Onderwerp: La Mavare's zeilverhalen

Noordzee NW 9

De Bark Europa bracht een bezoekje aan haar thuishaven Scheveningen. Zaterdags zou een dagtochtje worden gemaakt, met een hapje en drankje, op uitnodiging van een bedrijf dat het schip had gechartered. Het waaide evenwel wat pittig, zo'n west 5/6 Bft, dus bleef het schip aan de kade. Dat was beter voor de passagiers en de drankomzet.



Zondags zou het schip naar Amsterdam gaan om te dokken. Ik sprak de reder en vertelde hem dat ik me zo verheugd had om eens op een tall-ship te mogen meevaren. Kom morgen maar, dan mag je mee. Weer of geen weer, we moeten naar Amsterdam.
Samen met een zeilmaat meldde ik me de volgende morgen. De kapitein sprak de 30 gasten toe. Hij raadde ons af mee te gaan, de stront waaide van de dijken, NW 9 Bft. En zo vertrok de helft, wij -ervaren zeilers- lieten ons niet afschrikken.

Grote rollers liepen tussen de havenhoofden naar binnen. De Bark had moeite om naar buiten te komen. Een prachtig schouwspel, als enige stond ik boven op het dekhuis te genieten.
Boem en toen lag het schip dwars op de golven, richting het zuider havenhoofd. Ik zag ons er zo op af varen. De motor ging vol in achteruit, de stuurpomp deed het niet meer, een 2e pomp werd ingeschakeld (zo hoorde ik later) en we konden weer terug de haven in. Daar deed de kapitein nog een testrondje en opnieuw naar buiten, nu wel goed. Een uurtje bleef het schip tegen de goven in varen, weg van de lager wal. De eerste zeezieken meldden zich en werden in het dekhuis gelegd, met een dekentje en een emmertje.

Daarna konden we richting IJmuiden, halve wind, golven van zeker 4 meter. Staande op het hoofddek kon ik niet meer over de golven heen kijken. Het was genieten. Enkele stagzeilen waren gezet om het rollen tegen te gaan, voor de voortgang zorgde de motor. Eten was er genoeg, inmiddels was tweederde van de passagiers en zeker eenderde van de bemanning zeeziek. Onderdeks gaan was fataal, zo zagen we bij de anderen, dus zaten we samen op het achterdek, m'n maat werd ook een beetje katterig, mij mankeerde niets. Maar ja, ik baalde wel een beetje, dit was geen zeilen, eerder een survival.
Begin van de middag liepen we IJmuiden binnen, dat ging soepeler dan Scheveningen uit, de zeilen werden geborgen en de sluis door. Eindelijk, 2 razeilen werden gezet op de fokkemast, de motor kon uit en het schip kwam op snelheid. Meefietsende walrotten konden dit tempo niet volgen. Buiten het ruisen van de wind werd het stil, dat was genieten!

Langzaam kwamen de zeezieken weer tot leven. Amsterdam kwam in zicht, te snel was het voorbij. We bedankten de bemanning voor de leuke tocht. Dat ik jaren later zelf als stuurman op een dergelijk schip zou varen, kon ik toen nog niet bevroeden.

Dit smaakt naar meer.

Ook jij kunt het!
Groeten, Peper.

Onderweg (tijdens het zeilen) al de nodige verhalen gehoord Laat ze maar doorkomen Arjaan, blijft leuk!

Vastlopen in de haven




Vastlopen, dat hoort er bij. Een zeiler die nog nooit is vastgelopen heeft nog nooit gezeild, is een gezegde. Maar goed. Soms verwacht je het echt niet. Zo ook die avond dat we Ramsgate binnen voeren. Er stond een noordelijk windje, we varen tussen de pieren door en ik leg de boot in de wind in de vaargeul naar de marina. De boot blijft keurig op z'n plek (1) en de cursisten strijken de zeilen. Heel relaxed kijk ik dat alles aan. We kunnen verder. Ik geef gas en er gebeurt ... niets! We liggen vast , bij laag water en op harde zand grond. Gelukkig kwam de vloed vrij snel op gang en een kwartiertje later konden we door. Er zijn daar genoeg boxen, maar ook een mooie drijvende langssteiger midden in de haven. Gezien onze diepgang van 2.30 meter dus daar maar heen. Dat lukte bijna, een meter van de steiger liepen we weer vast, maar nu was het 'dik water' of te wel modder. Met een beetje meer gas lukte het de kiel door de modder te duwen en af te meren. Toen we de volgende morgen vertrokken naar Londen, stond er gelukkig méér water!

Spiegellanding

De woensdagavond is de vrije avond voor instructeurs en cursisten op de zeilschool De Ûlepanne in Balk, geen theorie dus. Het was een mooie zomerdag. Wat ga je vanavond doen, vroegen 2 dames tijdens de les op een polyvalk. Ik denk dat ik wat ga zeilen met de Fox 22.

Mogen we dan mee? We hebben nog nooit op die boot gevaren. Ik geef geen les vanavond, dus tsja ... Nou weet je wat? Als jullie voor de witte wijn en Franse kaasjes zorgen ... Terug op de zeilschool een paar andere dames. Ze hadden gehoord dat ik ging zeilen. Wil je ons dan misschien om 9 uur ophalen in Sloten? We gaan daar eten. Ok, is goed.

Ik moet toch eens leren om nee te zeggen tegen aardige dames.

Een uurtje later loop ik naar de boot. Er stond nog een instructeur en 2 heren en de 2 dames, met een boodschappentas. En ze wilden allemaal met me mee op de boot die eigenlijk met 4 mensen al redelijk vol is. We tuften naar het meer, hesen de zeilen, de dames pakten uit, we dronken een glas en aten een kaasje, en vervolgens werd de kuiprand versierd met waxinelichtjes.

Toch wel balen, dat ik die mannen ook had meegenomen.

Na wat slagen op het Slotermeer gingen we tegen negenen de vaart naar Sloten in. Oops, de oppikplek was lager wal, nooit bij stil gestaan. En het lag er vol met skutsjes, ook dat nog. Gelukkig zag ik tussen 2 skutsjes een gaatje van 3 meter. Inmiddels had ik het roer overgenomen van een cursist. Wat gaan we doen, werd gevraagd. Een paar dames hebben me gevraagd hen hier op te pikken. Oh, en hoe ga je dat doen? Moeten we de zeilen strijken? Blijf lekker zitten of staan waar je nu zit of staat en verroer je niet. De 2 dames stonden er al.

Ik draaide vlak voor het gaatje de boot in de wind, zachtjes verlijerden we achteruit naar de kant, precies tussen de 2 skutsjes. Ik deed de zeereling open, zette mijn voet tegen de wal, het aangehangen roer dwars en pakte met mijn rechterhand de boegspriet van het ene skutsje. Stak mijn linkerhand uit, komt u maar aan boord. Duwde daarna de boot weer af met voet en hand, trok de grootschoot aan en langzaam zeilde de boot weg van de lagerwal. We waren een beetje zwaar beladen met 8 aan boord.
We zeilden weer richting meer, aan de wind nu. De bemanning was druk aan het kletsen. Korte slag, lange slag. Die lange slag werd heel lang, gebruik makend van wat luwtes en winddraaiingen.
Toen we weer de vrije wind hadden gaf ik het roer over en vroeg aan de groep: en wat vonden jullie van die manoeuvre?

Nou, dat was een heel mooie lange slag, ik was al veel eerder overstag gegaan!

Dat virus brengt het beste in de mensen boven!

La Mavare schreef :
Heet dat geen deinzen???

FriendlySailor schreef :
Deinzen is een mooi woord voor zachtjes achteruit varen zonder aandrijving. Bij het zeilen, althans.

In het algemeen betekent het 'terugwijken'.

Verlijeren - in de richting van de wind bewegen

Achteruit verlijeren - deinzen

e1 happy?

La Mavare schreef :
Verlijeren:
is een scheepvaartterm die betekent, dat de wind een schip opzij beweegt en wel richting de lijzijde van het schip. DUS NIET IN DE RICHTING van de wind.

Vooral zeilschepen hebben last van het verlijeren, als ze niet voor de wind varen. Het kan worden tegengegaan door een kiel of zwaard. Ook motorboten kunnen last hebben van verlijeren.

Een schip verlijert het meeste bij lage snelheid en stevige zijwind (halfwindse koersen).

Maar als je aan de wind vaart verlijer je ook en dat is zeker niet in de richting van de wind....

Schoonheidfoutje: Skutsjes hebben geen boegspriet maar een botteloef.
(definitie: een vierkant stuk rondhout van ijzer)

Miereneukers ...

Onze trainer nam de trein naar huis

Ons waren drie zeilers die net waren geslaagd voor de vooropleiding tot zeezeilinstructeur. Vier lange weekenden met iedere keer een andere trainer en een ander programma: voor de kust van Scheveningen, op het Haringvliet, op de Oosterschelde en de laatste training was op de Westerschelde begin december. We waren gelouterde zeebonken geworden op onze lesboot.



Jullie redden nu jezelf wel om de boot terug te zeilen naar Scheveningen, zo zei onze trainer en stapte op de laatste trein van Vlissingen naar Den Haag. Daar had hij op zich gelijk in, alleen het weerbericht was niet zo best, west max 9 Bft. Dat zijn omstandigheden dat je normaliter met cursisten niet uitvaart.

De volgende morgen, om 8 uur werd het een beetje licht, we blijven nog maar even liggen, het waaide inderdaad snoeihard, zelfs in de relatieve beschutting van de haven. Dan maar in alle rust ontbijten en een sanitair rondje. Om 10 uur leek het wat minder erg, dus wij de sluis door naar de Buitenhaven. Het 3e rif er in, de bulletalie voorbereid, een puntje genua, en aan de wind zeilden we redelijk relaxt en met wat tegenstroom door het Oostgat richting Westkapelle.

Daar konden we rond 13 uur de koers wat verleggen en stoven met een bakstagwindje richting de Maasmond. Golven van zeker 3 en soms wel 4 meter. Wat een rollercoaster. De golven tilden ons op, we surfden, de boot accelereerde naar 11 knoop, stuurmanskunst was vereist. Elk half uur wisselden we van positie, langer hield je je concentratie niet vast.

Af en toe een zeemeeuw of stormvogel, verder alleen maar spattend schuim, een woeste zee. Geen schip te zien. Ons wereldje was heel klein geworden. In die hectiek stond ik tosti's te bakken, soep maken kon echt niet. Tegen half vijf bereikten we de Maasmond, 36 mijl in 3 1/2 uur,met een beetje stroom mee, dat wel. Ook hier niets te zien, de loodsdienst was gestopt.
De wind nam iets af en tegen zessen bereikten we de pieren van Scheveningen. Het was inmiddels stikdonker. Grote schuimkoppen rolden over de pieren. Oeff, we zijn binnen, toch wel opluchting, we hadden het gered, maar er kwam nog een uitdaging. Nadat we de zeilen hadden gestreken gingen we richting 2e haven. Daar waren ze bezig met een herinrichting van het commerciële gedeelte aan de noordkant, waar ook onze ligplaats was. Door die 'verbouwing' moesten we achteruit door een smalle doorgang en dan een scherpe bocht de box in. De wind stond exact in de richting van de doorgang. In het vrije gedeelte eerst maar een proef-landing gemaakt. Hoe hard moet je achteruit zodat de wind geen vat op je krijgt? Best wel hard, zo bleek.

We bereiden alles voor: de nodige stootwillen, de landvasten en een puts aan de boeg voor het draaimoment. Het bleek allemaal te werken en zonder krasje lagen we even later in de box. Het ontvangstcomité liet verstek gaan, dus vierden we onze aankomst even later met een biertje in het Brouwcafé.

Bellen op de oceaan

Lang geleden, een Iphone was net nieuw en we deden het nog met 2/3G.

Mijn eerste halve oceaan-oversteek, van de Azoren naar het continent. We verlieten Horta, Azoren, op weg naar A Coruna. Eén van de gasten stond aan de railing, zijn Iphone in de hand, Pico gleed langaam voorbij.



"Geniet er nog maar even van", zei ik. "Hoezo""zei de gast.
"Nou", antwoordde ik, "over een paar minuten heb je geen verbinding meer".
Hij schrok. "Maar ik moet elke dag even met mijn zoon bellen!" Hij lag in scheiding en had om te ontstresssen een oceaanreisje geboekt, niet handig dus.
"Overmorgen komen we aan in Ponta Delgada, dan kan het weer, en als we daarna oversteken naar A Coruna, dan kun je zeker 6 dagen niet bellen", zei ik.
De man was volledig van slag en repte zich naar de kapitein. Hij mocht elke dag even de satfoon gebruiken. Maar kennelijk voldeed dat niet, want de koers werd verlegd naar Peniche en daar mocht hij afstappen.


Het staat niet op de kaart

Het werd dus Peniche en geen A Coruna. De wind stond alle dagen strak NO. Dat is echt afzien.
Samen met de stuurman had ik de hondewacht.
"Stuur ik zie een knipperend licht!" De stuur loopt naar de kaartentafel en bestudeert de zeekaart. "Sorry Arjaan, dat staat niet op de kaart."
" Sorry stuur, maar ik zie echt een knipperend licht, waarschijnlijk een west-kardinaal (9x knipperen en dan een korte pauze)", we blijven beleefd nietwaar?
"Het staat niet op de kaart!" was het antwoord wederom.
Even later verschenen ook de 3 andere kardinalen en de stuur veranderde toch maar de koers.

Geen miereneukers?

Visnetten

Zondagmiddag, ik mocht de nieuwe cursisten bij de oprit opvangen en een parkeerplaats wijzen. Komt er een huurboot, een Fox 22, van het meer terug onder zeil. De jongedames legden keurig onder zeil aan voor de wal. Even vragen wat er aan de hand was. De motor deed het niet meer. Ze hadden wat visnetten geraakt. Even de sleutel van de beveiliging halen en de buitenboordmotor omhoog, uit de bun. En inderdaad, een flink stuk van de fuik hadden de dames meegenomen. Helaas zonder paling. Het mes er in en even later was alles weer ok. Ga maar weer lekker zeilen, adviseerde ik. Maar de jongedames hadden het wel gezien voor de dag. Kun je ons morgen misschien een beetje op weg helpen? Moet ik even overleggen en het mocht.
We zeilden de volgende morgen naar het meer, vertel me waar het was. Oh, daar. Nou vaar er maar naar toe. De stress sloeg gelijk weer toe. Zo ging het de vorige dag ook. Trillend zat de stuurvrouw aan het roer. Een paar meter voor de fuik, gaf ik een kleine aanwijzing en tot beider opluchting zeilden we weg van de visnetten.
Wat de aanwijzing was? Veel zeilers gooien de zeilen los als ze ergens dichtbij komen. Bij de hoge wal is dat prima, maar aan de lage wal moet je juist het grootzeil aantrekken.

Aan de grond lopen

De nieuwe cursisten waren gearriveerd, de bootindeling voor de komende dag was bekend, dus even de verwachtingen managen. Mij was een jong stel toegedacht.
"Wat zijn jullie leerdoelen?", vroeg ik op enig moment.
"Nou, zeker niet vastlopen" kwam er simultaan uit. Vervolgens een dramatisch relaas, hoe ze op De Kaag een polyvalk hadden gehuurd, problemen kregen met hijsen en vervolgens vastgelopen in het riet.
De verhuurder had het gezien, ze terug de haven in gesleept en dat ze mochten terugkomen als ze hadden leren zeilen.
Mag je raden wat we de volgende dag hebben geoefend.

Mooie verhalen! Blijven schrijven hoor.

In 2016 hebben we met de Bark Europa (zie 1e verhaal) Antarctica bezocht. Op de wintermeet 2017 heb ik de film laten zien. Maar daar was niet iedereen.

Hier de links naar de

• film
• presentatie
• slideshow

In 2014 zijn we met de Mae West van Spitsbergen naar Tromso gevaren.

Link naar de slideshow

Prachtig! Net Eerde Beulakers Koude Kusten gelezen en dan deze beelden. Genieten!

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Erg leuke verhalen Arjaan, bedankt!