Zoals op zoveel zeilboten wordt de kajuitingang van de il Cigno, een Compromis 888, afgesloten met twee houten zetborden. De originele had ik in 2007 al eens vervangen door een nieuwe set, gemaakt van watervast multiplex en teakhouten latten.
Maar ook die begonnen weer tekenen van slijtage en inwatering te vertonen. Toen ik ze de afgelopen winter maar weer kaal schuurde en opnieuw in x lagen lak zette heb ik mij voorgenomen dat dit absoluut de laatste keer in mijn leven was dat ik dat zou doen. Ik was
al langer opzoek naar onderhoudsvrije alternatieven en heb nu de knoop doorgehakt, ik ga toch voor de hard-PVC variant. De overwegingen om hiervoor wel of niet te kiezen zijn natuurlijk voor iedereen anders. Mij sprak vooral de taaiheid van het materiaal aan, het kan letterlijk een (flink) stootje hebben en krasjes vallen nauwelijks op. Het materiaal is goed bestand tegen lage temperaturen, is goed verlijmbaar en kan vrij gemakkelijk bewerkt worden. Bij de kunststofplatenshop heb ik de benodigde platen besteld. 10 mm dik voor de borden zelf en 20mm dik voor de stootrand (onderste zetbord) en lekdorpel (bovenste zetbord). Voor de afmetingen heb ik de oude houten zetborden aangehouden.
De naad tussen het onder- en bovendeel is 15
o schuin afwaterend naar buiten. Hoewel het in dit geval niet zo heel precies komt, laten zich dit soort hoeken heel nauwkeurig instellen door het magnetische elektronische hoekmetertje op het zaagblad te zetten.
Het zagen van het PVC gaat gemakkelijk, alleen moet je het materiaal heel langzaam voortduwen om happen te voorkomen. Een fijnvertand en vooral scherp zaagblad is een vereiste.
Het taps afzagen van de zijkanten deed ik met mijn zaagslede en twee spieën om de plaat op te sluiten. Zo'n slede is trouwens een uitkomst, veel nauwkeuriger dan de afkortzaag.
De 20mm dikke lat voor de lekdorpel van het bovenste zetbord moest diagonaal over de lengte worden doorgezaagd om een mooie schuine lat te krijgen. Dat ging met behulp van een schuin afgezaagd balkje als steun prima, tot ik op de het laatste stukje kwam. Daar hapte het zaagblad doordat de boel daar onvoldoende stabiel ondersteund werd, een domme fout van mij. Op zo'n moment ben je héél blij dat je handschoenen, lange mouwen, oorkappen en vooral een veiligheidsbril draagt. Want PVC spat dan werkelijk met geweld uit elkaar. Gelukkig hield ik er alleen een blauwe plek aan over, een kapotte stofvanger en een paar gebroken tanden - van het zaagblad wel te verstaan. Aan de brokstukken en het zaagblad is af te lezen wat voor geweld er aan te pas kwam.
Gelukkig kon ik de lat een paar centimeter inkorten en hoefde ik geen nieuwe te bestellen. Omdat de afgeschuinde lekdorpel lastig goed op zijn plaats te fixeren is tijdens het lijmen, heb ik van messing schroeven er twee pasdeuveltjes in gemaakt. Zo blijft de schuine lekdorpel tijdens het lijmen exact op zijn plek zitten.
Het lijmen van PVC is op zich niet moeilijk. Ontvetten met Ammoniak, licht opschuren, de lijm tweezijdig dun aanbrengen en dan op elkaar klemmen. Ik had de omtrek voor de zekerheid afgetaped, maar echt nodig was dit eigenlijk niet.
De slotcilinder is gelukkig precies 20mm diameter, dus na een pilotgaatje kon ik met een 20mm forstnerboor een gat maken waar de cilinder ongeveer zuigend in vastzit.
Vervolgens was het een kwestie van alle zaagranden gladschuren en afronden zodat het niet meer scherp is en prettig vastpakt. En aan de binnenzijde alle gaten voorboren voor de schroeven van de handvaten, de slotkast en de klemmetjes voor de storm- en kenterbeveiliging.
Ik heb er nog geen ventilatierooster in gemaakt omdat de boot al best veel andere ventilatiemogelijkheden heeft. En 's winters maak ik alles dicht in verband met de luchtdroger. Een opening met een rooster laat zich later eventueel nog gemakkelijk toevoegen mocht dat toch nodig blijken.
De zetborden hebben weliswaar niet meer de warme houten uitstraling van weleer, maar verder ben ik heel tevreden met het resultaat. De tijd zal leren of hard-PVC een goede keuze was.