Onderwerp: Fluxgate kompas nabij motor???

Ik heb een fluxgate kompas op de kop getikt en zoek nu een plekje voor dat ding. Als ik de manual lees komt dat bij mijn schip neer op plaatsen vlakbij (-20cm) de motor (vliegwiel). Lukt niet eens fatsoenlijk, maar dat lijkt me ook niet handig, of wel?

De reeele opties heb ik ingetekend, zie foto. Ik neig naar optie 2a. Weliswaar niet op de kiellijn, maar wel dichtst bij het zwaartepunt. Of is kiellijn belangrijker dan zwaartepunt? Alle opties liggen onder de waterlijn, dat dan weer wel.



Wat is jullie ervaring en welke keuze zouden jullie maken/ aanbevelen?

Kiellijn of zwaartepunt zijn helemaal niet van belang bij het plaatsen van een fluxgate kompas. Zo ver mogelijk van magnetisch metaal of ijzer is belangrijk.

Raymarine zegt juist het tegenovergestelde:
For optimum performance, the Fluxgate Compass transducer should be positioned as near as possible to the pitch/roll center of the vessel, Knip.

Op het plaatje net achter de kiel, en bij het motorschip zelfs recht boven de kiel.

moet idd zo laag mogelijk in het midden van de boot. Het ding wordt anders enorm beinvloed door het slingeren en stampen van de boot.
Kan je het kompas niet aan het schot maken, voor de mast, vlak boven de vlonder?

Ik heb twee fluxgate compassen aanboord, eentje gemonteerd zoals omschreven, en eentje een eind op de mast. Ik kan geen verschil in performance ontdekken, ze werken beide binnen een graad nauwkeurigheid, ook kan ik geen evrschil ontdekken tussen windstil op de motor en tegen 50+ knopen wind in zeilend op open water...

Ik had de mijne eerst onder het bed achterin, redelijk dicht bij de motor. Later verplaats naar boven dat bed. Hoger maar verder weg van het brok staal en hij lijkt het nu beter te doen.

In de buuut van vliegwiel bij jou lijkt ook op in de buurt van alternator. Is dat niet qua magnetische velden niet nog erger dan staal?

het hangt er ook vanaf wat je ermee wil doen.
Als je gemiddelde data (heading) over pakweg steeds 10 tot 20 seconden gebruikt, gedempte data dus, om een stuurautomaat (langzaam) aan te sturen dan is het slingeren van het kompas niet zo erg.

Als je heel snel heel precies wil sturen wordt het anders....

Hier een plotje (data uit Tactictool, Heading van de fluxgate) van 70 seconden op ruime koers in de laatste 24Uurs.
Je ziet dat de heading vrijwel elke seconde anders is, met soms een verschil van 12 graden in 10 seconden.
Er zitten in de log vast nog heel veel data waar het nog erger tekeergaat; dit zijn 70 random gepakte seconden.
Natuurlijk zal de echte koers ook wel wat bewegen, maar geen 12 graden in 10 seconden.....
Meeste komt doordat het kompas elke beweging van de boot omzet in een nieuwe heading....
Kompas hangt 1 meter boven water, aan SB in een kastje naast de mast.

Maar weet jij dan het verschil in performance als het kompas ergens anders geplaatst zou zijn op jouw boot? Dat is namelijk de hamvraag.
Bij mij zit een kompas nagenoeg op de hartlijn van de boot, maar net boven dek (stalen boot, 1m boven dek en ongeveer 2,5m boven water) terwijl de ander 7,5 tot 8 m boven het water zit. Ik kan echt met de beste wil van de wereld geen verschil tussen de twee ontdekken, ondanks dat de uitlezingen naast elkaar zitten en de demping op laag staat ingesteld (sneller als dat jij reageren kunt).
Nu moet ik er wel bij zeggen dat mijn kompassen gestabiliseerde fluxgates zijn, maar daar staan dezelfde aanwijzingen in de handleiding als het aankomt op montage plek.

Onze Dufour 405 GL werd af werf geleverd met het fluxgate kompas (Raymarine) tegen het achterschot tussen kaartentafel en stuurboord achterhut.
Wel dicht bij de waterlijn maar dus niet zo dicht mogelijk bij de hartlijn van het schip. Naar mijn idee is het vooral daar geplaatst vanwege de afstand tot metalen delen en electronica.

Fluxgate werkt goed, maar we hebben geen referentie meting op een andere positie.

metaal in de buurt, en vooral magneten (luidsprekers....) zijn een stuk belangrijker dan bewegingen van de boot, dat is wel zeker. Maar voor snel (a la seconde) goed sturen is een positie in het lage midden van de boot wel merkbaar beter (heb ik gemerkt: fluxgate lang geleden verplaatst van achterkajuit naar midden in de langsscheeps).

Bij mij zit ie vanaf werf gemonteerd onder een bankje in het achterschip aan stuurboord.
Dus wel laag, maar ver uit het midden van het schip. (vooral over de breedte gezien)

Die fluxgate van Erik is geen ordinaire fluxgate maar tevens uitgerust met rate sensor en allerlei compensaties voor helling, pitch etc.

Ik weet niet wat Koko "op de kop heeft getikt", maar dat kan best gaan verschillen in performance en/of de plaatsing dichtbij het stamp/rol middelpunt van de boot meer kritsch maken.

Wie weet wat dood staal in de buurt van een kompas eigenlijk doet? Geeft dit een systematische fout of is de miswijzing vrij random naar koers, helling etc?

Als er geen "ideale plek" te vinden is zal het een of ander compromis moeten worden.

Ik zou daarom het kompas niet meteen definitief inbouwen maar eerst met wat dubbelzijdig tape oid en een lange kabel experimenteren wat het beste bevalt. Als test (per lokatie) zou ik (met de helmstok in een vaste uitslag) een aantal rondjes varen (motorend) en meten hoe lineair de gemeten heading verloopt. Later evt hetzelfde rondje met flink slingereren en stapen (twee heen en weer lopende zware personen) en kijken wat deze dynamische verstoringen voor invloed hebben op de meting van hetzelfde rondje. Doe je dit op stilstaand water me weinig wind en draai je niet te snel dan kun je je COG (ook meten) als referentie nemen.

De "statische" kwaliteit definieer als de standaarddeviatie van het verschil tussen de COG en gemeten heading (rondje zonder slingerende boot); als dynamische kwaliteit zou je de standaarddeviatie van de gemeten heading kunnen gebruiken, nadat je dat door een hoogdoorlaatfilter hebt gehaald, zodat je alleen de random verstoringen meet en het effect (sweep) van het rondje weggefilterd is. Je "detrend" het signaal eigenlijk. Als je dit laatste signaal zou plotten zou het een ruizig iets moeten zijn met gemiddelde waarde 0. Matlab kan dit eenvoudig, in Excel zul je een discreet filter moeten bouwen (kan ik je wel mee helpen als je dit ziet zitten).

Oja: wel proberen te voorkomen dat je kompas in haar calibratiemode schiet (de meeste types doen dat na anderhalf rondje varen oid).

Op basis van je opties zou ik (op gevoel) zeggen 2 of 3, maar ik heb hier eerder gelezen dat soms zelfs de theoretisch beste plaats niet optimaal hoeft te zijn.

Leuk testje toch!?

Nachtvlinder schreef : De fout varieerd met de koers en de hellingshoek.

Ha afgelopen vrijdag net een lezing bijgewoond over het kompenseren van kompassen, en komt nu al van pas.

Volgens de folder zijn fluxgate kompassen zelf calibrerend. Helaas, alles wat ze doen is tijdens een calibratie rondje de (magnetische) veldsterkte meten, en dit terug rekenen tot een deviatie tabel die automatisch wordt toegepast.
Net als bij een gewoon kompas krijgt ook een fluxgate problemen als de 'storende' invloeden groot worden tov het aard magnetisch veld.
Een kompassteller zal het aanwezige scheeps magnetische veld bij het kompas opheffen door kleine magneetjes te plaatsen tegengestel aan het scheeps veld. Hierdoor is de het aardveld bij het kompas relatief ongestoord en op alle koersen ong. even sterk.
Omdat de FG niet kompenseerd maar alleen achteraf corrigeerd kan het scheepsmagnetischveld het aardveld op bepaalde koersen versterken of juist verzwakken. Zelfs zover verzwakken dat er niets overblijft.

Als je een kompas uit de midscheeps monteert resulteert dit meestal in ongelijke afwijkingen en een niet tot slecht te kompenseren kompas. Maar een FG deed toch al niet aan kompenseren, dus dat mag.

Als je een kompas laat kompenseren, zal de (goede)kompassteller ook kompenseren voor het vertikale magnetisch veld. Dit is de oorzaak van de helling fout.
Een FG kan niet compenseren voor de helling fout. En bij helling wordt de 'magnetische hefboom' groter naarmate het kompas hoger gemonteerd is. Als er geen storende vertikale magnetische komponent is, mag het kompas best wat hoger staan. (Of een kompassteller laten komen en vertikaal kompenseren ).

Kortom zover mogelijk bij storende invloeden (elektrische stroom stoort ook) vandaan.
Persoonlijk gaat mijn voorkeur ook uit naar in het zicht. Dit om te voorkomen dat iemand met een mobiltje opzak op de bank gaat zitten waar het kompas net onderzit.

Interessant en oud vak!

Waarom zou je een fluxgate niet kunnen (laten) compenseren? Zal wel duurder zijn dan het hele kompas: is dit zelf te doen of idd een vak?

In een modern compas zitten ook versnellings opnemers om hiermee vroegtijdig de beweging van het schip te kunnen corrigeren.
Als een fluxgate op een psitie zit waar hij sterk onderhevig is aan beweging, zal dat een slechtere prestatie geven in de voorspelling van het scheepsgedrag.
Het is dus zaak om ook een moderne fluxgate op een mechanisch rustige plek te plaatsten als je er optimaal gebruik wilt maken van het zelflerend gedrag.

In een aluminium of houten schip plaats je de fluxgate op hoogte van het zwaartepunt, zodat er alleen maar draaiing is en geen versnelling.

Of en GPS kompas

Nachtvlinder schreef : Erg interessant. Een FG kan je wel compenseren, maar deze hebben hier geen voorzieningen voor zoals de (meeste) gewone kompassen. Hiemee doel ik op houdertjes om magneetjes en/of weekijzeren bollen te plaatsen.
Zelf doen kan ook. zie bijlage

Kompas stellen is zelf te doen ja, ik check de mijne ieder jaar.
Dit is een goede handleiding van de Amerikaanse Marine: msi.nga.mil/MSISiteContent/StaticFiles/HoMCA.pdf

Of het te doen is met Fluxgate compassen heb ik geen idee van.

EDIT: rooie dirk was me net voor met het handboek

WADnWIND schreef : Dit is niet volledig juist. Een boot draait niet om zijn zwaartepunt, maar om zijn volume punt. Dat punt veranderd echter continue van plaats omdat het wateroppervlak niet vlak is.
Versnellingen zijn er altijd, ongeacht waar je op de boot bent, in de uiteinden zijn ze echter aanzienlijk krachtiger.

Als vuistregel kun je echter wel stellen dat het gwichtszwaartepunt van de booot het rotatie centrum het dichtst benaderd vanuit een praktisch oogpunt.

Erikdejong schreef :
Oké, you win...

Sow hee, er is toch heel wat meer te weten over een fluxgate dan ik had gedacht. Fijn al die reacties!

Het gaat om een eenvoudige fluxgate compass op een Raymarine St60 scherm. Mijn bedoeling ermee is om de koersinfo in de plotter te verbeteren en tzt ook iets bij het radarverhaal (als ik dat tenminste goed begrepen heb).

Hij kan niet op het schot vlak voor de mast. Daar zit de schuifdeur, of het ding moet 180gr om maar dan zit hij in het looppad. Hij zou onder de kachel (rvs) kunnen, maar dat zit weer met het rvs. In de kledingkast kan wel. Zit hij nog altijd niet langsscheeps in het midden, maar wel ietsje voor de mast.

Het is een goeie tip om 'm nog niet definitief te plaatsen. Met wat extra lengte kabel valt er nog te experimenteren inderdaad. Ik ga zeker een manier zoeken om te ontdekken waar hij in mijn boot het best tot zijn recht komt, maar een logfile maken ligt buiten mijn kunde. Dat soort dingen moet ik niet aanhalen, dan gaat de laptop overboord en ik er achteraan om af te koelen. Die kant moet ik niet op, bij wijze van spreken. Ik ga beginnen 'm laag te houden, daar lijkt toch wel enige consensus over. Is gelijk ook het minst kwetsbaar. Ben benieuwd naar hoe dat allemaal uit gaat pakken.

Net de bijdrage van Rooiedirk nog eens opnieuw gelezen. Interessante info, bedankt!

Vooralsnog springen er twee plekken voor mij uit. Het BB schot (2a,midscheeps, maar uit het midden van de lengte as). Daar heb ik de mogelijkheid wat heen en weer te schuiven, dichter bij of verderweg van de kiel, eventueel tot boven de waterlijn (= verder bij de kiel vandaan). Geen electra aan die kant in de buurt.

Of de kledingkast aan SB, voor de kiel en mast, ook weer mogelijkheid om dichterbij of verderweg van de kiel te gaan, maar nu dus niet meer midscheeps. Een kleine 40 cm voor de mast. Nadeel: meer uit het zicht en meer risico op onbewust beinvloeden van FG.

Vraag wordt dus: waar zal het schip het stabielst zijn? Midscheeps of 40 cm voor de mast? En, hoe groot is de werkelijke invloed kiel op FG?

Meten is Weten
Je kan of iemand huren met de benodigde meetapperatuur die vooraf op diverse plaatsen het scheepsmagnetischveld meet, of op z'n JBF (Jan Boere Fluitjes)
Bij een FG is de helling fout waarschijnlijk het grootste probleem. Volgens de JBF methode, plaats je het compass ergens (tijdelijk met (duc)tape), en vaart een 'compensatie' rondje. Dan zoek je een steiger op in Noord-Zuid richting, knoopt het schip goed vast en dan een valletje op de wal om het schip scheef te trekken.
Noteer het verschil in voorliggende kompas koers rechtop en helling, en dat voor meerdere plekken.
De plek met het kleinste verschil is je definitieve keuze.

PS De kiel is denk ik niet het grootste probleem, maar wel de kiel bouten.

Op mijn vorige boot zat de FG op een spant onder de vloer, voor de mast vanwege het ingelamineerde stalen frame.

koko schreef :
daar zit hij in de Capolavoro.

uit de installatiemanual:

- eerste punt is: zo dicht mogelijk bij pitch-and roll-centre. Dat is regel 1!
- 0,8 meter van kompassen vandaan
- zo ver als mogelijk van grote massa metaal.
Test daarvoor: neem een gewoon kompas (peilkompas), draai het schip 360 graden rond en noteer de verschillen tussen stuurkompas en peilkompas tijdens deze draai.

Tenslotte: die fluxgatejes lopen vast bij een bepaalde hellingshoek van de boot.
Voor het Autohelm handpeilkompas gebeurde dat al bij 15 graden helling. Dan stuitert het fluxgate-mechanisme tegen de behuizing en kan niet verder mee hellen. Daardoor staan de spoelen niet meer horizontaal en gaat het ding erg fout meten.
Hetzelfde gebeurt in ee FG van een autopilot. Schud hem maar eens, dan hoor je te stuiteren tegen het huisje. Je kan waarschijnlijk ook wel voelen wanneer, bij langzaam kantelen, het mechanisme tegen de wand aankomt. Zou me verbazen als dat meer dan 15 a 20 graden goed gaat.
Ofwel, bij flinke helling aan de wind erg onnauwkeurig.