in als ik op rompsnelheid zeil op vlak water.

Al zeilend wordt je waterlijn dus langer doordat:
- je steeds dieper in het water komt te liggen bij stijgende snelheden
- er ook nog eens een golftop komt bij zowel de boeg als de spiegel
- helling speelt hier als 3e factor een positieve maar uiteindelijk ook een negatieve

Gr Michel

Maar als je dan mijn etap 22 als voorbeeld neemt.
Loa is 6.60m
lengte waterlijn is 5.40m
theoretische rompsnelheid is dus +/- 10.5km/h

Maar mijn lengte waterlijn kan toch nooit langer dan de loa zijn denk ik dan...

neem toch 6.60m als waterlijn,kom ik op +/- 11.6 km/h.uit.
Ik heb echter op gps al 12.5 km/h gevaren,wat dan eigenlijk toch onmogelijk is?

In de eerste plaats is de formule '2.45x wortel waterlijn' een veel te algemene, die houdt geen rekening met je rompvorm bv.
En in de tweede plaats heb jij gemeten op het Hollands Diep, neem ik aan. Weet je hoe hard het daar kan stromen? De GPS meet je snelheid over de grond, de snelheid door het water is echter waar je naar moet kijken als het over de rompsnelheid gaat.

Dat was idd op het HD
Mijn anologe snelheidsmeter zat ook wel een stukje boven de 6 knp uit

Ik hoef me dus niet te schamen als ik geen 8knp haal..
Het was maar omdat ik ergens gelezen had van 7m bootjes die boven de
7 knp zeilden.Die horen meer bij de toogverhalen ipv straffe verhalen dan

Onderschat de factor "zeilerslatijn" ook niet, dat is familie van het "visserslatijn"



Maak je dus niet al te druk over al die snelheden ver boven de rompsnelheid. In werkelijkheid zullen de constante snelheden er niet vaak gek ver boven liggen, bij een beetje normale (niet-wedstrijd) schepen.

Waarom anders denk je dat al die ouwe schippers op een leugenbankje zitten?

Binnen dit zelfde kader zul je nog vaak genoeg zeilers horen praten over 5 Bft terwijl de vlaggen maar net van de mast afkwamen en er, behalve dat van die zeezieke opstapper, geen wit koppie te zien was.....

Ach, 5Bft of 5 knopen, wat is het verschil? De koeien waaiden van de dijk zeg ik je!

deze gaat wel snel 8O

Mijn ervaring is dat golven van achteren de snelheid flink kunnen opjagen.
Normaal is het zo dat boven de rompsnelheid de achterkant van de boot in het golfdal van de boeggolf komt te liggen. Je vaart dan helling op, tegen de boeggolf op. Dan is er wel erg veel energie nodig om nog harder te gaan.

Maar als nu de achterkant van de boot door een golf opgetild wordt, vaar je niet meer helling op, en kan de bootsnelheid weer toenemen. Wordt de kont nog verder opgetild, dan ga je zelfs helling af varen, surfen. Je kunt zo soms een leuk stukje met elke golf meerijden, waardoor ook de gemiddelde snelheid omhoog gaat.

Zo kom je aan leuke cijfers. Normaal houdt mijn boot het bji 7.5 knopen wel voor gezien, maar in een uitzonderlijk geval heb ik wel eens heel even 16 knopen op de GPS geklokt. Dat laatste zegt natuurlijk niets over de bootsnelheid. Maar is wel spannend om mee te maken. En leuk om te vertellen

Inmiddels staat het snelheids records voor moth zeilers op 30 knopen!!
en dat met een waterlijn van 30 cm!!

Groeten,
Globe_Trotti

de formule voor rompsnelheid is ook maar een simpele vuistregel, diepte van water, golven enz hebben een invloed die er niet in verwerkt zit (ik meen me te herinneren dat de regel geldt voor heel diep water, geen golven etc).
Toch is het leuk je rompsnelheid te kennen en die te evenaren, vind ik. Dan weet je dat je het niet gek doet. Ga je er 15% over heen, is het toch kicken...

Er zijn boten waar dat onder helling wel zo is: rechte steven, relatief breed, met een 'uitwelvende' vorm (breedte op dekhoogte veel meer dan op waterniveau).

Dat zijn vaak ook de boten die aan de wind en onder helling behoorlijk onrustige stuureigenschappen hebben, dus het is maar net welke van de 2 kwaden je kiest: minder snelheid, of minder comfort. Iedereen zal daar z'n eigen compromis in moeten zoeken en vinden.

Mag je de LWL voor de rompsnelheid in de boog buitenom meten dan, of 'telt' alleen afstand in rechte lijn tussen begin- en eindpunt? Die laatste kan inderdaad nooit langer zijn dan de LOA... (en lijkt mij eigenlijk de bepalende voor de boeggolf...)

Je hebt meerdere waterlijnen maar die zoals we die gebruiken in de formule is rechte lijn. Laten we die "statisch" noemen. Als je snelheid maakt wordt ook die waterlijn langer. De afstand van het voorste tot het achterste natte puntje wordt, bezien in een rechte lijn, langer doordat de boot wat inzinkt in zijn eigen golfdal. Vooropgesteld dat we het niet hebben over een schip waarbij de waterlijn al even lang is als de LOA natuurlijk maar dat zijn uitzonderingen.

Gr Michel