Onderwerp: Mastoog tbv sprenkel, sterk genoeg

Ik wil vrijdag de mast van mijn 22-voeter zelf weer recht zetten, en daarbij de spinnakerboom als sprenkel gebruiken. Mijn mast is 8,60 m lang, en heeft een "gemiddeld" postuur. Er zit 2,30 m tussen de mast en de punt van de boot. De spinnakerboom zal een klein beetje langer zijn dan dat.

Nu was ik zaterdag in Elburg bij Loederman* om een extra mastoog te halen, voor onderaan de mast. Helaas hadden ze alleen een vrij klein oogje, met een montageplaat van ca 40 x 50 mm. Groter hadden ze niet, of ik had er een complete rail bij af moeten nemen.



Nu is het de vraag: is dat oogje sterk genoeg, of moet ik snel bij GK een groter oog bestellen (en ook hopen dat 't donderdag bezorgd wordt)? Ik kan 't vrijdag natuurlijk nog bij fa. Scherpenzeel in Harderwijk proberen, maar ben ook weer niet van plan om 't halve land door te racen voor een oogje.

Het blijft een gevoelskwestie natuurlijk, in principe is er alleen een aardige belasting bijna recht tegen het oog aan.

Is jouw mast zoveel zwaarder dan die van mij dan?
Mijn mast (7.5 meter, ca. 15kg) zet ik in mijn eentje.
Dan moet die van jou toch wel met twee man te zetten zijn zonder sprenkel?

Ik kan mijn mast samen met mijn zoon zetten. Maar echt lekker gaat dat niet. Vooral bij het strijken, als je van het kajuitdak naar de kuipbanken moet stappen terwijl de mast net de meest ongunstige hoek heeft is het niet allesbehalve ideaal. Verder wil ik de mast in de toekomst wel eens wat vaker plat gaan leggen vanwege wat werkzaamheden.

Deze oogjes zijn wel sterk, maar alleen als je ze zuiver recht belast. Ga je er van boven of beneden aan trekken dan buigen ze al bij een heel lage belasting. Een oog dat echt aan de plaat vastgelast is is dan veel sterker dan deze constructie.

Oh ja, die kajuit die in de weg zit was ik even vergeten
Dat maakt het inderdaad lastiger.
Wat betreft dat oog, op zich ziet dat er solide uit. Diameter 8 of 10 mm?
Doordat het een rond oog is, kan het wel zo zijn dat hij naar een kant wegkruipt onder belasting, als dat zo is kon er wel eens een lelijke spanning op het uiteinde van je spiboom komen te staan.
Maar volgens mij zijn er hier meer met zo'n rond oog, dus of het echt problemen gaat geven, ik denk het niet.

Je moet hoe dan ook de sprenkel schoren met twee lijnen opzij, anders zal die nimmer rechtop blijven staan. 8 of 10mm is 't zeker niet, eerder 5 of 6.

Wat ze solo op J-22's trouwens wel doen: de grootschoot ah oog voor de spiboom en op de punt van de boot. Mast een stukje omhooglopen en grootschoot aantrekken. Dan kan je vervolgens rustig naar een andere plek lopen en van daar af de mast verder omhoog lopen.

Met een sprenkel de mast zetten kan wel. Ik heb zelf in de voet (onder het scharnierpunt) een gat in de mast waarin ik een dikke beugel steek waaraan de spiboom als sprenkel kan zetten. Ik schoor de sprenkel aan het strijkwant.
Maar op een 27 voeter is met 2 personen de mast ook zonder sprenkel (maar met de grootschoot tussen voorstag en punt als borging en katrol) kun je de mast zetten.
Met sprenkel doe ik het in mijn uppie...

Hallo,
Ik heb ooit voor de Engelse Leisure club een programma gemaakt dat de krachten berekent bij het mast hijsen/strijken van alle Leisure zeiljachten. ( 17,20,22,23 en 27 voet).
Ik heb de inputs wat aangepast aan jouw situatie . De maximale stuikdruk op de sprenkel (dus begin hijsen als de amst nog plat ligt) is ca. 90 kg en valt dus wel mee . Een 6 mm rvs oo breekt daar echt niet mee af. Zijdelingse belasting op het oog is wel wat riskanter maar die treedt als je de sprenkel loodrecht op de mast zet niet op.
Overigens is de maximale trekkracht die je nodig zult hebben als je op de boeg staand de mast wilt optrekken met een lijn via ee bok op de boeg wel 120 kG dus dat red je echt niet in je eentje!
Daarvoor is minstens een vierschijfs takel nodig.
Als iemand in het begin helpt door de mast op te tillen wordt het natuurlijk al snel beter.

Ad

OK, ik ben er wel uit, denk ik. Het oog is idd 5-6 mm dik en zit aan de plaat gelast (maar niet met een lekkere dikke lasrups). Ik heb er net met mijn 95 kg op gestaan, dat ding gaf geen krimp terwijl hij schuin werd belast.

De sprenkel wordt aan beiden zijden geschoord aan de voetrail, en ik kien de lengtes van de "tillende" lijnen en voorstag zo uit dat de sprenkel netjes haaks op de mast staat. Ik zal de mast in het begin sowieso een stuk optillen, dat zal de door Ad genoemde aanvangskracht een stuk verminderen. Ik ga de mast dan optillen tot ik wijdbeens op de kuipbanken sta en de mast op mijn schouder laat rusten. Dan wordt 't dus sjorren. De lijn gaat via 2 schijfjes naar de vallier, met die combinatie moet 't volgens mij wel mee lukken. De vallier zit midden op het kajuitdak, wat in dit geval de ideale plek is. En rondom de mastvoet maar een paar dubbel gevouwen plaids op twee plaatjes multiplex neerleggen zodat de spinnakerboom in het geval dat 't toch fout gaat nog een beetje wordt opgevangen voordat ie dwars door 't kajuitdak gaat (ijdele hoop natuurlijk).

Dank voor jullie inbreng!

EDIT: ik zal nog wat dun koord rond het oog wikkelen zodat de spinnakerboom precies in het midden van het oog blijft.

FMJ schreef : Oh, daarom heb ik er vorig jaar een nieuw oog op moeten zetten, was helemaal naar beneden verbogen, en terugbuigen met de koevoet liep natuurlijk verkeerd af in het nadeel van het oog

Heb zo'n oogje als jij nu hebt ook weleens flink naar beneden gebogen zien staan omdat ie misbruikt was voor een toppinglift, daar komt dus kennelijk meer kracht op dan erop komt als je er op gaat springen!

De sprenkel wordt aan beiden zijden geschoord aan de voetrail, en ik kien de lengtes van de "tillende" lijnen en voorstag zo uit dat de sprenkel netjes haaks op de mast staat

Oei, zitten die bevestigingspunten welprecies in lijn met de bout van de mastvoet waar de mast om scharniert??
Zo niet dan gaan ze of snaarstrak staan en kunnen knappen ( of de mastvoet gaat kapot!) of ze gaan tijdens het hijsen slap hangen en doen dan geen dienst meer.
De bevstigingspunten moeten precies in het verlengde van de bout zitten waar de mast om draait om de zaak overeind te houden.

Ad

In principe hoeft een sprenkel niet meer geschoord te worden zodra de mast al een beetje omhoog gelopen is. Omdat ik 35 jaar geleden ooit een sprenkel als een speer over de steigers zag vliegen ga ik 'm natuurlijk wel schoren.

Het mooiste gaat dat idd als je de schoren in één lijn met het scharnierpunt van de mast kunt bevestigen, net als een strijkwant. Dat gaat nu dus niet lukken, maar ik verzin er wel iets op (een soort driehoekje van lijn). Veel heeft het niet te houden omdat ik de mast het eerste stukje toch zelf til. Evengoed dank voor je zorg!

Ik kien de plek zo

Om hier nog even op terug te komen: ik heb het niet kunnen proberen. Naar nu blijkt vindt mijn havenmeester het niet meer dan normaal om zijn klanten te helpen om de mast te zetten. En met 3 volwassen kerels en een kraan heb je geen sprenkeltje meer nodig...

Neemt niet weg dat ik op termijn een groter oog ga kopen en e.e.a. wel ga uitkienen/voorbereiden om de mast zelf te kunnen strijken. Scheelt een boel gestress als er een keer iets boven in/aan de mast moet gebeuren.

Als je van plan bent zelf iets te maken , zoek dan eerst eens op internet.
In nederland staat er al heel wat op (zoeken naar "maststrijkinstallatie) maar ook in Engelanden Duitsland kun je van alles vinden . Zoek maar eens op "mastlegevorrichtung" of "mastlowering device".
Ad

Je zou ook kunnen investeren in een klimgordeltje of bootmansstoeltje, nog VEEL minder gestress dan die mast moeten strijken en weer hijsen..

YELLOW BOAT schreef :
Ik heb tijdens 't online bootjes kijken ook veel Poolse bootjes gezien met (al dan niet permanente) maststrijkinstallaties. Ik vermoed dat ze in Polen heel veel vaste bruggen hebben.
FMJ schreef :
Als je geen hoogtevrees hebt.

FMJ schreef :
Als je dat doet dan moet je bij een kleinere boot wel maatregelen nemen om de boot rechtop te houden. Met 75 of 100 kg in de mast kun je dit soort boten heel wat helling geven of zelfs plat leggen!

Ad

FMJ schreef : Ik weeg bijna 95 kilo, en mijn boot ongeveer 10 maal zoveel. En dat zou dan géén gestress opleveren, als ik in de masttop hang en dan de waterspiegel nabij zie komen?
Weet je wat? ik zal je matsen, jij mag eerst. Ik heb nog wel een klimgordeltje voor je. Maak ik er een mooi filmpje van.

Dat durf ik wel aan hoor, oprichtend moment en de mast zullen niet heel veel verschillen van bootjes als de FF-65 en J-22 en daarbij zat ik tamelijk relaxed bovenin. Wel is het zo dat je bij dit soort boten niet 'buiten' met nog een zeiltje op of flinke golven de mast in moet gaan, dat is inderdaad niet handig.

Maar je moet als bemanningsleden 'beneden' natuurlijk wel een beetje rekening houden met degene boven, niet met z'n tweeen ih gangboord gaan staan dus maar lekker in de kuip blijven zitten.