Onderwerp: Min/Max achterstagspanner?

Ben al een tijdje aan het rommelen met mijn verstaging. Vandaag de dynema achterstag nog iets ingekort zodat ik bijna de volledige slag van de achterstagspanner kan gebruiken. Die is iets van 20cm, wat veuls te veul van het goede is natuurlijk. De achterstagspanner is een Harken met lierhendel, een echte krachtpatser waar je de boel met het grootste gemak ook mee aan flarden draait. Onlangs las ik dat een aantal van jullie de min/Max weten in centimeters. Ik ben heel benieuwd hoe de marges zijn vastgesteld.

Voor mijn schip geldt; topgetuigd, voorstag 7mm rvs in furlex 200s roller, achterstag 7mm dynema, zou niet precies weten hoe lang. Als ik reken met 1mm rek per 2 mtr= 5% van de breeksterkte, dan wordt de voorstag per 5% voorspanning 6,5mm langer. Maal 3, (15%) maakt 19,5mm. Voor de achterstag zou ik niet goed weten waarbij moet rekenen, immer dynema, dat minder rekt.

Wanneer ik de achterstag van net an strak naar lekker doorgezet draai kom ik aan 6cm ingedraaid. De voorstag staat dan nog niet snaarstrak, minder dan ik zou willen. De mast heeft een mooie prebend, die er niet minder op is geworden natuurlijk, maar ook niet overdreven.

De theoretische 4cm indraaien is zeker niet genoeg, die 6 cm lijkt er meer op, maar is dat inderdaad de Max? Of gaan er ook mm verloren in andere zaken? Ik neem aan de boot ook wat vervormd. Ik heb niet gemeten, maar ik weet dat BK daar eens aan heeft gemeten bij zijn Spirit.
Hoe zou je een Max aantal cm in draaien nog meer kunnen bepalen?
Heeft er iemand een vergelijkbaar schip (32,5ft, topgetuigd, werkelijke mastlengte 12,28mtr, voorstag 13mtr

Je kunt een afstand niet vaststellen zonder de spanning op de stag te weten. De ene boot is minder stijf als de andere en heeft dus een grotere verstelafstand nodig om dezelfde stagspanning te bereiken. uiteindelijk is het de spanning op de stag zelf welke bepaald hoeveel doorhang je hebt.

Mijn advies zou zijn om de achterstag "los" te hangen en dan het percentage rek in de stag te meten om tot de gewenste stagspannerindraailengte te komen.

Buiten elastische rek zal het dyneema ook kruipen, je boot wellicht ook. Spanningsindicator bouwen dus!

Praktische oplossing is om tijdens het zeilen naar je voortstag/furler profiel te kijken.
Helpt spannen van het achterstag niet meer om de doorbuiging te verminderen
Dan zit je op de max van wat zin heeft.

Uiteraard met verstand/beleid blijven kijken naar de rest van je tuig/boot.
Maw, als je boot slap is kan je hem zo rondtrekken als een banaan, maar
Zal je voorstag blijven doorhangen. Idem heeft het niet zo veel zin je mast
Door het dek te duwen (maar dat zie je ook wel weer aan je zijstagen)

Klaaskootstra schreef :
Tuning van je tuigage bij (performance) zeilen doe je voornamelijk om je zeilen te trimmen. Je zult niet direct iets aan cijfers hebben tenzij je OD vaart. Zoals Klaas schrijft: gaan zeilen.. en dan trimmen. Je verstaging is 1 van de middelen om tot aanpassing van trim van zeilen te komen (cruisers doen dit overigens nauwelijks bij toptuigage, op enkel achterstag trim na). Je ziet bij teveel achterstag spanning vanzelf een overbend plooi onstaan (mits je zeilen niet uitgezeild zijn). Ik denk echter niet dat jij zover kunt komen om die plooi te gaan zien, of je moet hele vlakke zeilen hebben. Dit alles is op voorhand niet in een percentage te vatten. Maar wellicht bedoel je met je vraag heel iets anders.. dat kan. Komt je vraag voort uit het feit dat je je zeilen niet kunt afvlakken?

De rek van de voorstag (en dus de spanning) kun je niet meten met die roller.
Wat wel kan is een rolcentimeter langs de voorstag omhoog hijsen met een val. Hoog en vast bovenin.
Met losse hekstag boven dek meten hoe ver het onderste eind (of een willekeurig stuk van de rolcentimeter) boven het dek staat. Wel de centimeter keurig langs de stag houden.
Dan de hekstag aanzetten en meten hoeveel de voorstag is gerekt door het hoogte boven dek van het punt van de rolcentimeter boven dek opnieuw te meten.
Tien keer doen, zonder wind, de uitkomsten middelen. Moet lukken

Een touwtje zonder rek kan ook, maar zo'n mylar rolmaat ziet er veel interessanter uit!

Nogmaals: de hekstag zal kruip vertonen...

Nachtvlinder schreef :
herhalen dus...

Nachtvlinder schreef :
Met 13 meter boot en Dyneema HS is dat voor trimbare achterstag bij ons geen issue. Bij een statische achterstag wellicht wel. Maar die heeft TS niet.

Dank allen, dat zijn bruikbare tips!

Meten met een rolmaat langs het profiel gaat lukken. Ik heb een stalen rolmaat van 15mtr, speciaal aangeschaft voor de boot Goeie tip!

De vraag is niet gesteld omdat het trimmen van de zeilen niet lukt. De zeilen zijn te oud om er nog echt serieus het optimum mee te bereiken. Ik ben de boot aan het ontdekken en de masttrim moet helemaal opnieuw. Nieuw voor mij zijn de twee sets zalingen. Verder is de babystag verstelbaar en dat moet zo blijven vanwege het strijken van de mast ivm brughoogte. Op de Gotcha kon ik de babystag ook trimmen, maar deed dat veel minder. Nu moet het elke brugpassage.
De achterstagspanner kan bruut veel kracht op de boot zetten, en daar wil ik de marges van zoeken zonder de boel stuk te trekken. De voorstagspanning bleef wat achter. Vandaar dat ik de achterstag nog iets ingekort heb en zo de volle lengte van de achterstagspanner wel kan benutten. En daar wil ik wel een beetje een theoretisch kader bij.
Wat ik tot nu toe geleerd heb, waarvoor dank: je kan het niet alleen maar berekenen. De boot en staand want zal ook wat meegeven waardoor je de achterstag wat verder moet indraaien voor de juiste spanning op voorstag.

Je kan de rek in de voorstag meten met een lang meetlint. Snap ik meteen, maar had het niet bedacht!

Kruip van dynema stag is een (betwiste) factor, en die neem ik mee. Het is mijn eerste dynema achterstag en in de stress van dat moment heb ik niet alle keuzes goed overzien. Dus helaas geen voorgerekte versie, maar de gewone xx75 versie. Ik ontspan de boel wel in de haven, maar of dat voldoende is om kruip tegen te gaan? Fingers crossed dat ik niet alsnog een andere variant dynema moet gaan gebruiken. Toch een kostbaar grapje anders.

Ik ben vandaag ook aan het draaien gegaan aan de D1 ( de korte zijstagen, die op dezelfde hoogte aangrijpen als de babystag. Die zijn twee slagjes langer geworden, waardoor de haalbare prebend mbv de babystag en achterstag spanning toenam.

Morgen zal ik de rek in de voorstag meten met het meetlint. Dan ondervang je ook de beweging in de rest van de boot.

koko schreef :

Gek he, iedereen is gefixeerd op hekstagspanning en de Séldenmethode…. (ik niet )

Voordeel is ook dat de meting veel nauwkeuriger kan: je meet de rek van de hele stag.
Bij jouw 14? meter en 35% spanning is dat zomaar rond de 5 centimeter.

Kruip is toch gerelateerd aan tijd. Dat speelt dan toch geen rol bij een wedstrijdje rond de boeien.

Daarbij is de spanning op dat dyneema relatief gering en daarmee de eventuele kruip ook!
Breeksterkte van die 7 mm is minstens 5000 kg dus de belasting waarbij kruip zal optreden zal maar moeilijk te halen zijn

Vanmorgen nog even contact gehad met BK en aan de slag gegaan.
Ik heb het meetlint omhoog gehesen langs het kale profiel. Op zijn plek gehouden door de genuaval los te knopen en losjes om het profiel en dus het meetlint gewikkeld. Er stond nauwelijks wind en ook nog eens in de schaduw van de gebouwen, maar op deze manier bleef het lint mooi vlak langs het profiel voor het betere meetresultaat

Daarna een touwtje van voor naar achter gespannen, nog net vrij van de mast om de “banaan” vorming te kunnen meten en een 0 streepje op de mast afgetekend.

En als laatste de achterstagspanner in de 0 stand (nagenoeg geen spanning op de achterstag).

Het resultaat geeft veel vertrouwen en dat is fijn. Het geeft ook te denken over de dynema. Die lijkt nog niet voldoende voorgerekt te zijn (kruip).
Het hele circus twee keer herhaald

Thomas had voor mij uitgerekend dat ik ongeveer aan 5cm verschil moest komen. Met de achterstagspanner op Max werd dat 3,5cm over 12,30 mtr Er is dus nog wat te halen.
De achterstagspanner is 13,1 cm ingedraaid en verder ging hij niet.

De “banaanmeting” geeft me veel vertrouwen in het schip. Afgerond naar boven was dat 1cm. Ik heb daarmee een foutje bij het knopen maximaal goed gemaakt en kwam toen daar op uit. Ongecorrigeerd was het 8mm.

Uit en thuis dik tevreden, omdat ik nu weet wat er gebeurt bij maximaal gebruik van de achterstagspanner. Ook weet ik nu dat de boot die krachten uitstekend kan hebben. Zelfs als ik de achterstag nog iets inkort en meer slag kan maken zal de boot weinig vervormen. Wel blijft de rek, kruip, van het dynema nog een ding om uit te zoeken. Misschien toch een voorgerekte variant er op. Dat advies had ik graag gekregen bij de bestelling.

Sprookjes.

koko schreef :
Dat is dan ongeveer 25% spanning op de voorstag. Mooi om mee te beginnen en te zien wat het doet met doorhang in veel wind.

Het voordeel van hydraulischse spanners is dat je ze kan begrenzen. Misschien een mooie volgende stap.

holtere schreef :
Daar hoor ik dan graag meer over

boarderbas schreef :
Ik lig al maanden op de loer op MP, maar geen hydrolische gezien. Nu een Harken met lierhendel. Dat gaat ook al 10 x beter.

Dat had ik al eerder gepost.
Je 25% van een 7 mm stag betekent een hele krappe 1000 kg. Je breeksterkte van het dyneema ligt ruim boven de 5000 kg dus dat is nog geen 20 %. Deze belasting èn de tijdspanne waarin die optreedt zijn beide zo gering dat er van kruip nauwelijks sprake kan zijn.
voor eventuele rek is het ook veel te weinig.
Waar je eventueel last van hebt is dat door je splitsen in die nieuwe lijn de constructieve rek er uit gaat. Pas als je een paar keer met overspanning hebt gevaren zal de lijn zich gezet hebben en dan ben je verlost van het naspannen.

Je onderscheidt elasticiteit, kruip en constructieve rek.
De laatste heb jij last van. Gewoon aan trekken dus

Dank Holtere,
Je hebt een punt.
Vanavond de achterstag nogmaals iets ingekort. Misschien iets te voortvarend, want nu staat de spanner op grootste lengte en is er al aardig wat voorspanning op de voorstag. Kreeg de boel weer aan elkaar door de mast achterover te laten met de maststrijkinstallatie. Die moest er nu een beetje aan trekken om ‘m weer vast te zetten.
Morgen maar eens kijken hoe het er dan voor staat.

Ondertussen ben ik vandaag echt veel opgeschoten met het leren kennen en vertrouwen in de boot. Dat is heel mooi meegenomen

Het kostte mijn 5 jaar op mp voor mijn spanner. Je weet dat als je een te kleine tegenkomt je met mij mag ruilen. De mijne is te groot.

Is je boot masttop? Ga je meten? Denk er dan even aan dat je de extra rating penalty neemt voor je achterstag.

Boot is masttop idd. En ik ga tzt inderdaad laten meten.

Is de penalty ivm dynema? Of bij een hydrolische achterstagspanner? Of bij deze spanner ook al?