Leuke discussie, ook leuk dat er nu redelijk open tegen carbon wordt aangekeken.
Ik heb een tijd een Topper Boss gezeild, welke een carbon mast, giek, boegspriet en beams had, en heb er zelf nooit problemen mee gehad. Ik heb in 3 jaar tijd 1 giek en 1 mast zien breken. Acceptabel, in mijn ogen. Nu moet ik erbij zeggen dat de mast, boegspriet en beams naar mijn mening behoorlijk overgedimensioneerd waren. De giek was OK. (2 kg, incl beslag, lengte ongeveer 3 meter. Onverwacht voordeel: loop met je kop tegen de giek, en merk het verschil. Hoe lichter, des te makkelijker weg te koppen.)
Een groot voordeel van de Boss mast: Waterdicht, dus bij kapseizen is de mast een drijflichaam. Het is me dan ook maar 1 keer gelukt de boot compleet te "turtlen". (Gardameer, dus niets geraakt daar beneden). En geloof me, ik heb wat afgezwommen........ Zeker ook een overweging om de mast eventueel waterdicht te maken in de FD. Zeker in het ondiepe Nederland.
Zoals je in het vorige verhaaltje hebt kunnen lezen, de meeste (alu)mastenbouwers laten hun koolstof masten bij derden bouwen, om ze vervolgens onder eigen label uit te brengen. In Nederland borrelen de namen Daan Schutte en Thomas Wilkes (Ceilidh Composites) naar boven. Met name voor de Finn en de Europe. De ervaringen in met name de Finn klasse zijn dat de boot makkelijker zeilbaar wordt, zeker door een lichtere bemanning.
In de Seahorse staat overigens ook een hele serie verhaaltjes over de overstap van de 18ft skiff naar (full)carbon masten. Dit levert met name betere controle over mastbuiging op. Buiging is ook gelijkmatiger.
Dat de mastenbouwers op korte termijn (15 jaar) aluminium zullen laten varen, lijkt me sterk. Een grote markt is de toervaart, een pure prijskwestie, waarin koolstof het momenteel nooit zal winnen. Het materiaal is duurder (voor zowel koolstof als aluminium is een onbehoorlijke partij energie nodig om het te produceren, en te verwerken) en een groot nadeel voor de mastenbouwer: iedere boot heeft zijn eigen mast nodig, met specifieke buigingen, etc. Op dit moment spelen we allemaal leentjebuur bijelkaar. Enkel de pijp is langer (kwestie van korter of langer afzagen). Iedere koolstof mast moet compleet opnieuw worden uitgedoktert, waar moet de buiging zitten, waar de beslagen, etc etc. (veel van dit werk wordt door enthousiastelingen gedaan, gelukkig)
Nog twee kleine dingen over koolstof masten, welke wellicht niet meegenomen zijn in het denken:
-koolstof masten zijn binnen redelijke grenzen vaak te repareren, en zijn dan weer zeker goed bruikbaar.
-om beslag te monteren moet je zeker goed opletten. De huidige masten zijn wellicht overgedimensioneerd, en kunnen nog behoorlijk wat hebben. Zodra een mast behoorlijk is uitgedokterd, kan deze op bepaalde plaatsen zo dun zijn, dat het niet verstandig is, er beslag te monteren. (nu zou ik een FD mast aan de onderkant toch wat aan de dikke kant houden, ivm beslag-boorders). Iets anders is, dat je een stuk beslag niet zomaar op trek kan belasten. Schuif en drukkrchten zijn OK. Een voorbeeld (en direct een ernstig geval) zijn de schootblokken op de (koolstof) giek. Je kan niet zomaar een beugel in de onderkant van de giek poppen, tenzij de giek er erg dik (zwaar) is uitgevoerd. Beter is het om twee (stoffen) banden om de giek te hangen, en deze bovenop de giek vast te zetten.
Mijn visie: koolstof masten zullen nog lange tijd duurder blijven dan alu masten, voornamelijk door productiekosten, en door het feit dat masten niet makkelijk met andere klassen uitwisselbaar zijn. ze leveren echer wel voordelen op mbt zeilvoering. Dit voordeel zal op korte termijn (5-10 jaar) alleen interessant zijn voor de meer "high-tech" klassen, waaronder uiteraard de FD. In deze klassen is de meerprijs te rechtvaardigen tov de voordelen.
