Onderwerp: Stuurautomaat monteren, hoe? St1000 autohelm

Eerlijk gezegd vind ik de mogelijkheid om gewoon met de hand te sturen op deze trimaran al lichtelijk bedenkelijk. Je reikt over de overloop van de grootschoot heen en je moet vanuit de kuip steeds naar achteren reiken. Ik weet niet hoe je het zelf sturen nu ervaart, maar zelf had ik waarschijnlijk allang iets geconstrueerd waarmee de helmstok een stuk verder naar voren kan worden geplaatst, voor de grootschoot-overloop.

Als je de helmstok wilt laten waar hij is, dan kun je overwegen om van aluminium-profielen achterop de romp een uithouder te construeren, waarmee het draaipunt van de stuurautomaat ver genoeg naar buiten wordt gebracht èn 43 cm. voor het draaipunt van het roer zit.
Als de trimaran van het inklap-type is moet je er rekening mee houden dat dit inklappen mogelijk blijf, of je bevestigt de uithouder zodanig dat ie snel te demonteren is.

Aanvulling: hieronder, ruw geschetst, wat ik bedoelde. Rood is de automaat, geel de uithouder. Eventueel nog een steun naar onder, hoe dat met een redelijk stijf alu. hoekproefiel waarschijnlijk niet eens nodig is.

Als je hem zo ver aan het uiteind monteert heeft de automaat niet genoeg slag om een voldoende roeruitslag te geven waardoor hij het niet zal doen waarschijnlijk.

Je zou hem dichter bij kunnen monteren door een kort extra helmstokje te maken wat haaks op de bestaande staat en dan de stuurautomaat naar voren te monteren. Je hebt dan aan een dwars stokje van een cm of 45 voldoende.

Als je de stuurautomaat verder van de roerkoning plaatst zal de roeruitslag minder zijn. Het kost ook meer tijd om deze uitslag te bereiken. Ik zie geen issues voor de stuurautomaat, de vraag is of de ST1000 snel genoeg kan reageren? Wellicht kan je een testopstelling maken? Of is het anders mogelijk de stuurautomaat in de vaarrichting te zetten? OP onderstaande manier, met een beugel op het roer?

Hoever je de stuurautomaat vanaf de roerkoning kunt monteren hangt samen met de vraag hoeveel roeruitslag er nodig is om het schip op koers te houden of van koers telaten veranderen. Je hebt te maken met de beperkte lengte van de stuurstang die uit de automaat komt. Anders dan je misschien denkt hoeft de stuurautomaat niet precies haaks op de helmstok te staan al moet je de hoek niet overdrijven. Je kun er dus ook aan denken om de stuurstang te verlengen. Het is wel zaak dat je het zo afstelt dat je naar beide zijden evenveel stuuruitslag bereikt.

I am Roaring schreef :
Foto met tekeningetje maakt wat duidelijker hoe de oplossing die HotSnail noemt er in de praktijk uitziet. Extra kort helmstokje dus direct op het draaipunt van het roer c.q. de roerkoning.

In hoeverre de stuurautomaat bij de maximale uitslag de helmstok in de weg zit, blijft vooralsnog een vraag, maar dat is uit te proberen of te meten.

Volgens tekening is een optie, maar ik denk dat de ST1000 niet sterk en snel genoeg is om vrijwel direct op de roerkoning aan te grijpen.
Ik heb de ST1000 geprobeerd en ook de Simrad TP10, de laatste is echt sterker maar of zelfs die sterk genoeg is op die plek vraag ik mij af.

De positie in de lengterichting ten opzichte van de vaarrichting ipv dwars op de vaarrichting tenslotte is volgens mij ook niet ideaal. Ze werken het best dwars geplaatst, ik denk dat met name gain en/of sea-state in de war raken?
Je kunt links of rechts een alu frame maken, bevestigt aan de middendrijver, ongeveer op de helft van de helmstok. Daar dan de ST1000 op plaatsen, wel zodanig dat je er bij kunt of de remote aanschaffen.

H700 schreef :
Waarom zou de ST1000 niet genoeg kracht hebben om deze trimaran te sturen? Volgens beide tekeningetjes (van I am roaring en van mij) grijpt de stuurautomaat niet op de roerkoning aan, maar op een extra dwarsgeplaatst armpje op die roerkoning, of gewoon op de helmstok, zoals in mijn geval.
De boot is geen langkieler, met veel onderwater en een bijbehorende waterverplaatsing, maar iets veel lichters. In dat opzicht lijkt die ST1000 mij genoeg.

Daar kan ik niet over oordelen. Zou kunnen.

Dat schreef en tekende ik al.

Hoe je hem ook monteert, kun je er wel bij om aan- en los te koppelen bij in- en uitschakelen?

Evaluationcopy schreef :
Dan komen we dus bij het punt dat ik al meteen in mijn eerste reactie noemde.
Die helmstok zit op een rare plek. Persoonlijk zou ik dat allang hebben veranderd. Een helmstok hoort de kuip in te steken en moet niet eindigen voor de achterrand van de kuip.

Als je je handen een beetje kunt gebruiken is een nieuwe plek voor de helmstok en de benodigde overbrenging naar de helmstok niet zo moeilijk te maken.

Wadloper schreef :
De ST1000 is naar mijn bescheiden mening te licht. Ook gebaseerd op de ervaring op een Leisure 17, maar goed als hij hem heeft zeker proberen.
Mbt je tekening, helemaal overheen gelezen...

Aantal zaken zijn al genoemd:
- werkpunt (kort bij de roerkoning => meer kracht)
- hoek (liefst 90 gr, maar 10 gr afwijking levert zo'n 10% extra kracht)
- gebruik van de helmstok met de hand (over de overloop)

Wat een enorm zwak punt is in de schets is dat je hier een onderdeks principe wil toepassen. Een ST1000 of ST2000 koppelt of ontkoppelt door de automaat te plaatsen of fysiek los te halen. Bij een normale helmstok werkt dat omdat je er bovenop zit. Dat gaat hier niet werken.

Eenvoudigst is een 2e draaipunt te creeren met een korte "helmstok" alleen voor de ST1000. 2e draaipunt met een koppelstang zodat ze gelijk bewegen lijkt mij het eenvoudigst. Maar mooi kan ik het niet vinden.

Paars, het extra mechanisme, bruin 1 helmstok, bruin 2 ST1000 net buiten de kuip.

H700 schreef :
Als een ST1000 onvoldoende blijkt om een Leisure 17 te sturen, dan ligt het probleem bij die Leisure 17. Niet bij de ST1000.

Dat een ST1000 niet dezelfde prestaties levert als een veel zwaardere stuurautomaat, met roerstand-aanwijzer en allerlei andere verfijningen, lijkt me duidelijk. Ook zijn er automaten die sneller hun uiterste uitslag bereiken.. Alle waar is wat dat betreft naar z'n geld.
In de praktijk betekent dit echter dat je de tuigage moet aanpassen om te veel wreedheid op het roer tegen te gaan, zodat de boot ook voor de automaat te sturen blijft.


Ik heb ruim 20 jaar met een Victoire 22 gevaren met aanvankelijk een Autohelm 800 en later een ST1000. De beperkingen van het ding in aanmerking nemend, tot volle tevredenheid. Kun je jezelf niet neerleggen bij die beperkingen, dan moet je 2 tot 3 keer zoveel geld op tafel leggen. Dan heb je nog steeds geen automaat zonder beperkingen, maar wèl een automaat die er minder snel tegenop loopt.

Reuver schreef : Waar lees of zie je dat?
Wadloper schreef : Eens, heel ergonomisch is het niet allemaal.
Ik vraag me af of het überhaupt wel mogelijk is om deze boot van een stuurautomaat te voorzien die ook nog een beetje knap stuurt. Zodra een tri op snelheid is moet je toch hele snelle responstijden hebben en juist daarin schiet de ST1000 (en ook de ST2000) tekort.

Maakt die tri veel spray achterin en komt die automaat daar in de wasstraat te zitten?
Dan is het een korte vreugde

Ik zou toch een proefopstelling maken met de stuurautomaat op de zwemtrap beugel aan stuurboord. Dat kost geen boorgaten en kan lekker goedkoop. De vraag is of je voldoende roeruitslag kan creëren om de trimaran op koers te houden.De ST1000 heeft een slag van 236 mm, dat is dus 118 mm naar 1 zijde. Als ik het goed tel is jouw helmstok 1500 mm lang, dat geeft een maximale hoek van 4,5 graad (9 graden van boeg tot boeg), dat is niet veel, bij een afstand van 460 mm haal je 14 graden. Maar jouw doel is rechtdoor varen... Met een goed getrimde boot lukt dat ook met 4 graden roerhoek...

ilCigno schreef :
Responstijd van een ST1000 is te klein voor een boot die moeiteloos 15 knopen of meer zeilt.
Maar hoeveel procent van de tijd is dat het geval? En welke helmstokautomaten zijn wèl heel veel sneller? Mijn persoonlijke ervaring met de Q047 drive is dat ie sneller is dan dan de ST1000. Maar snel genoeg voor een boot die 15 knopen vaart?

Op de motor is het een heel ander verhaal lijkt me. Die ST-1000 lijkt me op deze boot goed genoeg om de boot op koers te houden onder niet al te extreme omstandigheden. Desnoods haal je het grootzeil even weg, als je rustig wit eten..

ilCigno schreef : Ik koppel een tiller pilot en de pin op de helmstok altijd aan met het hand bij de pin. Bij deze tri kom je daar moeilijk/niet bij, dus heb je een automatische koppeling nodig als je de ST1000 wil toepassen volgens de schets van iamroaring. Dat zijn onderdelen die vind je niet bij een bovendekse pilot, wel bij een onderdekse.

Ik zou dit omschrijven als "de STx000 is hiervoor te dom". Ik denk dat je hier een imu-gebaseerde automaat wil hebben i.p.v. een gyro gebaseerde automaat. En daarbij een aandrijving zo kort mogelijk op de roerkoning.

Als je verder gaat met "automatische koppeling", "korte slag" en "kort op de roerkoning" dan zit je meer te zoeken in de onderdelen die je normaal bij een onderdekse automaat vindt. Maar dan in een speciaal waterdichte uitvoering met een moderne besturing.

Volgens mij zoek je dan eerder naar een "special" van NKE dan een instapmodel van Raymarine.

Wadloper schreef :
Het was dan ook een bescheiden mening. Ook met een zwaardere en/of duurdere moet je bereid zijn b.v sneller te reven om de automaat goed zijn werk te laten doen. Ik verkies de Simrad boven de Raymarine maar dat is mijn voorkeur en bovendien off-topic.

Dank voor de vele antwoorden, ik heb nu een tijdelijke opstelling gemaakt en ga morgen kijken of het werkt. Zoals I AM ROARING al zei. Zal even een foto bij dit bericht voegen. Ik weet inderdaad dat dit een zwakke stuurautomaat is, en als ik onder volle zeilen vaar dat het dan niet werkt. Maar het is meer voor soms om even het roer los te kunnen laten. En anders evt zeil te minderen voor als ik iets wil eten.
Ik hou jullie op de hoogte hoe het is gegaan morgen!

Nee helemaal geen spray, gelukkig!

Nee dat is niet mogelijk, omdat de Kuip zo klein is, dan Zou je een helmstok van 30cm krijgen.. tussen de rails en de kajuitopbouw zit nog geen meter

@wadloper
Je hebt je joystick waarmee je stuurt, de helmstok heb ik nooit vast. En die joystick heb je dwars op de helmstok staan, en je stuurt dus achter je langs net als op een kleine catamaran.

Ben benieuwd hoe het gegaan is? Ben overtuigd dat de automaat sterk genoeg is, zeker op zo'n lange arm... De vraag is of je voldoende roeruitslag krijgt en snel genoeg...?

I am Roaring schreef :
Dat laatste is wel zeker , alleen als je de zeilen heel goed getrimd hebt zodat er geen of maar heel weing roerdruk is zal het gaan , anders niet.
Kracht zal bij deze arm ruim voldoende zijn maar ook bij de voorgeschreven afstand tot de roerkoning zijn die automaten best sterk genoeg maar dat hangt vooral van het scheepsgewicht af. Op mijn vorige boot van beladen met twee man aan boord ruim 2,5 ton had ik er ook zoeen en die stuurde prima , zelfs bij flinke golven . Ben er o.. 7 keer mee naar Noorwegen geweest . Aanvankelijk oo met een ST1000 maar later met een Simad TP10 en die twee zijn niet so heel verschillend met 57 ep. 65 kg kracht .
Ad

Ben gaan zeilen, maar heel stom, vergeten accu mee te nemen om aan te sluiten ….
Zit verder geen electra aan boord. Ga deze week zeker nog een keer, en zal dan gelijk laten weten hoe het is gegaan!