Onderwerp: Rotte Lewmar harp in blok balstag doet KRAK!

Zeil ik afgelopen zaterdag met m'n gezin een buitje in en bij een vlaag van ongeveer 37 knopen op de teller brak de 5 mm harp van het blok van de runner. KRAK! Runner weg. Nou ja, .... die hing daarna een aantal meters aan lij samen met de checkstay door het water te ketsen. Mast begon daarna behoorlijk te pompen op het knobbelige IJsselmeer bij een aandewindse koers. Gelukkig alles heel gehouden. Zie ik later dat de harp van binnen wat bruinig is en op de foto's is duidelijk een barst te zien. Rotte Lewmar harp dus. Tenminst ik hoop dat de oorzaak een rotte harp is. Op dit blok komen zowel de runner als checkstay samen.

Hoe kan ik eigenlijk bepalen wat een veilig formaat van de harpen is? Anders gesteld: hoe kan ik de krachten op de runner en checkstay bepalen?

Note: ik heb gepijlde zalingen en net gecontroleerd dat ze op 15% v.d. breeksterkte staan.

Hieronder wat foto's van de harp:

Allereerst complimenten voor de fantastisch mooie macro opnames van je kapotte harpje.
Ik denk dat dit een kwestie van domme pech is. Fabricagefout. De harp is helemaal niet
vervormd (ook het mannetje niet) dus ik denk dat het niet te maken heeft met overbelasting.
Harp vervangen voor eenzelfde exemplaar zou ik doen.
Wat voor boot vaar je eigenlijk. Voor runners en checkstays, die dus aan lij los rondzwaaien
vind ik dat je een hoop massa aan het uiteinde van je runner hebt: zwaar dubbelblok, harpen
en dikke traditionele lijn.
Ik heb dat bij mij aan boord veel lichter: geen losse blokken maar uitsluitend dyna-one lijn
rechtstreeks naar een blok op dek. De Dyna-one lijn wordt op de laatste drie meter verdikt en dat
deel loopt om de lier. Vertraging op een runner is niet echt nodig onder de 40 ft.
De losse rondvliegende blokken vind ik ronduit gevaarlijk. Met shockcord kun je ze wel iets
controleren maar het blijft een risico.

H

ziet eruit als een heel verkeerd stukje RVS.
Niet te lang over nadenken en een nieuwe erin.
De breeksterkte van 5mm staaldraad is ca 2300kg, van 5 mm Dyform is het ca 2700kg en van massief RVS zal het daar ruim boven liggen, iets van 4000 kg.
Dat trek je nooit met die vierloper, en bovendien kan de bevestiging van de runners aan de mast niet tegen 4000kg, en de blokken en de lijn in de vierloper ook niet, evenals het mannetje in de harp.
Persoonlijk heb ik liever een harp die breekt dan iets duurders dat beschadigt. Ik heb dan ook 3mm harpjes in de bakstagen....

groet
t

Lewmar beslag roest sowieso heel snel, viel me al snel op bij 2 blokken die ik ervan gekocht, let er tegenwoordig op bij andere boten en alles vol roest.
Heb zelf ook een keer een 5 mm harp in 3 stukken getrokken bij het blok onderaan de mast voor de neerhouder.

Capolavoro schreef :
Ik weet niet hoe je aan deze treksterktes komt maar ik denk dat dat mogelijk pounds zijn!
Treksterkte van 5 mm 1*19 rvs is in ieder geval 2358 KG .
Maar dat je dat met de hand niet mnet een vierloper trekt is helemaal juist. Meer dan 50 KG trekken is vrijwe onmogelij en dat zou dan zonder verlies 200 KG zijn.

Op die macrofoto is trouwens te ien dat een deel van het breukvlak een beetje bruin is. dat wijst op een oude breuk! Mogelijk speelt hier vermoeiiing ook een rol maar dat zou een metallurg moeten kunnen zien aan het breukvlak.
Ad

YELLOW BOAT schreef : je hebt gelijk, mijn sheetje is in pounds, sorry.
zal de post ff aanpassen.
groet
t

Ziet er uit als een scheur in het basismateriaal voordat dit vervormd werd tot sluiting. Daarna 1 helft verzwakt en deels vloeigrens bereikt, andere helft met kracht uit elkaar gescheurd.

Gewoon vertrouwen op de volgende sluiting zonder je druk te maken over afmetingen.

Thomas,

Ben wel benieuwd naar je runners-arrangement. Je hebt er harpjes tussen? Gebruik je staaldraad
runners, met een vertraging zoals te zien op de foto van TS?
Ik heb jaren gevaren met rondslingerende blokken aan rvs draad en later aan PBO. M´n nieuwe
configuratie is echt het ei van columbus. Eén lijn, blokje aan dek en naar de lier. De loef lier is
immers vrij als je hard aan de wind zeilt. Geen vertraging nodig: op de lier trek je echt zoveel
spanning dat m´n voorstag-doorhang perfect te controleren is.

H

Ik zou sowieso gaan voor Wichard HR dingen...
Volgens mij een van de beste leveranciers van inox spul.

Gelukkig geen gewonden of ergere schade!

Het ding zit vol met oude breuken. Gewoon een (exemplarisch?) rotding. Kijk maar op de foto met de twee rode rechthoekjes, in de linker kan je goed zien dat de scheur al ouder is, de oxidatie zit afwisselend aan de ene of de andere kant.

Ik zou volgend weekend in ieder geval eens met een kritisch oog langs al je blokken en harpsluitingen gaan.

Overigens is het in de hijswereld (van zware hijsklussen) zo dat de diameter van de pin maximaal 5% kleiner mag zijn dan het gat waar deze doorheen gaat, om de extreme belasting nog een klein beetje te verdelen over een groter oppervlak. In dat licht vind ik je harp wat aan de brede kant voor bevestiging aan een volgende harp (waarom 2 harpsluitingen?) Maar met dat kleine spul heb je al snel geen keus.

har.vogel schreef : @har,
bij mijn masttoptuigage zijn de runners natuurlijk niet zo belangrijk, alleen de mast stabiel houden, niet voor voorstagspanning.
ik heb Dyneema (kaal, wit) voor de bakstagen, een vierloper van 10mm polyester eraan, met curryklem op het onderste blok.
Er zit een heel dik elastiek aan het bovenste blok, dat tot aan de boeg loopt langs de voetrail. En is nooit sprake van rondslingerende blokken, het elastiek trekt de boel strak bij de wanten.
Ik heb maar 2 lieren aan dek (1 aan elke kant) en dus geen lier beschikbaar voor de bakstagen. Vierloper is dan minimaal nodig, met een dikke lijn voor de hanteerbaarheid.
Harpje waarmee blok aan de dyneema zit is echt dun, 3, misschien 4 mm. Ik heb ooit bij een gijp met vergeten bakstag een harp stukgemaakt, helemaal open en gebroken. Da's beter dan stag kapot of uit de mast gescheurd, toch?
groet
t

Er is niet veel insnoering te zien dus het duidt niet op overbelasting. Het gaat om 316 staal, maar ook daar zijn weer varianten in. Als eerder gesteld maakt de vorm van de harp veel uit, en de vorm van het aangrijpende beslag. Gezien de overige scheuren lijkt het wel dat vermoeiing en corrosie deze harp hebben verzwakt.
Erover nadenkend zou je misschien elke 500-1000 zeiluren de zwaarst belaste harpen vervangen. Mijn inschatting is dat er dan ongeveer 100.000 cycli tot 50% zijn gegaan.

team OSD schreef :
vind dit een "beetje" overdreven, als dit stukje rvs ook maar een keer is overbelast, sorry maar dan was de mast top er eerder afgegaan.

Mooi, blijft de nieuwe harp gewoon zitten en check ik volgend weekend de andere Lewmar harpen. Bedankt iedereen voor de reacties.

Het is een Finngulf 36 uit 1992 en het blokkenspel is zoals de werf dit met Selden verzonnen heeft. Per zijde heb ik 4 blokken (2 voor de runner en 2 voor de checkstay). Runnner is 6 mm staaldraad, checkstay 4 of 5mm. Nooit last gehad van rondvliegend blokken, hoewel je natuurlijk wel rekening moet houden dat ze er zitten.

Bij mijn weten is Wichard de enige fabrikant die zijn harpen en shackles smeed ipv giet. Bij gieten kunnen door vervuiling makkelijk zwakke plekken ontstaan die tot dit soort circussen leiden. Gesmeed materiaal is overal even sterk. Voor mij nooit meer iets anders dan gesmede producten. Die paar euro's dat het mogelijk meer kost zijn het voorkomen van dergelijke verrassingen mij meer dan waard!

Gieten verklaart de brosse breuk, de kristalstructuur, geringe insnoeren (rek) en gaatjes op het oppervlak. Gesmeed RVS is overigens ook gevoelig voor zetwerk en lassen, dat laatste overkwam me zelf. Je kunt de ´compound´ (de giet-legering) op diverse manieren aanpassen op martieme condities, maar gesmeed is idd sterker, meer rek. Voor zover ik dacht was al het beslag aan staand want en grootschoot van gesmeed/gewalst rvs? Althans harpen gebogen uit een RVS strip. Maar het getoonde type harpen zie ik overal op de boot, railing, vallen, anker, sniffer en een paar in de reparatiebox. Met zeilspullen ben ik niet zo bekend, maar een masttop, dat zijn toch wat gepopte rvs plaatjes en stripjes en een gietalu dop, met een paar rolletjes voor vallen? Gezien de aard van de belasting verwacht ik op den duur wat problemen met de nagels.