Onderwerp: Mahonie stootlijsten afwerken

Toen ik mijn Dubavalk kocht zaten er geen stootlijsten op en na wat zoeken en vragen heeft de Akkrumer Houthandel voor mij een paar mahonie lijsten gemaakt (zoals ze dat vroeger al origineel deden).
Wat is wijsheid qua afwerken zodra ze erop zitten? Epoxy en dan aflakken of beitsen of olie of wat anders?

Lakken, eerste lagen verdund . En voor het aanbrengen de eerste 2 lagen. Dan los vast aanbrengen. Dan met ruim in de kit definitief. Overtollige kit met therpentine en plamuurmes verwijderen. Proppen aanbrengen met constructie lijm, vlak schuren als lijm nog niet is uitgehard . Dan nog 5 laagjes lak.

Epoxie zou ik niet doen. Hou er rekening mee dat een stootlijst doet waarvoor hij gemaakt is. Er zijn dus regelmatig beschadigingen te verwachten.

Een handig product is Cetol. Is wat olieachtig en is gemakkelijk te onderhouden.

Bij vocht inwerking wordt mahonie zwart, dat moeilijk meer te herstellen is.

Bram

Ik heb mijn lijst in de olie gezet. Beschadigingen zijn makkelijk te repareren. En ik heb er als extra bescherming een halfrond profiel rvs op gezet. Ideaal!

Bij mijn vorige boot gelakt. Drama. Want een stootlijst helemaal netjes houden is een flinke taak op zich als je hem gebruikt waar ie voor bedoelt is.

Bij mijn huidige boot is de mahonie stootlijst in de olie (owatrol D1) gezet. Zag er netjes uit maar die olie verdampt terwijl je er naar kijkt. Dat zou je dan meerdere malen per jaar moeten doen. Is cetol daar beter in?

Nu laat ik het eigenlijk 'gewoon' vergrijzen. Een keer per jaar met de hogedruk er over heen om na de winter alle mosachtigen te verwijderen. En dan kan ie doen waar ie voor bedoelt is. Ik heb het net na 6 jaar weer eens opgeschuurd en ziet er bijna weer als nieuw uit. Het zou zo 20 jaar mee moeten gaan.

Mijn box is smal, net zo smal als de boot. Dus eigenlijk glij ik naar binnen. Palen raken altijd wel de stootlijst.

Ik zet ze 1 keer per jaar in de teak olie. Meer niet. Ze zitten er nu al 44 jaar op.

Even dubbelchecken: olie kan dus ook voor mahonie?

MartinV schreef :
Olie kan voor ELKE houtsoort.
Groet,
Wim.

Dank voor de antwoorden! Ik kan hier verder mee.

Berghout-2 schreef :
Olie voor hout komt in soorten en types als ik me niet vergis. Berghout, weet jij daar meer over?

Verder een waarschuwing: de doeken waar je de olie mee aanbrengt zijn daarna potentieel brandgevaarlijk. Ze gaan broeien en kunnen zelfs ontbranden wanneer je ze de vuilnisbak propt. Ik weet van twee mensen die dat overkwam. Dus; niet in de vuilnisbak, maar uitgevouwen laten drogen. Dan kan de broei geen warmte ontwikkelen.

Oei! Dan voor de tip! Moeten geen fratsen hebben!

koko schreef :
Goed dat je daar nogmaals voor waarschuwt, Koko. Spontane zelfontbranding van vette doeken is inderdaad erg gevaarlijk. Beroepsschepen zijn verplicht om een afsluitbare metalen houder aan boord te hebben, om de vette lappen in te bewaren.

Er zijn heel veel soorten olie, mineraal en plantaardig. De benamingen zijn verwarrend: ze geven de herkomst aan (bijv. olijfolie, lijnolie, visolie) of juist het doel (bijv. teakolie, vloerolie enz), of weer een bewerkte (hardhoutolie, benarolie enz).

Ik hou van simpel (want dat ben ik zelf ook).
En simpel gezegd: waar olie zit, is geen water. En waar geen water is, is geen rot. Dâ's alles.
Geeft niet wat voor olie.
Dus als je hout lekker in de olie drenkt, dan is het supergoed beschermd tegen rot.

Er zijn wel beperkende factoren: pure olie beschermt nauwelijks tegen UV-straling; een doorgestookte lak-achtige olie met toegevoegde UV-remmer (zoals Hardhoutolie van Epifanes) helpt dan wel. Verder zal pure olie langzaam oxideren en afgebroken worden. Geölied hout (en staal!) moet dus regelmatig weer even moeten worden bijgesopt.
Ik heb lang een zeetjalk gehad, en lange gesprekken gehouden met een voormalige knecht die ver voor de oorlog daarop zeilde, altijd op zout water in de schelpenvaart. Hij vertelde dat ze om de twee weken het hele schip van binnen en van buiten inwreven met een ouwe sok met lijnolie, zowel het staal als het hout, en ook alle staaldraden. De lijnolie mocht niet de presenningen van de luiken raken, anders zouden die op den duur te hard worden.

Als je olie op hout smeert vormt dat eigenlijk een bescherming van binnenuit, in tegenstelling tot lak en epoxy. Dat betekent dus ook dat het helemaaal niet erg is als geölied hout beschadigd raakt, want vet hout kan niet inwateren. En het kan niet afbladderen. Ideaal voor schuurlijsten.

Wat voor soort olie moet je nemen? Doe daar niet moeilijk over. Bijna alles kan: motorolie, lijn-, olijf-, sla-, arachide-, pinda-, druivenpitolie enz enz enz. Assut maar vet is. Aan sommige geprepareerde (en meestal te dure) oliën is kleurstof toegevoegd; dan heeft het meestal een doelnaam zoals vloerolie, tuinmeubelolie, teakolie.
Je kunt ook combineren, bijvoorbeeld Hardhoutolie met een scheut gekookte lijnolie.
Of kant-en-klaar: Owatrol D1-D2: eerst het hout verzadigen met veel dunne D1 olie, en dan een afdekkertje met de doorgekookte D2.

Ik besef terdege dat het conserveren met olie op jachten gevoelig ligt. Je maakt natuurlijk meer de blits met een superhoogglans gelakt of geplastificeerd stukkie teak dan met een wat doffer en vetter stukje hout. Maar ja, alles is een keuze.

Groet!
Wim.

Ik begrijp nooit zo goed waarom je een middeleeuwse oplossing zou gebruiken nu er ook 21e eeuwse oplossingen zijn .....

Baasklusje schreef :
Waarom?
Omdat die middeleeuwse oplossingen af en toe beter zijn? En omdat ons collectieve geheugen slecht is en we steeds proberen iets nieuws te verzinnen voor problemen die allang opgelost zijn?
Omdat er nog steeds middeleeuwse houtconstructies overeind staan, terwijl de "echte hardhouten kozijnen die uw leven lang meegaan, mevrouwtje" uit 1980 allang verrot zijn?
Of omdat ik gewoon ouderwets ben (met genoegen, overigens)?

Gegroet, gij Klus!
Wim.

Waarom....
Omdat die olies gewoon spontaan weer verdwijnen.
Ooit de teak banken in de kuip van mijn SPirit 32 in de D1 gezet, in het voorjaar.
In de zomer was er niets meer van te zien. Opnieuw gedaan, en in de herfst alweer spoorloos verdwenen.
Dat spul (en andere olies ook) verdampt gewoon. Je blijft bezig.

Nu een modern spul op de teak (andere boot, ook): eencomponent PU, Coelan.
10 jaar lang geen omkijken naar.
En dan trek je het gewoon eraf (niets schuren!) en doe je in 1 dag 5 lagen er weer op voor de komende 10 jaar. Dat noem ik vooruitgang!

Ik woon in een houten huis (houtskeletbouw, zelf mee gebouwd).
De buitenkant is Western Red Cedar, lekker dik in een moderne watergedragen verf.
De meranti kozijnen en deuren in een moderne PU-lak: Sigma S2U Allure Gloss.
Huis is in 2009 gebouwd, die verf zit er nu 9 jaar op.
Vorige week de schilder langs laten komen voor offerte, want af en toe moet je onderhoud doen.

Die vond herfst 2019 meer dan vroeg genoeg, het ziet er na 9 jaar (zonder onderhoud) nog steeds perfect uit.

Ik denk niet dat dat met lijnolie gelukt was

Stootlijst maar 1 mooie oplossing; rvs halfrond er op, krijg je geen spijt van

sy helios schreef :
Vroeger vaak stootlijsten (deels) vervangen bij de Polyvalken van de zeilschool.
Dat is een verschrikkelijke klus; je moet helemaal voorin en achterin (waar het erg laag en donker is) moertjes op de van buiten ingestoken boutjes draaien en vastzetten (en buiten iemand met een schroevendraaier).

Als je een oplossing kan vinden waarbij dat niet nodig is bespaar je jezelf op termijn een heleboel rotwerk. Misschien dat vastlijmen met epoxy een oplossing is (zo deed ik dat bij de houten Optimist).
Kit zal zeker loslaten na enige tijd.

@baasklusje Waarom zo moeilijk gedacht over die stootlijst? Bij mijn Kolibri zit die om de 10cm met verzonken schroeven vast. Eenvoudig en degelijk.

PvdE schreef :
Kolibri is van hout, daar kun je in schroeven....

Valk is van polyester, daar gaan schroeven na verloop van tijd altijd los....

Zelftappers en Sikaflex ertussen?

MartinV schreef :
Ik zou het niet doen.....
Hoe dik is het polyester waar je in gaat schroeven, misschien 5 mm? Dat is te dun.
Bovendien is polyester te bros voor schroeven, de gaten lubberen uit en uiteindelijk valt de schroef eruit.
Sikaflex bij mij aan boord gaat na een paar jaar altijd los, er kruipt water met algjes onder en na een tijdje zit de Sika aan de algen... dat hecht niet echt lekker.

Ik zou kiezen voor lijmen met epoxy..... tenzij je een klein iemand weet die voor je de moertjes binnen op de boutjes wil doen...

wat ook nog kan, veel ervaring in, 3mm gaatje boren, 4 mm draad tappen. voldoende kit en dan de boutjes er in. kunnen later de moertjes met volgring er wel op.

Baasklusje schreef :
Volgens mij communiceren we vlak langs elkaar heen! Ik bedoel niet het vastzetten van de houten lijst op de romp (want als ik het originele bericht goed lees is dat geen punt) maar ik bedoel het vastzetten van de eventuele halfronde RVS-profiel op het hout.

Dat halfrond gewoon schroeven met niet al te lange schroefjes.

Punt is natuurlijk wel, dat als je met je houten stootlijs een keer een ander bootje raakt het meestal slechts een veeg is. Zet je daar zo'n mooi halfrond over incl bijbehorende schroeven dan trek je direct een diepe kras.

Voor wat betreft het afwerken van die mahonie stootlijst heb ik nog wel het een en ander uit de oude doos denk ik. Wat ik altijd gedaan heb is iig schuren lakken en bijhouden. 1 keer in de 5 jaar alles er af en weer opnieuw 7 lagen er op. Vervolgens weer een jaar of 5 elk seizoen een laagje of 2 a 3 zetten in het voorjaar. Gewoon 1 component lak van Epifanes of sikkens.