In de NRC van zaterdag 27 aug 22 een stuk over de aankomende verbeteringen in Harmonie.
link:
www.nrc.nl/nieuws/2022/08/26/o...ard-rekenen-a4139939
Stukje eruit:
Een weersverwachting komt tot stand door waarnemingen van weerstations op de grond te voeden aan een weermodel dat daarmee toekomstige veranderingen in de atmosfeer berekent. In het weermodel is de lucht boven Nederland en de Noordzee opgedeeld in 64.000 vakjes: hokjes van 2,5 kilometer bij 2,5 kilometer en 65 verticale lagen. Elk vakje heeft een eigen weersverwachting, waarin 12 variabelen aan bod komen, waaronder wind, zon, wolken en regen.
In het souterrain van het KNMI-gebouw in De Bilt staat een supercomputer die al die berekeningen maakt. Eens in de vijf jaar wordt die computer vernieuwd en een nieuwe computer kan doorgaans tien keer meer berekeningen aan dan de vorige. In het verleden betekende dit meestal dat de vakjes boven Nederland steeds kleiner werden, en daarmee de verwachtingen per locatie preciezer. „In 2018 kregen we onze huidige supercomputer”, zegt Tijm. „Dit keer besloten we niet het grid fijnmaziger te maken, we draaien het model nu vaker naast elkaar, met steeds net iets andere beginwaarden.” Er komen nu elf verwachtingen tegelijkertijd uit de computer, daarmee kan het KNMI meer zeggen over de zekerheid van de verwachting.
„Eén verwachting is maar één verwachting, terwijl er subtiliteiten in de atmosfeer zitten die ervoor kunnen zorgen dat het weer een hele andere kant op gaat. Daar wil je gevoel voor krijgen”, zegt Tijm. Extremen op kleine schaal, heftige buien en windstoten die daarbij horen of zwaar onweer, blijven lastig. „Die zullen nooit exact op de plek plaatsvinden waar het model ze berekent. Maar als je meer berekeningen naast elkaar doet dan kun je zeggen: de kans dat het dáár gebeurt is heel behoorlijk want we zien het in veel verwachtingen terug.”
Er is alweer een nieuwe supercomputer in zicht. Nog dit jaar wordt het eerste deel in gebruik genomen. Die komt niet meer in De Bilt te staan, maar in Reykjavik, IJsland. „We gaan met vier landen samen een nieuwe supercomputer kopen en optuigen”, zegt Tijm. „De samenwerking wordt hecht, met één gezamenlijk weermodel. We kijken straks naar een veel groter gebied, van Groenland tot Finland, tot de laars van Italië en dan naar het westen, in een grid van 2 bij 2 kilometer en met minstens 18 verwachtingen naast elkaar.”
Andere wensen op Tijms lijstje die als het goed is dankzij de nieuwe supercomputer gaan uitkomen: elk uur in plaats van elke drie uur het model draaien, en berekenen voor elk kwartier in plaats van voor elk uur. Nederland krijgt ook een eigen stukje van de computer, waarop verwachtingen voor Caribisch Nederland gemaakt worden en voor een klein stukje van West-Nederland getest gaat worden of het zinnig is om naar vakjes van 200 bij 200 meter te kijken. „Dat is om te zien wat er precies aan de kust gebeurt en wat voor invloed stedelijke bebouwing heeft op het weer.”