Onderwerp: Nog een stalen s-spant project

Goedendag,

Na een lange tijd hier rondgelezen te hebben en erg veel informatie van jullie gebruikt te hebben zal ik hier ook mijn eigen project neerzetten. Een stalen s-spant uit de jaren onbekend en een onbekende bouwer.

Ik mij weleens eerder voorgesteld en anders; Ik ben nu een 24-jarige die vorig jaar zijn opleiding Maritiem Officier afgerond heeft. Nu ben ik werkzaam bij een afvalwaterzuivering en in de tussentijd knap ik de boot op. Mijn zeilervaring in praktisch nul maar ik wil het wel graag leren.


Eerder

Deze boot heb ik twee jaar geleden overgenomen, onder het mom te voorkomen dat deze op de sloop zou belanden, van een klant op het werf waar ik werkte. Afspraken werden gemaakt; Ik het zou proberen en mocht ik er vanaf zien binnen een jaar, zouden we de kosten/opbrengsten delen. Ondertussen ben ik twee jaar verder en heb ik het dek vervangen en het onderwaterschip behandeld. Ik denk dat ik wel veilig kan stellen dat de boot niet meer rijp voor de sloop is.


Een jaar geleden


Afgelopen weekend

Het verhaal gaat dat deze boot gebouwd is als eigen bij-projectje door een scheepsarchitect van het werf Blohm + Voss rond 1950 - 1960. De motor zou aangepast zijn en is van 1970. Het onderwaterschip en het deel boven water zijn overnaads verbonden met klinknagels. Ook de spanten zijn deels bevestigd met klinknagels. De rest is gelast. Ook de spanten zijn op de romp gelast.

Onderzoek op het internet heeft mij een verkoopadvertentie van een boot opgeleverd door door een soort (bij)werfje van Blohm+Voss gebouwd zou zijn. Ze toonde sterke overeenkomsten met betrekking tot de romp en vormgeving. Verder vond ik niets over dit werfje. De vorige eigenaar heeft het stuurwiel vervangen door een helmstok.

Toen de boot in mijn bezit kwam was het dek zo lek als een mandje en ernstig ingewaterd. Het onderwaterschip begon tekenen te vertonen van putcorrosie en moest aangepakt worden. Dit was de druppel waardoor de vorige eigenaar uiteindelijk van zijn boot af wilde. Na de overdracht stapte hij huppelend en juichend in zijn auto.

Meerdere foto's volgen nog over het project.

Foto's van toen de boot in mijn bezit kwam:

Wow....heel fraai! Al zou ze opknappen van een ander kleurtje romp (Doe maar zwart!)

Niet overwogen er een éénmaster van te maken?

Je pakt het duidelijk vakkundig aan. Chapeau!



Dit schip is in een andere tijd gebouwd en zelfs toen al gestoeld op romantische nostalgie. Ik snap dat het lastig is met weinig zeilervaring, maar voor je eigen plezier en waarde van het schip zou ik er zelf voor kiezen om niet voor een restauratie te gana maar een renovatie. Er zijn talloze voorbeelden te vinden waar bij klassieke schepen modificaties gedaan zijn zodat ze profijt hebben van de huidige inzichten.
Ik noem bijvoorbeeld de lierpositie in de kuip (hardstikke ruk om dwars door de zeerailing te moeten lieren. In die tijd lierden ze net als een ratelsleutel. tegenwoordig draaien we liever gewoon de handel rond en hebben we een lier met twee snelheden)
Tweede voorbeeld: Tofnol sjorlier en kikker op de mast. Leuk voor henneptouw en katoenen zeilen, maar totaal afdoende voor moderne dacronzeilen en voorgerekte kunstvezellijnen. Kijk voor inspiratie eens wat Brasker masten samen met tuned rigging maakt.

Mooi hoor!
Foto's zijn gemaakt in Dinteloord volgens mij?

@Bolderbas, ik heb een enkele mast wel even overwogen maar die tweemasters vind ik zo mooi dat het een concessie is die ik graag maak. De verdere inzichten over die lieren ga ik zeker nog over nadenken! Dat zijn goede tips. Sowieso lijkt het mij handig om eerst te zeilen op andere boten voordat ik die aanpassingen ga maken. Voorlopig ben ik toch nog bezig met de binnenkant. Een restauratie is het niet meer. Bij het vervangen van het dek is helaas veel hout binnenin kapot gegaan. Veel bronzen bouten braken en deden het houtwerk breken bij het loshalen. De kosten zijn te hoog voor mij om dat te vervangen zoals origineel.

@Delaat72 Dinteloord inderdaad

Geloof het of niet; mijn boot is óók met een krap budget gerefit.

Mijn tip; álles waarvan je nu niet weet waar je het voor zou moeten gebruiken of zelf niet had gekocht omdat je het liever anders had gedaan-> Op marktplaats. Je hebt de tijd, dus geduld geeft je de beste prijs. Beide in verkopen als aankopen.

Ik heb nagenoeg alle originele blokken, beslagen en sluitingen verkocht op marktplaats. Met veel geduld en assertiviteit heb ik nu nagenoeg alles naar het zin, kogelgelagerd en van een goed merk. Ik heb een marktplaatspotje en heb er veel plezier in daar te handelen.
Ik had bijvoorbeeld twee lierhandels die beiden niet echt naar mijn smaak waren. Een winter geduld op MP en ik had mijn favoriete Antal powergrip handel gescoord voor minder dan ik voor de twee andere handels heb gekregen. Ik blij, kopers blij en marktplaatspotje weer gevuld voor nieuwe avonturen!

mooi project! veel werk al verzet. Wat voor dek ligt er nu op? Staal?

Dat ziet er weer goed uit! Ik denk dat je ook wel moet oppassen voor je van een tweemaster een eenmaster maakt. Het zeilpunt van de boot veranderd en het lateraal punt blijft hetzelfde als je niet oppast met veranderde zeileigenschapen (loef/leigierig) als gevolg.
Het zal wel kunnen maar dan moet er een ontwerper naar kijken om te bepalen waar die mast dan moet staan en wat het zeiloppervlak moet worden denk ik.
Hem tweemaster houden is gemakkelijker in die zin waarmee ik niet wil zeggen dat 't niet kan.

Freek

Het is inderdaad een stalen dek geworden.

Bij een bezichtiging viel mijn oog al op waterschade langs de schotten en het hobbelende plafond voorin. Die maakte ik direct vrij en achter de panelen en steenwol isolatie kwamen grote stukken ellende tevoorschijn.












Gelukkig was het niet overal zo slecht. De ergste plekken zaten rondom het opbouwtje.

Balen, ik heb een zeil over de boot, die ondertussen o lek was als een mandje, geslagen en ben aan de onderkant begonnen. Als deze ook verschrikkelijk slecht zou zijn zou het project te groot worden voor mij.

Stralen werd niet meer gedaan door een bevriend binnenvaart straalbedrijf en daarom begon ik stukje bij beetje de romp te ontdoen van jaren aan antifouling, teer en verf met een peragoschijf.



Twee volle weken ben ik bezig geweest. 's Ochtend beginnen en dan aan het eind van de middag vermoeid en zwart weer naar huis. Gelukkig had het onderwaterschip maar twee kleine slechte plekken in de romp. In de boeg was lekwater blijven staan in een spant en aan bakboord was het tegen een laag purschuim blijven staan. Na reparatie kwamen meer dan drie dikke lagen industriële epoxyprimer op de romp.



Het was wel een kleine overwinning

Goed werk man!

Wat een gaaf project! En erg leuk dat je het met ons wilt delen op het ZF.

Ik vind het een mooi ontwerp, maar wel als 2 master!
Het geeft ook als voordeel, dat de zeilen hanteerbaarder zijn.

Je pakt het uitstekend aan, ik zou er ook eerst mee gaan zeilen voordat je aanpassingen naar eigen wens gaat doen.

Er zit veel erg mooi authentiek beslag op.
Ik zal je vorderingen met enthousiasme volgen, en tot snel op het water!

Super man, herken me er erg in, aardig wat perago's versleten, wij hadden een soortgelijke situatie. Nu mooi dicht met staal, geen problemen meer! Mooi dat je hebt doorgezet.

Wat een mooi gelijnde boot! De eigenwijze opbouw staat goed vind ik.

Succes!

Wat een werk een hele boot met een peragoschijf.
Ze hebben bij ons wel eens eentje met een compressorwagen gefixt ff snel gestraald hop in een half dagje klaar, maar ik denk dat het eigenlijk niet meer mag op die manier.

Freek

Ik heb zelf absoluut niets met klassieke boten, maar als scheepsbouwer/ontwerper kan ik wel heel erg genieten van plaatjes van boten die goed en doordacht gebouwd zijn. Heel gaaf project en je pakt het goed aan zo te zien!

Dank jullie voor jullie reacties, erg leuk om te lezen.

Na het onderwaterschip was het tijd voor het dek. Het multiplex onderdek was op veel plekken zo rot en als nat karton geworden. Het dek was gemaakt van dikke krom gezaagde teakplanken. Mijn eerste idee was om de planken los te halen, het onderdek te vervangen en daarna de oude opgeknapte teakplanken weer terug te zetten. De planken waren zowel geschroefd als gelijmd en die lijm was zo sterk dat de planken braken. Helaas en eeuwig zonde van die mooie planken. Ik heb alles eruit gezaagd, gebeiteld en gehamerd totdat ik een kaal frame overhield. Grote delen van het teak heb ik nog lang bewaard om later trimlijsten van te maken maar ze waren helaas te krom.



Eerst buiten onder een zeil begonnen.



Daarna kon de boot gelukkig snel onder een afdak staan. Dat werkt toch een stuk prettiger.


Slechte stukken eruit geslepen

Om goed een nieuw dek te kunnen construeren moest het opbouwtje eraf.
Het opbouwtje zit rondom vast gebout tegen een opstaande flens aan de spanten. In de hoeken zitten profielen die sterkte geven aan de opbouw. Tijdens het demonteren leek het er sterk op dat de opbouw op de boot gebouwd is en niet als losstaande unit. Het was dus afwachten of de boel heel zou blijven zodra het van de boot getild werd. Gelukkig viel het allemaal mee toen met een kraan het opbouwtje opgetild werd.



De conditie van het staal viel gelukkig redelijk me. Toch was 4mm staal hier en daar gereduceerd tot noppes.

De slechte plekken zijn eruit geslepen en vervangen door nieuw.
Ik heb heel lang rondgelopen met het idee het dek te vervangen door een houten dek ingepakt met weefsel. Hout had mijn voorkeur omdat het makkelijker te bewerken is voor mij en het zou een goede oplossing zijn met het weefsel eromheen. Punt bleef dan wel de kwetsbare dek-romp verbinding en de aansluiting van het kajuitje op het dek. Op die plek was ook de meeste schade ontstaan door inwatering. Met een stalen dek bestond dit probleem maar met staal zou ik veel meer afhankelijk zijn van anderen en apparatuur waar ik zelf geen toegang tot had.

Na wat wikken en wegen werd ik door anderen overgehaald voor een stalen dek. Een goede lasser was het bereid het dek waterdicht te lassen als ik al het voorwerk maar deed. En zo geschiedde het. Een vrachtwagen kwam 10m2 3mm plaatstaal leveren. Een nieuwe plasmasnijder werd even ‘getest’ door alles uit te snijden. Alle nieuwe delen in het dek werden gelast en de lasser lastte de buitenste lasnaden die echt 100% waterdicht moesten zijn.
In de oude dekconstructie was de dek-romp verbinding een brede metalen flens waar het houten dek op gebout was. Deze flens was 4mm dik. Onder de flens liepen de spanten onder het dek door. Langs het opbouwtje zat weer een flens. Een hoek waar het dek wederom gebout was op het horizontale deel en de opbouw op het verticale deel.

Hierbij ontstond dus een ruimte van 4mm tussen het dek en de spanten die was opgevuld met een strip hout.



Die 4 mm is eerst opgevuld met 4mm plat stafstaal, daar is later het dek weer op gelast. Het extra gewicht is geen punt, al had ik waarschijnlijk andere beslissingen genomen als dat wel zo zou zijn. Uiteindelijk denk ik dat het nieuwe dek iets zwaarder is dan het dikke met teak uitgevoerde houten dek.

Uiteindelijk zag het eruit als dit en konden de dekplaten erop. De dekplaten met behulp van mallen en een plasmabrander uit 3mm staal gesneden.








2 lagen primer - Hempadur Multistrength


Helaas was de tijd hierna op en moest de boot snel weer naar buiten. Het dekhuis werd weer op het dek gezet. Door het lassen waren de staanders enigszins vervormd en die drukten de zijkanten van het dekhuis los. Later heb ik dit gecorrigeerd.

Voor toen stond de boot weer buiten en kon ik niet verder met het dek, lakken, dekhuis enzovoorts. Duss, zodoende was het tijd voor de binnenkant.


De binnenkant werd ook behandeld ter voorbereiding van het isoleren. Ongelofelijk hoe snel condens vormde toen het buiten koud was. Het benadrukt de noodzaak van isoleren in een stalen boot. De boot was in de winter ook bijna niet warm te stoken zonder enige vorm van isolatie.

Op het gegeven moment was het echt winter en moest ik stoken om een beetje comfortabel te kunnen werken. Voor de verwarming in de boot had ik een tweedehands diesel waterverwarmer aangeschaft: Een Eberspacher Hydronic DW4SC. Ik wilde graag een op CV lijkend verwarmingssysteem inbouwen zodat ik ook direct warm water zou hebben zonder al teveel kosten. De waterverwarmer verwarmt koelwater wat door middel van een Hep2o systeem aangesloten is op een boiler en twee kachelradiatoren (ja, die ook in je auto zitten). Een kachelradiator kost maar 12 euro en bespaart de ruimte die je zou missen met huis radiatoren, maar dan moet je zelf nog wel de ventilator installeren.



De plek waar de radiator zou komen. De uitblaasopening moest hier nog gemaakt worden. Ik hield de kachelradiator nog los de eerste maanden zodat ik hem nog kon verplaatsen.



Het eerste nieuwe schot in de boot Dit schot is 30 centimeter naar voren verplaatst ten opzichte van het oude schot waardoor het bed in de voorpiek langer wordt dan twee meter.



Dan het het isoleren.

Als ik nu terugkijk zou ik het anders doen en heel de romp in de boot door een bedrijf in laten pakken met 2 componenten purschuim. Mijn toenmalige budget als student was daar lang niet toereikend toe. Ook wilde ik niet heel de boot van binnen strippen en vervolgens maanden aaneen in een kale romp zitten omdat ik dan bang was dat de moed mij in de schoenen zou zakken. Door het gefaseerd aan te pakken zou ik beter 'zicht' houden op het doel en zin blijven houden.

Maarja, oke, de isolatie bestaat uit nu uit 30 mm XPS platen die op de romp geplakt zijn met purschuim. Het purschuim zit rondom de plaat voor een luchtdichte afsluiting. Toen bleek dat een enkele laag niet toereikend was omdat zelfs de 5mm aan stalen spanten die daar nog onder uit staken stonden de druppelen van de condens heb ik nog een tweede laag over (Of onder? ) het dek gebracht. Het totaal aan isolatie werd toen 6 centimeter onder het dek en 3 centimeter op de romp. Later heb ik de 3 cm op de romp ook opgehoogd tot 5 centimeter.

De tweede laag XPS schuim overlapt de naden van de eerste laag schuim om zo nog betere luchtafdichting te krijgen. Het purschuim dat ik gebruikte is namelijk niet officieel 100% dampdicht. Echter lijkt het mij sterk dat het niet voldoende is. Na een jaar of 2 van bewoning zal ik een gedeelte weer verwijderen om te kijken wat de conditie van het staal is. Heel het interieur is zo gebouwd dat het allemaal gemakkelijk verwijderd kan worden als ik dan besluit alsnog de boot opnieuw te isoleren.