Onderwerp: Binnenvoorstag

Wij hebben nu een jaartje gezeild met onze southerly. Onze zeil gaderobe bestaat nu uit een grootzeil (met 3 reven) een een 140% genua. We hebben een topgetuigde mast. Dit zeilt prima tot en met windkracht 5/6. Daarboven moet we de genua zover indraaien dat het meer op een hobbezak begint te lijken en op koersen scherper dan 80 graden zeilt dit verre van optimaal.

Nu willen we een extra (wegneembaar) binnenvoorstag gaan plaatsen voor kleinere voorzeilen. Het plan is:

grootzeil met eerste rif + deels genua ingerold (of highaspect bij kruisen)
grootzeil met tweede rif + highaspect fok
grootzeil met derde rif + stormfok

Nu hebben we de volgende vragen:

Zijn er vuistregels om te bepalen hoe groot het voorzeil moet worden als de grote van het grootzeil bekend is (zodanig dat de boot zoveel mogelijk in balans is) ?

Zijn er vuistregels om te bepalen waar de genuarails moet komen te zitten als de grote van het voorzeil bekend is?

Ideeen/opmerkingen zijn natuurlijk altijd welkom.

Hoop voor jou dat Erikdejong dit leest, die schudt eea zo uit de mouw. Kortgeleden is er nog iets voorbij gekomen over de plek waar binnen(kotterstag) moet aangrijpen.

Maar wat bedoel jij nou met je beschreven zeilvoering bij kruisen??
Je zult wel uitgerolde genua bedoelen, maar zeg dat dan ook even?

Ik rol mijn redelijk extreem vlakke genua in tot formaat zakdoek bij hele harde wind met evt nog een dubbelgereefd grootzeil ( heb geen 3 reven) maar vaar vaker enkel op genua.
Heb je een topgetuigde mast of een fractioneel getuigde mast??

Bedankt voor je reactie. Ik bedoel natuurlijk een deels opgerolde genua. En we hebben een top getuide mast. Ik heb de tekst aangepast.

Bekijk ook de optie om je voorzeil te wisselen. Met een extra stag is de overstagmanoeuvre een heel gedoe. 5 tot 6 bft weet je meestal wel van te voren. Het lijkt een heel gedoe, maar er zijn meer mensen die dat doen.

@koko
hoe zo lastig met overstag; er staat (wegneembare) voorstag..

Een tweee stag kort achter de eerst eis ook een mogelijkheid. Ik vind zelf een kotterstag op 11,5 m boot niet echt optimaal.

Een vriend van mij heeft zo'n tweede stag net achter de eerste. Daar voert hij de high aspect op.

Met deze constructie laat hij beide zeilen in het rolsysteem staan en overstag met de genua is geen probleem. De achterste stag raakt de genua allen over de onderste meter.

Zelf heb ik er geen ervaring mee. Hij zeilt al 50 jaar en is met deze oplossing al vele jaren heel tevreden.

Een foto van het schip:



Iets meer in detail:

Een kotterstag op een kleinere boot lijkt me inderdaad minder ideaal. Echter twee stagen net naast elkaar gaan de "voorstagspanning" delen waardoor je relatief veel doorhang van het voorlijk gaat krijgen wat ook best een hoop hoogte gaat kosten.

Persoonlijk zou mijn voorkeur op een dergelijke maat boot bij het wisselen van het voorzeil liggen, maar ik zie ook wel in waarom je dat niet zou willen.

Als je besluit genomen hebt om toch met een kotterstag te gaan werken, dan zou ik zelf het volgende doen:

Aangrijping op ongeveer 65-70% (voor grotere boten neig ik zelf meer naar 75%) van de masthoogte op dek, vanaf daar parallel aan je huidige voorstag naar beneden gaan en zien wat voor sterk punt op dek je daar hebt.
De stag zou ik dan wegneembaar houden en het zeil met ouderwetse leuvers uitvoeren. Ook heb je hoogst waarschijnlijk een setje lopende bakstagen nodig voor voldoende ondersteuning van de mast. Deze hoef je alleen maar te gebruiken als het zeil in gebruik is.
Bij ons aanboord is het grootzeil al gereeft voordat het kotterzeil erop komt, en omdat het gereefde grootzeil mooi onder de bakstagen door kan draaien heb je er ook geen last van bij het gijpen of overstag gaan.

Op halverwindse koerzen en voor de wind met de genua in de boom zul je ook merken dat het zetten van dit zeil een aanziendelijke snelheidswinst op kan leveren.

Wat betreft plaatsing van het leioog/rails:
vanuit het bovenaanzicht zou ik een hoek van 11-12 graden aanhouden tov het midden van de boot gemeten vanaf de aangrijping op dek van de kotterstag.

Erikdejong schreef :
Ik weet of je op mijn post doelde met de voorstagen naast elkaar. Het wat is afgebeeld heeft de stagen "gewoon" achter elkaar.

Naast of achter elkaar maakt hier niet heel veel verschil. Als het aangrijpingspunt op de mast dicht bij elkaar ligt, dan gaan de stagen de spanning delen waardoor je aanziendelijk meer doorhang gaat krijgen dan bij een enkele voorstag. Je hebt zomaar 10 graden hoogte verlies te pakken met een dergelijke configuratie.
Ik zeg niet dat het niet werkt, maar het is juist een efficientie probleem op aan de windse koersen die de TS probeerd op te lossen.

sy helios schreef : Excuus, overheen gelezen.

Ik wou eigenlijk geen kotterstag monteren (dus op 2/3 van de masthoogte) maar een binnenvoorstag die net onder de normale voorstag aangrijpt zodat er geen bakstagen nodig zijn. Op dek zou die dan net achter de ankerbak komen.

Ik begrijp niet zo goed waarom een kotterstag (of binnenvoorstag) op een kleinere boot niet zo goed werkt. Zouden jullie dit kunnen uitleggen?

Southerly zelf heeft op hun nieuwere schepen standaard wel twee voorstagen vlak achter elkaar, maar begrijp het nadeel van de gedeelde spanning.

De ervaring van de eigenaar van dit schip merkt geen hoogteverlies zegt hij.

Zoals gezegd ik heb geen ervaring met deze configuratie.

Wel weet ik dat het een zeer goed zeilend schip is.

Wij varen naar volle tevredenheid met kotterzeil. Dit is 35m, de genua 70m. Het is sinds ons vertrek een vast systeem, rolbaar dus van Reckmann.
Daarvoor wegneembaar.(dan gebruikt je het veel minder)
Werkt super, staan ook vaak beide bij(75%van de tijd). Nadeel is idd bij veel kruisen..
Maar op zee heb je daar niet zo'n last dus.

Gr. Pieter

ik heb ook een 2e stag geplaatst
eerst een wegneembaar met pelikaan haak, dit vond ik incl. zeil iedere keer aanhaken e.d. toch te onpraktish
het genua stag zat eerst op de boeg en nu op de geplaatste 60 cm boegspriet
highaspect zit op oude punt genua en boven ongeveer 1m onder de top
highaspect laten aanpassen en ook een rolset er op ,ook een wegneembare boom gemaakt
bij opkruisen dus veel overstag gebruik ik de highaspect, hoef nu alleen maar te sturen en alles gaat verder vanzelf
met de highaspect verlies ik wel wat snelheid, maar door zeer snelle overstag maneuvre win ik dit dik terug
bij lichtweer en af en toe overstag gebruik ik de genua en Wil loop even naar voren om hem er tussendoor te helpen, dit gaat prima
het is een lichtweer genua met zo'n foamding , die ik bij 5 bf net een stukje indraai zodat hij vlakker wordt
verder indraaien doe ik niet, dan rol ik de highaspect uit
op de foto is duidelijk de zeilvoering te zien
als er nog vragen zijn, hoor ik het wel

heb zelf standaard een high aspect voor wind op zee tot 4+ bft gemaakt van pennflex en niet ideaal om in te rollen. voor komend seizoen koop ik een werk fok erbij op 70 % van de High aspect fok van dik dacron doek en inrolbaar Op mijn grib files kan ik redelijk goed voorspellen wat de wind qua sterkte gaat doen en vaar eigenlijk alleen dagtochten. zodoende weet ik in de haven welk zeil ik ga voeren.

Erikdejong schreef :
Nu lees ik pas goed. Zoinzo als de beide voorstagen op de mast dicht bij elkaar zitten wordt de voorspanning gedeeld. Vandaar het stag meer naar beneden dus en dan zijn ook weer bakstagen nodig.

Wat zijn eignelijk lopende bakstagen? En hoe werkt dat? Waar laat je die dingen als je ze niet nodig hebt?

wij hebben de rolgenua vervangen door een rolfok(ik ben een luie zeiler)
gaat ook makkelijker overstag
in snelheid maakt dit niet zoveel uit
voor weinig wind wil ik er nog een halfwinder bij hebben
groeten
Frank