Onderwerp: roer draait zeer zwaar / moeizaam

Kan de bevestiging van de scheg ( dat stuk ijzer wat er voor het roer zit) niet een klein beetje verbogen zijn?
Dat hoeft maar heel weinig te zijn om de roerkoning onder spanning te zetten als de scheg vast zit .
Ad

Hallo mensen, wederom bedankt voor jullie bijdrage.

Even tussendoor voor de volledigheid:

Bij het heen en weer bewegen (wrikken) van het roer, gaat vlakbij de hennegatskoker op een bepaald punt in de draai het bodemvlak/staalplaat/scheepshuid bewegen (wordt opgekrikt als het ware)

Zolang het roer niet geheel onder de boot verwijderd is blijft het vooralsnog dus bij een vermoeden dat de roerkoning krom is.

Hopelijk kan de wibo vandaag naar de kraan zodat ik het roer er onderuit kan halen.

Als de roerkoning een beetje krom is kan een goede werf of machinefabriek dat wel in orde maken , mits hij de beschikking heeft over een flinke pers.
Iets dergelijsk een keer in de winterstalling bij Hunfeld in delfzijl meegemaakt . Er werd eenflink zeiljacht binnengesleept met een kromme roerkoning die even dacht af te snijden bij de ingang van de fischerbaljenaar Borkum (ter plaatse bekenden weten vast wel wat ik bedoel ).
Toen het roer er eenmaal onderuit wat hadden ze het vrij snel gefikst daar op de werf annex machinefabriek . En dat was een alumininum roerkoning dus daar moet je behoorlijk uitkijken met terugbuigen. Bij rvs is dat geen groot probleem als het maar een klein beetje is.
Ad

Yellow Boat schreef :
Ha fijn, de 'scheg' (ik was nog op zoek naar de benaming, dankjewel)

De scheg was een punt van aandacht waar ik later nog op terug wilde komen, maar bij deze dan even tussendoor: de scheg ziet er (wat mijn ongeoefende oog betreft) niet fris uit.



Ik neem aan dat hij rondom dicht moet zijn, maar mis in dat geval zijn bovenkantje, van boven kijk je zo bij de roestige ellende naar binnen.



Daar gaan 2 relatief grote stevige bouten en moeren in, maar als je dat binnenwerk ziet lijkt me dit een accident waiting to happen

Hoe zit dit normaal gesproken?
Hoort er iets in te zitten (schuim oid)
Moet het hermetisch geseald zijn - dus de bovenkant ook dichtgelast?

Schuim lijkt me minder geschikt tenzij je epoxyschuim bedoeld. Normale schuimsoorten rotten op den duur onder invloed van water.
Dichtlassen is ook niet echt verstandig want als er dan water in komt door een nieuw kiertje ergens begin de ellende opnieuw.Vandaar dat er bij auto's altijd openingen zitten in kokerbalken .
Je kunt hem eventueel vullen met EPS (piepschuim) korrels ( die ook worden gebruikt om spouwmuren te isoleren) en er dan dunne epoxy overheen gieten. Goedkoop , licht en absoluut waterbestendig i.t.t bijv. PU.
Ad

Dus als ik het goed begrijp hoort dit open te zijn en is er in die zin niets mis mee?

plankzeiler schreef :
Dat denk ik wel.
Of dicht en gevuld of open inderdaad.
Waarschijnlijk zit er ergens onderin ook een gaatje om het water eruit te laten lopen bij het op de kant zetten . Zoniet dan zou een afdichting aan de bovenkant heel goed moeten zijn om water eruit te houden maar dat waag ik de betwijfelen gezien de manier waarmee die scheg daar vast zit.
Die manier vind ik trouwens ook niet echt egweldig.
Beter zou m.i. een dikke voldoende grote aan de scheg gelaste plaat aan de bovenkant zijn met daadeinden eraan die door de romp aan de binnenkant met moeren vastgezet worden . Een beetje zoals bij een roer of ook bij veel andere scheggen bij polyester boten.
Ad

Yellow Boat schreef :
Naar dat gaatje ga ik straks even op zoek. Bedankt voor je uitleg Ad!


Over de bevestiging gesproken, dat heeft sowieso ...he ahem... nog 'wat aandacht' nodig, zie foto:

De havenmeester was zo vriendelijk om te helpen, eerst het roer gezekerd met een touwconstructie zodat hij niet om zou vallen bij het optillen van het schip.



Dit bleek achteraf niet overstandig want het roer is gigantisch zwaar.


Toen de steekwagen onder de bok en met schip en al omhoog getild.




Zo kon het roer er helemaal onderuit.





De glijlagers boven en onder zien er m.i. intact uit.
Op wat 'haartjes' vetkoord van +/-1cm na geen troep in de vet/olie/dw40 smurrie.

Vandaag de hennegatskoker schoonmaken.
En zien hoe ik kan bepalen of en welke mate de roerkoning krom is.

ilCigno schreef :
Is dit voldoende boven de waterlijn (de witte band) voor een gaiter?

Het gaat om de andere kant (binnen) van de hennegatskoker.

Aha, ik begrijp het: in dat geval ongeveer 10cm bocen de waterlijn (zie eventueel foto van koker met meetlint op vorige pagina)

FriendlySailor schreef :
Hallo FriendlySailor,

ik hou nog een slag om de arm maar het ziet er naar uit dat je gelijk hebt - hoe kan ik vaststellen of het onderlager is uitgezet? Ik vermoed dat de lagers (nylon bussen) die er nu in zitten de originele van 40 jaar terug zijn.

SanderH schreef :
Bij gebrek aan beter heb ik met een niet heel nauwkeurige methode getracht te bepalen of de roerkoning recht is. Dit door een touwtje langs de roerkoning te spannen, vanaf de hoogte van de aanzet van het roerblad tot aan de helmstokbevestiging.

Daar is op een bepaald punt ruimte van +/- 1mm.

Gezien men het elders op het forum heeft over tienden van millimeters wanneer het gaat over glijlagers passend maken zou ik zeggen dat dit een noemenswaardige afwijking is, maar ik ben benieuwd naar jullie reacties.



Ook is het oppervlak onregelmatig geworden, op bepaalde plaatsen is het zichtbaar ingesleten - is dat nog iets waar ik me zorgen over zou moeten maken?

plankzeiler schreef :
Dat hoef je niet vast et stellen , dat zullen ze zeker zijn omdat nylon nu eenmaal uitzet in water. Wat wel mogelijk gedaan is , is de oorspronkelijke maten aan te passen aan die uitzetting die wel degelijk bekend is nl. Nylon neemt nl op den duur 3% water op aan de lucht en wel tot 10% in water bij constante onderdompeling en zet daardoor uit ( wsvkunststoffen.nl/pa%E2%80%93nylon-polyamide/ ) . Maar ik vrees dat Wibo en ook veel andere werven dat destijds gewoon niet wist
Ad

Die roerkoning ziet er niet al te fris uit.
Normaliter is de roerkoning van RVS en spiegelglad.
Dat komt ten goede van het soepel draaien in de lagers.
Is deze van gewoon staal/ijzer?? Volgens de folder wel hee?
Het beste zou zijn om deze as weer helemaal spiegelglad te krijgen, maar dat zal niet mee vallen.
Hij is ingevreten.................En ga je die weer gewoon gebruiken, dan zal het nieuwe lager binnen de
kortste keren weer inslijten.

Even een beredenering/afweging:
Hoe lang wil je nog met dit schip varen?
Mss toch maar nieuwe lagers laten draaien op de huidige maat.
Is dus gewoon de as opmeten op die plek waar de lagers komen.
Hoe lang heeft de gedemonteerde constructie gefunctioneerd???
Hij zal best soepeler gaan draaien.

En anders een nieuw roer (laten) maken.
Ik heb de mijne van WPB Okume gemaakt en met Epoxy en matten versterkt.
Dan kan je een nieuwe RVS as laten draaien en er vingerlingen aan lassen.
En vervolgens het oude roer als mal gebruiken.
Dat wordt dan een kwestie van meten, schaven en schuren.
Mooie winterklus.

En niet onbelangrijk, je bespaar denk ik wel € 1500,-.

p.s. om vast te stellen of te weten of e.e.a. knijp loopt.
Lager binnenzijde met schuifmaat opmeten en de roeras opmeten. Mag (denk ik) een 0,5 mm verschillen.
En net wat YB zegt Nylon zet altijd uit.

Een paar jaar terug hetzelfde gehad. Toen bij een bevriende draaierij een kort stukje as laten draaien van dezelfde diameter als de roerkoning. Vervolgens met een lamellen-schuurtolletje het lager wat uitgeschuurd totdat het stukje as er mooi soepel inpaste.
Niet de meest perfecte oplassing, maar draait nog steeds soepel

De roerkoning heeft inderdaad flink last van putcorrosie, maar dat is denk ik niet eens de grootste zorg. Het duurt wel even voordat 50mm staal weggeroest is. Het feit dat de roerkoning niet recht is en de niet goed te verklaren (en diepe) slijtagesporen lijken me meer reden om de zaak eens grondig te renoveren.
Het is de vraag of het niet goedkoper en beter is om dit roer als 'versleten' te beschouwen en er een nieuw roer voor in de plaats te zetten. Ik zou bij een machinewerkplaats eens informeren hoe zij hier over denken. Wellicht is rechten en afdraaien mogelijk (met dus iets dikkere lagers, maar die moesten toch al vervangen worden).

Misschien is ff testen met een recht stuk rondstaf van 50mm dia hoe soepel die loopt en wat voor een speling er op staat.

Afdraaien van de as op een draaibank zal wel lastig tot niet gaan gezien "de flap" en de onbalans.

Gezien de ringen op de roerkoning lijkt het wel of hij op verschillende hoogte heeft gewerkt?

Lukt het wel om het te laten afdraaien, dan zou je naar 48 mm kunnen gaan en de lagers vervangen.
Moet je wel een erg forse draaibank (zeg maar een lel van een draaibank) hebben om genoeg speling tot het bed over te houden. Zou op zich moeten kunnen lijkt me. (met het gebruik van een vaste bril).

Met het roerblad er aan kan je hem uiteraard niet afdraaien. Doorslijpen en naderhand er weer aan lassen kan wel. Maar het blijft de vraag of je niet beter een heel nieuw roer kunt maken.

ilCigno schreef :
Dat schrijf ik ook..................

FriendlySailor schreef : Ik heb hem in Juni overgenomen en wil er +/- 2 jaar - minimaal 1 x per week mee varen - om veel zeil / leer uren te maken.
FriendlySailor schreef : Bedankt voor de suggestie, ook van @rooiedirk - het is fijn om dit in ieder geval achter de hand te hebben mocht al het andere onhaalbaar (te duur) zijn.
FriendlySailor schreef : Dat durf ik niet te zeggen, ik vermoed dat het ergens in de afgelopen 40 jaar onder handen is genomen - omdat die pakking van de vetkoordafdichting maar aan 2 van de 3 punten vast zat en bovendien geen enkele druk uitoefende. Dit lijkt me niet bepaald 'werf-af'
FriendlySailor schreef : Klinkt als een leuke leerzame klus, maar als het niet hoeft dan liever niet. Het roer is slechts een deel van het project, ik moet er goed voor waken om er niet onnodig werk bij te krijgen.

Dit zijn dan jouw overwegingen.
Ik zou, de as zo glad mogelijk maken m.b.v. schuurlinnen.
Dat kan je mooi rond de as doen en door (beurtelings) aan één zijde te trekken zo glad mogelijk slijpen.
Er zullen wel roest putjes zicht- en voelbaar blijven, maar dat moet je dan maar voor lief nemen.
Wel opletten, dat je er niet te veel af haalt.
En dan wel nieuwe lagers (laten) draaien.
Zowel onder (in het water) als boven.

FriendlySailor schreef :
Dan hoop ik dat ts heel veel doorzettingsvermogen heeft,die as glad schuren gaat heeeeeeeeel erg lang duren.
Af slijpen en een nieuw rvs er aan laten lassen is denk ik de mooiste en snelste oplossing en als je eea zelf goed voorbereid ook de goedkoopste.
Je kan dan denken aan een netjes gecentreerde paspen er in boren en de beide stompen alvast voldoende aan schuinen zodat de lasser dat niet meer hoeft te doen.

Thijsnoort schreef :
Idd, Dat is ook een priama oplossing, maar TS ziet er geen heil in om een as er aan te lassen.