Onderwerp: Gebogen overloop

In een eerder topic is al is gesproeken over de plaatsing van de overloop; hoog/laag en aan het einde of in het midden van de giek. Maar waar ik weinig over kan vinden is gebogen VS rechte overloop. En hoeveel deze dan gebogen zou moeten zijn?

Het idee achter de gebogen overloop is volgens mij dat wanneer je de kar naar lij laat zakken je dan ook de spanning op het achter lijk verlaagd, ofwel het zelfde effect als de grootschoot laten vieren. Volgens iemand op de site van de randmeer klasse zou het in het geval van de randmeer geen effect hebben, maar verder kan ik er weinig over vinden.

Nou heb ik een nieuwe overloop voor mijn Valk en deze wordt geplaatst op een gelamineerde balk, wat dus beteken dat deze gemakkelijk gebogen te maken is. Maar wat is hier nou het voordeel van en als ik het doe hoeveel zou ik deze dan moeten buigen??

Bij mijn weten zijn er geen gebogen overlopen voor grootzeilen te koop. Wel voorgebogen dingen voor een keerfok.
Als je een spikslinternieuwe hebt dan ga je daar toch niet aan liggen klooien??
Wat voor materiaal is het en hoe denk je dat te kunnen buigen dan??

Meestal word de spanning op het achterlijk juist groter als je de overloop laat zaken bij een rechte overloop. Het schootpunt maakt namelijk een circel beweging met als middelpunt het lummelbeslag.
Het idee achter een gebogen rail (in bovenaanzicht) is dat je dit voorkomt. De buigstraal is dan de afstand tussen het lummelbeslag en de bevestiging van de grootschoot.

Als je buiging in het achteraanzicht bedoeld is dat meestal om dezelfde reden, pas als je extreem gaat buigen (eindes hoger dan het midden) dan kun je het achterlijk lossen.

De bedoeling van de meeste gebogen overlopen is echter de twist identiek houden, maar het hele grootzeil meer of minder druk te geven over de volle hoogte.

I stand corrected.
Dank Erik

Anjo, je hebt wel gelijk hoor. Ze worden niet verkocht. Je kunt ze alleen op bestelling krijgen en dan buigt de fabriek/leverancier ze voor je. De maximale buigstraal is overigens wel afhankelijk van het type car dat op de rails moet. Kogelgelagerde karren kunnen slechts een kleine straal aan terwijl karren met glijlagers over het algemeen aangepast kunnen worden aan de straal.

Overigens heeft het op de meeste boten geen of nauwelijks effect, pas als je het gaat toepassen bij grootzeilen met extreme uitbouw of met niet al te stijle gaffels dan kan het zin hebben om het te gebruiken.
op een valk staat de gaffel eigenlijk te stijl om het effect waar te kunnen nemen en de rails is ook nog eens veel te kort om de rails te kunnen gebruiken zoals deze bedoeld is. Ik zou zeggen het is zonde van het geld om de rail te (laten) buigen en om de kar aan te gaan passen.

Rails kan je inderdaad voor gebogen kopen, maar een niet al te grote radius kan je in de aluminium rail die ik heb ook zelf buigen tijdens montage. En aangezien er een versteviging onder moet komen in de vorm van een gelamineerde houten balk kan ik deze dus eerst in de radius buigen en lijmen waarna de rail er opgemonterd kan worden.

Erick ik bedoel van achter af gezien gebogen. Dus het midden dieper dan de uiteinde. Van boven af gezien gebogen zal bij de valk niet veel effect hebben aangezien de rail maar 1,2m lang is.

Bedankt voor de uitleg, bij een rechte rail komt er inderdaad meer spanning op de schoot te staan als je de kar laat zakken. Met dus als effect dat de twist afneemt. Nou is natuurlijk de vraag als we de twist gelijk willen houden hoe veel moet dan de overloop gebogen worden?

Eerste gedachte is, boot optuigen en giek rail afstand meten in het midden, en dan giek naar de uiterste stand verplaatsen en opmeten hoeveel langer de giek rail afstand is geworden. Dit stukje extra lengte moet dan gecompenseerd worden door overloop omhoog te buigen. Alleen light de boot nu natuurlijk in een loods ....

Als je me de lengte van de schoot (giek tot rail in middelste punt), afstand tussen schoot en lummelbeslag en lengte van de rail opgeeft kan ik het je zo vertellen.

Geen idee van de stijfheid van jouw overloopprofiel, maar mijn ervaring met de FJ was dat die profielen nog redelijk stijf zijn. Nu kan het er ook aan liggen dat deze slechts op een latje van 50x15 gemonteerd zat, en daarmee krijg je enkel het latje krom, niet de overloop...

Gebogen overlopen komen in diverse vormen voor en je kan ze ook gewoon bestellen. Op de site van Harken bijvoorbeeld kan je daar info over vinden:
http://harken.ru/html_harken/catalog/08/curved_track.shtml

Hier staat ook dat je zelfs een combinatie van horizontaal en verticaal gebogen overlopen kan bestellen.

Bottom line is zoals ik het begrijp:
verticaal bol gebogen, het midden hoger dan de uiteinden: voornamelijk uit esthetische gronden
verticaal hol: voornamelijk voor wedstrijdzeilers
horizontaal: om de schootspanning gelijk te houden, vooral interessant voor keerfokken.

Helaas heb ik geen overloop en die gaat er ook niet komen, het past gewoon niet op een C888. Heb wel een stevige neerhouder gelukkig.

Ik zal in de tekeningen die gegevens is op zoeken.

Maar als ik het goed begrijp heeft het dus weinig nut en ziet het er alleen chic uit.

Hier een foto van iemand waar van de overloop iets gebogen is:

Hoe dichter de rail bij de mast zit en hoe hoger deze gemonteerd is, hoe meer effect het heeft. Als jouw rail bij de spiegel gemonteerd zit en op de kuipvloer heeft het weinig zin. Als je daarentegen je rail op een soortgelijke plaats hebt zitten zou het verchil merkbaar kunnen zijn. Echter is het zo klein dat een 10% minder snelle overstag manouvre meer fout kan maken tijdens een wedstrijd dan dat je goed kunt maken door met een dergelijke rail te gaan varen.
Als je oude zeilen hebt met relatief veel rek zul je het absoluut niet merken. Als je hard gefinishde wedstrijdzeilen hebt kun je het verschil zien.

Wat ik wil zeggen is dat het allemaal nogal relatief is.

Herman schreef : De profielen zijn inderdaad erg stijf, hoe dikker het profiel hoe stijver. De lage profieltjes van slechts 5-6mm dik en 12-16mm breed die zijn opzich nog wel te buigen. Maar als je dat wilt doen dmv een voorgebogen stukhout, dan heb je toch minimaal 5-8 keer de dikte van de rail aan hout nodig om het hout stijver dan de rail te maken.

Met een simpel pot krikje of walsje kun je ook mm voor mm het railtje zelf verbuigen zodat je al de gewenste vorm krijgt voordat je deze monteerd.
Een andere optie is om een veel zwaardere balk met 20% grotere ronding dan je nodig hebt te zagen en dan de rail daarop vast te schroeven. Als je deze dan een paar dagen laat zitten dan is deze ook redelijk goed voor gevormd.

Ik denk dat een gebogen overloop vooral zin heeft bij dit soort boten:



Groeten,
tOm.

De Tasar heeft een gebogen overloop precies om de reden die Erik heeft geheven. Het zeilt subliem... Op een koets gooie je je grootschoot On het blok en vier je het grootzeil uit door de overloop wat te laten vieren... Werkt veel lichter dan de grootschoot voeren en aanhalen... Op een skiff zitten ze niet meer...

Ik las op clubracer over de nieuwe mini van Bert Bossyns (Een Nacira 650) en die heeft ook een gebogen overloop.
De reacties tot nu toe onderschrijven eigenlijk wel dat het vooral zin heeft bij boten met een relatief groot grootzeil...

Groeten,
Johnnie

Ik zou zeggen dat de hoeveelheid uitbouw belangrijker is dan de maat van het grootzeil. Hoe meer uitbouw, hoe meer invloed de grootschootspanning op de twist heeft. Een klein foutje in schootspanning heeft dus gelijk grote gevolgen voor de twist. Als je dus een rechte overloop op een dergelijk boot zou toepassen moet je dus feitelijk altijd overloop EN schoot bedienen om de ontbrekende curve te kompenseren.

Erikdejong schreef : Lengte schoot 900mm
Schoot lummelbeslag 2200mm
Lengte Rail 1200mm

Ik ben me er van bewust dat het voor de zeil prestaties niet veel uit zal maken en dat er waarschijnlijk meer te behalen valt in andere zaken zoals de trim en zeilen vernieuwen die van 1975 zijn. Voor de zeilen hoop ik stiekem dat ze laminaat zeilen toe gaan staan en dat de fanatieke wedstrijd zeilers hun oude tuig weg doen.

Maar ik was gewoon nieuwsgierig wat het effect van een gebogen overloop is. En als de versteviging onder de overloop dan toch gelamineerd wordt is een kleine radius er in maken geen probleem.

Ik heb het even snel uitgezet op een papiertje en doordat je een relatief korte rail hebt valt de buiging mee. Je hebt maar 4mm hogere uiteinden nodig en dat lijkt me best te doen wat betreft de buiging tijdens de montage.

Erikdejong schreef : Zeg je daarmee ook, dat een regelbare overloop serieus nut heeft bij een gaffeltuig met stevige gaffel? Ik zit al een tijdje te broeden op mogelijkheden om dat op mijn sloep te doen, maar tot nu toe nog niet overtuigd van het nut. Mede omdat er eigenlijk niets commercieel wordt aangeboden voor dergelijke maten grootzeil.
Momenteel heb ik een buisoverloop, en staat de schoot dus altijd aan lijzijde van de "rail".
Ergens heb ik gevonden, dat die stand zo gek nog niet is, en het vaak averechts zou werken om 'm verder naar binnen te halen.

Erikdejong schreef :
Ja, dat bedoelde ik eigenlijk ook, vandaar dat ik zei "relatief groot grootzeil"...

Groeten,
Johnnie

apae, ik denk dat het ook afhangt wat voor "soort" gaffeltuig je voert. ik had eerst het "noorse" tuig erop, gaffel en giek bijna even lang en de gaffel onder 45 graden, later heb ik de gaffel een meter korter genomen en onder 60 graden, dus meer het hollandse tuig. bij de eerste gebruikte ik een gaffel gaard, hoop de goede naam te gebruiken, maar een lijn aan de gaf om het uitwaaien te voorkomen, was later niet meer nodig, ook de zeil latten er niet meer in.

dus met andere woorden er zal geen een duidig antwoord mogelijk zijn, maar dat heb je ook met een toren tuig, het is boot en zeil afhankelijk en wat je er mee wil.

Erikdejong schreef :
Dit is een interessant onderwerp dat mij ook bezig houdt. De gebogen overloop is best gecompliceerd, zeker ook met de loop van de lijnen, en ik vroeg mij of de bevestigiging van de grootschoot aan de giek met lopend blokje op een rail aan de onderzijde van de giek hetzelfde effect heeft. Dat lijkt mij wel maar ik heb het gevoel dat ik iets over het hoofd zie, want waarom zie je dat dan niet veel vaker.

@Apea,
Ik ga nu even wat veronderstellingen doen dus verbeter me als ik het fout heb.

jij hebt een relatief zware sloep met weinig zeiloppervlak, aan de wind is het niet de beste zeiler en je hebt de overloop vrij ver achterop zitten bij een spitsgat boot, veel lengte voor een overloop heb je dus niet.

Je optimale overloop positie zou in dat geval waarschijnlijk aan het einde van de rails zijn. Wellicht zou je met een overloop iets meer twist in je zeil kunnen brengen, al zou ik dat in jouw geval eerder met de piekeval dan met de overloop/schoot doen.

Als jij een schoot hebt met een ring die over een buis glijd, dan kun je vast makkelijk wat lijntjes fabrieken waarmee je de schoot neit tot het uiteinde vand e rails laat glijden. Op die manier kun proef ondervindelijk vaststellen of het zin heeft voor je.

@noballast,
een railtje onderaan de giek zie je nog wel eens bij open 60's of class 40's. Ik ken er eentje waarbij de overloop van het ene hoofdwant via het achterdek doorlopend is naar het andere hoofdwant. Over bijna de volle lengte van de giek is ook een rail gemonteerd aan de onderkant waardoor de grootschoot bevestiging aan de giek zich automatisch optimaal positioneerd. Op die manier heb je een grootschoot en giekneerhouder in een. Het nadeel van dit systeem is dat bij dergelijke boten het uiteinde van de giek hoger hangt dan bij de mast waardoor de lengte van de schoot veranderd naarmate je de giek verder naar buiten brengt.

De controle lijnen lopen langs losse schijven, als de overloop wagen langs komt legt deze als het ware de haal lijn achter de schijf waardoor deze niet te ver bij de rails vandaan komt. Ik zal eens kijken of ik wat foto's in mijn archief heb van een dergelijk systeem.

Oh ja, nog gefeliciteerd met je verjaardag!

Noballast schreef :
Een ding is dan zeker voor een boot die jij aan het bouwen bent en dat is dat de giek aanzienlijk meer belasting gaat krijgen. Misschien kun je je nog herinneren dat bij Noreen de overloop uit het dek is getrokken. De giek is heel gebleven omdat de schoot aanhecht waar ook de schoothoek van het grootzeil zit. Als je daar een moment creëert weet ik niet of mijn giek dat had leuk gevonden.

Erikdejong schreef : Bedankt voor het uitrekenen. Die 4mm is een stuk minder dan verwacht, de gebogen overlopen die ik gezien heb waren toch zeker 2-3cm gebogen. Vraag me af of de maker van die overlopen het kan onderbouwen of gewoon maar wat verzonnen heeft. Al zou me dat laatste ook niet verbazen.

Bedenk me net dat je ook zou moeten compenseren voor het voetblok dat zich niet mee verplaatst en dus dat het lijn stuk tussen het voetblok en giek langer moet worden. Om dit te compenseren zou je dat stukje extra lengte gedeeld door je vertraging moeten toevoegen aan de uiteinde.