Onderwerp: Vragen Raymarine EV-100 stuurautomaat

Ik zit met 3 uitdagingen tijdens het varen met de EV-100 stuurautomaat. Ik gebruik de PC-Nautical drive met ingebouwde roerstandgever en alle onderdelen zijn voorzien van de laatste FW update. Er is nog geen Windgever aangesloten en de de automaat staat ingesteld op responsniveau Prestatie, en Wedstrijdzeiler (dus niet de langzaam draaiende zeiler)

Een rechte kompaskoers varen gaart eigenlijk altijd goed. Er is een verwaarloosbare slingerbeweging maar de boot gaat vrij recht op z’n doel af. Ook bij het instellen van een (nieuwe) koers overstuurt de automaat nauwelijks en gaat goed op z’n doel af.

1:
Er is een groot verschil tussen COG en HDG die wel tot 30 graden oploopt. Zelfs bij windstil weer op het Markermeer bij varen op de motor zie ik beide vectoren ver uit elkaar lopen.

2:
Als ik een waypoint instel en die route laat volgen, dan stuurt de automaat zo ver door dat hij meer dan 90 graden afwijkt. Stel ik vaar een koers van 90 en ik zet een waypoint 3 mijl verderop op 0 graden dan stuurt hij van 90 eerst naar 0 en blijft doordraaien tot hij op minimaal 270 is uitgekomen. Dan draait hij weer terug richting die 90. Langzaam worden de slingers steeds iets kleiner, maar ze blijven zeker wel 40 a 50 graden naar beide zijden.

3:
Bij het varen met weinig wind op een voordewindse koers stuurt de automaat nauwelijks bij tot het te laat is. Hij geeft af en toe even een veel te kleine correctie die er uiteindelijk in resulteert dat de boot gaat gijpen omdat hij veel te laat de koersverandering doorzet.

Wat zou ik kunnen doen/instellen om deze problemen te verhelpen?

Ik volg met interesse, want punt 2 heb ik met mijn SmartPilot III ook. Handmatig gaat goed, COG naar BTW brengen, maar sturen op waypoint is drama. Alle instellingen al geprobeerd. Heb roerstandgever en fluxgate kompas.

Interessant onderwerp. Ik heb eveneens een EV-100 met de standaard RM drive (op de helmstok) en geen roerstandindicator.
Ervaring vergelijkbaar. Op voordewindse koers met zeer weinig voortgang reageert de stuurautomaat te voorzichtig. Met de hand zou je dan eerder ingrijpen. Zodra er een beetje vaart in zit (> 1 knoop) reageert hij wel goed zowel op wind als op kompaskoers.

Maar bij op een waypoint koersen ben ik minder enthousiast. Hij heeft dan de neiging erg te gaan slingeren rond de gewenste koers. Ook als je op de motor vaart. Ik wijt dit aan het feit dat in mijn routes de waypoints (meestel op binnenwateren) op zijn hoogst een paar mijl weg zijn.

Ben benieuwd of dit topic andere, betere inzichten oplevert.

C

Op voor de windse rakken is een roerstandgever eigenlijk gewoon nodig. Zonder roerstandgever reageert hij te traag en gaat de stuurautomaat zoeken. Had last van onvrijwillige gijpen etc. Na het toevoegen vd roerstandgever daar geen last meer van.

Ik heb ook wel een afwijking tussen COG en HDG maar dat komt voort uit verlijeren en andere vormen van drift. Vooral bij flinke golfslag neemt het toe naar een verschil van ongeveer 10gr. Bij lichte omstandigheden is de afwijking maar een paar graden.

Op waypoints varen is mij nog niet gelukt maar ik heb pas sinds kort een B&g plotter die deze dingen uitspuwt.

30 graden tussen COG en HDG kan haast niets anders zijn dan iets magnetisch of van ijzer in de buurt van de kompasgeven (de EV100).
De COG klopt per definitie, komt zo uit de GPS.
De HDG is dus fout.

Hoe sturen jullie naar een waypoint, met welke toepassing (OpenCPN, WinGPS, plotter ?) en welke NMEA bercihten stuurt die toepassing naar de AP? RMB, APA, APB, XTE?

Naar een waypoint sturen moet je vrijwel altijd beginnen met een XTE van 0,00 of max 0,02 Nm, anders gaat de AP zoeken naar de lijn tussen startpositie en waypoint.
Dat gebeurt zeker als de AP het APB-bericht van de navigatie ontvangt.
Met een RMB (of XTE) gaat het vaak al beter.
Een APA is helemaal uit den boze, die is niet voor niets door NMEA afgeschaft (obsolete).

Mijn EV1 met ACU200 en Type 1 drive (alles RM) stuurt zowel zeilend als op de motor kaarsrechte lijnen; XTE nooit meer dan 0.01 (18 meter).

Mijn EV-100 zit gemonteerd naast de aardlekschakelaar kast van de walstroom. Misschien kan dat het kompas beïnvloeden?

Voor het waypoint sturen: dat doe ik via de Raymarine A65 plotter die via het N2K netwerk verbonden is met de EVO-100.

XanderB schreef :
Heeft de EV-1000 geen extern kompas? De plek waar de stuurcomputer zit is zelden de meest ideale plek voor het kompas

De plaats van het kompas is behoorlijk gevoelig. Ik heb in mijn onschuld het kompas van mijn acu 200 aan de achterwand van mijn achterkajuit gemonteerd. Naast de computer. En ik begreep maar niet waarom het kompas zo'n enorme afwijking had. Tot ik ineens bedacht dat de gasbun er recht achter zit, in de bakskist. Die enorme klomp metaal van de gasfles trok alles scheef.
Omdat ik niet zo'n zin had om de zaak weer om te bouwen, heb ik de gasfles vervangen voor zo'n polyester exemplaar. Daarmee is de afwijking veel en veel kleiner geworden, en is nu goed te doen. Het restant zal veroorzaakt worden door de koperen gaspijp.

Overigens ben ik (op zee) geen voorstander om op de automaat naar een waypoint te sturen. Stel dat je van Ijmuiden naar Lowestoft oversteekt en die laatste haven hebt ingesteld. Dan gaat de automaat eerst de ene kant compenseren en - als het tij draait - dan de andere kant. Doe je er een stuk langer over. Je kunt hem beter laten meedrijven met de stroom en ouderwets uitrekenen hoeveel je de koers moet aanpassen over het hele stuk.

Je stelt je voor de AP > 6h niet bij te hoeven stellen? De Noordzee is zó druk met schepen en obstakels dat je blij mag zijn een paar uur dezelfde koers te kunnen sturen. In die paar uur blijft het verschil tussen COG en HDG constant genoeg om een van beide te kunnen kiezen.

Het zou fantastisch zijn de gehele tocht zonder bijstellen te kunnen maken; dan kun je zo ongeveer gaan slapen. Een blik op de kaart laat anders zien…

Tilikum schreef :
Koper (non ferro) is niet magnetisch, dus dat zal het niet zijn.


Nog los van het bovengenoemde fenomeen: ik heb varen op waypoints, sinds er navigatie-programmma's zijn die een vector tonen en daarin alle invloeden op de koers (stroom, drift etc.) meenemen, altijd totaal onnodig gevonden. Bij een oversteek van de Noordzee ben je sowieso het grootste deel van de tijd wakker. Elk kwartier of half uur even de vector checken en kijken waar je uitkomt is dan voldoend om de vinger aan de pols te houden en tevens de koers direct te kunnen bijstellen als dat nodig is.
Op die manier blijf je actie navigeren en zie je hoe één en ander zich ontwikkelt.

Op één koers oversteken is overigens ten zuiden van de Maasmond al een tijdje geen optie meer. Daar is het nog meer dan elders een kwestie van actief navigeren

Eens met Baasklusje, de heading moet onjuist zijn. Naast de al genoemde zaken kan het ook nog zijn dat je EV-01 sensor niet goed in lijn staat met de scheepsas.

Ik heb noch met mijn EVO-100, noch met mijn huidige EVO-200 (die dezelfde EV-01 stuurcomputer hebben) ooit de beschreven problemen ervaren. Afgelopen weekend nog op basis van de route de AP door het Slijkgat laten sturen. Dat doe ik eigenlijk nooit, maar we vonden het wel eens aardig om te kijken hoe dat werkte. En dat ging eigenlijk hartstikke goed. Even voor het waypoint krijg je de vraag of de automaat de koers mag verleggen en op het waypoint stuurt hij heel beheerst op het nieuwe rak en volgt die vervolgens als een streep.

Ergo: als het niet juist werkt ligt dat hoogstwaarschijnlijk aan specifieke omstandigheden aan boord en niet aan de stuurcomputer.

Deze stuurautomaat heb ik in twee boten ingebouwd.

In mijn vorige bootje, Dehler25CR super wendbaar met een enorm gevoelig aangehangen balansroer werkte het uit de doos in één keer feilloos, snel. Niets meer aangepast aan de instellingen en zeer tevreden gebruikt. Ook voordewindse koersen rollend op zee ging heel behoorlijk, ook zonder roerstandmelder. Sturen op waypoints vanuit de plotter geen probleem. Ik had meer het probleem dat je dan een boei gebruikt en daar dan daadwerkelijk bovenop vaart als je niet oppast.

In mijn huidige boot, Victoire933 ging het wat minder soepel. Roer aan scheg, je moet echt wel douwen voor een vlotte manoeuvre, grote draaicirkel. De automaat reageerde te traag op alle koersen. Nu ingesteld als "traag draaiende zeilboot" gaat het beter. Ben nog in gevecht met de hard-overtijd enzo om te zoeken naar verbetering. Ik overweeg hier de PC-nautic drive met roerstandmelder.

In alle gevallen is het (open deur) noodzakelijk dat je je zeilen fatsoenlijk trimt. Anders maak je het elke stuurman-vrouw-automaat lastig.

De problemen die XanderB beschrijft duiden m.i. op verkeerde installatie. Is dat een nieuwe installatie of ineens die problemen bij een automaat die het eerst goed deed? Ik vermoed het eerste.
Vooral de afwijkende COG/HDG wijst op probleem van het kompas, de EV-1. Kijk alle aansluitingen nog een na. Check met zo'n app (Gauss meter) of er (g)een magnetisch veld is waar je kompas zit. Wijst het groene pijltje/ledje wel echt naar voren in de boot?
Kleinere afwijkingen van het kompas kan je trouwens calibreren. Op rustig water met rustige wind zonder (scheve) stroom. Zie TFM.

Bedankt voor de tips. Ik ga zeker kijken of er magnetische velden bij de EV-1 zijn. Bedankt voor de tip over de Gauss meter en ik zal checken of het pijltje wel recht naar voren wijst. De problemen hebben zich inderdaad al vanaf dag 1 voorgedaan, dus grote kans dat het iets met de installatie is.

Misschien ook even opletten waar je je smartphone of tablet laat.
Mijn boot ging ineens overstag toen ik de tablet neerlegde. Was natuurlijk vlakbij de EV-1.
Ik had het niet gelijk door dus dat gebeurde een paar keer.
Misschien als je telefoon altijd op dezelfde plek ligt heb je daar een afwijking van?

Ik zie een aantal dingen die mogelijk iets kunnen bijdragen aan deze fenomenen, en dus daarbij ook een mogelijke oplossingsrichting.

1: De sensor is 9D (3D gyro, 3D accellero, en 3D compas) hij verwacht een bepaalde orientatie tov de vaarrichting en de horizon te hebben. Als dat (veel) scheelt, snapt hij t niet meer.
2: De driveunit van BC is net een tikkie langzamer dan de originele. Als die uitgewisseld wordt, moet de intialisatie procedure opnieuw doorlopen worden: de gain in de regelkring is veranderd.
3: Ik weet niet of de inslingerprocedure überhaupt gedaan is? Die is echt nodig voor een heel aantal zaken. Je zou die sowieso een keer opnieuw kunnen doen. Ik hoor iets van een onjuiste linearisatie van het kompassignaal.

De inslingerprocedure is nieuw voor me bij een EVO-100. Was dat niet iets wat voor de SPX gold? Volgens mij zie ik daarvoor geen instellingsmogelijkheid bij de EVO-100?

De EVO-100 heeft geen inslingerprocedure.
XanderB schreef :

Bij de installatie geeft ie toch aan of ie op de goede plek zit?
Ik ben destijds met dat ding aan de wandel geweest om te kijken wat de beste plek was.
Is uiteindelijk tegen de romp gemonteerd, bij de hondekooi.

Only Fools Rush in schreef :
Ik lees de manual. Inderdaad. Merkwaardig!

Dan, uh....

Kweetniet.

Ha Xander,
Is jouw probleem opgelost? Ik heb herkenbare problemen en kan nog wel wat tips gebruiken.
Vriendelijke groeten,
Andreas

Ik heb dezelfde spullen. Laatst viel me ook iets op: bij het overschakelen van "cruising" naar "performance" instelling: de eerste paar minuten was de automaat juist wat zoekerig , en een na een paar minuten stuurde hij perfect. Wel wat lastigere omstandigheden: halve wind met genaker, TWS 14-17 knoop, STW 8.5-9.5 knoop. Zou dat ook bij dat "inslingeren" horen?

De EV-1 heading sensor waarmee we het grootste deel van onze Scandinavië tocht hebben gevaren is spot on. Makkelijk te testen in het Zweedse scherengebied met heel veel landmarks waar je je plotter heading line en daadwerkelijke koers eenvoudig kunt checken.

Een koers sturen doet onze EV-200 met linear drive (type 1) en roerstandgever uitstekend. Hij lijkt iets vloeiender te sturen dan de SPX stuurcomputer die we daarvoor hadden, maar de verschillen zijn erg klein dus dat kan ook inbeelding zijn.

Wel brengt de EV-200 het er bij voordewind koersen en wat meer wind (en dus zeegang) er naar mijn idee niet beter af dan onze good old SPX. Voor de wind met achteroplopende golven is ook wel de lastigste koers voor een automaat.

Die grote afwijkingen bij sturen naar een waypoint herken ik totaal niet, daar lijkt toch iets mis met de setup van TS.

Als je op een waypoint stuurt en de XTE wordt te groot, dan zal de automaat dat met een 45 graden koerswijziging proberen recht te trekken. Dat is niet iets wat je kan (kon?) instellen, ik gebruik die functie gewoon niet meer als de automaat er moeite mee heeft om de koers te houden.

Hans V schreef :

Standaard even de XTE nullen vlak voordat je op de stuurautomaat de tracking mode inschakelt. Bij ons wordt de XTE dan niet zo groot dat de stuurautomaat alsnog gaat zwalken.

XTE nullen is de standaard procedure voordat ik naar die modus ga, maar met mijn magere 9 meters is dat geen garantie, zeker niet downwind... Dan vaar ik liever op koers of windvane.