Onderwerp: klassieker in de epoxy

hallo,

ik heb net een mooi teakhouten boemerang gekocht, en die heeft een flinke opknap beurt nodig.
het is een 7,5 meter kajuit jachtje, gebouwt uit 2 lagen teak latjes van ong. 3/4 cm breed.
de boot komt uit 1960, en is sterk verwaarloost.
er is het een en ander aan gedaan. o.a. het dek is vervangen, en sommige spantjes ook.
dus de boot is weer helemaal sterk!

de boot is volledig kaal gehaald (zat een 1 componenten verf op)
het hout is overal nog goed (soms wat oppervlakkige inwateringen) maar dat schuur ik nog weg, en dan plamuren.
nu zit ik te twijfelen of ik de boot in de epoxy glasmaten zal zetten ofniet(volgens de vorige eigenaar zal de boot zeker lekken als ik de boot weer met 1 comp. aflak)
er zitten niet echt veel kieren in het hout (denk omdat t teak is) hier en daar zie je wel een naadje van hoogstens 1 mm. maar die is dan ookal dichtgesmeerd met een zwarte soort kit (wat altijd tussen teak dek delen zit)

ik zou graag epoxy matten gebruiken, waarbij ik de romp van binnen kaal laat (en wat ook niet meer nat hoefd te wroden omdat er een kajuit opzit, en een kuip met dubbele bodem) maar ik hoor vaak de term doodskleed, en reanimatie kleed. de meningen daarover lopen echt ver uiteen!
de boot staat nu al weer 4 maanden buiten na 4 jaar binnen te hebben gestaan, waarvoor die al een poosje onderwater heeft gelegen.

wat adviseren ervaren gebruikers, en experts op het gebied van epoxy matten op een oude teakhouten zeiler (die wel gedroogd word tot 12%)
verder ben ik zelf ook niet helemaal onervaren, maar ik wil gewoon het beste voor deze klassieker!
graag jullie reactie!

bedankt voor je reactie!

het gaat echt om een schip van nu 46 jaar oud. het hout is nog keihard (teak), maar ik heb er een slecht gevoel bij, om het hout 1 comp. af te lakken, waarna het weer zeike nat zal worden, en gewoon zal verotten
de boot is al kaal bij het onderwater schip, maar ik zal dat nog eens nakijken met de tip van de thinner (bedankt!)
met epoxy en glamatten sluit ik het water 100% uit (ik zorg natuurlijk voor een boot met een vocht percentage van 12-15% en dat ie compleet kaal is) van binnen blijft de boot kaal, zodat het hout nog kan ademen.
en omdat er een kajuit opzit, hoefd het hout nooit meer nat te worden.
ik zou graag willen weten hoe dit dan volgens sommige mensen toch eventueel tot de doot van mijn boot zou kunnen leiden? (doodskleed)
want het lijkt mij dat het DE oplossing is.

ik heb er inelkgeval het gedult, en het geld wel voor om het te doen, en als het het beste is, doe ik het ook graag, tenzij er dus teveel mensen zijn die weten (op basis van ervaring en kennis) dat het hopeloos is om met glasmatten te werken.
wat is dan eventueel een goed alternatief?
ik hoor het graag!

Gefeliciteerd met je Boemerang. Komt hij bij Kroes vandaan? Zijn inderdaad mooie scheepjes.
Ik zou er niet voor kiezen voor een boot die eerst tradioneel geschilderd en gebouwd is. Hout werkt altijd (multiplex ook maar zeer gering) en epoxy en hout hebben een niet gelijkwaardige uitzettingscoefficient. Kortom hout zet meer uit en krimpt meer dan epoxy. Hierdoor kunnen schuren ontstaan in de epoxy met alle gevolgen van dien.
Als je dit toch echt wil, zal je allen naden eerst volledig moeten vullen met hout (zelfde houtsoort!!), zodat de boot van zichzelf al helemaal dicht is. Het kleinste kiertje dat je over het hoofd ziet kan roet in het eten gooien. Dat betekent dus veel werk met risico's
Het kan jaren goed gaan, maar er zijn genoeg scheepjes die op deze manier behandeld zijn en inderdaad wegrotten.
Mijn mening is: epoxy mooi voor niet werkend hout of bij nieuwbouw. Niet doen bij klassieke scheepjes.

Maar ja het is mijn menig.....

Succes!

Groet,

Eric

ook bedankt voor je reactie!
mijn boemerang is niet door kroes gebouwt, maar door een leraar botenbouw, met zijn klas als eindexamen project.

maar wel volgens de tekeningen van kroes.
het enige verschil met mijn exemplaar is dat deze uit teak latjes is gebouwt inplaats van de mahonie overnaadse bouw van kroes (dat deze boot uit teak gebouwt is is al vrij bijzonder ofniet?? kom niet veel boten gebouwt uit teak tegen...)

maar zal de boot niet onder mn voeten wegrotten als ik traditionele lak gebruik? (in mijn geval zal de boot dan wit worden, omdat de vorige eigenaar de boot rood had geverft, dus mooi blank zal ik hem niet meer krijgen denk ik)

en hoe krijg ik de boot waterdicht als ik hem 1 componenten aflak? de vorige eigenaar adviseerde mij de boot in de epoxy matten te zetten, omdat de boot te erg zou lekken, maar ik kan nouwelijks een open naadje ondekken!
gr. marius

Als je de boot in de epoxy hebt gezet is dit toch niet van toepassing? Er zit dan een laag tussen het hout en het water, je zou zeggen dat er dan geen water in het hout kan trekken. Of heb ik het verkeerd?

dat is precies wat ik ook denk...
als ik alle 1 comp. verf eraf haal, en zorg dat het hout goed droog is, kortweg: de epoy hecht goed op het hout, dan kan er toch nooit iets fout gaan?
of is de vraag nou juist of ik het epoxy systeem wel goed hechtend krijg op mijn houten romp?

Beste marius,

ik heb voor hetzelfde dillemma gestaan als jij. Wij hadden een karveelgebouwde knikspant uit de jaren 40 of 50. Deze lekte overigens niet, maar we hadden de boot wel helemaal kaal gehaald.

Ik heb toendestijds informatie gevraagd bij Brandsma, een gerennomeerd houtbouwer in Friesland. Deze raadde mij het sterk af om de boot in epoxy (al dan niet met glasmat) te zetten.
Volgens hem moet je, als je epoxy gaat gebruiken, de boot van binnen en van buiten doen, om het hout volledig af te sluiten. Als je alleen de buitenkant doet kan het water (vocht, condens, regenwater, lekwater) aan de binnenkant het hout in kruipen en daar fijn het rottende werk gaan doen. Als je niet goed oplet vaar je dus in een aantal jaren (10?, 15?) met een verrotte boot in de epoxy rond.
Om de boot van binnen dicht te krijgen gaat je niet lukken omdat je niet meer achter de spantjes en in de hoekjes en gaatjes kunt komen.

Als je boot nu, na 40 jaar constructief goed is en niet overmatig lekt als hij in het water gaat dan mooi houden zo. 1-componentenverf is flexibele en zal meerekken met het uitzetten van het hout.

Houten boten lekken altijd een beetje, dat is de vloek of charme, wat je wilt. Gewoon bijhouden en regelmatig kijken en hozen. Als je de binnenkant goed hebt geconserveerd met lijnolie of zo zal er geen schade optreden. Tijdens de winterperiode op het droge en onderdak kan de boot weer mooi opdrogen.

Succes, Hedzer

bedankt oor je reactie!
het probleem is nou juist dat ik niet weet of de boot wel drijft, volgens de vorige eigenaar zou die zinken, terwijl ik nouwelijks, of geen open naadje kan bespeuren na 5 jaar op het droge (het hout zou nu toch zeker gekrompen moeten zijn?? )
en hoe zorg ik ervoor dat de boot zo waterdicht mogelijk is?
met een soort kit tussen de naadjes? (die er dus vrijwel niet zijn..)
of breeuwen???

Wat ik begrepen heb uit jouw eerste bericht is dat de boot is opgebouwd uit smalle latjes teak en dat deze in twee lagen (kruislings?) op elkaar bevestigd zijn. De krimp/rek van smalle latjes is minimaal als je dit afzet tegen brede latten of planken. Zijn ze inderdaad kruislings op elkaar bevestigd dan zal de onderlaag de bovenlaag op de plek houden. een 16m2 is inderdad uit latten opgebouwd en zal lekken als deze na een behoorlijke periode op het droge weer in het water word gelaten. Sterker nog, deze zal ook lekken (boven de waterlijn) als de boot een tijd stil heeft gelegen met warm droog weer.

Het kitten van naden heeft geen zin, zeker niet met dunne smalle latten. Ik heb deze exercitie wel uitgevoerd maar de huid van mijn boot bestond dan ook uit brede 22mm planken van oregon-pine. Deze heb ik toen ingefreesd op 4 mm diepte met een 5 mm frees (of andersom). Dit lijkt me voor jou geen practische oplossing. Wat je wel zou kunnen proberen is een aantal emmers water in de boot gooien (op het droge) en kijken of het er aan de onderkant weer uit komt. Weet je in ieder geval of de bodem goed is.

Succes en houd ons op de hoogte.

Hedzer

Ik heb verschillende bekenden die met echt hout varen ,en ik ken er een paar die uiteindelijk de boot bekleed hebben met kunsthars,deze boten werden na enkele jaren verkocht ,omdat ze meer problemen kregen dan het onderhoud van het eerlijke materiaal ervoor gaf.
ik zou de raad van Hedzer volgen.

de boot heeft de afgelopen 4 maanden onoverdekt buiten gelegen, waardoor er al een plasje water in stond..
van buiten kon ik natte plekken zien op het onderwaterschip waar het water van binne doorheen lekte, maar de romp is dan ook kaal...
nu heb ik al een tent over de boot gespannen, en laat het goed ventileren, en heb de boot droog gedwijlt.

de latten van de romp zijn ong. 4 bij 1 cm. en de tweede laag overlapt de eerste, maar zit dus niet kruislings.
maar krijg ik de romp dan wel waterdicht met een 1 componenten lak?

Beste Marius,

wat ik nu begrijp is dat de boot overnaads gebouwd is van smalle latten teak van ongeveer 4 cm breed en 1 cm dik. Alleen op de overlap heb je dus een dubbele dikte.
je bent bang dat er water tussen de overlappen naar binnen komt, het komt in ieder geval weer naar buiten met het plasje water dat je aan de binnenkant had staan.

Bijkomend probleem is dat teak heel erg vet is en dat epoxy er slechter op hecht als drogere houtsoorten als eiken of mahonie. Je zou de boot een aantal keren moeten ontvetten met aceton, thinner alleen is niet genoeg.

Breeuwen op overnaadse schepen wordt niet gedaan, alleen bij karveel gebouwde schepen. Reden is dat je de planken met breeuwsel juist uit elkaar duwt en dat wil je niet. Bij karveel gebouwde schepen (gladde huid) duw je de planken of latten juist naar elkaar toe.

Mijn vraag is eigenlijk hoe de verbinding tussen de latten onderling is. Bij 12-voets jollen zit om de 10 cm een koperen klinknagel, andere schepen zijn weer geschroefd en gelijmd. Er moet een oorspronkelijk binding zijn geweest op de overlap tussen de latten. Zijn ze alleen op de spanten geschroefd en zo ja, hoe ver staan de spanten uit elkaar? Door de jaren heen is het hout "dunner" geworden door inklinken en het zou kunnen dat er wat ruimte op de schroeven is ontstaan. Daardoor kunnen de latten marginaal gaan werken waardoor je nu ruimte hebt en lekkage.

Ik denk dat als je je boot gewoon goed in de grondverf zet (3 a 4 lagen) en daarbij de overlappen goed dichtzet met verf en daarna gewoon met 2 a 3 lagen aflakt in de gewenste kleur dat je weinig problemen hebt met lekkage.

Onder water zou ik nog een aantal lagen meer doen en een antifouling gebruiken.

Mocht er hier en daar toch nog water binnenkomen zou ik me daar niet druk over maken, dit trekt vanzelf dicht en heeft dan voldoende tijd om van binnen uit op tet drogen. Wel zorgen voor voldoende ventilatie in de boot, ook als je er niet bent.

Succes, Hedzer

Beste Marius,

ik heb je post gelezen onder klassiekers en projecten en ik snap nu wat je bedoelt met 2 lagen latjes.
De boot is karveel gebouwd dus en niet overnaads zoals ik eerst dacht.

Toch is breeuwen niet verstandig omdat je dan een gleuf moet hebben van in ieder geval 5 mm waar je het hennep in mept, het frezen van die gleuven is een crime.

Gewoon goed dik verf erop (veel lagen niet dikke lagen) en het moet goedkomen.

Hedzer

bedankt!

ik ben er nog steeds niet uit..veel mensen raden mij toch ook aan om 1 componenten te gebruiken.
en dan is het maar hopen dat de boot waterdicht is.
moet de romp aan de binnen kant ook nog gelakt worden?
en is het dan niet erg dat dat het hout jaar in, jaar uit weer nat zou worden in het vaarseizoen? het is dan wel teak, maar toch..ik zie dat het op sommige plekjes oppervlakkig wel is aangetast.
en de voor steven is ook erg aangetast (alleen onder water) maar die is nog wel keihard! is gewoon een kwestie van mooi glad schuren, en plamuren.
dat is verder niet erg.
maar je zij ook dat ik het beste het dek 2 componenten kon aflakken, en dan met 1 componenten wegens de UV straling eroverheen kon gaan?
maar ik dacht dat 1 comp. niet op 2 comp hechte? of is dat alleen het geval andersom?
gr. marius

1 component hecht wel op 2 componenten, maar andersom niet.

Groet,

Eric

Goed in de lijnolie geen betere optie?

Beste Marius,

Ik zou geen lijnolie of lijnolieproducten op he dek smeren. Deze zijn namelijk veel te zacht en slijten daardoor erg snel, met alle gevolgen van dien. !-C lak of 2-C lak werkt veel beter.

Hoewel veel mensen goede ervaringen hebben met 2-C lak met daarover heen een 1-C lak heb ik dat wat minder. 2-C wordt keihard en als je wat op dek laat vallen dan spatten de brokjes eruit. Ik ben dan ook niet erg voorzichtig en heb 3 kleine kinderen, waardoor het wat vaker mis gaat misschien. Zoals gezegd, veel menssen hebben er wel goede ervaringen mee, ik lak alleen met 1-C en dan een laag of 8.

Aan de binnenkant op het vlak onder de vloer gaat mijn voorkeur uit naar rauwe lijnolie. Dit dringt goed door in het hout en conserveert het. Mocht er water aan de binnenkant staan dan zal het het hout niet aantasten. Een ander impregnerend product op natuurlijke basis is D1 van OWATROL. Gekookte lijnolie laat een laagje achter op het hout maar impregneert ook. Het nadeel van gekookte lijnolie vindt ik persoonlijk is dat het plakkerig blijft, dus stof, viezigheid en andere vervuiling blijft er in plakken.

Veel om over na te denken, leuk om te horen wel keuze je gaat maken.

Succes, Hedzer

Hedzer, er is wel 2-C lak te vinden die elastisch blijft hoor. Dit voorjaar nog op mijn boot gesmeerd Het spul is echter niet zomaar te verkrijgen, je moet weten waar je moet zoeken zeg maar. En in mijn geval hielp het dat een kennis van een vriendje enzovoort, dus over de consumentenprijs kan ik hier helaas niets melden (mij kostte het belachelijk weinig). Bij interesse doe maar een PB, ik ga wat off topic.

Beste Dennis,

Wist ik niet, in mijn beleving is 2-C lak knalhard. Ik houdt het in mijn achterhoofd. Bedankt voor het aanbod.

Groetjes, Hedzer

hallo,

ik heb vandaag weer iemand gesproken, die veel kenissen heeft die hun boot in de glasmatten hebben gezet, en hij vertelde mij, dat ze daar nu nog een hoop plezier van hebben (na 5 jaar)

nu ga ik een botenbouwer bellen om dat met hem te bespreken, en eventueel laat ik dan het onderwaterschip profesioneel doen...
(ik zorg er dan wel voor dat ik zelf alles kaal haal, om kosten te besparen)

en ik heb ook verontrustende verhalen gheoort, dat het best goed mogelijk is, dat mijn bootje heel erg zal gaan lekken, ook na een poosje in het water te hebben gelegen.
dus dan zou ik bijna wel gedwonge aan de glasmatten moetn!
en het liefs doe i kalles zelf, maar als er veel mensen zijn die dat sterk afraden...?

kent verder iemand een adres van een profensionele botenbouwer die dat eventueel ook op locatie (Almere) op de jachthaven zelf zou kunne doen?

ik hoor het graag!
gr. Marius

Beste Marius,

als je met botenbouwers gaat bellen om je boot in de epoxy laat zetten laat je dan ook goed en volledig voorlichten, ook betreffende de risicos.

mensen die er verstand van hebben zijn onder andere Bouwhuis in Durgerdam, Kroes in Kampen en Brandsma in Rohel. Zij kunnen je veel vertellen over houten boten en het gebruik van epoxy daarbij.

Verder is er nog De Jong in Joure. Die bouwt o.a. pampusjachten in lattenbouw en zet ze ook in epoxy.

Ik heb vast een aantal gerenommeerde botenbouwers overgeslagen, maar dit zijn degene die ik ken ene waardeer om hun werk.

ik neem niet aan dat deze mensen op locatie werken, bovendien betaal je je blauw aan reiskosten. Het transport van je boot naar een goede werf kost wel geld maar levert ook het een en ander op.

Zelfwerkzaamheid is met de meeste werven wel bespreekbaar dus maak een goede lijst met wat je zelf wilt doen en wilt laten doen. Besef daarbij wel dat zij de professionals zijn en dagelijks met dit soort dingen te maken hebben.

Ik zeg altijd over mijn eigen klussen:"op het moment dat het klaar is weet je pas hoe het had gemoeten".

Succes, Hedzer

Geen idee wat hiervan de uitkomst is geworden.

Wel zou ik toch nog een reactie willen geven:

Wil je de boel in de epoxy met glasweefsel zetten, dan is het noodzakelijk dat de binnenkant van de romp ofwel altijd droog blijft (open boot welke binnen of goed afgedekt wordt gestald, ook tijdens het vaarseizoen) danwel de binnenkant van de romp goed in de epoxy wordt gezet.

Dit laatste is helaas nauwelijks te doen, of het dek zou eraf moeten, en het interieur eruit.

Derhalve zou ik aanraden om de naden (je vertelt van naden van hooguit een mm dikte) dicht te stoppen met een mengsel van PU lijm (bruislijm) en houtstof. Dit mengsel in de naad spachtelen. Zorg er wel voor dat de naad schoon is, dus eventueel uitsnijden danwel uitblazen met perslucht.
Het leuke van dit mengsel is dat het veerkrachtig is, en dus meebeweegt met de naad.

Hierna de boel mooi schuren, en een flink aantal keer in de traditionele botenlak. (eerste lagen flink verdund). Als je witte lak wilt gebruiken, dan zou ik de eerste lagen lak toch met blank doen. Als je later de boot terug blank wilt hebben, kost je dat veel minder moeite.

De binnenkant kan je ofwel in de olie zetten, ofwel in verdunde lak (2 of 3 keer). Tussendoor licht schuren, alleen even "aftoppen".

Bedenk dat de boot al 40 jaar goed is, en dus ook niet zomaar slecht wordt.