Onderwerp: cross-cut / tri-radiaal

Ik moet een nieuwe Genua bestellen en heb al vele topics gelezen. Er wordt vooral cross-cut aangeboden. Biedt tri-radiaal voordelen? Is cross-cut dan hetzelfde als radiaal?

De discussie over high aspect of groter ken ik. Ik wil gaan voor 135% (genuaII?)

Er wordt vooral Dacron supercruiser 6.4 aangeboden met alle voordelen in duurzaamheid. Nu zei iemand dat laminaat met beschermingslagen toch ook een goede mogelijkheid zou zijn, maar....?

Willen jullie met name op het 1e en laatste punt iets roepen?

tnx
Sander

Triradiaal zie je vaak op wedstrijdjachten dus het zal wel een iets betere performantie/vormbehoud geven. Misschien heeft het wat te maken dat in een triradiaal zeil de banen zowat de krachten in het zeil volgen(ze lopen naar de hoeken)?Ik denk dat het er een beetje vanaf hangt wat je net zoekt, maar je zeilmaker zou je daar vast en zeker meer over moeten kunnen vertellen. In principe geldt wel altijd: hoe meer high-tech, hoe voorzichtiger je je zeilen moet behandelen. Sommige high-tech zeiltjes mag je bijvoorbeeld niet plooien, maar moet je eigenlijk rollen...
Maar misschien moet je eerst maar eens op een rijtje zetten wat net je vereisten zijn.

Ik heb begrepen dat het bij een schip van 26 voet nauwelijks voordeel biedt om met een tri-radiaal en laminaat zeil te gaan varen, de krachten in het zeil zijn hiervoor te gering. De voordelen van zo'n zeil beginnen pas bij zo'n 30 voet of groter. Bij een kleiner schip zou een goede kwaliteit Dacron nog altijd de beste optie zijn.

radiaal is de banen naar de schoothoek en tri radiaal is banen naar de schoothoek en de voorstagputting/roller. Een tri geeft dus een soort stervorm, vanuit alle drie de hoeken komen banen.

Ik met marfamke mee voor waterverplaatsende rompen. Halfglijders, glijders en catamarans vragen eerder om vlakke zeilen en dus langer vormbehoud. Hier zou een triradiaal zeil alsnog een klein voordeel kunnen bieden.

Croscut is eenvoudiger te maken dus goedkoper. Je zou voor een triradiaal Dacron zeil ook een croscut Pentex laminaat voorzeil kunnen nemen. Zou mijn voorkeur zijn. Trim mogelijkheden met je voorzeil zijn beperkter dan je grootzeil, vorm behoud is daar dus nog belangrijker. Een combi Laminaat voorzeil en Dacron grootzeil is een prima toercombi bij wedstrijd/sportieve aspiraties. Zeker een genua 2 laat men vaak toch wat langer staan dan wellicht goed voor hem is qua vorm. Dacron geeft dan echt eerder mee dan Pentex. Is de vorm niet zo van belang en geef je er niet om dat je elk jaar rond een graad hoogte moet inleveren ga dan voor Dacron.

Tri radiaal komt overigens in de geschiedenis voort uit het gegeven dat de gebruikte materialen zwaarder waren dan nu. Om doek te besparen ging men de krachten beter opvangen door anders te snijden. Je krijgt nu met een Cross Cut zeil een even zwaar doek als 15 jaar geleden met een Tri radiaal snit .... bij wijze van.

Zo'n Tri-tje staat overigens wel stoer. Wellicht typisch mannelijk maar voor de centjes mag het er ook leuk uitzien toch?

Gr Michel

Bedankt voor jullie antwoorden. Tri-radiaal ziet er wel mooi uit maar als het weinig tot niks oplevert dan kies ik voor cross-cut. Pentex is een goeie suggestie, ik ga hier een offerte voor vragen.

In het kader van: "soms zit het mee, soms zit het tegen" zit het nu eens mee en ben ik in staat om onze Friendship de komende maanden een behoorlijke make-over te geven. Niet zo ernstig als Beauty, maar toch een behoorlijk forse ingreep!
Daaronder valt ook de zeilgarderobe en daarvoor heb ik vandaag uitgebreid contact gehad met Wessel van der Werf van Zeilmakerij.com (Zeilmakerij van der Werf in Made)

De vraag over cross-cut en tri-radiaal stelde ik hem ook en tri-radiaal wordt momenteel alleen nog toegepast bij laminaatzeilen.
Het was een heel verhaal, maar samengevat komt het er ongeer op neer dat met de huidige hoge kwaliteit dacrons, tri-radiaal maken alleen maar nadeel heeft! De sterkte van het materiaal zit in de horizontale banen. Ga je nu veel smalle banen aan elkaar stikken, dan komt er extra rek in het zeil op al deze naden, waardoor het zeil uiteindelijk dus boller wordt dan bij een cross-cut. Om deze reden maken zij geen tri-radiale dacron zeilen meer...

In de grote lijn klopt dit wel, maar toch even een kleine nuancering!

Inderdaad, bij dacron zeilen op een kleinere boot (tot 28 ft.) is het ongebruikelijk tri-radiaal toe te passen, om de reden die Wessel aan gaf. Bij dacron zeilen op groter formaat (40+ ft.) moet je ze echter tria-radiaal snijden. De krachten die in een zeil van dat formaat komen, laten niets over van de vorm van een radiaal gesneden zeil (met name voorzeil). Kijk maar eens naar de grote moderne toerschepen, daar staat vaak een nieuwe grote standaard radiale rolgenua op. Na een jaartje of twee varen met af en toe flink wat wind er over heen resteert niets anders dan een vormloze zak.

Dan laminaat, als pentex of kevlar, de huidige doeken die hier voor worden gebruikt (Flexx e.d.) hebben vezels lopen in lengte, breedte en meerdere diagonale richtingen. Deze vezels vangen dus alle krachten op, wat bij dacron de wijze van snijden (tri-radiaal) moet doen, wordt hier dus door de vezels gedaan. Daarom zie je laminaat zeilen, ook op grotere boten, veelal radiaal gesneden. Dacron daarentegen: op kleinere boten radiaal, op grotere boten tri-radiaal.

Ook gaf iemand aan geen nut te zien in laminaat-zeilen op een kleinere boot. Hier ben ik het niet mee eens: hoe je het went of keert, laminaat is veel en veel vormvaster dan dacron! Of de krachten nou minder (kleine boot) of groter (grote boot) zijn maakt niets uit. Op een kleinere boot wordt vanzelfspreken lichter doek toegepast, ook voor dacron. Als er minder krachten op hoeven te komen, gebruik je een lichter doek. Wat betreft levensduur ben je dan even ver.

Laminaat daarentegen, mits goed behandelt (!), gaat een stuk langer mee dan dacron doordat het zijn vorm behoudt. Je moet er zorgvuldig mee om gaan, daar zien veel mensen tegen op. In de praktijk valt het bijzonder mee. Carbon vezels breken, kevlar iets minder maar pentex is al veel vergevingsgezinder. Een kreukje er in zal niet afdoen aan de kwaliteit, een laagje tafetta er tegen aan en het is helemaal top (wel zwaarder uiteraard).

Ik heb voor mijn nieuwe rolgenua toch gekozen voor tri-radial omdat dan de achterste helft van wat zwaarder doek kan worden gemaakt. Door een met touw gevulde verdikking is deze geschikt gemaakt om bij toenemende wind, bij mij van af een dikke 5 bf, de genua enkele slagen op te rollen en dan toch en redelijk vlak voorzeil te behouden en dan blijft er een wat zwaarder doek staan bij toenemende wind.

mvg Jutter

Goede overweging! Een radiaal dacron voorzeil is nauwelijks gereefd te varen, daar is het simpelweg niet voor bedoeld. Met tri-radiaal gesneden dacron icm de opties die je hebt gekozen kan dat inderdaad prima!