Naar de Azoren
Toen we Dutch Rose 5 jaar geleden in najaarsstormen ophaalden vanuit ZW UK hadden we al door dat we met deze boot mooie avonturen konden gaan beleven. En dat hebben we gedaan de afgelopen jaren. We hebben vele mijlen gevaren, hebben Noorwegen, Duitsland, UK, Belgie, Frankrijk en de Kanaaleilanden bezocht. De boot is er perfect voor, betrouwbaar, voelt ontzettend veilig en degelijk in veel wind, een echte langeafstandsboot. Ooit was het plan om de wereld om te gaan zeilen. Ophouden met werken met 55 jaar, en 2 a 3 jaar gaan toeren. Maar ja, veranderende omstandigheden met de (pre)pensioen regelingen maakten dit plan een stuk minder haalbaar. Nou ja, dan wachten we toch wat langer? Maar de vraag is of ik, als ik met 67 jaar met pensioen kan, het nog zie zitten om zo'n onderneming te starten. Als je echt iets wilt, doe het dan nu, niet later! Dus was de zoektocht naar andere mogelijkheden om in ieder geval een langere periode dan een gewone zomervakantie met de boot op weg te gaan. Dat bleek mogelijk via een sabbatical regeling van mijn werkgever, waarmee ik een maximum van 3 maanden vrij mag nemen. Ik zou natuurlijk graag nog langer mogen, maar toch geeft het wel een veel grotere horizon dan 3 of 4 weken vakantie. Dus is dit anderhalf jaar geleden met mijn manager besproken, die erg positief reageerde.
Maar goed, 3 maanden weg, wat ga je dan doen? Rondje UK? Rondje Oostzee? Noorwegen verkennen? Of toch maar weer naar Bretagne, want daar valt nog zoveel meer te zien. Maar het kriebelde. Ik wilde eigenlijk iets doen wat je niet kunt in een normale zomervakantie en deze doelen zijn allemaal best haalbaar in zo'n vakantie. En toen las ik een verslag van een trip op en neer naar de Azoren door Peter Paternotte van de Toerzeilers. In....? Drie maanden! Op dat moment was de keuze eigenlijk al gemaakt. Nog wel twijfel, want, Azoren, midden in de Atlantische oceaan, da's best spannend! Maar dat vergt alleen maar wat meer voorbereiding, de skills en de boot zouden hier wel aan toe zijn.
Wat zou dan het plan zijn, hoe gaan we dat aanpakken, wie zeilt er mee? De eerste horde was Monique, mijn echtgenoot. Zij steunt mijn hobby volledig, maar zal zo'n lange oversteek van 1200 mijl niet willen. Maar als het gezin nou invliegt naar de Azoren? Dat plan staat haar erg aan, dus het besloot is daarmee genomen. Dit betekent wel dat heen- en terugreis met anderen gezeild gaat worden, want ik ga dit niet solo doen. Dat betekent data plannen, en ik heb na wat gesprekken al snel door dat er veel mensen om mij heen zijn die een stuk(je) willen meevaren, maar ze moeten dus ook op en af kunnen stappen. Wat weer inhoudt dat je je toch gaat verplichten om op bepaalde data op afgesproken plekken te zijn. En dat is met zeilen niet zo simpel. Daarom wordt na wat verder onderzoek een onderverdeling gemaakt in een paar stukken, die elk flink wat ruimte geven voor vertraging in verband met slecht weer. Het eerste stuk is naar Falmouth. Daarvoor nemen we een week. Hopen dat de Kanaalratten ons een beetje met rust laten!
Vanuit Falmouth varen we nominaal in 10-14 dagen naar de Azoren, maar daarvoor reken ik 4 weken, zodat eventueel uitstel vanwege slecht weer geen probleem vormt. En als we wel snel over zijn, hebben we lekker veel tijd op de Azoren. Is ook leuk voor de opstappers!
Op de Azoren plannen we 3 weken waarin het gezin meevaart. En daarna heb ik nog 5 weken om weer in NL te geraken. Daar zit wat meer keuze in de route: als het snel gaat op de terugweg, dan zou terug via Schotland (Caledonisch Kanaal) binnen bereik liggen. Duurt het wat langer, dan is de directe lijn via het Engels Kanaal logischer.
En wanneer gaan we? De schoolvakantie van onze jongste zoon is een uitgangspunt. Maar daarnaast wil ik wel in augustus terugvaren, omdat daarna de kans op stormen tussen Azoren en UK veel groter wordt. Het blijkt uiteindelijk allemaal perfect te passen, eind mei zullen we afduwen.
Na vorige zomer begint de uitvoering van dit plan duidelijk te worden en is daarmee ook helder dat er veel moet gebeuren. Ik ben van nature niet zo'n planner, maar dit heeft wel echt planning en overzicht nodig. Ik maak een mindmap van acties, die ik met een paar personen doorneem en langzamerhand verfijn.
Na dit ingevuld te hebben breng ik wat kleuren aan om het inzichtelijker te maken. Blauw is nog niet aan de orde, rood is in uitvoering, geel is binnenkort, groen is klaar en paars moet bewaakt worden. En daarmee begint het werk. En het is veel werk, maar wat jullie zullen lezen is hoe dit forum sterk kan zijn, want ik wordt van allerlei kanten geholpen bij mijn klussen en uitdagingen!
Bemanning blijkt nog niet zo simpel. Uitgangspunt is dat ik mensen aan boord wil hebben die ik ken. Ik vaar vaker met opstappers, soms is dat erg leuk en soms minder. En voor zo'n lange trip wil ik niet de kans lopen om mensen erbij te hebben waar het niet lekker mee gaat. Het is vakantie, tenslotte! Nou ken ik aardig wat zeilers, dus ik begin in oktober lijntjes uit te gooien. Mijn broer Dolf, die al veel heeft meegezeild, is meteen enthousiast en tekent in voor UK-Azoren. De rest duurt wat langer, maar in maart heb ik alle meezeilers vastgelegd. Groot is mijn schrik als begin mei er toch nog iemand afzegt. Gelukkig geeft het forum op dat moment wel uitkomst. Een paar dagen na een oproep spreek ik af met forumlid Zee Eend, die ontzettend enthousiast is. We hebben een leuk gesprek en dit gaat wel goed worden. Hij besluit mee te gaan terug van de Azoren.
Electrisch heb ik behoorlijk wat klussen. Het zit me al jaren dwars dat er meer dan 100 kg accu's vrij ver naar achteren zit, onder de hondekooi en aan de andere kant voor in de bakskist. Die wil ik in het midden hebben. Ik heb daar ruimte onder een bank en besluit daar versteviging voor die 100 kg aan te brengen en de 4 accu's daar heen te brengen. Daarnaast komt er een nieuwe, zwaardere lader en een stevige omvormer. Die laatste twee zijn niet perce nodig, maar als ik toch dikke accukabels ga trekken, dan nu meteen ook goed. Forumlid Peper helpt bij het uitwerken van de nieuwe bedradingsschema's, wat enorm helpt om het netjes te installeren. Ook bouwt hij voor me een vereffeningsschakeling waarmee ik 2 parallele accubanken kan laden via 1 laadunit, zonder de kans dat er op termijn 1 bank slechter beladen raakt dan de andere. Ook komt er meteen een hoofdzekering pal op de accubank, iets wat ik al langer wilde.
Accu's onder bank met hoofdzekering en laadstroom verdeler.
De andere kant van het electrisch gebeuren is de energie balans. Op zo'n lange tocht is het slim om na te denken wat je gebruikt en hoe je dat weer kunt aanvullen. Voor de tochten tot nu toe was de 400Ah capaciteit altijd genoeg. Dat gaat het nu niet meer zijn. Ik besluit om aan de gebruikskant wat te doen en daarnaast de productie te verbeteren. Aan de verbruikskant gaan we flink besparen door een windvaan in gebruik te nemen, zodat de 2 a 3 ampere van de stuurautomaat wegvalt. Aan de productiekant gaan we flink vooruit door een 100W zonnepaneel met MPPT lader te plaatsen. Dat komt, naar het voorbeeld van Sunday, op een paal en is draaibaar, zodat de opbrengst optimaal is. Die paal geeft me nog flink wat hoofdbrekens, eerst monteer ik iets boven de radar maar dat is te tuitelig. Daarom als alternatief nu een tweede paal alleen voor het zonnepaneel. Wel erg veel achterop de boot, maar het is wel stevig en functioneert uitstekend. Ik denk (hoop? ) dat deze twee maatregelen het mogelijk maken om door te zeilen zonder stroom te moeten draaien met de motor.
Het nieuwe zonnepaneel op paal, het oude zit er nog onder!
De windvaan zit me een beetje dwars. Varend op de stuurautomaat, die onderdeks op de roeras aangrijpt, heb ik de helmstok altijd omhoog staan, zodat we een heerlijke ruime kuip hebben. Zeker voor langere tochten is dat een zegen. De stuurlijnen van de windvaan moeten aan die helmstok, dus dat voordeel verdwijnt dan. Naar voorbeeld van Dicer en Toxiq zit ik te denken aan een deelbare helmstok, want het deel dat de windvaan nodig heeft is maar 60cm, terwijl de helmstok veel langer is. Dicer komt met een nog veel beter idee: een demontabele stang onder de helmstok. Tegen een redelijke vergoeding (wat dit maken is een hoop werk) is hij ook bereid die stang te maken:
Stang om de windvaan stuurinrichting op het roer aan te sluiten.
Een ander punt dat aandacht behoeft voor deze tocht is communicatie. Tot nu toe heb ik altijd voldaan met gribfiles en weerkaarten laden aan de wal en op zee alleen Navtex en marifoon berichten. Die marifoon berichten vallen zover op de oceaan weg, Navtex blijft wel functioneren maar geeft erg beperkte informatie. Om toch te kunnen blijven communiceren kunnen we een sateliet telefoon regelen of een SSB zendinstallatie. Omdat ik wel van moeilijk hou besluit ik voor de zendinstallatie te gaan. Omdat dat dure apparatuur is koop ik de verschillende componenten (zender, Pactor modem, antennetuner) via Marktplaats. Daarmee kan ik de installatie aanleggen voor rond de 1000 euro, een schijntje vergeleken bij nieuw. En het voordeel is nu wel dat de communicatie via de zendamateur netwerken verder gratis is!
Zendinstallatie (links onder gangboord) en boordpc met ingebouwd scherm.
De isolatoren om de antennestag te isoleren krijg ik op een heel aardige manier: een kennis heeft een achterstag met isolatoren, maar gebruikt die niet. Hij wil best een nieuwe stag van mij krijgen en ik krijg in ruil twee isolatoren! De montage van de geisoleerde achterstag is niet simpel, vooral omdat ik een achterstag met een spruit heb, maar forumlid syGabber denkt met me mee en het resultaat is een keurig setje afstandhouders die een mooi ' laddertje' aan de stag vormen!
De zendinstallatie aan elkaar koppelen en operationeel maken gaat goed, alhoewel het een complexe installatie is waar (ook electrisch) veel mis kan gaan. Dat rond ik goed af, maar emails versturen enzo, da's toch nog wat anders. De zender, Pactormodem en computer/software moeten geheel op elkaar ingeregeld worden. Mijn buurman Hennie van de Pooh helpt hierbij zodat de installatie nu uitstekend werkt. In de tussentijd heb ik een zendamateur examen gehaald, zodat ik de zender ook interdaad aan boord mag hebben en mag gebruiken.
Die zendinstallatie is mooi voor de day-to-day communicatie. Maar ik zou wel graag in geval van nood (met de boot maar ook medisch) willen kunnen communiceren met de hulptroepen en met het thuisfront. Na een paar jaar geleden een verhaal over een zinkende boot, waarbij de schipper uitlegde hoe rustgevend het voor de thuisblijvers was dat hij, nadat de Epirb geactiveerd was, met het thuisfront kon bellen en uitleggen wat er aan de hand was en dat hulp onderweg was en gevaar geweken. Ook op dit punt schiet weer een forumlid te hulp: Svalk heef een Iridium telefoon liggen die ik mag lenen, moet alleen nog een abbonement op!
Tijdens langere vakanties vind ik de bergruimte in de boot vaak beperkt. En nu we zo lang geen winkel zullen tegenkomen geldt dat nog veel meer. We willen dus graag wat meer plekken om dingen op te bergen. Voor in de punt hebben we lange plankjes met een opstaande rand van 10cm. Daar kan je wat spullen op leggen, maar niet veel vant dan valt het er onder helling uit. Daar moeten maar deurtjes voor komen. En met die klus blijkt hoe een boot echt aan alle kanten scheef is. Het lukt me uiteindelijk keurig, maar wat een klus...
Ook toiletspullen vinden altijd maar moeilijk een plek. Paar jaar geleden huurden we een camper die in de natte cel een spiegelkastje had. Op Dutch Rose zit achter de spiegel gewoon de wand. Dat moet dan ook maar aangepakt:
Spiegelkastje gesloten.
Spiegelkastje open.
Nog een uitdaging is de brandstof. Dutch Rose heeft een tank van 70l. Dat is meestal meer dan voldoende. Maar als je op de Azoren af vaart vaar je met enige waarschijnlijkheid een groot hogedruk gebied binnen, en dus een gebied met nauwelijks wind. De keuze is dan dagen drijven of toch een flink eind op de motor. We hebben dus extra diesel nodig. Peter Paternottte biedt aan dat ik zijn 6 tanks van 20l kan lenen. Daarmee kan ik zo'n 60 uur extra varen, moet goed komen. Alleen waar laat ik die dingen. Hij had ze op het dek gesjord, maar dat zie ik niet zo zitten. Uiteindelijk komen er 3 voor onder het bed en 3 achterin.
Ook preventieve veiligheid staat hoog op mijn lijstje. Je kunt natuurlijk investeren (en dat doe ik ook) in reddingsvlotten, Epirbs, sateliettelefoons en noem het maar. Maar het is veel beter om maatregelen te treffen waarmee je voorkomt dat je in de problemen komt. Een Jordan drogue, waar je achter kunt hangen als de golven met storm echt beestachtig worden is zoiets. Die kan ik gelukkig ook lenen van Peter. Wat me ook dwars zit is de erg grote kajuit ramen. Die zitten opgeschroefd en ik vertrouw ze niet volledig. Ik besluit om schotten te maken die ervoor kunnen als de omstandigheden er naar zijn.
De voorbereidingen zijn dus aanzienlijk geweest en we zien de tocht met vertrouwen tegemoet. Wat natuurlijk een uitdaging blijft is het weer. Zeker bij vertrek uit Falmouth richting de Azoren moet je erg goed kijken wat er aan depressies aan komt drijven over de Atlantische Oceaan en goed mikken dat je er tussendoor kunt. Voor zover dat mogelijk is. Mijn ervaring met weerroutering is nog niet zo groot, dus dit was een punt van aandacht. Het isdaarom heel fijn dat medeforumlid en metereoloog BMSail bereid is om ons van weerinformatie te voorzien en te helpen bij het maken van deze keuzes.
En nu is het dus bijna zover. Komende vrijdag vertrekken we uit Lemmer, richting Amsterdam. Zaterdag stapt mijn echtgenoot (die net terug komt uit Canada) daar nog even aan boord om ons goede reis te wensen. Het plan is om als het weer het toelaat daarna zo snel mogelijk het nauw van Calais te bereiken. Dan kunnen we daarna gaan genieten van een weekje varen langs de engelse zuidkust richting Falmouth.
We zullen zo nu en dan bericht van de tocht doen op het forum. Wil je meer updates, kijk dan op onze blog: dutchroseyacht.com. Daar komen dagelijkse updates (ook als we midden op zee zitten) en positieupdates elke paar uur.
