Onderwerp: extra verstaging, monteren benedendeks

Verstaging en bewegen aluminium mast Sturgeon 22:

Ik heb gemerkt dat mijn mast het kajuitdak teveel laat bewegen. Op advies van een tuiger heb ik aan weerszijden van het hoofdschot een versterking gemaakt.
Dit dmv. twee aluminium 'hoekprofielen' van 10 mm dik, die in de vorm van het kajuitdak mee lopen, die door het hoofdschot door en door aan elkaar vastgezet zijn dmv bouten m8.
Ook de bouten van de bevestiging van de mastkoker zitten door de 'profielen' heen geschroefd. Het kajuitdak beweegt hierdoor een stuk minder.

Door hier op gericht te zijn heb ik gezien dat bij sommige koersen de mast -onder de zaling- naar voren of juist naar achter buigt.
Bij bv. aandewindse koersen op het IJsselmeer slaat de boot wel op de golven; dan beweegt de mast mee naar voren en naar achteren, iedere keer weer.
Ik hoor dan ook een soort gekraak, waarvan ik niet weet of het de mast is of de zalingen, die ook meebewegen.
Wanneer de mast in rust is kan ik de mastgrendel er niet uit krijgen. Als ik de mast met gestrekte armen wat naar voren duw, dan duw ik de bolling uit de mast en komt de mastvoet vrij van de grendel.

De tuiger adviseerde me om de verstaging te veranderen: bv. extra wantputtingen maken ± 20/25 cm voor en achter de huidige wantputting en het hoofdwant -of onderwant- daarop bevestigen, zowel naar voren als naar achteren.
Als alternatief zou ik ook kunnen denken aan twee wantputtingen naar achteren en een extra voorstagje -babystag?- op het dek zetten, net voor de kajuit.

Ik denk erover om de wantputtingen naar voren tegen de kajuit te maken, alleen zit ik dan met de bevestiging en versteviging van dat punt.

Ik wil vragen om ervaringen en ideeën mbt. het bewegen van de mast, de verstaging en eventuele oplossingen ervoor.

Vast bedankt en groet, Erik

Erik,
Naar foto's van de Sturgeon22 gezocht, maar op geen foto zie je duidelijk de stag opstelling.
Zonder duidelijke foto's van de bestaande situatie kun je er weinig over zeggen, laat staan adviseren. Zit het topwant dat over de zalingen loopt, op dezelfde putting als het hoofdwant dat onder de zaling aangrijpt? Dan zal de mast inderdaad in lengterichting van de boot aanzienlijk kunnen buigen. In principe wordt de mast dan alleen door de achterstag en de voorstag in de top gesteund. Bij de zaling moet je a.h.w. in lengte- en dwars-richting een "vast" punt creëren. Dat gebeurt normaal met stagen vanaf het knooppunt onder de zaling naar dek, voor en achter het topwant. Ongeveer 25 tot 30 cm naast het topwant, afhankelijk van de mastlengte. Of naar voor met een babystag. De puttingen voor het extra want, vooral naar achter, zou ik niet aan de kajuit bevestigen, of er moet onderdeks mogelijk iets te verstevigen zijn.
De kracht in dat hoofdwant is echt aanzienlijk.
Vr.groet, peter

De afstand tussen de puttingen van onderwant en hoofdwant is idd heel gering, kijk maar:


Extra puttingen, eventueel ook voor een babystag, zou ik idd overwegen.

Link
Ik heb een babystag putting gemaakt door het dek net voor de kajuit. Daar is het dek sterk door de vorm van het kajuitvoorschot er net achter. Ik heb een U-vorm putting gebruikt met een 18mm multiplex contraplaat van ongeveer 20x20cm onder dek. Bij mij ruim sterk genoeg gebleken.
Een rvs strip-putting aan de voorkant van de kajuit met boutjes zou vlgs mij ook kunnen, maar dat vond ik minder mooi.

Nb: de spanning op een babystag is niet zo groot als bv een voorstag, je zet net voldoende voorspanning om het pompen van de mast te voorkomen.

Hallo Beewee Peter en Watermaat,

Dank voor het meedenken. Ik zal een paar foto's bijvoegen.
De oplossing van Watermaat lijkt voor de hand liggend. Hoe gaat de fok langs het babystag met bv. overstag gaan?

Iemand ervaring met het maken van de voorste wantputtingen tegen de kajuit aan? -omdat daar minder kracht op komt.

Groet, Erik

Overstag gaan gaat prima,ik heb een pvc buis rond de babystag zodat alles er makkelijk omheen rolt/glijdt.
Nb: de kracht op een putting aan de voorwand is niet minder, maar anders: door je dek trek je richting bouten en aan de kajuitvoorzijde trek je dwars op de (meerdere) boutjes en moet je het hebben van de afklemming.
Nb: je zou ook aan stripputtings kunnen denken voor je achter-onderwanten aan de zijkant van de kajuit, mits daar geen raam zit op de gewenste plek. Is handig voor de doorloop via het gangboord en je hebt geen kans op lekkage door het dek. Wel voldoende boutjes gebruiken, maar dat kan best netjes met bv dopmoertjes binnen.

Nu ik die foto's zie, denk ik dat ik nog teveel in staalbouw denk. Daar wordt de kracht in puttings volgens goed gebruik altijd overgebracht op staande wanden in de boot, meestal de huid. In staalbouw zie je nooit zomaar in een vlak dek een oog gelast voor de stagen. Zoals ook hier de puttings plat op dek zitten zou ik in eerste instantie niet aan denken. Je ziet ook de plaat op dek al lichtjes doorgebogen. De boutjes staan te ver van de ogen. Bovendien worden ze op trek belast. Afschuiven, dus langs de zijkant van de kajuit, is beter. Meer dan 3 boutjes op afschuiven heeft geen zin, de eerste na de stag krijgt het meest voor de kiezen. De laatste zal praktisch niet belast worden. Inderdaad zitten de stagen tegen de kajuit lekker uit de weg, maar in principe is de vorm van de kajuit opbouw niet al te stevig. Je kunt ook niet al te ver naar achteren, i.v.m. voor de wind zeilen. Maar zet je ze in het gangboord als getoond, zou je langere onderstrippen kunnen maken, met meer boutjes, bijv. M8 verzonken met een flinke onderplaat onderdeks. De boutjes zo dicht mogelijk naast de ogen. Goed waterdicht af te kitten ook. Succes.
Vr.groet, peter

Peter en watermaat: dank voor het medenken!

Hoi Peter,
Het rvs plaatje is ter afwerking. De wantputting zit vast op het hoofdschot, aan weerszijden door en door met bouten. Waarom het afdekplaatje krom is weet ik niet.
Foto: wantputting op schot, onder: bevestiging rvs afdekplaatje
Maar hoe maal ik op een andere plek dan in de huid een constructie die stevig genoeg is?

Groet, Erik

Erik,
Ja, lastig.
Nu kan het doorbuigen van het plaatje wel komen doordat de stag naar de zaling, laten we dat even hoofdwant noemen, erg weinig naar achter staat.
Dat vergroot de kracht in de stag enorm. Naarmate je verder naar achter gaat met de putting wordt de kracht kleiner, maar lastiger met voor de wind zeilen. Daarom zou ik in jouw geval er toch aan denken om een putting in het gangboord te plaatsen, denk aan U-bout M8, zover mogelijk naar de voetlijst toe en ca. 30 tot 35 cm achter het topwant, met een flinke onderplaat (RVS 6 à 8 mm), bijv 6 x 15 cm. Misschien kun je navragen hoe het dek aan de huid is bevestigd. Is dat royaal ingelamineerd, dan kan het heel wat hebben, maar het blijft uitkijken dat je het dek er niet uitscheurt.
Alternatief is de kajuitzijkant, niet boven een raam. Door de knik die de kajuit met het dek maakt is de vorm niet erg stevig, vandaar mijn bedenkingen, behalve als je de boel binnen een beetje kunt versterken.
Vr.groet, peter

Petervdw schreef :
Juist niet boven een raam; dan krijg je bijna zeker lekkage. Polyester buigt minimaal door boven een raam bij forse belasting. Tussen ramen in, daar waar je volle hoogte kajuitwand hebt is het sterker.
Een puttingstrip buiten op de romp is ook mogelijk. Door het dek kan de romp-dek verbinding erg belasten, dat ligt aan de constructie.
Nb overigens zitten bij mijn boot de puttings wel door het dek en is de romp-dek verbinding blijkbaar enorm sterk...zit al 45jr vast zonder problemen.

Watermaat,
Ja, schreef ik toch: "niet boven een raam".
Overigens bedankt voor je idee met dat pijpje om de stag. Op een andere plaats ga ik dat ook zo doen. Prima idee, rolt beter.
Vr.groet, peter

Inderdaad buiten op de romp is het eenvoudigste. Nette gepolijste RVS strip door en door met bouten vastgezet.

Als je heel enthousiast bent kan je beide puttingen buiten op de romp vastzetten.

De kracht naar binnen is niet erg groot en door je in de buurt van het hopelijk ingelamineerde hoofdschot zit zal dit geen problemen opleveren.

Petervdw schreef : Sorry! Ik las het verkeerd

Dag allen,
Heel erg bedankt voor het meedenken!!!

Ik denk dat ik de putting voor het hoofdwant naar achteren wel door het dek heen doe. Ik bevestig het dan aan de romp, zodat de kracht op de romp komt. Het dek van mijn plastic bootje is op de romp geschroefd, daar wil ik geen kracht op laten komen. Afdichten. met innotec en een rvs plaatje. Ik denk aan het inlamineren van een stuk hout, waar ik een rvs strip van 4 à 5 mm op vastzet -bout en moer. Binnen heb ik de ruimte om het hele gebeuren schuin in de trekrichting vast te plakken.

Ik denk ook aan het maken van een babystag. Alleen onderdeks moet ik een versteviging bedenken, om het dek te verstevigen en/of de kracht over te brengen naar de romp. Dat wordt nog even puzzelen.

Tips, of andere visies blijven welkom.
Groet, Erik