Onderwerp: Mist

Of de kans op een aanvaring in de mist al dan niet vrijwel zero is, is op zich niet erg interessant.
Een aanvaring in de mist blijft altijd mogelijk en als het je overkomt, wordt je daar, zelfs wanneer er geen doden of gewonden vallen, niet erg blij van.

Begin zeventiger jaren waren we in ballast onderweg van Hull naar Gent met een coastertje dat wel over een kompas, echolood en een slecht werkende radiorichtingzoeker beschikte maar niet over radar.

’s Nachts onder mijn wacht, we voeren tussen de banken voor de kust van Norfolk, liepen we in de potdikke mist.
Als eerste zette ik de motor op deadslow, porde de kapitein, ging aan de fluit hangen en luisterde tussendoor uit naar andere schepen.
Toen die ouwe bovenkwam en in de kaart had gezien waar we zaten, besloot hij om, op het echolood varend, wat dichter naar de banken te kruipen en de spijker er in te pleuren.
Met een matroos op de bak om uit te luisteren en af en toe een riedel op de bel te geven, konden we niets anders meer doen dan afwachten of die dikke wattendeken al dan niet zou oplossen wanneer de zon op kwam.
Dat gebeurde niet dus tegen een uur of halfnegen, mijn wacht zat er om zes uur al op, ging ik pitten.
In mijn slaap hoorde ik om de paar minuten, zonder er echt wakker van te worden, de bel zijn riedeltje geven.
Opeens bleef de bel non-stop luiden en ging ook die ouwe aan de fluit hangen.
Stront aan de knikker! Ik voelde gewoon dat het deze keer mis zou gaan.
Ik sprong als de gesmeerde bliksem uit mijn kooi, greep mijn zwemvest en vloog het gangetje in.
Op dat moment kreeg het schip een opdonder die mij tegen het schot aan smakte.
Ik krabbelde overeind gooide de deur open van de matroos die om acht uur van wacht was gekomen en nu met een verwilderde blik uit zijn kooi kroop en aanstalten maakte om zijn kleren aan te trekken.
‘Laat dat, vlug, naar boven!’
Ik drukte hem zijn zwemvest in zijn klauwen en sleurde hem achter me aan naar de trap.
Boven, aan dek, zag ik nog net de roestige romp van een flinke boot van de Everard line voorbijschuiven.
Onderaan de trap naar de brug drukte die ouwe me een zaklamp in de hand.
‘Kom mee, kijk in het ruim ik hou jou in de gaten.’
Terwijl die ouwe boven aan het mangat bleef staan daalde ik in het ruim af en zag dat er nog geen laag water in het ruim stond.
Vlak achter het schot tussen ruim en voorpiek, door een horizontale scheur in de huid, zag ik daglicht naar binnen schijnen.
Zo te zien zat die scheur net boven de waterlijn, want er kwam geen water naar binnen.
De huid en wat spanten waren verder aardig verfrommeld en naar binnen gedrukt maar we stonden nog lang niet op het punt van afzuipen.
Weer boven bracht ik verslag uit bij die ouwe.
‘Ja die fucking limey voer vollekracht door de mist en heeft zijn anker als blikopener gebruikt, als hij ons onder een andere hoek had geraakt waren we meteen afgezopen. Oké, we trekken de voorpiek leeg, dan komt die scheur nog wat hoger boven water en kunnen we met stuwhout en een ouwe presenning het zaakje wat verder afdichten.’
Pas toen we boven in het stuurhuis bij een bak pleur overlegde hoe een en ander aan te pakken, kreeg ik opeens de bibbers.
‘Verdomme kap, het dringt nu pas echt tot me door.’

Intussen was de Everhard boot verderop, buiten zicht, vooranker gegaan en nam contact met ons op via de middengolf.
Na het uitwisselen van gegevens en het op de hoogte stellen van de Coastguard, brachten we, via Scheveningen Radio, de reder op de hoogte.
Dat we geen kunstmest konden laden in Gent was nogal wiedes, in plaats daarvan, gingen we repareren op de Oranjewerf in Amsterdam.

Ik heb meerdere aanvaringen meegemaakt maar die in de mist heeft me het meest aangegrepen.

Proost schreef :
En iedereen heeft toch tegenwoordig een smartphone?
Dan heb je voor €35 al een prima kaartplotter (bijv. play.google.com/store/apps/det...nics.singleAppEurope ) en weet je altijd precies waar je zit.

Wat dat betreft is het absoluut niet meer nodig om in de mist de weg kwijt te raken.
Dat was nog niet zo lang geleden wel anders.
Overigens heb ik ook al eens (bij windstil weer tussen Helgoland en Sylt) een regenbui meegemaakt waarbij ik de boeg niet eens meer kon zien.
En toen had ik maar een bootje van 6,9 meter.
Ad

Laat ik nou geen smartphone hebben. Mis 'm ook niet als het mistig wordt.

Joop66 schreef :
Maar, als je de TSS in vaart heb je dat toch al helemaal bekeken en ben je er toch pas aan begonnen als je ook werkelijk kunt oversteken? Hoewel natuurlijk rete spannend, lijkt mij dat gas geven en doorvaren je eerste keus is. Je wist al dat het kon, daar verandert mist niks aan. Als je nog moet beginnen aan de TSS wordt het weer anders natuurlijk, dan denk ik: liggen en afstand houden tot de TSS. Hooguit paralel mee varen.

Een DSC call naar alle schepen met je positie koers en snelheid zou mijn gedachte verder zijn.

Wat mistadvies betreft, hier iets wat men in Nederland ook zou kunnen doen. www.hha.co.uk/proxy.asp?proxy_...8A2-291321F3362C.pdf

Wat ik ook belangrijk vind: een idee krijgen hoe slecht het zicht werkelijk is (in andere woorden: hoe veel tijd je hebt tussen het moment van iets voor het eerst zien en het moment dat het bij je is).

Via de VHF waarnemingen opvragen van meetboeien, een boei vinden om zelf het zicht te kunnen schatten, hoever vooruit je nog het wateroppervlak ziet, met het zoeklicht kijken hoe ver je je bundel kan volgen

Tijdens een 24-uur race in de mist gezeten 's nachts tussen Lelystad en de Blocq, met voldoende wind om de gang er goed in te hebben. Niet een goed idee van hoe slecht het zicht werkelijk was. Ik kon de zin 'ik zie een rood boordlicht' net uitspreken of de bijbehorende Lemmeraak denderde ons op tegenkoers rakelings voorbij). Bleek het zicht veel slechter te zijn dan door ons ingeschat toen we nog niets ter orientatie om ons heen hadden.

Wij zeilden op een Kolibri 560, en een aanvaring zou voor ons niet goed afgelopen zijn.

Daarna een slag haaks bij het rak weg gevaren, in de hoop op beter zicht, en om uit de drukte zijn, en later de boei bij Lelystad maar als 'enigszins' gerond verondersteld.

Proost schreef : Maar op een willekeurige plek op zee ankeren: heeft iedereen daarvoor ook voldoende ketting en/of lijn voor bij zich? Waterdiepte kan flink meer zijn dan in nederland gebruikelijk...

koko schreef :

Eh, de schepen in de TSS varen regelmatig meer dan 20 knopen en die zie je dus bij het begin van de oversteek nog niet op je AIS. TSS of DW is soms meer dan 5 mijl breed.

ikkuh schreef :
Tja , niet als de AIS antenne op je hekpreekstoel staat.
Maar met de antenne in de masttop en een splitter zie je ze echt wel op tijd hoor.
Hier bijv. aan het begin van een oversteek van het Skagerak ( dik 65 zeemijl).
Precies langs mijn route (groene lijn) vaart daar zelfs een snelle veerboot met 38 knopen ( nee , niet eens een katamaran).
En die reikwijdte is , tenminste bij mij aan boord , geen uitzondering .
Weliswaar geen TSS maar vooral aan de Deense kant soms best druk.
Ad

Joop66 schreef : Ik denk dat sommige beroepsvaart zo iets heeft van "Wat zoek je dan ook in dichte mist zonder radar. Er was toch mist voorspelt?" Dit is vaak een onterechte gedachte hoor, laat dat duidelijk zijn. Laten we zeggen dat zeelui soms wat moeite hebben zich in pleziervaart te verplaatsen

Maar die gedachte zou onbewust wel kunnen veroorzaken dat, wanneer een zeiler zijn securité bericht op kanaal 16 aankondigt, er door beroeps niet wordt overgeschakeld naar het werkkanaal waarop die zeiler zijn securité bericht uitzendt. DSC is onder een gedeelte van de zeelui een dood fenomeen: dat gepiel met displaytjes, knopjes, alarmen en gepiep. "Hou toch op" (hoor ik ze denken) "Als je me nodig hebt roep je maar op".

Wat ik zeker wel zou doen is potentieel gevaarlijke schepen (volgens de AIS ontvanger) oproepen. Ik denk dat het vandaag de dag verstandig is om wanneer je geen radar hebt, dan op zee toch wel een AIS ontvanger (hoeft niet perse een transponder te zijn) aan boord te hebben.

Zelfs vissersschepen vanaf 15 meter zijn vanaf eergisteren verplicht een AIS transponder te hebben. Daarmee heeft het grootste gedeelte van alles wat op zee vaart toch een AIS en ieder die AIS heeft kan je in mist oproepen.

Zo veilig als mogelijk een ondiepe plek opzoeken, zeker op de Oosterschelde liefst niet op een mosselperceel en daar voor anker en beter zicht afwachten.

Yellow Boat schreef : Als je een aantal schepen op een bepaalde reikwijdte ziet wil dit niet zeggen dat je álle schepen binnen die reikwijdte ziet die een AIS signaal uitzenden. Ik ben daar meerdere keren door verrast. Dan denk je dat je binnen de 8-10 mijl wel zo'n beetje alles in kaart hebt qua AIS targets, maar nee hoor. Duikt er toch nog eentje op op vijf mijl afstand. Dat heb ik meerdere keren gehad (telkens was het een jacht, maar dat terzijde).

De afgelopen 4 jaar heb ik 3 x heel veel schik gehad van mijn speelgoedradar. Eén keer plots invallende zeemist vlak voor Maasmond!
En dat terwijl wij niet vaak op de Noordzee zitten.
Kansberekening heeft niet veel zin. Je kan tenslotte maar 1 x verzuipen.

Noorderzon schreef :
Toch raar dat mij dat nog nooit is opgevallen.En ik vaar nu al bijna 10 jaar met een AIS ontvanger.
Dan denk ik toch dat je dat niet zien van een AIS target moet zoeken in je antenne (hoogte en kwaliteit antenne en kabel) want als je antenne op 12 meter hoog staat "ziet"hij toch echt wel een transponder op 2 meter hoogte op meer dan 10 mijl afstend , ook al zend die bij een niet verplichte B trnsponder maar met 2,5 Watt .
Dat is gewoon de horizon voor 12 meter ontvanger en 2 meter zenderhoogte.
Bij grote sschepen zit de antenne tocht altijd op 10 - 20 meter en dan is de horizon al op 13 tot 15 zeemijl.
Is jouw horizon veel minder dan is er echt iets mis met de antenne/kabel of de antennehoogte.
Overigens geldt dit uiteraard alleen voor open zee want signalen op deze fequenties gaan heelaas niet door een hoge wal , huis of ander schip heen.
Wat je ook niet moet vergeten is dat B transponders maar elke 2-3 minuten een signaal zenden en A transponders elke 2 -3 seconden.
Daarnaast kun je soms een signaal missen waardoor het dubbel zo lang kan duren voor je de betreffende target ziet.

Uiteraard moet je ook met een AIS ontvanger en zelfs met radar aan boord nog steeds goed uitkijken. Denken dat het met een van beide "wel goed gaat" kan je duur komen te staan.
Ad

Je gaat nu alleen in op de illustratie van mijn stelling. Die stelling was: Als je een aantal schepen op een bepaalde reikwijdte ziet wil dit niet zeggen dat je álle schepen binnen die reikwijdte ziet die een AIS signaal uitzenden.

Maar om op je verhaal te reageren: de antenne staat bij mij op 20 meter hoogte en is professioneel geïnstalleerd en opgesteld volgens een goedgekeurd antenneplan. Daar ligt het in dit geval denk ik niet aan. Bovendien komt het ook niet dagelijks of wekelijks voor, maar wel zeg maar enkele keren per jaar. En ik zei al: steeds waren het jachten. Daar ligt denk ik gedeeltelijk de oorzaak. Die AIS'en zijn soms niet professioneel geïnstalleerd. Verder vind ik de hekstoel persoonlijk erg laag voor een AIS antenne: stel je ligt op tegengestelde koersen, dan moet het signaal toch aardig moeite doen om 'zicht' op die tegenligger te hebben door die druk bevolkte kuip, stagen, gieken en masten heen.

Tenslotte: die zichtlijn is de theorie, nu de praktijk nog: Ik heb in Scotland (UK) Oostende Radio al eens op de VHF ontvangen. Daar zat toch echt wel een horizonnetje tussen M.a.w. het weer doet ook veel ten goede of ten kwade.

We zijn trouwens aardig off-topic bezig. Sorry, on-topic maar weer...

@ noorderzon: ik wordt wel even getriggerd door je masthoogte. Op Fisher 37 echt twintig meter? Moet dat niet 15 zijn?

Sunday, ik heb het even over m'n beroepsbootje... die dubbele pet toch telkens hé Wanneer het niet over het zeilen zelf gaat spreek ik ook vaak vanuit mijn ervaringen daar aan boord. M'n Fisher is inderdaad iets van 14 meter hoog.

Ah.. Tuurlijk.. Ik had al fantasieën over een race Fisher!

Noorderzon schreef :
Wat ook nkg maat zou kunnen is dat dat eraan ligt dat t class b transponser zijn. Die krijgen geen voorrang en geen vaste plek in het digitale treintje dat door iedereen gevolgd wordt.

In 2010 overvallen door potdichte mist tijdens de UK-trip. Letterlijk binnen 5 minuten een zicht van 10 mijl terug naar 50 meter. Gelukkig bleef de wind goed doorwaaien, knoopje of 10-15, dus we bleven zeilen. Alleen: we zaten dicht bij de TSS en ik wist dat daar de Stena Line uit Zeebrugge ook zou oversteken, precies rond de tijd dat wij er waren. Wat nu te doen: sitting duck spelen voor de Stena, of de gok wagen om de TSS over te steken?

We hebben gegokt op het laatste. Op het moment dat wij de boeg wendden van 270 naar 295 graden, begonnen her en der schepen te toeteren. Luisteren, peilen, wachten. Opnieuw misthoorns. Weer luisteren, peilen, wachten. Kwam het geluid van links en zit het nu voor ons? Ja! Of nee? Iedereen aan dek en 100% alert. Het misthoornverhaal deed zich elk kwartier voor (heel prettig eigenlijk), we hebben 1x een motor ergens gehoord, en natuurlijk dat ene jacht dat zich netjes elk half uur meldde via de marifoon.

We zijn veilig door de 16 uur durende mistbank gevaren, maar wat was ik blij dat we weer zicht hadden! Als het aan mij ligt maak ik dit niet meer mee. Maar als het dan toch moet, dan doe ik hetzelfde als toen, met deze toevoegingen:
1. AIS gaat mee aan boord op oversteekjes
2. melden via marifoon gaan we toch maar wel doen. Baat het niet, dan schaadt het zeker ook niet. Het andere schip (Tales of Homer, als ik me goed herinner) kreeg een paar keer bruikbare reacties van schepen in de buurt. Stom dat wij dat niet deden.

@YB

Ook al staat de antenne op de hekstoel. 20 mijl is m.i. meer dan genoeg. Op die afstand heb je toch nog geen enkele betrouwbare CPA. Wij varen op zeil en over de TSS of DW afstand van 5 mijl doen we dus zeg maar tussen de 40 min en 75 minuten.

Kortom als bij het begin van de oversteek de CPA 5 mijl is kan dit een paar minuten later ook ineens 0,5 mijl zijn.

Een zicht groter dan 20 mijl is m.i. dan ook totaal overbodig.

Delphi32 schreef :
Ik ben eigenlijk wel benieuwd wat dan de standaard tekst zal zijn.

1) alle schepen (of via DSC dichtsbijzijnde), bootnaam, positie
2) alle schepen, bootnaam, positie > vraag? maar welke?
3) alle schepen, bootnaam, positie, geen radar, verzoek begeleiding

Vast nog meer opties maar wat is de beste oproep op zo'n moment?

Daar heb ik een standaardtekst voor in een boek staan, maar erg hard voorgeschreven is het allemaal niet gelukkig.

Basis: alle schepen, bootnaam, positie, koers en vaart, 'in dense fog, visibility very poor, no radar, all vessels requested to keep a sharp lookout'

Delphi32 schreef :
Koers en vaart is natuurlijk een goede

maar vanuit principe is het eigenlijk ook wel gek dat je nu dus vraagt aan andere om uitkijk te houden voor jou.

ikkuh schreef :
Ik heb ook niet geschreven dat een bereik van 20 mijl echt nodig is maar dat 5 mijl gewoon te weinig is voor een goede installatie.
En uiteraard ga je niet naar een CPA kijken bij een schip op 20 mijl maar wel bij een die 40 knopen vaart op meer dan 5 mijl.En die varen er heel wat op Kattegat en Skagerrak en zijn wel heel snel bij je hoor.
En grote jongens wijken vaak zelfs netjes enkele graden uit als jij , als zeilschip(!), voorrang hebt. Alleen doen ze dat al op mijlen afstand en uiteraard niet als ze op een TSS varen.
Meerdere malen geconstateerd.
Overigens kun je op de Raymarine plotters ( tenminste op mijn A50) de CPA ook grafisch zien doordat de plotter voor een gekozen target de relatieve koers aangeeft t.o.v. jouw positie , zo ongeveer als bij MARPA.Zoals op onderstaand plaatje.
Erg makkelijk hoor.
Gek genoeg staat e.e.a. niet beschreven in de manuals van de Raymarine plotters.
Ad