Onderwerp: Volkerak zout?

Die reden is er wel.

De Oesterdam en Philipsdam zijn aangelegd om het bekken van de Oosterschelde te verkleinen. Dit is nodig omdat door de aanleg van de Oosterscheldekering de monding van de Oosterschelde dusdanig verkleind is dat er per getijde onvoldoende water naar buiten en binnen kan stromen om een voldoende getijdenwerking te krijgen in de half afgesloten Oosterschelde.

Dat zou gevolgen hebben voor natuur en visserij omdat de waterkwaliteit (zuurstof, zout) dan achteruitgaat. En juist die kwaliteitsverbetering is ook waar ik als zeiler op zit te wachten als het gaat om het weer zout maken van (bijvoorbeeld) het Volkerak.

Kendu schreef :
Er waren, heb ik wel eens begrepen, meerdere redenen.

Eén had inderdaad iets te maken met het getij. Of de reden was dat de getijslag te klein zou worden als ook Volkerak en Krammer deel zouden blijven uitmaken van het getijde-bekken, is mij niet duidelijk. Een andere reden, die ik wel eens gehoord heb, is dat de stroomsnelheden in de Oosterscheldekering te hoog zouden oplopen.

De Oesterdam neemt slechts een klein deel van het Oosterschelde volume weg. Die dam is voornamelijk aangelegd om een getijde- en stroom-vrij Rijn-Scheldekanaal te kunnen realiseren. Daarmee hebben we meteen ook de tweede reden voor de Philipsdam te pakken.

Het effect van de oesterdam zal misschien niet zo groot zijn op de getijslag, maar de philipsdam wel. De reden voor de Philipsdam was inderdaad om het volume van de Oosterschelde te verkleinen, zodat het verval niet te klein zou worden (de stormvloedkering houdt natuurlijk ook veel water tegen). Maar toch heeft het desastreus uitgepakt voor het volkerak. Ik vraag me af, of een klein getij (0,5-1m) en zout water toch niet veel beter zou zijn voor het volkerak. Dan is inderdaad nog de afspraak met de belgen over het Schelde Rijn-kanaal. Die afspraak moet dan ook op de schop... En dan nog de boeren die geen zout water willen.... kortom: ik zie het somber in voor het volkerak.

AndreAzuree schreef :
We hebben kunnen zien hoe moeizaam dit soort plannen worden gerealiseerd aan de manier waarop met de kier in de Haringvlietsluizen wordt omgegegaan. Eerst is het plan jaren uitgesteld omdat de regering van dat moment zwaar onder druk stond van allerlei lobby's en nu men wel de zaak op een kier zet is het effect op het getij minimaal. Van de resultaten horen we weinig, hoewel er diverse meetscheepjes in het Haringvliet liggen. Misschien is er ergens in een uithoekje van de RWS-site iets over te vinden; ik weet het niet.

Ik denk eerlijk gezegd dat iets al dit wat groter moet worden aangepakt en in onderling verband.

1. Volkeraksluizen weg, alleen een brug
2. Noordelijk gedeelte Grevelingendam, brug
3. Brouwersdam zelfde als Oosterscheldekering

Wadloper schreef :

de metingen staan gewoon live: waterinfo.rws.nl/#!/kaart/zouten/

Mee eens met de trage besluitvorming. Overigens: bij het haringvliet was het niet de bedoeling dat het getij terug zou komen, bedoeling was om een vloeiende overgang tussen zout en zoet te maken voor de vissen. Of dit gelukt is kan ik moeilijk beoordelen. De schuiven zijn veel minder open geweest dan gepland, ivm droogte en soms ook extra hoog water op zee. Wel lijkt het erop of de diepere lagen van het westelijk haringvliet aan het verzilten zijn. Of dat goed nieuws is voor de vissen weet ik niet. Ik had er zelf wat meer van verwacht, maar het oppervlakte water is nog gewoon zoet. Wel zie ik vaker zeehonden op het haringvliet.

La Mavare schreef :
dat zou ik als zeiler een briljante oplossing vinden! Maar goed, de wereld bestaat niet alleen uit zeilers...

Rectificatie:
4. sluis bij ingang RS-kanaal

Is niet een oplossing alleen voor zeilers, maar voor herstel van de natuur in Grevelingen en Volkerak.
En voor de boeren, dat kleine stukje Volkerak wordt nooit zout, wel brak.

La Mavare schreef :
die nr 4 is inderdaad nodig, en ik denk weer een issue met de belgen. En de boeren accepteren ook "brak"niet. Ik ben van nature een optimist, naar zie dit nog niet gebeuren, hoe goed het voor de natuur ook zou zijn...

AndreAzuree schreef :
Op dat laatste is het uiteindelijk min of meer uitgedraaid.

In het begin van het ontwikkelingstraject was echter wel degelijk sprake van het terugbrengen van het getij op het Haringvliet. Men sprak in dat verband over 'getemd getij'. Zelfs een extremere variant 'stormvloedkering', waarbij de schuiven permanent open zouden staan en alleen bij stormvloed dicht gingen is destijds overwogen.

Zie onder andere: edepot.wur.nl/190519 en

www.volkskrant.nl/nieuws-achte...b-en-vloed~baa66771/

Dat is wat ik bedoel als ik schrijf dat er van allerlei mooie plannen uiteindelijk vaak zo'n miserabel, typisch Nederlands compromis overblijft.

Uiteindelijk gingen er een paar schuiven op een klein spleetje omdat de Duitsers, die op hun beurt hadden geinvesteerd in het bereikbaar maken van allerlei paaiplaatsen voor trekvissen, daarop aandrongen.

Maar goed, Alles is beter dan niks.

Wadloper schreef :
klopt! dank je voor de aanvulling. Ik ben die mooiere opties al weer gewoon vergeten. Dan zie je hoe "overheidspropaganda" toch goed werkt Jammer dat er zo'n verwaterd (pun intended) compromis is uitgekomen.

AndreAzuree schreef :
Inderdaad. In veel sterker mate bestaat de wereld uit belastingbetalers. En bovenstaand geintje gaat een paar centen kosten. Zelfs Groen Links of de Partij voor de Dieren durft dit niet in zijn programma te zetten, denk ik.

Wadloper schreef :
Och, als de economische ratio regeert waren vele zaken iet of anders aangepakt. Als de baggerboeren klaar zijn met de economisch (en ecologisch) onzinnige Marker Wadden, moeten ze toch weer wat nieuws?

In mijn voorstel zit ook een belangrijke oplossing voor teveel rivierwater, wat dan ook via de Grevelingen kan worden geloosd.

Maar jullie hebben een punt: fouten uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst.

Ik ben in Zeeland opgegroeid en heb het laatste deel van deltawerken langzaam voltooid zien worden. Ik weet nog dat ik als kind speelde op de Neeltje Jans zandplaat waar nu de stormvloedkering ligt. Later konden we met de boot alleen nog aan de zuidkant (door de "corridor") richting zee. Ik vond de oplossing van de stormvloedkering altijd geniaal, het leek een geweldig compromis. Het vervelende is dat we nu, bijna 40 jaar later, pas de nadelige gevolgen gaan merken:

-zandhonger in de oosterschelde
-blauwalg in het volkerak
-verlies van zoutwater natuur in de gebieden achter de gesloten dammen
-vervroegd onderhoud aan de stormvloedkering door stijgende zeespiegel

Ik hoop dat dit een les is voor toekomstige infrastructuur projecten. De lat moet echt hoger: hoe kunnen we iets ontwerpen dat de tand des tijds beter kan doorstaan, en dat de natuur meer ongemoeid laat? Zit hem dit in:

-langere ontwerp tijd?
-meer gebruik van data en predictive modeling?
-duurdere technische oplossingen?
-meer visie/denkkracht vooraf?

AndreAzuree schreef :
Achteraf kijk je een koe in z'n gat.

Wie de tijd waarin de discussie over de stormvloedkering gaande was, bewust heeft meegemaakt, weet hoe de voorstanders van de stormvloedkering hebben moeten praten als Brugman om het uiteindelijk door de publieke opinie en de politiek geaccepteerd te krijgen. We hebben nog veel geluk gehad dat de beslissing tot uitvoering in 1976 viel, ruim voor de economische crisis van de jaren '80 uitbrak. Als die discussie 5 jaar later was gevoerd, had men de gesloten dam, waaraan men al was begonnen, gewoon zo afgemaakt.

In het licht van toen was het voor de natuur de best haalbare oplossing.
Het was bovendien het sluitstuk van de Deltawerken. De dammen die de Grevelingen afsloten, de Haringvlietdam en het dammen en sluizencomplex Hellegat lagen er al jaren. Daar viel dus niks meer aan te veranderen.
Ik ben nog steeds geweldig blij met het feit dat men de Oosterschelden van een open kering heeft voorzien.

Dat de Oosterschelde desondanks toch aan ongewenst veranderingen onderhevig is, is jammer, maar van een veel minder rampzalige orde dan totale afsluiting was geweest. Bovendien zal die zandhonger vroeg of laat stoppen als een nieuw evenwicht is bereikt. Omdat er altijd stroming aanwezig blijft, zal de Oosterschelde nooit verworden tot een bak zout water die overal ongeveer dezelfde diepte heeft.

Dat Nederland gedoemd is langzaam maar zeker zijn eigen getijdengebieden vrijwel te vernietigen hangt samen met de keuze om het land beneden de zeespiegel met hand en tand te blijven verdedigen tegen de zee. Ieder volk met meer fatalistische inslag had Holland en Zeeland allang opgegeven, om zich terug te trekken op de hogere zandgronden. Maar de Hollanders moesten zonodig het hart van hun economische infrastructuur, de plek waar het grootste deel van het BBP verdiend wordt, beneden de zeespiegel leggen.

Dat heeft een prijs.

Sinds de 50-er jaren gingen we enkele keren per jaar naar Schouwen-Duiveland (familie en vakantie). Eerst via de Maastunnel en dan de veerboot vanaf Numansdorp, later over de nieuwe brug bij Gorinchem (1961) en via Noord-Brabant naar de pont over het Zijpe, snelwegen waren er bijna niet. Na uren rijden kon je daar in de zomer vervolgens nog eens uren wachten tot je aan de beurt was.
De bouw van de (tol-)brug over het Haringvliet en de Grevelingendam maakte de route veerbootloos, dit monument heb ik nog in bedrijf gezien:



Bij de Zuidboot was 'ons' zwemstrandje en langs de dijk visten we bijna dagelijks. Zo zag ik langzaam de Zeelandbrug verrijzen. Even naar Goes met de veerboot vanaf Zierikzee was toen ook historie.

En inderdaad de Oosterscheldekering was een compromis, uit de WIKI:

Wadloper schreef :

helemaal mee eens, zo had ik er nog niet naar gekeken. Toch hoop ik dat we ooit de natuur in onze delta weer wat meer ruimte kunnen geven....

La Mavare schreef :

mooi om deze verhalen uit het verleden te horen.... Wat moet het geweldig varen zijn geweest, zonder dammen. Maar dan was er nauwelijks nog pleziervaart. Mijn vader voer toen met de zeeverkenners al wel rond op de Oosterschelde.