Onderwerp: Nieuwe osmosepreventie & anti fouling

Onze 33 jaar oude Beneteau Idylle 1050 krijgt een nieuwe osmose preventie. Tevens, na vele draadjes gelezen te hebben, een milieu- (twijfelachtig) en onderhoudsvriendelijke anti fouling. Het beoogde doel: een 'dampdichte' laag epoxy ter preventie van de polyester romp en Coppercoat voor het milieu en onderhoudsvriendelijke aspect. En waarom? De huidige osmose preventie heeft een probleem en het elk jaar/2 jaar schilderen van anti fouling vind ik niet de beste oplossing (tijd versus rendement) en op den duur uitdraait op vies en zwaar krabwerk.

Voorgeschiedenis.
Toen de we de boot kochten (2006) stond deze, naar ik vermoed door een 'professionele partij' in de huidige osmose preventie, International Gelshield. Dit was aangebracht tezamen met de vervanging van de kielbouten en de gehele reparatie ervan. Hierbij was de kielnaad geheel dicht of weggeplamuurd. Dat heb ik 3 jaar laten zitten en in 2009 geheel verwijderd omdat ik daar geen heil (lees onstaan van verborgen ellende) in zag. Hierbij is de gietijzeren kiel geheel schoongeslepen, de kielnaad tot op 1,5 cm uitgekrabt, de polyester naadranden hersteld (geruineerd door de professionele partij met een slijpschijf) en overbodige polyester plamuur verwijderd. Alles is zichtbaar gemaakt zodat elk jaar visuele controle mogelijk is.

De Gelshield heeft tot vorig seizoen goed gefunctioneerd. 2 seizoenen geleden heb ik alle opgestapelde anti fouling van 10-15 jaar afgekrabt (15 kilo afval). Ik heb daarna de Gelshield opgeschuurd en 2 lagen teruggeschilderd. De boot heeft de winter van 2016/2017 in het water gelegen (2 seizoenen achter elkaar).
Dit voorjaar (april) werd zichtbaar dat of 2 seizoenen in het water of in combinatie van het terugschilderen van de 2 lagen Gelshield dat effect heeft gehad op de bestaande Gelshield laag. Er waren over de waterlijnlengte over een strook van 40 a 50 cm allemaal droge speldeknopjes zichtbaar. Bij nadere inspectie bleken die speldeknopjes zich voor te doen tussen de gelcoat en Gelshield. En naar mijn vermoeden, de Gelshield ter plaatse van een speldeknopje sprong er onder enige druk makkelijk vanaf, zat er nog een laag tussen de gelcoat en Gelshield. Dit deed zich voor aan beide zijden van de boot en in mindere mate lager op de romp.

Ik houd niet van halve maatregelen en besloot na lang wikken en wegen de krabber erop te zetten. Het wikken en wegen zat hem niet in het gegeven of het technisch meteen problemen zou opleveren als ik het niet zou aanpakken, maar dat ik weken achtereen elke weekend onder een boot zou leven en in veel verschillende houdingen lichamelijke arbeid moet leveren. Vooral boven je macht. Daar had ik helemaal geen zin in.

Met veel tegenzin ben ik eind april begonnen met krabben en schuren. Tot mijn verbazing kwam ik een 2 zaken tegen die ik maar moeilijk kan plaatsen. De witte of wittige laag tussen de gelcoat en Gelshield en de gebruikte 'schuurmethode' van de 'professionele partij'. Het leek mij dat of de gebruikte witte verf/primer (waarom?) de boosdoener is in het speldeknopjes veld en de zichtbaar geworden schuurstrepen/krassen niet duiden op het gebruik van een excentrische schuurmachine. Ik zelf denk dat hier een roterende borstel of een soort bandschuurmachine is gebruikt of nog minder gepast gereedschap.

Inmiddels is het onderwaterschip geheel kaal gekrabt en geschuurd tot op de gelcoat.

Na aanschaf van mijn zeiljacht antifouling en alles wat er onder zat verwijderd.
8 lagen gelschield er op gezet.
Let op 2 kleuren licht grijs wit en groen.
Zo kan je zien waar je gebleven ben en het geheel de juiste dikte aan brengt.
Is de wit achtige kleur de tweede kleur?

Voor het werken aan mijn onderwaterschip kocht ik bij de spullenhulp een oude burostoel op wieltjes en in hoogte verstelbaar. De mijn koste 5,—, maar 50,— had ik achteraf ook prima gevonden. Voor dat geld hoef je ineens niet op je knietjes, ondersteboven in de gekste houdingen maar lig of zit je redelijk relaxed onderuit gezakt in je stoel op de juiste werkhoogte. Met een beetje mazzel met je gezicht hoger dan je handen en valt het afval niet in je gezicht.

Dat afval zoog ik direct af met een bouwstofzuiger aan mijn schuurmachine en krabber zodat ik na het hele onderwaterschip te hebben gedaan twee (stoffer en) blik bij elkaar geveegd kreeg. Toen was alles weg. De slang is inderdaad extra gewicht, maar door die vast te knopen aan de stoel viel dat mee.

Ik snap de hele configuratie niet helemaal...heb je niet een paar actiefoto's..

Stel je een tandartsstoel onder een boot voor, waarbij de patient met een grimas een schuurmachine met slang en snoer eraan vasthoudt

Maar wel een heel goed idee Koko , zal ik zeker overwegen als we er aan toe zijn. Volgens mij had Il Cigno een soortgelijke oplossing. Ik vrees dat onze boot net wat te laag op de bok staat om er met een stoel onder te kunnen. Maar goed, wie dan leeft, wie dan zorgt ...

Redshift heeft hem helemaal. Timo heeft destijds inderdaad het voorbeeld gevolgd en was daar zeer tevreden over.
Naast het besluit om binnen te gaan staan was die stoel destijds wel zo’n beetje de beste ‘investering’.
Timo had er ook nog een prachtige afvangbak bij gemaakt voor de stofzuiger. Dat was ook een sjieke uitvinding.

Nee. Er zit/zat Gelshield groen en grijs op. Daaronder vermoedelijk en gedeeltelijk, een witte laag die ik niet thuis kan brengen. Die zou ook niet nodig zijn, maar is wel het probleem geworden. De Interprotect die ik erop ga zetten is grijs en wit. Interprotect en Gelshield zijn technisch hetzelfde product en verschillen alleen in kleursamenstelling.

Ondertussen zijn er enige vorderingen gemaakt. De romp is onder de waterlijn geheel kaalgehaald tot op de de gelcoat en geschuurd en heb ik de kiel meegenomen. Ook is de relatieve vochtigheid van de romp gemeten (Tramex Skipper Plus Marine Vochtmeter). Bovenkant groen/onderkant geel (alleen het roer in het rood). Vreemd genoeg bleek de romp boven de waterlijn relatief vochtiger. Ik vond het geen zorgwekkende bevindingen voor een boot van 33 jaar.

Als de boel na 12 (of langer) jaar "bloot" komt te liggen zie je zaken die eerder aan het oog onttrokken waren. Lichte gelcoat beschadigingen bij de schroefas/hak. En ook het roer bleek wat barsten en schuren te hebben. Hiervoor heb ik de besturing moeten demonteren om het roer te kunnen laten zakken en beter bereikbaar te krijgen. Kabels van het kwadrant en het kwadrant eraf. Dat was makkelijker gezegd dan gedaan. Na 33 jaar bleken de rvs bouten zich door koudlas volledig vastgevreten te hebben in het gietaluminium van het Goiot kwadrant. Geen spoortje vet of preserveermiddel (dat wordt straks Loctite 8023) te vinden wat het zou hebben voorkomen (Franse slag?). Alles zat muurvast. Na 4 uur WD40, azijn en toegepast gericht 'geweld' kwamen uiteindelijk de 2 kabel en 2 van de 4 bevestigingsbouten los van het kwadrant zodat ik die van de roerkoning kon verwijderen en het roer kon laten zakken. Hiervoor had een soort opvangbroek gemaakt van een stuk zeerailingnet en 4 lijnen. Hiermee kon ik het roer gecontroleerd in mijn eentje laten zakken op een stuk hout op de grond.

Het kwadrant gaf zich moeilijk over en is uiteindelijk in de bankschroef belandt en behandeld met een gasbrander. Na het beheerst heetstoken van het aluminium kwamen met heel veel moeite de overige 2 bouten los. De eens zo ruime gaten bleken zich helemaal afgezet te hebben met aluminiumoxide. Vooral de draadeinden van de rvs M10 bouten bleken geheel bedekt met oxide. Loctite 8023 gaat dat voortaan voorkomen. Daarna heb ik met een roterende staalborstel het aluminuimoxide van het kwadrant en bouten verwijderd en de gaten voorzichtig opgeboord naar 11 mm, de oorspronkelijke diameter.

De gebarsten (en licht ingewaterde) stukken heb ik verwijderd en met een Dremel de boel strak en schoongeslepen. Deze heb ik in 3 sessies weer teruggeplamuurd met watertite expoxyplamuur.


Inmiddels zijn er 3 lagen interprotect aangebracht. Aankomend weekend volgen er nog 2 en dan de uitdaging om in 1 dag 4 lagen Coppercoat erop te zetten. Wordt vervolgd.

Afgelopen weekend uiteindelijk de boot in haar Coppercoat jas geholpen. Hier zag ik toch een beetje tegenop. Ik had nog niet eerder met het product gewerkt en de vooraf gewonnen informatie gaf me ook niet een comfortable gevoel. Na uitgebreid wat draadjes gelezen en wat (tegenstrijdige) adviezen had ingewonnen het volgende plan van aanpak gemaakt.

- Niet nat-nat aanbrengen van de Coppercoat direct na de laatste laag Interprotect, zoals door Goudsmit was aangeraden maar door Jaco van Shipcenter was afgeraden. De eerste betoogde dat de hechting van de beide epoxysoorten beter zou verlopen en de laatste dat de uitdamping van de oplosmiddelen van Interprotect gehonderd zou worden en nadelige invloed op watergedragen Coppercoat zou hebben.
Dat laatste vond ik logisch en werd bevestigd door een citaat uit een e-mail, hier gedeeld op ZF (ben even kwijt in welk draadje) dat adviseerde de Interprotect (met naam genoemd) beter eerst zoveel mogelijk (minstens een week) uitgehard zou moeten zijn voordat Coppercoat aangebracht kan worden. Dat laatste sterkte mijn overtuiging dat die aanpak het beste resultaat zou opleveren.

Dus heb ik de Interprotect een week laten uitharden. De zomerse temperaturen hielpen daar prima bij.

- Volgende deel van de aanpak werd bepaald door het feit dat ik in mijn eentje de Coppercoat zou aanbrengen. Dat betekende dat ik niet in keer alles achter elkaar kon aanbrengen op het onderwaterschip. Ik moest het in delen doen. Dus heb ik de boot verdeeld in een stuur- en baklboordzijde. Elke zijde kon ik in 1 dag voltooien. Alleen de batches van 1 liter Coppercoat waren te groot t.o.v. opgegven potlife. En die zou in de voorspelde temperaturen er niet gunstiger op zijn. Ik zag in de posts van Noballast dat hij de batches ook had gesplitst in kleinere porties om tegemoet te komen aan het alleen aanbrengen van de Coppercoat binnen de gestelde potlife. Dat leek mij een uitstekend idee. En dus heb ik de 8 pakketen koper van elk 2,2 kilo verdeeld in 16 pakketten van 1,1 kilo zodat ik 16 batches van een halve liter (250 ml van elk component + 1,1 kili koperpoder) kon verwerken.

- Ik wilde eerste de schaduwzijde van de boot doen zodat ik niet gehinderd zou worden door de temperatuur van direct zonlicht/wamte. Dus ging de stuurboordezijde afgelopen zaterdag als eerste. Na de voorbereidingen ging ik van start en zakte me de moed een beetje in de schoenen. Zoals opgegeven zou de eerste laag/gang niet dekkend zijn, maar dat het zo weinig zou dekken deed me twijfelen of ik wel de juiste voorbereidingen had getroffen. Had ik toch de Interprotect moeten schuren of ontvetten? Is het niet te warm? Toen ook mijn buurman zich verwonderd afvroeg wat er op de romp van mijn boot zich afspeelde (hijzelf heeft Ecoline van Econautic op het onderwaterschip) sloeg bij mij lichte paniek toe. Heb ik iets over het hoofd gezien? Heb ik het wel allemaal goed begrepen en gelezen? Beseffende dat er niet echt een weg terug was ben ik stug dorgegaan en om te zien waar mijn inspanningen zouden stranden. Elke keer een halve liter en een ruime kilo koper mixen en erop zetten ging het na de tweede laag zowaar dekken en verdween de grijze Interprotect ondergrond.
Zondag heb ik de bakboordzijde behandeld. Omdat deze in direct zonlicht stond had ik een zeil; gespannen over de gehele lengte van de boot om de romp uit het zonlicht te houden. Dat werkte goed. Nu ik ervaring had van de dag ervoor kon ik de Coppercoat wat sneller en overtuigender aanbrengen dan zaterdag. Ik was 3 uur eerder klaar dan de dag ervoor.

Het was een pittige klus. Niet eens zozeer de omstandigheden (heel warm) maar vooral het doorwerken en verwerken van 16 batches. Zaterdag lang aan de gang geweest. Door onervarenheid met het product en mijn twijfel of het wel goed ging of goed zou komen vond ik het niet echt bevredigend. Zondag verliep veel beter en was eerder klaar. Met het bereikte resulaat ben ik tevreden. het zit er strak op, al zeg ik het zelf. Ik ben benieuwd hoe de Coppercoat zich gedraagd en of we er echt 10 jaar gemak en bescherming aan beleven.

Omdat ik tussendoor, in de droogperiode van de Interprotect, de waterlijnen opnieuw had aangebracht waren deze nogal vers. Bij het verwijderen van de schildertape scheurde helaas een stukje waterlijn mee. Dat moet ik nog herstellen.

Deze week plaats ik het roer terug, worden de stempelplekken behandeld, schuur ik de Coppercoat romp licht op en gaat ze te water. Nog genoeg te doen. Wordt vervolgd.

Je kan ook beter eerst oefenen...
Hele kleine batches maken en dan eerst maar eens een steun laten zakken (balkje er naast als tijdelijke steun) en daar uitproberen...

Mijn perfectionistische inslag zat/zit me wel eens in de weg en leidt tot mijn sceptische waarneming/ervaring. Karakterdingetje. CC vereist gewoon meer focus in verwerking dan b.v. een epoxyprimer. Ik ben inmiddels uitermate tevreden hoe het erop zit en heb het gisteren met een waterproofpapiertje van 600 de CC open gepolijst. Morgen gaat de boot te water en moet de natuur de rest doen.