Onderwerp: Je jacht aanleggen onder zeil

Ik lag langszij afgemeerd in de passantenhaven van Delta Marina. Ik zie een mooi jachtje, schat 8 meter met aan beide einden flinke overhangen de passantenhaven binnenzeilen. Enkel fok, ze waren op weg naar een plaats net achter mij. Ik gelijk doodsangst voor mijn houten davits en de houten bijboot die daar onder hing. Ik spring op de steiger en help het jacht afremmen Niet aan de zeereling maar aan de verstaging. De jonge man had enkele meter vóór de steiger de fok laten vallen. Prima gedaan, ik kon weer ademhalen.
Ik was toen nog niet zo in enkel zeilend werken, had nog te leren op de motor.
Ik had de rest van de avond hun boot net achter me, het was duidelijk dat het een “ vers “ stelletje was. Jonge man was Nederlander, zij Duits. Zij duidelijk nog nooit op een boot geweest. Hij toonde haar enkele belangrijke delen van de boot zoals daar zijn fenders en leerde haar de knoop open te maken. Leuk. Ik was wel wat jaloers, was vrijgezel toen.
Later, waarschijnlijk de volgende morgen willen ze weg. De jonge man maakt de boot klaar, legt aan het vrouwtje uit wat en hoe. Zij staat aandachtig te luisteren, een tikje nerveus want ook de jonge kerel is nerveus, hij wil onder zeil weg uit de passantenhaven en er zijn best wat bootjes, hij zal publiek hebben.
Ik heb geluk, ze moeten weg van mijn kwetsbare bijboot. De jonge man draait eerst het jachtje, gewoon met de hand vanaf de steiger. Zij staat zowat bibberend in het kuipje want ze voelt de spanning van haar liefje.
Dan is het zover, hij heeft de landvasten los en aan boord gegooid, geeft vanaf de steiger hun boeg een flinke duw en klimt aan boord. Hij trekt de fok omhoog vanuit de kuip. Dan gebeurt het. Murphy.
Een iets te sterke bui vult de fok, de boeg waait weer tegen de steiger en het jacht schuurt langs die steiger richting een dik motorjacht.
Hij gooit het val van de fok los maar die fok is gevuld, valt niet. Hij sprint naar vóór, worstelt de fok naar beneden terwijl hij schreeuwt “ Naar voren, Naar voren !!! “ Hij wil dat ze de boeg gaat afhouden. Hij schreeuwt weer, “Naar voor, naar voor” en dan hoor ik haar gedempt terug schreeuwen “ Ich bin schon ganz vorne “
Helaas schreeuwt ze dat vanuit de binnenkant van het jacht.
Gelukkig hebben enkele passanten zijn bootje gestopt voor er schade kwam.

Ik heb daarvan geleerd, ook van een ander bijna ongeluk ( deze keer was ik zelf de leerling )
Als ik het val van mijn fok losmaak valt die fok als een steen en blijft aan dek liggen.
Dat de fok weer omhoog waait en de boot vaart houd gebeurt bij mij niet meer. Ik heb immers een bundel ankerketting aan de top van de fok gebindseld. Moet wel opletten, het val schiet zo snel door je handen dat het kan branden.

La Mavare schreef :
Maar al te goed

zeekraal schreef : Je had hem de hele reis niet afgezet?

Voorjaar 2019 aan de COsta del Morte (net boven Finisterre) zonder motor komen te zitten (verkeerde diesel getankt). Met veel wind een onbekende haven (Muxia) naar binnen. Alles leek goed te gaan, op het grootzeil tweede rif klaar om af te meren bij hoger wal/langszij, komt er ineens een visserman naar binnen. Die wijken niet uit dus moest ik improviseren en tussen de moorings duiken. Gelukkig hoog water.
Uiteindelijk netjes aangelegd. Mijn vrouw aan de middenbolder met de voorlijn klaar aan dek, jongste zoon bij de mast om het zeil goed naar beneden te krijgen.

De havenmeester was onder de indruk.

Het jaar daarvoor was er een boot onder dezelfde omstandigheden aangemeerd. Schreeuwen en gillen, veel schade. De vrouw des huizes had de creditcard genomen en was met de taxi direct naar het vliegveld in Santiago gegaan, einde wereldreis.

Ik heb vroeger veel met kleien open boten en kleinere zeiljachtjes gevaren, dus dat zal wel helpen. Voor de grpa hebben we het ook één keer geprobeerd met onze vorige boot, 20ton. Ook dat gaat uiteindelijk prima, als je maar geduld hebt. DIt kwam goed van pas toen we een paar jaar later zonder diesel kwamen te liggen en in de sluis bij Enkhuizen een sleepje kregen naar de thuishaven (COmpagnies). gelukkig lagen we toen op de kop.. Wel een atletische sprong nodig van oudste zoon met een lijn van de middelbolder, maar ook dat liep uiteindelijk goed af.

Kortom; leuk als je het in je repertoire hebt zitten. Het blijft iedere keer toch wel weer spannend..

We deden mee met de Visserijdagen, in de herfstvakantie vanuit Workum. We waren met z‘n vieren op de oude maar gave botter, 20 ton schoon aan de haak.
Het is de bedoeling dat gedurende de hele week de motor niet gebruikt wordt, en dat bevalt mij.
De perkjes (staande netten) hadden we zeilend binnengehaald: fok neer, zwaard diep, grootzeilschoot strak, de kenterschoot (een extra grootschoot naar loef) een tikkie doorgezet zodat we met heel weinig voortgang langs de netjes schoven en ze zo op een rustige manier konden binnenhalen.

We liggen even later aan lagerwal bij de uitgang van It Soal, tegenover Reid’s vuurtoren, want de doelpalen op het trapveldje van de camping zijn ideaal om te gebruiken bij het overhalen (ontwarren) van de netten.
We besluiten dat twee man (m/v) doorgaan met de netten en dat Johan en ik samen drinkwater gaan halen; dat kan bij de jachthaven die verder landinwaarts ligt.
Het is een straffe ZO-wind en we liggen pal aan lagerwal. Ideaal dus.
Met de lange vaarboom duw ik de kop af, Johan trekt ondertussen het grootzeil een stuk omhoog, bij het naar achteren lopen laat ik en passant het zwaard vallen en hou het achterlijk van het zeil vast. Johan trekt de fok een stukkie omhoog. Terwijl we langzaam snelheid maken, zet Johan de zeilen hoger en neem ik het roer.
Een meter of 50 voor de drinkwatersteiger (ook pal lagerwal) laten we de zeilen vallen (letterlijk, vrije val want dat kan op een botter), halen het zwaard omhoog, laten het
ho-houdertje (een dregje van 6 kilo) slippen en komen zo zachtjes en beheerst tegen de wal.
We worden nauwkeurig gadegeslagen door de opvarenden van een groot Duits zeiljacht dat net aan “onze” waterslang hangt. “Ist ihr Motor kaputt?” vraagt hij.
“Nee, we hebben geen motor” lieg ik.
“Aber, aber, wie ist das möglich? “Das ist doch wirklich sehr schwierig ohne Motor!”
“Neuh hoor, dat valt wel mee”.

Een kwartiertje later is buurman klaar met de waterslang.
Dan volgt een geweldig toneelstuk: hoe een groot zeiljacht, behangen met vele dikke ballen met gebreide hoesjes, met een veel te sterke motor weg denkt te varen van lagerwal. Beide acteurs schreeuwen met angstige ogen hard tegen elkaar, water spat hoog op, touwen breken, vingers raken beklemd, krassen ontstaan ondanks de dikke ballen zowel op de romp als op de zielen van de acteurs, boegbeslag verbuigt, een scepter breekt af, de vrouw valt bijna overboord, de man stoot hard zijn hoofd en gaat weer terug in poephouding aan het te grote stuurwiel. Eindelijk, na als toegift nog de stuurboordshoek van de spiegel te hebben gemold, vaart de boot weg. De vrouw nog in paniek, de man ook (maar verscholen achter een krampachtige semi-trotse grijns).
Ik overweeg te applaudisseren voor dit prachtig toneelstuk en zeg tegen Johan: “Das ist doch wirklich sehr schwierig MIT Motor!”.

Even later, als we getankt hebben, duw ik de botterkop met de vaarboom door de wind en zeilen we rustig weg van lagerwal, om even verderop weer te landen bij de netten.

Wim.

Met Zeebeest manoeuvres onder zeil uitvoeren gaat gewoon niet zo best.
Zwaar schip met een te klein roer, heeft schroefwater tegen het roerblad nodig om kort te draaien.
Daarentegen mijn eerste kajuitjachtje, Trotter Pandora van v.d Stadt, - 6,65 x 2,10 - draaide ter plaatse om haar as zodra ze even maar vooruit bewoog.

Daarmee heb ik, wegens geld gebrek, een paar maanden zonder motor gevaren.
Het havenkanaaltje van Edam laveerde ik in tot aan de sluis, daarna peddelend door het stadje naar de ringvaart en zeilend naar Purmerend.

Met dat bootje kon ik zelfs achteruit zeilen.
Fok los, oploeven tot recht in de wind, staand in het gangboord de giek tot tegen de verstaging naar voren drukken en bij genoeg vaart over de achtersteven langzaam hoger gaan varen.
Zo zeilde dat bootje, iets hoger dan halverwind, achteruit.

Van lagerwal wegkomen was, dankzij de geringe tonnage ca. 1,2 t. ook makkelijk. Een flinke drukker geven met de vaarboom en zeilen heen.
Wat ik ook graag deed was recht voor het lappie op het fokje naar de steiger zeilen en zo'n vijfentwintig meter vandaan het danforth anker over de kont te laten zakken en af te remmen op een schootlier.
Na patatje/haring eten en koffie drinken, het bootje op de hand naar het anker halen en wegzeilen.

Dat was echt een bootje waar je mee lezen en schrijven kon.

Twee opmerkingen : Dat kunnen slechts weinigen en een botter, tjonge daarop zou ik ook graag
zeilen. Jaren geleden zag ik vaak een stalen botter op de Oosterschelde en dat ding zeilde alles er uit.

Het blijft mij verbazen in hoeveel ‘vertrekkers’verhalen het bellen van de kustwacht als de motor uitvalt als ‘normaal’ wordt beschouwd....

In onze haven is op zeil binnenvaren in principe niet toegestaan, maar wij oefenen toch twee / drie keer per jaar aan een langssteiger het aankomen op zeil, ook met 11-12 meter boot. Leuk en nuttig en in de praktijk ook wel uit moeten voeren. Onderweg naar Guernsey in zo’n wierveld terecht gekomen én een dik visnet in de schroef - die ging niet meer voor- of achteruit op de motor.

Het dok in naar de droogvalsteiger hulp gehad van de havenmeester in zijn RIB. Op laag water de trap af met groot mes, bende eruit gesneden en op hoog water weer weg . Als er een meldsteiger is kom je altijd wel aan, in Enkhuizen krijg ik haar ook de box in op zeil. Moet het geen 5-6 waaien

OldBawley schreef :
Ik heb op vele soorten vaartuigen gevaren/gezeild. Botters zijn zonder twijfel mijn favoriet.
De lekker ruime veilige kuip nodigt uit tot ontspannen rondlopen. Dat probeerde ik ook toen ik voor het eerst op een surfplank stond. Was dus geen succes.
Verder is alles heel eenvoudig, geen lieren, geen overbodige blokken of touwen. De fok is ongeveer 40 m2 en heeft een enkel touw als schoot. Boven bft 2 is die fok sterker dan jij, dus laat je 'm lekker vaststaan op de klamp, geen omkijken meer naar.

Het grootzeil (dat heet op een botter gewoon "zeil") wordt met 1 val gehesen. Staat vanzelf goed.
Beide vallen, van fok en zeil, lopen rond. Ze kunnen je dus niet ontglippen. Fok strijken? Haal de val van de klamp, doe een stap naar achteren en laat de val helemaal los. De fok dondert naar beneden en ligt in 2 seconden keurig aan dek.

Een zware gijp is ook al geen probleem. Omdat de bottermasten geen wanten hebben (alleen maar een voorstag in de vorm van een ijzeren staaf), kun je ongestraft zware klapgijpen maken. De giek, gaffel en het zeil worden niet geremd door het want, terwijl de mast alle veerkracht bezit om de klap op te vangen.

Ook het gedrag op knobbelig water is heerlijk: de vier ton water in de bun werkt als een soort schokdemper.
En verder is het scheepstype langzamerhand zodanig geëvolueerd, dat botters op veel koersen zelfsturend zijn. Vissers hadden een hekel aan overbodige zaken, en daaronder valt ook sturen.

Soms, héél soms, is een botter niet fijn. Bijvoorbeeld lek. Of op de verkeerde plek: ter hoogte van het Vrouwezand is de golflengte soms net verkeerd voor een botter, dan gaattie over twee golven heen en slaat dood in de derde. Dan is het erg frustrerend als er zo'n etterbak van een Stavers Jolletje voorbij komt dansen.
En heel soms heeft een botter een off-day, dan wil hij niet.
Jouke Volgers, een al lang geleden overleden visser uit Enkhuizen, was dol op zijn bottertje (hij sprak altijd liefkozend met een verkleinwoord) maar zei: "As-ie wil lópen, dan mot je 'm prijzen. Maar as-ie niet wil, dan geef ik 'm met een eindje". (dan sla ik hem met een stuk hout).

Er is niks mooiers dan met z'n tweeën op het voordek te liggen, kluiver fok zeil en aap gehesen, niemand aan het roer, terwijl je een goed gezeild scherp jacht voorbijzeilt.

Wim.

De botter waar ik het over heb was een nieuwe ijzeren botter. Waarschijnlijk met kleine moderne wijzigingen. In die tijd wilde ik ook nog snel varen. Voor ik losmaakte werden de stagen aangespannen tot ze pingden. ( Dat doe ik nu niet meer )
Ik heb stiekem wel eens tegen die botter gevaren maar hij had zo´n voordelen, het leek wel of die soort boten voor de Oosterschelde waren gebouwd. En zo breed, daar was ik jaloers op.
Dat zeiloppervlak… maar vooral, daar waar ik overstag moest gaan wegens de diepte zeilden zij door tot het zijzwaard vanzelf omhoog kwam. Veel langere slagen of gewoon over de bank.

La Mavare schreef :
Goede zeilers kunnen ook met een jacht van staal zonder anker op lager wal aanleggen. Met een echte stalen bak kan het natuurlijk ook, dan gebruik je het witte snot aan de wal als stootwil.

En een fly tour is wel degelijk een zeiljacht(je).

Paul.

Sailabout schreef :
Voor een grote groep is een sluis al gedoe , zeilen omlaag en motor aan , dus ach verbazen ? Maar goed sluis vermaeck is natuurlijk leuk voor de mensen op de wal .

2 jaar geleden met het fokje de haven ingezeild,(contessa) op de kop van de steiger afgemeerd. Laatste stukje schoot los.
Kon zo met de landvasten om de bolders leggen.
Zelfde een keer op het noordzeekanaal met mn tri. Fokje omhoog en aanleggen op een kopse kant laatste stuk schoot los. De schoot fungeert als gas handle, doordat je geen rikkie terig kan geven moet je dus heel weinig gas geven.

Leuk deze verhalen hier. Voor mij is zeilend aanleggen momenteel nog te hoog gegrepen, maar staat wel op de ‘to learn’ lijst. Afgelopen herfstvakantie met een privé zeilinstructeur hebben we wel een enkele poging gedaan bij een gammel steigertje aan hogerwal, maar er zat nog teveel snelheid in op moment van ‘afvallen’. Dus komend jaar nog wat oefenen

Al is het zeilend bij een meldsteiger aanleggen omdat de motor niet wil. Later misschien ook in de box, maar zeilen binnen mijn haven is expliciet verboden.

Ik moet toegeven dat ik zeilend aanleggen niet (meer) oefen. Met de vd Stadt 30 nog wel gedaan (heel sporadisch), maar met de Redshift durf ik het eenvoudig niet. Na een billenknijpende ervaring in Kornwerderzand (voorhaven IJsselmeerkant) besloten dat Redshift, zeilen en steigers niet bij elkaar passen.

(Kom, laten we zeil hijsen in de voorhaven. Prima. N wind, dus richting sluis dobberen op de motor. Vervolgens grootschoot wat lozen, afvallen en omkeren. Zou je denken. Wat er echt gebeurt: boot wil niet afvallen (alleen grootzeil). Klap motor erbij, dan wil het wel. Vervolgens pakt ie een windvlaag en schiet er vandoor, en wil niet verder afvallen! De steiger komt met angstaanjagende snelheid dichterbij. Uiteindelijk met gas bij de bocht net kunnen halen, met licht bezwete handjes.)

Ondertussen doen we dat natuurlijk beter, maak je zo'n blunder geen tweede keer en laat je de schoot vieren. Het blijft echter niet mijn hobby om met deze boot in de buurt van harde objecten te zeilen.

Berghout-2 schreef :
nou....ik weet niet hoe het heet maar het wordt wel mijn hobby.....daar onder het voordek

redshift schreef :
Als je veilig wilt oefenen kan je eens een mooring te pakken op het fokje. Aan de wind naderen, laatste stuk in de wind. Spel is dat je boot stil komt te liggen vlak voor de plastic moor. Bij een tri erg lastig aangezien de 3 drijvers als een zeil werken. Dus bij weinig wind oefenen.

Tri's zijn natuurlijk slecht te manoeuvreren: geen gewicht, geen kiel en met 3 rompen errug breed.

Ankeren onder zeil moet wel lukken, alle andere aanlegmanoeuvres gewoon vergeten, al moeilijk genoeg op een BBM.

Wel eens gedacht aan 2 electropods in de drijvers?

koenijn schreef :
Afvallen? Dat begrijp ik niet.

Op je voorzeil aan de wind naar de steiger, vlak voor de steiger met veel roer door de wind, voorzeil strijken, uitdrijven en achter- of middentros naar de wal.

Mmmm..  Bij cwo4 instructeursexamen in de valk moesten we aan hogerwal stilliggen met een "eitje" ruimte tussen de  voorplecht en de kade.

Met m'n huidige boot nog nooit de noodzaak gevoeld dat te doen...



Gepost met de officiële Zeilersforum-app

dolder schreef :
Dit topic heet :

Je jacht aanleggen onder zeil

1 keer moeten doen.
Gelukkig bij de sluis van Den Oever. Was een toen makkie met die lange langssteiger die bijna helemaal vrij was. En mazzel met het verkeer dat nog net niet uit de sluis aan het komen was.

met mijn J22 was de sport altijd zonder motor en solo, met de laatste Catch Me een keer of wat de box in solo, was niet heel lastig liep vanzelf vast in de prut, een aantal keren mer bemanning.
tot nu toe 1x solo met de Andersson, was niet vrijwillig, maar met heel weinig wind ook niet lastig.

Vastlopen in de prut is een prima oplossing, tenzij je op het voordek staat en je niet vast houdt.

Zag er komisch uit, toen ik een collega-instructeur een duikeling zag maken.

Toen ik in de USA zeilde eens met een 12 m zeiljacht meer dan een uur samen met de schipper gepoogd om stil te komen liggen bij een mooring, gewoon als leuke oefening. Dat was toch nog een stuk moeilijker dan langs een kade, je moet dan echt op het juiste moment stilvallen om die mooring te kunnen opvissen. Als ik me goed herinner is het ons 2x gelukt