Onderwerp: Grootschoot, overloop achterop?

Ik ben bezig om een schokker te verbouwen. Een van de dingen waar ik over loop te knobelen is de grootschoot.

Op dit moment staat er een massief rek achterop met daarin een overloop waaraan een grondblok voor de grootschoot zit. Het halend part gaat dan over twee schijven onder de giek naar voren om daar bediend te kunnen worden. Dit is in weze hetzelfde systeem als je bij een 16 kwadraat aantreft.

Nou willen wij van dat rek af. Een mogelijkheid die je dan vaak ziet om die overloop te behouden is een grote beugel over de helmstok heen (aangehangen roer). De bovenkant van die beugel is dan de overloop.

Een veel simpeler oplossing is om beide blokken van de grootschoot naar voren (voor de helmstok) te halen en die hele overloop te laten vervallen. (zeg maar zoals bij een valk).

Ik kan bedenken dat de belasting op de giek anders wordt. Is er iemand die hier nog andere argumenten kan aanvoeren om voor een van de oplossingen te kiezen?

Het buigend moment op de giek wordt inderdaad groter, maar ook de schootbelasting. Afhankelijk van hoe licht of zwaar die bediening nu gaat heb je wellicht een extra set schijven nodig.

Gebruik je de overloop nu ook of is het meer een glijstang waarover het blok altijd naar lij schuift?

Volgens mij wordt de kracht ip de schoot juist kleiner
Een deur dichtdrukken vlak bij scharnier kost veel meer kracht dan bij de kruk.
Wel heb je een langere schoot nodig

Nee, hij wil de schoten juist dichter bij de mast plaatsen, dus de belasting op de schoot word meer.
Dat niet alleen, de schoot bevestiging en de schoothoek bevestiging staan niet meer in lijn. Dat betekend dat de giek dus niet alleen aan een compressie belasting onderhavig is, maar ook aan een buigend moment. Of de giek dat aankan is op afstand niet te zeggen.

is de giek van hout en heeft het zeil een losse broek?

Lossebroek maakt geen verschil voor de belasting, alle belasting komt van de schoothoek, niets komt van de broek van het zeil, daarom maakt het ook geen verschil of je die los laat hangen of niet.

Nee,
Bij een losse broek grijpt de kracht van het zeil aan op einde giek. Zit het zeil vast op de giek zal het in meerdere of mindere mate een gelijkmatige belasting worden. Zit de schoot niet op het eind zal het buigend moment kleiner worden.
Vr..groet, Peter

swblom schreef :
Fga SWblom,

Ik ben verrast door alle platbodem adviseurs hier

Wij hebben wel een overloop achterop over het helmhout. Ook wij hebben overwogen om de schoot voor het helmhout aan de kuipvloer vast te maken, echter.....
Nu, met de schoot op de overloop, hebben we een ruime kuip tijdens het zeilen en liggen. Geen schoot in de kuip.
Als de schoot vast zit in de kuip, zit je altijd met een schoot in de weg voor je helmhout en de schoot op de kuipvloer.
Wij hebben dus maar afgezien van het plan, sterker nog; dit voorjaar ging huidige overloop stuk en hebben we zelfs weer een nieuwe laten maken.
Bij ons is de overloop ook onderdeel van de maststrijk installatie met een mik er op.

Schoot dichter bij de mast betekend iets zwaarder werk, maar vooral giek doorbuiging. Met veel wind kan dat behoorlijk zijn en dát wil je niet met harde wind. het zeil wordt dan boller ipv. vlakker.

Waar lig je?

Baasklusje schreef :
Dit valt me een beetje tegen Klus!....

WADnWIND schreef :
Jij ook al

Voor de goede orde en voor wat het waard is: +1

WADnWIND schreef : Da's heel simpel. Het gaat hier over natuurkunde wetten, en die zijn voor alle boten hetzelfde

Erikdejong schreef :
Ze hebben wel honger hier

Het ging eigenlijk of het wel praktisch was....

WADnWIND schreef :
ik onthoud natuurlijk niet alles wat 500 jaar geleden verkeerd ontworpen is, da's logisch toch.

Misschien zit het grootzeil wel gemarld op de giek, of met middeleeuws klittenband?

In ieder geval is aan een houten giek gaan trekken op een paar meter voor de schoothoek geen goed plan. Hij eerst buigen en dan breken.
Is een koolstof giek toegestaan op die Schrokkers?

Hartverwarmend om de vele reakties te zien,

En inderdaad, ik was juist op zoek naar wat input van alle zeilers, niet alleen platbodemzeilers. Vandaar de analogie die ik getrokken heb met valk/16m2.

Maar natuurlijk, de praktische ervaringen van een mede schokkerzeiler zijn zeer waardevol. Ik kan de opmerkingen over ruimte in de kuip wel plaatsen. We zeilen op dit moment met een 9.5 meter vissermanschouw die de schoot vanuit de kuip heeft.
Op de schouw vind ik het niet echt een bezwaar. De schokker is 12 meter lang, dus daar hebben we alleen maar meer ruimte.

Waar ik wel naar op zoek ben zijn inschattingen van het effect op de zeilbolling. Dat zijn zaken die ik vooraf lastig in te schatten vind.

Dat effect op zeil bolling zal wel meevallen. Immers: Voor het zeil maakt t niet uit waar de schoot aangrijpt. Die haalt zijn krachten gewoon uit de verbinding tussen de schoothoek en de giek.

Het probleem gaat ontstaan in de giek zelf.

Nu (de schoot en de schoothoek van het zeil grijpen op dezelfde plek aan) zit er in de giek alleen trek of druk. Maar geen buiging.

Als je de schoot ergens halverwege laat aangrijpen gebeuren er 2 dingen: ten eerste wordt de schootkracht hoger. Dat betekent een extra verzet in de talie, maar ook de schootkracht in de giek. Ten tweede ga je de giek buigen. Stel je maar voor: als je een plank wilt doorbreken, ga je ook in t midden duwen, en niet aan het uiteinde. Of jouw giek daar tegen kan, kan zo op afstand niet gezegd worden. Daar moet echt even aan gerekend worden door iemand die met de bekend is met de materialen. Voor alu zou ik het kunnen, maar voor hout niet. Maar ja, een schokker met een alu giek...

Waar je je dus zorgen over moet maken is niet trim, maar heel blijven.

Trim kan zeker wel een issue zijn (voor zover je je druk kan maken over trim op een Schokker )
Op het moment dat de giek buigt, door de krachten van de schoot, zoals hierboven beschreven, wordt de afstand tussen schoothoek en halshoek kleiner. Hierdoor komt het onderlijk onder verminderde spanning en zal het zeil dus boller worden!

Eerste stap is dus: kijken of de giek heel blijft
tweede stap: kijken hoe groot het effect op buiging is

en wat ook nog gebeurt als de giek buigt:
het einde van de giek gaat omhoog,
achterlijk gaat open staan,
zeil gaat killen,
hoogte varen aan de wind (toch al geen sterk punt) wordt onmogelijk.

bij elkaar dus tenminste 2 trimproblemen.
Kan ook nog wel eens zijn dat de voorstag er losser van gaat staan, je trekt immers niet meer
schoot-giekeind-achterlijk-gaffel-mast-voorstag.
De voorstag zal losser gaan staan bij windvlagen, omdat de giek buigt in een vlaag.
Daar wordt de fok boller van (veel boller) en hoogte lopen is er ook niet meer bij.

3 trimissues dus.

Dit alles gebeurt alleen maar voordat de giek breekt. Daarna heb je er geen last meer van.

swblom schreef : Heeft geen effect. Althans, als je giekbuiging iet wat onder controle blijft. Als je giek meer als een halve meter gaat buigen komt je schoothoek theoretisch gezien iets dichter richting je mast te staan wat meer bolling tot gevolg heeft. Maar aangezien het voorlijk met rakbanden zit is dat makkelijk te compenseren.

Het enige waar ik me zorgen over zou maken is of je giek sterk genoeg is om dat te doen.
Dat hangt af van hoe zwaar deze gebouwd is, welke bouw methode is gebruikt en wat de staat van onderhoud is.

Baasklusje schreef : Als je een losse broek hebt gaat je achterlijk niet open staan hoor, hooguit het midden van je giek komt dichter op het schuifluik te zitten omdat je de schoot wat verder in moet trekken.

Voor wat betreft de trimmogelijkheden heb je allemaal wel gelijk, maar of het veel uitmaakt voor een schokker van deze lengte betwijfel ik, maar goed.
Vroeger hadden mijn vader en een aantal vrienden zeeschouwen en daar stond in de kuip een torentje van RVS met daarop een klein overloopje voor de grootzeilschoot, drieschijfs met hak en korvijpen. In het torentje het kompas, de gashandle en motordesbordje met daar weer onder het keerkoppelinghandle. Nooit in de weg gestaan. De schoot greep bijna in het midden van de giek aan op een meedraaiende ring. De giek was uiteraard in het midden veel dikker als aan de einden en hij boog wel wat door, maar nooit gebroken.
En hoog aan de wind zeilen die schouwen, maar dat kwam ook doordat ze de zijzwaarden enigszins stekend hadden opgehangen.
Vr..groet, Peter

wybeslot schreef :
Hee, oppassen nou hé!

Ik heb net een trimclinic bijgewoond van Thomas, dus pas volgend jaar maar goed op

@ allen
M.b.t. giek breuk loopt het wel los, houten gieken kunnen veel hebben, maar buigen meer dan je verwacht.

Grappig om te lezen dat wanneer er gerefereerd wordt aan platbodems die minder goed zeilen daaraan automatisch de conclusie wordt getrokken dat je dus ook geen aandacht aan trim hoeft te besteden. Mijn insteek is dat het op een platbodem misschien wel belangrijker is. Maar goed, ieder zijn meug...

Alle reacties samenvattend is het met name de buiging van de giek die roet in het eten kan gooien. Daar kan ik alleen maar achter komen door te zijner tijd een experiment op te zetten.

Ikzelf had wat twijfels of de hoogte van het aangrijpingspunt nog significant is. De beugel achterop zit zeker een meter hoger dan de kuipvloer waar het grondblok naar toe verhuisd kan worden. Dat zou dan een steilere schoot tot gevolg hebben. Misschien heft dat dan die extra giek buiging mooi op.

swblom schreef :
Over het trimmen van een platbodem gaan wij het nu niet hebben. Dit nu juist een van de aardige dingen van een platbodem, dat je veel mogelijkheden voor trim hebt.

Zelf vind de schoot achterop een voordeel omdat je de kuip vrij kan houden.

Maar het buigen (breken...?) van de giek bij het naar voren verplaatsen van de schoot lijkt mij iets om aandacht aan te geven.

Je noemt een valk als voorbeeld. Moet je eens kijken hoe krom die aluminium gieken vaak staan als er een beetje aan getrokken wordt. Dan staat de schoot vaak veel te strak, maar toch. Of een houten giek dit leuk vind...

Je zou de schoot via een spruit aan de giek kunnen bevestigen. Maar dan moet je wel voldoende hoogte hebben.

Dat je er alleen achter kunt komen door te proberen, is niet waar. Er is prima aan te rekenen. Alleen niet door een staal man. Metaal en hout zijn totaal andere materialen, waarbij met andere effecten tekening gehouden moet worden.

IK kan dat niet. En zeker niet met enige mate van zekerheid. Maar iemand die vertrouwd is met hout, kan dat zeker wel.