Onderwerp: ZF Trimclinic met Capolavoro

Deel 1

Zaterdagochtend, 07:00u. De wekker... welke gek zet z'n wekker zo vroeg op zaterdagmorgen? Oh, ik..

Na een moeizame start (mede door een bruiloft de vorige dag) check ik nog even het forum en spring in de auto richting RC Medemblik. Vanaf de Houtribdijk zijn in het stralende zomerweer wat windstrepen te zien, maar veel is het nog niet. Maar voor een trimclinic wel voldoende.

Volgens het aloude principe dat diegenen die van dicht(er)bij komen altijd als laatste binnen zijn, stap ik om een minuut of twee over negen aan boord, terwijl de rest al druk aan het optuigen is. Zelfs de aspirant-koffie (water) staat al te pruttelen. Top!

In de navigatiehoek staan "heel toevallig" enkele strategisch geplaatste prijzen, om te onderstrepen dat onze schipper weet waar hij over praat. Alsof we daar nog aan twijfelden

Niet lang daarna kozen we op de Pentapruttel het IJsselsop, om daar ronddobberend een kop koffie met een stukje theorie te nuttigen. Met FMJ erbij hadden we anderhalve docent en vier cursisten aan boord. Thomas nam zijn rol als docent heel serieus en had zelfs geplastificeerde spiekbriefjes voorbereid.

Na de koffie werd de genua uitgerold, en daarna begon het zonnen op het voordek, vermomd als "naar de vorm van het zeil kijken". Tuurlijk, tuurlijk...

Capolavoro bleek ruim voorzien van telltales en dieptestrepen, zodat zelfs wij verschil zagen als er weer eens een lijntje een centimetertje versteld werd.

We begonnen met een knoopje of 6 ware wind. In het kruisrak naar het noorden zakte dat weg tot zo'n 3 knopen rond lunchtijd. Desondanks viel er nog prima te zeilen.

Met de juiste trim was aan de wind zo'n 80% op de meter goed haalbaar, op alleen de 130%-Genua!

De performance meter behoeft misschien enige uitleg. Als ik het goed begrepen heb, zijn de GPS en windmeter aan de laptop gekoppeld, waarop TacticTool de bootsnelheid vergelijkt met de gegevens uit de meetbrief. Zo wordt de gevaren snelheid vergeleken met het theoretisch maximum van deze Spirit bij die koers en die windsnelheid. Het resultaat (een percentage) wordt via NMEA weer overgebracht naar de displays op het kajuitdak. Heel technisch allemaal, maar het resultaat is een meter die een indruk geeft of je goed zit met je trim, of dat er nog veel meer uit te halen moet zijn.

Hey... je bent me voor!

Deel 2

Dat onze schipper een wedstrijdzeiler in hart en nieren is, bleek wel toen er in de verte een Bavaria van min of meer vergelijkbaar formaat in zicht kwam. Zodra die in beeld was begon het te jeuken... uiteindelijk gingen we speciaal overstag om die eens even goed te laten zien wat wij geleerd hadden

Een opgave voor degenen die er niet bij waren: wat mankeert er aan de zeiltrim op bovenstaande foto?

Onnodig te zeggen dat we dit biermerk vlotjes voorbij zeilden met de cursisten aan het roer en een brede grijns van de schipper... nog steeds op alleen de genua

Daarna werd het tijd om het grootzeil erbij te zetten.

Zo voeren we aan de wind amper een half tot heel knoopje langzamer dan de (ware) wind, met de performance meter (links) boven de 110!

We hebben vanalles geprobeerd, van heel veel dingen het effect gezien, ook dingen expres verkeerd gedaan om te zien wat het effect was... ontzettend veel van geleerd. Ook af en toe een koerswissel waarbij de trim natuurlijk allemaal verkeerd stond, waarbij wij de opdracht kregen om het weer op te lossen.

Halve wind is een koers waar ik zelf altijd met de genua in de knoop zit. Staat eigenlijk altijd voor geen meter. De eye opener van de dag was voor mij dan ook het blok in de rail:

Ik wist dat het kon, maar het effect was boven elke verwachting. Toen stond de genua er opeens wel goed op! Zo liepen we al bij een graad of 70-80 ware wind, sneller dan de wind!

Over schijnbare wind en ware wind: Ware wind is de wind, ten opzichte van de grond. Zoals vermeld in weerberichten, GRIB files etcetera. Schijnbare wind is de wind die de windmeter op de varende boot meet. Voorbeeld: Als je met 10 knopen snelheid recht tegen een wind van 10 knopen in fiets, voelt de wind harder aan dan-ie is. Je hebt dan te maken met 20 knopen schijnbare wind. Fiets je met de wind mee, dan voel je niks: nul knopen schijnbare wind. Als je dwars op de wind fietst, dan heb je naast de echte wind ook een stuk "zelfgemaakte tegenwind". De ware wind komt dan van opzij, maar de schijnbare wind van schuinvoor. Daarom heeft de Capolavoro twee wind displays: eentje voor ware wind en eentje voor schijnbare wind. Omdat een wedstrijdboot nou eenmaal nooit genoeg metertjes heeft

Nou, is natuurlijk op zo'n foto niet gemakkelijk te beoordelen, maar toch:
- grootzeil staat te strak?
- genua lijoog staat te ver naar achteren en te ver naar binnen, waardoor de genua bovenin veel te ver uitwaait?

Laat maar horen wat de werkelijke antwoorden zijn:-)

Groet Erik

Verslag vanuit oogpunt 'Ronin' dan ook maar even:

Aangekomen bij de boot zijn Thomas en FMJ al aanwezig, even voorstellen en een warm welkom zijn het gevolg...

Een vlugge blik over de boot laat al zien dat we hier te maken hebben met een echt 'trim-monster'. De Capolavoro is een Spirit 36S welke zoals Thomas al beloofde bol staat van de electronische snufjes. Niet alleen electronisch want op trimgebied zijn er meer dan de gebruikelijke 'snufjes' aanwezig die voor mij later pas duidelijk worden. Maarja, daar is een clinic voor bedoelt natuurlijk. De boot komt haar naam zekers ten goede aangezien Capolavoro 'meesterwerk' betekent.

Na een minuut komen Wpoeyer en z'n vrouw ook al aan boord, een gezellig stel. Op een vrije weekenddag mag de koffie natuurlijk niet ontbreken op een tijd als deze (09.00 h):



Na een rondje voorstellen van iedereen en kijken wat de nivo's zijn is het al gauw tijd te vertrekken richting open water. In eerste instantie krijgen we een korte theoretische uitleg welke al snel in praktijk gebracht kan worden.

Enthousiast als Thomas is moeten we natuurlijk die Bav inhalen:



Als we er naast liggen vraagt hij: wat doen ze daar nu verkeerd?
Teveel twist, te weinig, teveel of te weinig schoot? Hoe dan ook we lopen ongeveer dubbele snelheid voorbij en het is leuk om te zien hoe ze daar gelijk naar de zeilen gaan kijken en aan lijntjes gaan trekken...

Zoals hiervoor al is geschreven, liggend op het voordek kan je mooi zien 'hoe & waar' de bolling en twist in de genua zit:



Fantastisch om te zien hoe je met de val en schoot e.e.a. kan beïnvloeden en welke effecten dat heeft. Hetzelfde geldt natuurlijk voor het grootzeil:



Welke met een dubbel uitgevoerde schoot 'grof' en heel subtiel kan worden bediend:



Spelen met het onderlijk van het grootzeil, spelen met de Barberhauler en alles steeds anders afstellen laat al snel zien wat het effect is van elke verandering. Juist als het compleet verkeerd wordt afgesteld zie je wat het nut is van een goede trimming, de verschillen zijn enorm!

Na wat uurtjes aan de wind waarbij ook de achterstag-spanning en spelen met de babystag aan bod komen is ons erg duidelijk hoeveel een goede trim kan schelen.

Hier nog een mooi plaatje van de mast-bending:



Nadat we wat uurtjes aan de wind richting noord zijn gekoerst en daarna halve wind richting de Friese kust zijn gegaan wordt het tijd om voor de wind weer richting Medemblik te koersen...

Oftewel een heerlijk Spi-rak waarbij FMJ zijn kwaliteiten laat zien en zijn ervaring en kennis met ons deelt. Zodra Thomas en FMJ beginnen te lullen over de trim en de termen in de rondte vliegen haak ik even af maar erg gaaf de 'profs' aan het werk te zien. Hier de 'kleine' spi:



Met een goede 4 en af en toe zelfs iets toenemend was het een goede keuze, de grote was misschien iets te leuk geweest...
Of een spi nut heeft? Volgens de meters in elk geval wel!



Kijk, zo kom je snel thuis of niet?

Nadat we rond half 7 weer afmeren nemen we gezamelijk de dag nog even door onder het genot van een wijntje en een biertje en maken we natuurlijk 'schoonschip'. Als afsluiting mag onze schipper namens ons nog een kleine attentie in ontvangst nemen als dank voor deze prachtige ervaring en het beschikbaar stellen van zijn boot en kennis.

Thomas en FMJ hebben nog afspraken staan maar voor Wpoeyer & vrouw, Web en ondergetekende wacht nog een lange thuisreis. Voor we daar aan beginnen besluiten we gevieren te genieten van een goede maaltijd op het terras van het Marina-restaurant genaamd 'Med'.

Heerlijk warm en in het fijne avondzonnetje bespreken we de dag en opgedane ervaringen nog even na onder het genot van een Lams-rack of een kabeljouw-filet... heerlijk!

Voor mezelf:
Ik denk niet dat ik ooit nog naar de zeilen kan kijken zonder opgedane kennis toe te passen. Hier en daar een centimetertje te geven of te nemen en te kijken hoe het met de bolling en twist zit... Eerlijk gezegd zit de Capolavoro zo vol met electronica dat je bij elke verbetering in zeilvoering direct ziet wat het effect is, iets dat op de meeste jachten minder duidelijk zal zijn maar nu ik weet waar ik op moet letten zullen vele inhaal-actie's volgen!

Spijt van de clinic? Geen haar op m'n gebruinde hoofd die daar aan denkt! Het was een reuze gezellige, leerzame en fantastische zeildag waarbij zowel Thomas als FMJ hun kennis en ervaring met ons hebben gedeeld.

Er zit wel 1 groot minpunt aan dit hele verhaal
Ik zal nooit meer zo relaxt kunnen zeilen als voorheen maar nu continu opzoek gaan naar dat halve knoopje winst.

Bedankt daarvoor!

André

Deel 3 - einde

Met een kalme lunch en nog zo'n "gelegenheidsregatta" achter de kiezen, kreeg ons team fanatieke trimmers langzamerhand wat meer wind te verwerken. De wind trok gaandeweg aan tot een knoopje of 10-15, waarin we wat manieren konden zien om druk kwijt te raken zonder veel snelheid in te leveren. De roll-tack die we bij een knoopje of 3 gemaakt hadden (met een 36-voeter ja...), was dus niet meer nodig.

Kort voordat het tijd werd om terug te zeilen naar Medemblik, voeren we genoeg helling bij genoeg golfjes om zelfs af en toe een paar spetters water over te krijgen. Wie had dat gedacht, met deze windverwachting...

Eenmaal omgedraaid ga je natuurlijk niet zomaar voor de wind naar huis liggen dobberen, maar moet er ook weer gewerkt worden: spinnaker erop! Ook hier stap voor stap met een heleboel uitleg, en zo kwam uiteindelijk het duveltje uit het dooszakje : de "kleine" spi. Voor degenen die nog nooit gespinnakerd hadden (daar hoor ik zelf ook bij) een spannend moment, aangezien heel Jijbuis vol staat met spinnaker-blunders...

Maar bij ons ging het prima. Met een ervaren voordekker erbij kon zelfs het gijpen gedemonstreerd worden, hoewel dat voor de cursisten zelf nog echt wel een brug te ver was. Ook aan de spi valt heel wat te trimmen, met de op-en neerhouders die (samen met de loefschoot) de spiboom op z'n plek vastzetten, de track op de mast waarmee de boom horizontaal gezet wordt en natuurlijk de lijschoot. De beide veteranen vonden dat het allemaal niets voorstelde, maar mij hebben ze nog niet weten te overtuigen dat spinnakeren eenvoudig is

Hier en daar een vlaagje net over de 20 knopen was genoeg om af en toe zelfs iets boven de 8 knopen te surfen.



Zo hielden de verbrande hoofden (ondanks factor 30/50) na het opruimen nog tijd over voor een praatje en een biertje in de kuip, en om onze schipper hartelijk te bedanken voor een ontzettend leuke en leerzame dag, waar we allemaal veel van opgestoken hebben. Dik 50 mijl hebben we gemaakt volgens de GPS, en dat met in het begin zo weinig wind... ze vlogen gewoon onder de boot door.

Verbrand, moe maar voldaan keerden we huiswaarts. We kijken nu met andere ogen naar onze zeilen!

Prachtige verhalen!!!
Twee kinderfeestjes hebben me weerhouden van dit spektakel
Heb de kinderen vlak voor tijd nog op marktplaats gezet maar het mocht niet meer baten
Hoop dat er nog een herkansing in zit. Wat en prachtig schip Thomas mijn complimenten.
Er is niks mooiers dan spelen met de natuur en vanzelfspreken daar het maximale uithalen.

Ik was er niet bij ,maar door jullie enthousiaste verhalen toch deelgenoot geworden .
Ben nog niet zolang lid van dit forum ,maar elke keer ben ik weer verast door de vriendschappelijke manier waarop men hier elkaar tegemoetkomt.
Ook het kennisniveau vind ik respectabel .

Voel mij hier best thuis.

Groet,

Herman.

tieman,

zelfde heb ik ook hoor
ook alleen maar lof voor het forum
soms hebben mensen een andere mening dan mij, maar dat is wel normaal
eel plezier hier verder

leuk om dit zo te lezen, ook mooie foto's erbij, top verslag, echt

Ik heb nu al spijt dat ik niet mee ben gegaan. Mooie uitleg Ronin en Web

Mooi omschreven heren,

Helaas kon ik door een drukke agenda ook niet meedoen, omdans dat ik wel getipt was dat er een plekkie vrij was (enkele weken geleden)

Ik ben nog een beginner van de eerste bodem, vorig jaar pas begonnem met zeilen, ook pas een jaar een eigen boot, en met het idee AL DOENDE LEER MEN in dit avontuur gestapt.

Nu heb ik het geluk dat ik zowel Web als Apae tot mijn vriendenkring mag toerekenen en weer wat van hun opgedane kennis zal leren
Wat echter NIET wegneemt dat ik me zeer aanbevolen hou als deze clinic nog eens op herhaling gaat.

Ik heb jullie verhalen met veel plezier gelezen

Mooie verhalen, als mijn basis kennis en ervaring wat is uitgebreid lijkt zo'n clinic me fantastisch.


Wat is er fout aan de trim van de "concurent'?

Aan het verhaal te horen en de helling te zien was er niet al te veel wind. Dan gok ik dat het achterlijk van de genua te ver open staat en het onderlijk juist te dicht. Hierdoor teveel twist bovenin en te weinig bolling in het zeil.

Remedie: het lijoog naar voren.

Ook lijkt het grootzeil niet goed te staan. Zo op het oog grootschoot wat vieren. Gokje mijnerzijds: eventueel de overloop wat aan lei, zodat het achterlijk wat gesloten kan worden. Dit is wel een gok, want het is op de foto lastig op te maken hoe de wind binnen komt. (Boordhoek??)
Ben benieuwd,

Tja, met dit soort enthousiaste verhalen bestaat natuurlijk de kans dat we dit evenement elk jaar weer op de agenda gaan zetten... dus alle mensen hierboven: wees gerust, er komt vast nog wel een nieuwe ronde!

Zowel snelem als koko hebben natuurlijk gelijk

En uh... volgens mij heb je niet ZO veel basiskennis nodig voor zo'n trimclinic hoor. Zeker niet als je de "opgave" al kon beantwoorden.

Gezien het flinke verschil met de manier waarop de uitleg op de twee boten lijkt te zijn verlopen, is het misschien wel een idee om bij een herhaling een indeling in "technischer" en "basis" te maken.

Aan boord van de Palm is de uitleg meer gericht geweest op de principes van trimmen, waarnaar te kijken, enkele basisprincipes, maar al met al minder oefenen en echt finetunen.

De methodes aan boord van de Capovolaro zullen, mede door belangstelling van Thomas en FMJ, voornamelijk aan wedstrijdzeilers besteed zijn. De manier van uitleg op de Palm meer voor toerzeilers die niet onder vol tuig door een bootje op alleen genua zoekgevaren willen worden

Lijkt me toch dat jullie dezelfde principes hebben geleerd als bij ons aan boord, er zijn immers maar een stuk of 5 basisprincipes die bepalen of een zeil goed of slecht staat. Het enige verschil is dan of je 't op de halve centimer of op 2 centimeter nauwkeurig afstelt. Als je dan toch bezig bent verkies ik het eerste.

Zou niet weten hoe je een hele dag kan vullen zonder die 5 principes te bespreken, als je er maar 1 of 2 uitpikt ben je in een uurtje klaar.


Maar om af te sluiten, ook ik heb me prima vermaakt met al die enthousiastelingen aan boord. Leuk om te zien dat ik steeds meer een allround-zeiler wordt waardoor ik ook een onbekend schip met een toch weer anders tuigplan snel goed aan het lopen kan krijgen. Meestal waren de schipper, die z'n schip al jaren kent en ik het behoorlijk eens over wat de juiste trim was voor dit schip.

En @web: toen de boom eenmaal op de juiste plek stond was die spinnaker toch niets ingewikkelder dan een genua? Schoot los / oploeven is killen, schoot strak / afvallen is overtrekken. Wat is er nog meer nodig om jou te overtuigen?

Apae schrijft:
dat lijkt me nou typisch een vraag voor de deelnemers op de Capolavoro, dus wpoeyer en dame, ronin, web, graag jullie mening.
Was het te 'gevorderd' voor sommigen of was het allemaal te begrijpen?

groet
t

Eerlijk zeggen?
Ik heb alles gezien, geoefend en zekers ook begrepen!
Enige opmerking zal zijn dat op jouw boot (de Capolavoro) direct te zien is welk nut of welk effect elke verandering heeft dankzij de 120% electronisch gekoppelde meters

Juist daardoor was elke 'verkeerde' trim direct duidelijk zodat je verder gaat zoeken, kijken en proberen (moest ook want wij moesten de trim zoeken en uitvinden). Leukste is dat elke verbetering dus ook direct zichtbaar resultaat geeft op de performance-meter. De sport is dus die boven de 100% te krijgen en liefst richting de 110 natuurlijk.

Ik denk echter dat er weinig boten over alleen al die meter beschikken en jij had er nog ietsje meer zelfs...

Als je puur kijkt naar theorie kan er nooit veel verschil tussen beide boten hebben gezeten want trimmen is trimmen toch?

Maar anders ga ik volgende keer graag vanuit Lelystad mee en vertel ik de grootste verschillen

En toch: schitterend om te zien hoe je op alleen de genua een Bav voorbij loopt die ook grootzeil heeft staan met een verschil in snelheid waar hij zenuwachtig van wordt en aan lijntjes gaat trekken

ronin schrijft:
we hadden ook nog die Hunter37 bij Staveren die erg onrustig werd van onze snelheid...

groet
t

Maar die had het er minder belazerd opstaan dan de Bav.

Verder @Ronin, die Performance-meter is inderdaad wel handig, maar als je gewoon op je log kijkt en dan gewoon net zo lang trimt tot de boot niet harder kan dan kom je ook een heel eind. Moet zeggen dat ik eigenlijk heel weinig naar die meter gekeken heb, pas als je dacht dat alles goed was als controle / om te zien hoe goed je wel niet bent. Op een gegeven moment ga je het ook voelen, je voelt wanneer de zeilen trekken, je voelt of de roerdruk en de helling goed zijn, etc.

Vanaf dat moment wordt zeilen frustrerend, want dan kan je niet eens meer rustig in je kooi liggen omdat je zelfs dan continu merkt dat er dingen niet kloppen

En dat is het verschil tussen wedstrijd- en tourzeilers of niet?
Toch heb je gelijk dat vanaf nu het log hoger zal staan, de schoten een centimetertje korter of iets langer staan maar vooral.... die bav die ver achter je ligt na verloop van tijd

Het 'gevoel' dat je schrijft heb ik zeker gemerkt, of ik dat zelf bereik is een tweede natuurlijk, we gaan er voor!

Kan je dat gevoel trainen? Ik denk het wel, Wallaby heeft me er wel eens wat over verteld, daar moet wat mee te doen zijn. Zelf merk ik het ook op mijn eigen schip: ik hoef niet naar de zeilen te kijken om te voelen dat de trim niet meer klopt. Ok, ik heb dan niet meteen de oplossing voorhanden (gebrek aan ervaring) maar ga wel net zo lang prutsen tot ie weer goed vaart

Dat gevoel kun je zeker ontwikkelen, maar het is wel makkelijker naarmate de boot lichter is denk ik. Zwaardboten hebben vaak geen log (vooral kleinere niet) maar dat dus ook nauwelijks nodig.

En wat betreft instrumenten.. met alleen een log (of een vorm van GPS, ook al in veel mobieltjes ingebouwd) en een windvaan (Windex) kom je ook al heel ver.

Eens met web en vwb dat aanleren, dat is gewoon zoals met alles leren: eerst bewust waarnemen / bewust uitvoeren, het dan langzaam automatiseren en dan ga je het vanzelf (bijna) onderbewust waarnemen / uitvoeren.

Is hetzelfde als met sturen, concentreer je maar eens een paar tochtjes alleen op de golven die achterin komen: wat komt eraan, hoe voelt dat, hoe reageert de boot dan en hoeveel moet ik welke kant op sturen om 'm dan stabiel te houden. Na een tijdje wordt dat een automatisme en ga je hetzelfde doen voor de vlagen / winddraaiingen, etc.

Vwb dat sturen voor de wind, was wel grappig om te zien hoe ik langzaam de Capolavoro leerde kennen, eerst stuurde ik volgens het automatische principe, dat was steeds iets te veel of te weinig, dat voelde ik dan aan en compenseerde, waarna ik later bij het de andere kant op sturen hetzelfde deed. Per slingercyclus deed ik 2 keer de helmstok over en verplaatste ik 'm nog minimaal 2 keer om goed uit te komen. Toen ik doorkreeg hoeveel roer de boot nodig had stuurde ik alleen nog maar heen en weer per slingercyclus. Nog even later werd de hoeveelheid roer die nodig was een automatisme waarna ik me kon gaan concentreren op andere dingen (met jullie lullen, surfjes pakken, etc).

Ken trouwens wel trainers die hun pupillen geblinddoekt laten varen om hun 'gevoel' te trainen, maar daar geloof ik niet zo specifiek in. Gewoon goed concentreren op iets dat om je heen gebeurt en op hoe dat voelt kan volgens mij ook een prima leereffect hebben als je 't ook gewoon ziet gebeuren.


PS - had in deze gevoelsdiscussie wel een opmerking verwacht over een zeker persoon die volstrekt niet naar de zeilen zit te kijken, slap zit te lullen en dan plots droog roept: "hee je stuurt te laag" en dat soort kreten

wat een enthousiaste verhalen. Volgende keer zou ik ook graag mee. Ben ook heel benieuwd naar de technische koppelingen en de 'performance' meter.
ik gebruik het polaire diagram en de bijbehorende snelheidsdiagram en te bepalen of de trim goed is. Maar zo'n koppeling lijkt me ook wel wat!

Gr Rob