Onderwerp: Bevestiging voorstag met pelikaanhaak

Goedemorgen,

Sinds kort ben ik in het bezit van een Etap 22. Onder het zeilen schoot gisteren de fokval los (het is een rolfok), waardoor de haak van de val bovenin de mast kwam te zitten. De enige manier om de val weer naar beneden te krijgen was het strijken van de mast in de haven. Op zich leuk om dat ook eens een keer gedaan te hebben. Ik heb dat als volgt aangepakt:
- grootzeil uit de mast geklikt, giekneerhaler los, kraanlijn los
- sprayhood ingeklapt
- giek eraf gehaald
- een beetje spanning van het achterstag gehaald
- spinnakerboom op de mast, grootschoot tussen voorstag en dekplaat
- pelikaanhaak los geklikt

En hier viel het tegen, de pelikaanhaak schoot met veel kracht los, en het voorstag was bijna niet meer te houden. Met veel moeite de mast laten zakken. Wat is die nog zwaar!

- de val met de pikhaak eruit gefriemeld (mast hing half boven het water)

Toen alles in omgekeerde volgorde teruggezet. Het lastigste stuk was weer het in het oog krijgen van de pelikaanhaak. Daarna de haak weer met een beugeltje geborgd.

De bevestiging van de pelikaanhaak zit me niet helemaal lekker. Wat gebeurt er wanneer deze tijdens het zeilen losschiet? Dan komt de hele mast met geweld naar beneden? Of maak ik me zorgen om niets?

Graag jullie ervaringen of suggesties.

Met groet,
Robbert Bakker

Klinkt alsof er wat te veel spanning op je voorstag (of op je wanten) staat. Beetje losdraaien kan helpen... Je achterstag had je al los gedraaid, zei je.

Met de -relatief zware- mast van een etap heb ik geen ervaring, maar ik zeil al een aantal jaar met valken, die ook allemaal een voorstag met pelikaanhaak hebben. Vroeger hadden wij daar louter een ring ter borging omheen zitten, wat in principe ook de bedoeling is van een pelikaanhaak volgens mij (snel los kunnen halen als nodig).

Op mijn aandringen is, na een ongelukje met een landvast die de ding omhoog schoof, iedere boot voorzien van een borgharp, die aan de ene zijde vast zit aan het kettinkje en aan de andere zijde om de pelikaanhaak zit. Het gaat hier om een lange D-sluiting met borg of muizing in het midden, zodat hij niet los kan van het kettinkje en een zelf borgend mannetje.

Deze constructie is bij ons de afgelopen 3 jaar nog niet uit zichzelf los gekomen, ook al worden de boten zeer frequent gebruikt.

Kortom: als je een borgharp hebt en geen enkele ring die omhoog kan schuiven, lijkt het mij geen reden voor paniek.

Hoi Rinus,

heb je toevallig ook een plaatje van die oplossing?

Ik heb heel eenvoudig een tie-rip om de borgring gezet. Doordat er een knik in de pelikaanhaak zit kan de bordring nu niet meer naar boven schuiven.

Als ik op mijn Trotter de mast strijk moet ik ook altijd de achterstag losdraaien (bijna geen spanning meer op de stag) en vervolgens de spanner bij de voorstag ook nog eens losdraaien.
Hierbij gebruik ik trouwens aan val ipv spiboom met schoot. Deze val zet ik altijd stijf door, dus misschien had je de schoot nog iets verder door moeten halen voordat je de pelikaanhaak los maakte.

Als ik het zo doe krijg ik altijd alles netjes los/vast.

Groeten,
Globe_Trotti

Ik sluit me aan bij bartloeff. Gaarne een plaatje. Emailen mag ook.
Heeft iemand ervaring met een dubbel voorstag?

Ik heb helaas geen foto bij de hand, maar ik kan aan de hand van wat afbeeldingen op internet wel wat proberen...

Wij hebben pelikaanhaken zoals hieronder zichtbaar.

Het rechtopstaande stuk links van de haak, dat dus aan je stag zit, is bij ons een kettinkje. In één van de ogen van het kettinkje zit onderstaande harp vastgemaakt.

Het bovenste gedeelte van de harp zit door één van de ogen van de ketting. De harp wordt daarna geborgd met het staafje dat in het midden zit (borgringetje aan buitenkant staafje). De rest van de harp dient als sluiting voor de pelikaanhaak.
Als ik tijd heb vanmiddag wil ik wel even een foto maken van de constructie op de boot.

Een bootmansstroetje , de grootzeilval en een paaar man was ook een manier geweest om de val weer naar beneden te krijgen. Het zou bij mij niet eens in me op komen om voor een val bovenin de mast te strijken, maar dat is achteraf!

Je kan de ring over de pelikaanhaak borgen met een touwtje, zodat ie niet naar boven kan schieten. Of de boven de ring een bindsel te maken, zodat de haak niet open kan ook al is de ring weg.

Bedankt voor jullie reacties. Om een beeld te krijgen zal ik morgen een foto maken van de bevestiging.

Met groet,
Robbert Bakker

Hierbij de foto. Wat is jullie gevoel hierbij?

De ring die de pelikaanhaak dicht houd met een lijntje borgen (lijntje door de ring en door een gaatje in de strip vastknopen. Zo kan de ring niet meer naar boven en dus losschieten.

Je kan ook een bindsel maken onder de ring. Als de ring dan naar bovengaat blijft de haak op z'n plaats door het bindsel. Ik zou het bindsel dan door de gaatjes van de strip rijgen dat het geheel niet kan verschuiven.

In principe is een pelikaanhaak zo gevormd dat onder spanning de borgring helemaal niet nodig is.

Uit de foto concludeer ik dat de pelikaanhaak later is bevestigd en dat voor het mooie eigenlijk het voorstag korter had moeten wezen. Daardoor past de oorspronkelijke ring (vast allang verdwenen). De gekozen oplossing kan natuurlijk best goed werken maar ik zou nog eens kijken of je een ronde ring kunt bemachtigen. Je loopt nu het risico dat er iets achter de draadeindjes van de U-bout blijft haken. Verder is afborgen met een touwtje of een tie wrap gemakkelijk met all die gaten.

Overigens zou ik een keer gek doen en investeren in een RVS ringetje voor dat boutje boven de U-bout.

succes,

zeehond

Als ik de foto bekijk,
zie ik dat een vorige eigenaar
wat geknutseld heeft aan het voorstag.

De vorige eigenaar heeft om redenen
die mij niet helemaal duidelijk zijn
bedacht het voorzeil niet op het
oog aan dek te bevestigen,
maar ook aan het voorstag.

Wanneer je (correct) het voorzeil
bevestigd aan het dekbeslag ontstaat er zoiets
als een dubbele zekerheid, het voorstag en het voorlijk
(de staaldraad) in het voorzeil.

Die dubbele zekerheid verdwijnt
door het zeil aan de voorstag te bevestigen.

Daarnaast mist de pelikaanhaak een buiging,
is er wel een borging met een U bocht,
maar ook wat 'op het randje ...'

Je mast komt naar beneden
als het voorstag het begeeft!

Mijn advies is: investeer in een passende pelikaanhaak,
en bevestig de halshoek van het voorzeil op het dek
om bovenstaande redenen. En je voorzeil zal er
waarschijnlijk beter bij staan / effectiever zijn
dan nu het geval is.

Succes,

Johan (die ook een Etap 22 heeft gehad)

PS Ik kan het niet helemaal zien,
maar volgens mij zit er buiten het beeld
van de foto bovenin nog een gat in de beide spanplaten.

Draai ze om (a.h.w. ondersteboven tenopzichte van deze situatie)
en volgens mij zijn zij dan lang genoeg om je voorstag correct te bevestigen.

Een pelikaanhaak is alleen nuttig
als je regelmatig los wilt nemen.

Voor twee maal in het seizoen
zou ik gaan voor pen en borgring.

Johan

Hallo Johan,

Dat klopt. De vorige eigenaar heeft een rolfok geplaatst. Dit betekent toch automatisch dat je geen dubbele zekerheid meer hebt?

Met groet,
Robbert

Daar heb je gelijk in,
het was mij niet helder
dat boven de spanner zich
de trommel van een rolfok bevindt.

Dan 'vervalt' inderdaad de bijkomstigheid
dat het voorlijk van de fok meedraagt
in de functie van het voorstag.

Dan zou ik inderdaad gaan voor het ordenen van het geheel
tussen fokroller en dekbeslag door de aanschaf van
een goed passende spanner en / of pelikaanhaak.

Overigens: de gebogen beugels van een pelikaanhaak
zijn gewoon los te koop, evenals de RVS ringen.

Waarschijnlijk overbodig,
maarik las iets over veel spanning
op het voorstag: door de hekstag,
maar ook de wanten (zijverstaging) iets te lossen
komt er minder spanning op het voorstag.

Succes,

Johan

Zojuist kwam ik tot de conclusie dat al onze boten op kamp zijn en dat ik dus geen foto kan maken van de pelikaanhaakconstructie... nog wel het fototoestel van m'n vriendin meegenomen en een kwartiertje heen gefietst, maar het mocht niet baten, ze waren echt weg.

Ik vind het griezelig. Die haak klopt niet, zoals al gezegd, er mist een bocht bovenaan die verhindert dat het oog opschuift.
Een beetje rammelen, trillen en de u bout schuift op en neer komt het spul.
Ik snap het wel, de ring was te klein en de haak te lang...

Ik zou de haak eraf halen en er een met een touwtje gezekerde harp voor in de plaats nemen.

Precies zoals MatOwn aangeeft, het gebogen deel mis ik ook , dat zorgt er normaal voor dat de ring niet van z'n plaats komt.