Onderwerp: Wantspanningsmeter: noodzaak of overbodig?

Vanwege een strijkinstallatie die vereist dat het hoofdwant wat losser gezet wordt voor het strijken ben ik aan het overwegen om een wantspanningsmeter aan te gaan schaffen. Nadat mijn want aangespannen was tot normale spanning zeilde mijn schip stukken beter dan daarvoor, dus voor mij is het duidelijk dat ie nut heeft. Ik was benieuwd wie er nog meer zo'n ding heeft of juist niet heeft.

Ik heb geen want spanningsmeter en staat ook niet op mijn wensen lijstje.
Toen ik de boot kreeg heb ik de mast recht gezet en onder spanning gezet. Het hele seizoen heb ik de mast gespeeld met stag spanning en elke verandering de lengte van het overgebleven draad van de spanner gemeten en die waarden opgeschreven (met een resultaat ebij hoogte, snelheid etc). Uiteindelijk kom je uit op een stand waar de boot lekker loopt. En ik stel nu nu aan het begin van het seizoen de mast in op de mijn inziens beste waarden en varen maar. Eventueel stel ik het een beetje bij als ik niet tevreden ben. Belangrijk is wel eerst de mast recht zetten en dan gelijkmatig de stagen spannen (BB 2 slagen, Sb 2 slagen) en steeds langs de mast kijken en zorgen dat de mast recht blijft staan.

De enige stag-spanings meter die ik gezien heb waar ik vertrouwen in zou hebben kost iets vann Euro 600 en dat heb ik er niet voor over.

Blijkens eerdere topics hier en op andere fora zijn er genoeg mensen die niet weten wanneer er voldoende, teveel of juist te weinig spanning op de stagen staat. Zo eentje ben ik er namelijk ook En voor mij is zo'n stagspanningsmeter (die 50-60 euro kost) een logische investering.

Het is eigenlijk heel simpel, babystagen net strak, zijstagen flink strak en onder helling aan beide zijden nog wat aandraaien, voorstagspanning regel je met de achterstag naar gelang de wind en behoefte.

Bij het strijken van de mast gewoon het aantal slagen tellen dat je los draait en net zoveel weer vast draaien.

Tenminste zoe doe ik het...

Ik doe het ongeveer net zo als FF en Jouzers. Ik zet eerst mijn mast elk jaar recht op de boot met handvast draaien van de spanners. Daarna zet ik de boel op spanning. Ik zet meesteal iets meer spanning op de mast dan dat met de vuistregel wordt gegeven, dit om teveel klappen en pompen van de mast te voorkomen op de korte golfslag van het IJsselmeer. Elk jaar bij het afhalen van de mast merk ik de plaats totwaar de spanner heeft gezeten met tape. Dit kan je ook doen als je regelmatig je want los gaat maken. Weet je vrij snel tot waar je de spanners moet aandraaien om toch de boel weer netjes recht en op spanning te hebben.

Vuistregel:
Bij 4 Bft komen bij het aan de wind varen je lijstagen net los te hangen.

Groet,

Eric

Bij mijn 7/8 verstaging met gepeilde zalingen gebeurt het ook op gevoel. De mast wordt rechtop gezet met een bepaalde mate van valling. De bovenwanten worden zodanig aangedraaid dat de masttop in de aslijn van het schip staat. Nu span ik beide bovenwanten zodanig dat ik een mastbuiging heb van ongeveer 20 cm. Nogmaals controleren of de mast in het midden staat.
De onderwanten worden daarna zodanig aangespannen dat de mastbuiging wordt teruggebracht tot zo'n 6 tot 8 cm, waarbij ik langs de mastgroef kan zien of de mast geen rare slinger maakt.

Als de boel mooi symetrisch staat is de wantspanning vanzelf ook symetrisch, de hoek die de wanten met de mast maken zijn immers ook gelijk.

Je kan de stagspanning ook met een rolmaat en een stukje tape controleren. Zet hierbij de rolmaat aan de bovenzijde goed aan het stag of want vast en markeer de onderzijde op een stukje tape om het staaldraad. Breng de boel op spanning. De rek van het staaldraad is ongeveer 0,09% per 10% van de breekspanning van die staaldraad. Dit geldt voor alle 1x19 RVS staaldraad, voor wat dikkere kabels wordt dit 0,085%, voor dyform en rodrigging ligt de rek nog wat lager.

Bij het onder spanning brengen van een stag tot circa 20% van de breekspanning is de rek iets minder dan 4 mm over twee meter.

Breng niet meer dan 50% van de breekspanning aan, daarboven begint de boel te deformeren. Ook de compressie op de mast moet het allemaal kunnen hebben.
Bij een polyester schip moet je nog voorzichtiger zijn, de aanhechting van de puttingen op het polyester is meestal de zwakste schakel, en een kunststof deformeert eenmaal wat makkelijker dan staal, zeker als de belasting langdurig op de verstaging blijft staan.

Zet de verstaging ook niet te los, bij een rammelende mast slijten verbindingen eerder dan een mast die stevig in zijn staaldraad staat.

Op onze skiff bepaalt de wantspanning in hoge mate de mastbuiging.
De zaak wordt op spanning gezet met het hijsen van de fok... daar zit nogal wat vertraging op en het risico is eerder dat je het zaakje te zwaar op spanning zet. Gevolg... rondom de wantputtings ontstaan barsten in de gelcoat (en evt meer)
Bij de verschillende windsterktes wordt de mast meer of minder achterof getrimd zodat de fokkeval meer of minder gelost moet worden.
De meter gebruiken we niet meer dagelijks maar hebben verschillende meetpunten op de mast getekend. Af en toe checken (en voor wedstrijden)

Ik heb helemaal geen wantspanners, dus wat moet ik er mee.