Onderwerp: Doorgestoken mast afdichtingsring

Tijdens de Grevelingencup is de ring rond de doorgestoken mast verbrijzeld. Deze ring fixeert de mast in de dekdoorvoer. Op zich niet erg, met wiggen de mast gefixeerd. Waterdichte afsluiting wordt gewaarborgd door rubber manchet.

Gistteren de laatste restanten van de oude ring verwijderd, de wiggen er uit gehaald en de materialen gehaald om een nieuwe ring te gieten. Het is een 2 componenten mengsel wat gegoten wordt en uithardt. Dat gaat wel lukken.

Biij het verwijderen van de restanten en wiggen bleek dat de mast niet gecentreerd in de dekdoorvoer staat. De oude ring was rondom ongeveer even dik.

De mast staat goed getrimd, vertaging zoals die hoort. Eigenlijk wil ik daar niks aan veranderen. Maar dan wordt de ring aan de achterzijde van de dekdoorvoer 3 mm dik. De rest tussen de 10 en20 mm. Dat verschil lijkt me te groot.

Als ik de mast centreer voor het gieten, en na uitharden de verstaging weer op spanning breng, komt de ring onder druk te staan. Maar is de ring wel rondom uniform. In de oude situatie was dat naar ik vermoed ook zo.

Volgens de mastenmaker is de oorzaak gelegen in het uitharden van de ring na 14 jaar gebruik. Plausibel. De ring kon over de mast schuiven bij het plaatsen van de mast in verticale richting. De nieuwe ringwordt ook middels vaseline geisoleerdvan de mast en dekdoorvoer.

Vraag; voor het gieten centreren, ofniet? Graag met argumenten.

Dekadent

Dekadent,
Vanuit sterkteleer overwegingen dacht ik dat de mast in de dekdoorvoer helemaal rondom vrij moet staan. Al die punten op de mast waar krachten werken kun je beschouwen als scharnieren. Als je hem insluit bij de dekdoorvoer ontstaat er een vast punt en wordt het geheel dus in feite statisch onbepaald. M.a.w. De belasting op knik/stuik en buiging is niet meer volgens de berekeningen. Nu valt het in de praktijk wel mee omdat zo'n mast ook wel wat kan buigen, maar toch kun je krachten introduceren waar bij het ontwerp niet aan gedacht is. Ik zou de ring, als dat passend te maken is in de dekopening, asymmetrisch aanpassen aan de beschikbare ruimte.
Maar goed, ik ruil mijn mening graag voor een betere.

Vr.groet, peter

Zeler niet voor het gieten de mast centreren en later de verstaging in de oude stand terugzetten. Dan staat er direct al buigspanning op de mast.

Het profiel van een doorgestoken mast volstaat met een gunstiger Euler knikgetal omdat het kajuitdak een extra fixatepunt geeft (net zoals een extra stel gepijlde zalingen dat doet). Intertia's (Ixx en Iyy) bij een mastprofiel van een doorgestoken mast kunnen daardoor lager zijn dan bij een deck-stepped mast met dezelfde hoogte boven de waterlijn. Dat is ook de reden dat veel wedstrijdschepen (of boten van welke ontwerper dan ook die de nadruk op optimalisatie gewicht bovenin heeft gelegd) een doorgestoken mast hebben. Hetzelfde zou je kunnen bereiken door een extra stel onderwantjes/babystag te zetten op bv 2 m boven de mastvoet.

Betreft je vraag: ik zou éérst de masttop recht boven je midscheeps zetten (topwanten) waarbij je mastprofiel één rechte lijn vormt van kiel-support tot top. Ruimte tussen mast en dek is dan volgend niet leidend. De wiggen zorgen dan dat déze ruimte vastgehouden wordt. Daar mag dan ook géén speling zitten (dan zou het efect immers geheel of gedeeltelijk verdwijnen).

Indien je juist ruimte tussen mast en dek leidend laat zijn komt óf je mast scheef op de boot te staan ofwel je trekt er een S-bocht in. Beide wil je niet...

Meer hierover (die knikgetallen en dimensionering) in bv Principles of Yacht Design hoofdstuk 11.

Petervdw schreef :
...zoals dat bij veruit de meeste tuigages ook hoort...

@Nachtvlinder, ik probeer het te begrijpen.

1 Knikken ben ik niet bang voor. Ontwerp is gebaseerd op een dekdoorvoer met fixatie middels de ring.
2 Buigen. Dat is volgens mij ook de bedoeling dat de mast achterover kan buigen. Buigen ben ik niet bang voor.

Mast staat recht, en de verstaging is op spanning. Op zich is losgooien en weer opnieuw trimmen ook maar een paar uur werk. Dat is niet de reden van mijn vraag.

Bij het centreren is de ring rondom overal even dik. In de oude situatie was dat ook al zo, lijkt me dus op zich niet verkeerd.
Nu het uit elkaar ligt, zie ik dat de achterkant van de mast vrijwel tegen de dekdoorvoer leunt. Het nieuwe gietsel is dus erg dun daar. De mast beweegt altijd wel iets. Mijn zorg is dan dat het gietsel van slechts enkele millimeters barst. En dat de mast dan gaat bewegen tegen de dekdoorvoer. Schade aan de dekdoorvoer door pompen, hoe weinig ook, is onwenselijk.

Is mijn angst terecht, dat dunne ring eerder barst? Of is mijn bezorgdheid niet terecht?

Dekadent

Als je nu giet wordt je prebend anders dan eerst. Alleen daarom wil je 'm al eerst centreren...

Dat dus.

Je plek waar je mast het dek door gaat bepaalt feitelijk waar de mast staat tov je schip. Met je mastspoor regel je de "s" weg van de prebend.

Als het allemaal goed stond; gewoon weer gieten zoals het was.

Dus mast naar voren trimmen tot ie goed door het dek gaat, gieten, en masttop weer naar achteren trimmen om de buiging er in te zetten.

Wél fixeren dus is de strekking, dusdanig dat je profiel in lengterichting recht danwel in de gewenste prebend kan lopen. Hoe centreert het zaakje in breedte-richting?

Ik heb deze vraag ook al eens gesteld, toen waren de meningen verdeeld. Bij het zetten en het vastzetten van de voorstag stond de voorkant van de mast tegen de voorzijde van de mastdoorvoer aan. De onderkant van de mast staat vast en kan niet versteld worden. Wij hebben eerst de mast volledig afgesteld en toen pas de mast gefixeerd in de dekdoorvoer. In de breedte staat de mast precies in het midden van het boot.

Oke, centreren is dus de conclusie.

Het waarom is op gevoel ook juist. De gegeven onderbouwing van de conclusie is me nog niet helemaal helder.

De S van de prebend, dat snap ik niet helemaal. Als de mast volledig ontspannen is, dwarrelt hij alle kanten op, het profiel heeft naar mijn mening weinig eigen stijfheid. De mast staat altijd iets krom naar achteren. Dat is geen S, maar een hele flauwe C.

Dat prebend eerst naar mijn zin was, en met het verdwijnen van de ring anders wordt, die snap ik ook. Dat pleit ook voor centreren en opnieuw trimmen.

En de centrering in de breedte is nog wel aan beide zijden gelijk. Dus alleen naar voren trimmen, gieten, uitharden en weer achterover trimmen. ( en dan maar helemaal los, gewoon opnieuw beginnen.)

Leerzaam draadje weer wat mij betreft.

Dekadent

Als je je mast recht vast zet en er dan een bend in trekt zonder rake, dan trek je een "S" in je mast.

Check pagina 24 van de beroemde selden guide

Kijk, dat plaatje snap ik. Maar de controle of er eenS in zit snap ik nog nieg helemaal. De Selden handleiding heb ik uitgeprint aan boord, maar ikneem de pdf door of ik het dan ga snappen.

Dekadent

Vandaag m´n mast eraf gepakt. Sunfast 37, net als Dekadent. Gietring rond de mast op dekniveau is overal even dik.
Mast stond midden op het mastspoor, geborgd met een draadeind en twee zelfborgende moeren. De mast heeft bij
normale stafspanning een lichte prebend. Mast reageert mooi op het aanspannen van de achterstag (middels talie).
De buiging kan dan behoorlijk extreem worden.

H

Dit weekend de ring gegoten, door de medewerker van de werf.

Centreren viel nog niet mee. Alle stagen los en de mastleunde nog steeds tegen de achterkant van dedekdoorvoer aan. Opgelost door de spiboom neerhouder te gebruiken als talie om de mast op dekhoogte naar voren te trekken.

Schoonmaken, afplakken, klei aanbrengen als bodem, nog meer afplakken en controleren. Aansluitend mengen en starten met gieten. Dat was stressen. Het spul vloeit als mayonaise en hardt snel uit. Volgens de werf zo snel als polyester. Sneller als epoxy.

Maar goed, gelijk reinigen van gemorst materiaal en klaar is Dekadent.

Nu uit laten harden en donderdag de talie ontspannen, verstaging weer op spanning zetten.

Achteraf was gieten het meest stressvol, het moest in 5 a 10 minuten gebeurd zijn.

Dekadent