Wow, wat een ervaring was dat. Ik dacht wellicht leuk en ook leerzaam voor sommigen hier om te delen. Gister avond kwamen wij plots in een heel bizarre storm terecht op het markermeer. / IJmeer
Even voor de context wij (mijn vrouw en ik) varen met grote regelmaat op het Marker en IJsselmeer en de Noordzee. OP het markermeer zijn we in de zomer zeker 3 a 4 keer dagen/middagen per week. We kennen deze plek dus heel goed en hebben het Markermeer ook echt in allerlei weersituaties meegemaakt. maar wat er gister gebeurde was toch even iets heel anders.
Met een windvoorspelling van minder dan 5 knopen en geen regen of bewolking, gingen we het Markermeer op vanuit de oranje sluis voor een paar uurtjes zeilen. We hadden geen haast, hadden enkel de genua 2 uitstaan en gingen met zo'n 2 knopen vooruit. Terwijl we rustig aan het kletsen waren, van de warmte en het uitzicht genoten met vrienden, etc. Ongeveer bij het vuurtoren-eiland aangekomen kwam ineens een donkere lucht op ons af vanuit het meer. We hadden al enkel de genua (op eerste rif) uitstaan en geen grootzeil, dus daarmee zijn we (op een vw koers) OK tot een knoop of 35 wind. Geen directe reden tot extra reef dus.
Maar ik zag aan de randen van het systeem wat bliksem dus ik besloot wel om om te keren en niet verder het open water op te gaan, dus weer terug richtig de oranje sluis. Dit gaf ons ook het voordeel dat we nu een ruime voordewindse koers hadden. Dus mocht het goed losbarsten dan werdt het wellicht een lekker snel stukje varen, maar verder niet veel bijzonders.....dachten we....
Nu heb ik al best wat squals meegemaakt, maar de omslag was gister zo snel dat het bijna niet te geloven was. De wolk haalde ons in. Vooral de bliksem aan de randen baarde mij natuurlijk zorgen, Dus ik hoopte nog het panton bij de oranjesluis te halen voordat de boel evt los zou gaan, maar ineens kwam het.... Regen...van achter....horizontaal...zoveel dat het zicht ,in minder van de 5 seconden, van perfect naar minder dan 10 meter ging. De wind die met de regen kwam was gigantisch. we schoten van 2 naar bijna 9 knopen. met meer dan 50 kn wind op de teller. Het water spoot letterlijk van de boeg af. Ik had gelukkig, nog net voor de regen, mijn zeiljas met capuchon aangedaan en ik had de motor vast aangezet (just in case). En gelukkig maar!! Het was direct duidelijk dat zelfs enkel de genua 2 nog veeeel te veel zeil was om te kunnen manoeuvreren op dit smalle stuk water . Mij vrouw het roer gegeven. en die gooide (vol op de motor) de neus in de wind (wat alles behalve makkelijk was) Maar we kregen genoeg druk uit het zeil. Ik kon de Val losgooien en had het zeil in een paar seconden op het dek (thank god for hank-ons
) , bliksemsnel twee zeilbinders eromheen gegooid en vastgezet aan de railing en weer terug de kuip in. De regen was intussen overgaan in horizontale hagel. Ik kon in mijn capuchon letterlijk maar 1 kant uitkijken. Enkel op de mast en de motor nu, schoten we nogsteeds met 7 knopen vooruit en werden hard richting de lagerwal gedreven. Flink gas erop en ons weer naar de hoge wal gekregen, de schellingwoude brug was inmiddels in zicht, (althans ik zag de lichten) maar de hagel kwam schuin rechts van achteren. Toen begon de bliksem overal om ons heen in te slaan. 2 keer achter elkaar, ik denk op minder dan 100 meter van ons vandaan. Wat een lawaai. Alle crew zat inmiddels veilig binnen natuurlijk, ik stond als enige nog achter het stuur, zo laag mogelijk. de hagel in mijn rug, compleet doorweekt. Onze boot is het makkelijkste aan te leggen aan de bakboordzijde. Met deze enorme wind was mijn plan om net voor de brug een 180 te draaien en dan, in de relatieve luwte van de aanlegsteiger van de brug aan te leggen. Gelukkig hadden we de fenders nog op dek liggen. Dus die eerst over de rand gelegd. Vrouw en ik (schreeuwend om over het lawaai van de hagel, wind en onweer heen te komen) het plan afgestemd. 1 Vol op de motor tot aan de brug (noodzakelijk met volle snelheid anders werden we weggeblazen), 2 vlak voor de brug een 180 draai naar stuurboord tot vlak naast de stijger, en 3 dan vol in de achteruit proberen de boot zo dicht mogelijk tegen de stijger te trekken. Hopend dat daar iets luwte zou zijn zodat we het dek op konden om de achtertros en middenspring vast te maken.
Het grote probleem was: dat we wisten dat we, zodra we de 180 draai zouden maken, de regen en hagel recht van voren zouden krijgen. Het idee om mijn duikbril uit de bakskist op te duiken schoot letterlijk even door mijn hoofd, maar daar was geen tijd voor. We moesten snelheid houden op de motor, anders werden we direct uit de koers geblazen, dus de brug kwam in rap tempo dichterbij.
De draai ging goed, maar tijdens onze eerste poging lukte het net niet de spring om een bolder heen te krijgen (zeiknatte lijn en bijna onmogelijk om iets te zien omdat de regel en hagel nu recht in onze gezichten blies. na een paar seconden lagen we al weer een meter van de kant. Dus opnieuw vol gas op de motor. Weer een bocht terug naar de brug en klaarmaken voor de zelfde manoeuvre. Gelukkig lukte ons nu wel om in 1 keer de spring om de bolder krijgen. Vol in de achteruit de achtertros er ook in 1 keer goed omheen. Alles strak getrokken. Sloeg nogmaals de bliksem vlakbij in. Mijn vrouw snel naar binnen, ik nog een minuutje buiten alle fenders iets lager gehangen en de de voortros er ook bij gezet en alle lijnen gecheckt
Na ongeveer een 15 minuten wachten was de storm overgetrokken en zagen nu dat nog 2 andere zeilboten aan de stijger hadden aangelegd tijdens de storm.
Terugkijkend was het linke situatie, vooral ook omdat er veel grote vaart is op dit gedeelte van het IJ en het echt een smal vaarwater is op deze locatie. Blij dat we er soepel doorheen zijn gekomen zonder verder enige schade aan boot of crew. Het onderstreept voor ons echt ook wel weer.
1: Weet dat het weer soms echt mega snel kan omslaan.
2: Reef op tijd. (Dat we zooo veel wind zouden krijgen was niet te verwachten, maar het feit dat we al heel klein zeilden
is enorm belangrijk geweest). Als we op groot water hadden gezeten hadden we best zo door kunnen varen.
3: Ken je procedures. Mijn vrouw en ik zijn heel goed op elkaar ingespeeld met aanleggen, zeilen omhoog en neerhalen, etc. Dus we weten beiden welke lijnen we pakken en wat onze taken zijn in verschillende situates. Alles bij elkaar duurde dit hele voorval misschien 7 minuten. Er was dus totaal geen tijd voor overleg of uitleg.
4: zorg dat je boot klaar is voor een noodsituatie. Veiligheidslijnen etc liggen bij ons altijd klaar. Zodra het weer omsloeg kostte het ons slechts seconden om de vesten aan te doen, aan te haken, etc.
5: Stem snel en duidelijk het plan van aanpak af met je crew.
Weer een goede opfrisser over de kracht van de natuur