Moutarde schreef :
Dit is ook mijn grote wens om aan te pakken in onze Beneteau. Ik stel het steeds uit omdat het een grote klus is en electra niet mijn sterkste punt is (als wtb-er). Ik lees in je commentaar ook "maanden werken". en je goede foto's geven wel een heel goede indruk dat het veel werk is. Heb je een geheel nieuw schema gemaakt? Of laten maken? En waar en welke spullen heb je betrokken? En de hollandsche vraag: wat moest het kosten? En kun je dit goed alleen doen of heb je echt een extra paar handen nodig?
Het heeft wat langer geduurd dan de beloofde halve week, maar goed - het leven zit soms in de weg.
De kosten heeft Erik al op geantwoord, ik denk dat het alles bij elkaar rond de 5-600 euro ligt. Hier zit ongeveer 350 meter zwart/rood 1mm2 draad en verscheidene dikkere varianten.
Het is inderdaad een aardige klus. Ik schat dat ik er een dag of 10 van 0800 tot 2300 fysiek mee bezig ben geweest. De planning van de klus valt daar buiten en moet je ook niet onderschatten!
Het kan wel prima alleen, ik heb een dag of 2 hulp gehad omdat dat zo uit kwam. Als je het alleen doet, wees wel voorbereid op dit soort taferelen (trekdraden door de hele boot);
In den beginne heb ik de keus gemaakt om de elektra zo simpel mogelijk te maken qua diagnostiek bij problemen. Hierbij heb ik in de basis het systeem dat ik in huizen ook de voorkeur geef gebruikt; 1 dradenpaar per verbruiker met een centrale schakelkast. Dit maakt het mogelijk om 1 verbruiker af te schakelen bij problemen, en zal het niet zo zijn dat 1 kapot lampje een volledige kajuit in het donker zet. Ook kan je op deze manier met dunnere en flexibelere (ook goedkopere) draad werken.
Het grote nadeel is dat je voor elke verbruiker een draad moet trekken (in deze boot op dit moment heb ik >200 draden in de lijst, met 70 verbruikers).
Alle langere trajecten (>1m) of schavielplaatsen hebben een kabelgoot ter geleiding van de draad, kortere stukken langs vlakken hebben een plakker waar je een tiewrap aan kan bevestigen.
De oplettende lezer heeft al gemerkt dat ik het nu over 1 draad per verbruiker heb; ik ben iets van de basis afgeweken. De + loopt voor iedere verbruiker van het schakelpaneel via een rijgklem naar de verbruiker. De - loopt echter naar een 16mm2 bus die van voor naar achter door de boot loopt met bus bars (12 of 16 polen) op strategische plaatsen. Hierdoor hoeven er minder draden getrokken te worden, en zal door de dikkere bedrading in een deel van het circuit de
voltage drop (theoretisch) verminderd worden.
Work in progress!
Alle verbruikers aan boord heb ik nagelopen op amperage en met verschillende webtools heb ik berekend wat de draaddikte moet zijn; aangezien alles behalve de water/bilgepompen en motor LED zijn kan eigenlijk alles met 1mm2 uit.
Voor iedere draad heb ik een rij in een excel sheet met de lengte van het circuit, via welke route het draadje loopt, hoeveel het maximale verbruik is en wat daarbij de draaddikte is. Ook is iedere draad gelabeld met een nummer en korte beschrijving van de verbruiker, terug te vinden in de sheet.
Tot zo ver de basis. Je moet op een boot natuurlijk ook je verbruikers kunnen schakelen; zie de foto's.
Dit zijn foto's van tijdens het inbouwen, het is inmiddels veel permanenter ingebouwd. Ook zul je op deze foto's nog wat draden van verkeerde dikte zien; dit klopt.
Op de foto's zie je wat er achter het schakelpaneel zit. Vanuit de accukeuzeschakelaar loopt er een plus naar de schakelpanelen, vanwaar voor de verschillende groepen (salon verlichting, koelkast, waterpomp, kachel, etc), na zekering met glaszekering, een draad van passende dikte naar de rijgklemmen loopt. We hebben een aantal rijgklemmen met verdeelblokken (de blauwe, groen/gele blokken op de foto) misbruikt als verdelers voor de groepen. Aan de rechterkant van de rij is goed te zien hoe dit werkt.
Ook gaat er 1 draad direct van de accu naar een zekeringkastje voor de permanente pluspolen (denk aan essentiele apparatuur als backup GPS, marifoon etc). Van deze zekeringkast gaan de draden dan naar de rijgklem waar ze doorgeschakeld worden.
Het leuke aan dit systeem (vind ik dan) is dat we op deze manier heel simpel groepen kunnen veranderen. De kajuit heeft bijvoorbeeld spotjes in het plafond, maar ook verschillende leeslampen. Over de afgelopen maanden heb ik deze als test in dezelfde groep gezet maar ook gescheiden om te zien wat het effect hiervan is. Ook kan ik hierdoor veranderen of de lamp boven de kaartentafel met de rest van de lampen aan gaat of gescheiden geschakeld wordt; leuk om dit zo simpel te kunnen wijzigen!
Een ander voorbeeld is dat alle 12v pluggen voor USB laders in de boot op dit moment op 1 groep zitten. Het zou best kunnen dat ik deze samen met de verlichting per kajuit wil gaan schakelen, deze optie is er!
Ik denk dat het verhaal hier uitgebreid genoeg is voor vandaag. Er zijn ongetwijfeld zaken dit beter kunnen of ongebruikelijk zijn; dat krijg je nu eenmaal als amateur met wat fantasie en een blanco canvas. Er zijn ook zeker zaken die ik liever wat netter had gedaan, maar daar kwam de zeiler in Erik en mijzelf naar boven; deze zomer moest en zou er gezeild worden! Ik ben er voor nu erg tevreden mee.