Onderwerp: Winner 9 - Shutter Speed

Mooi resultaat! Kun je in je zak steken! Leuk om te lezen.

Freek

Dank allemaal.
Leuk t rakken kaartje.

Geen waterhoos gezien. Wel nota genomen van code geel..

Velen met mij denk ik, want duidelijk op kanaal 1. T was net mooi zonnig, een gewaarschuwd mens telt voor twee, dus besloten door te varen (alle zeilen naar beneden en motor aan kan altijd nog).

Ja ik ben solo en deed niet mee en toen ik er twee zag boven Pollendam tijdens varen in buitenhaven nog, toen ben ik lekker omgedraaid.

Het leuke van meedoen is natuurlijk ook dat je, juist ook dankzij goede voorbereiding, de grenzen een beetje opzoekt, lijkt me, maar dit waddenkrabbertje lag dit weekend prima hier in de haven.

Ook hier staat de boot inmiddels op de kant.
Ik wilde de grote schare meelezers hier de ervaring van t seizoen toch niet onthouden.
Had me niet gerealiseerd hoe groot t bereik hier is, maar had van de zomer niet alleen aanspraak in iedere haven, maar zelfs al langszeilend de vraag of de kiel beviel




De klussen lijst afgelopen winter was lang, maar om dr een aantal hot items uit te pakken...

Onderdekse stuurautomaat

Ik wil niet meer zonder! Wat een absoluut genot vergeleken met een tiller pilot. Gewoon druk op t knoppie en t werkt. En maximaal geintegreerd met de rest van de meuk.
Dat gezegd hebbenden... een backup is wel fijn. 'Boink' en zwiep de boot loeft op? Oh had ik een gewone ipv een borgmoer gebruikt om de drive aan de arm te hangen? Nou dan toch snel de Pelagic, gelukkig doet die t ook nog prima.
Moet ik wel van de winter effe op een andere zekering zetten, want als die er uit gaat (ja ook een oepsie helaas), dan heb je met drie autopilots aan boord (ook nog een st2000 in de kast)... inderdaad: niks.

Een schoon onderwatership
Jaaaa... maar 1 mosseltje, in de saildrive waterinlaat net naast t AF bij t uit t water halen. Alleen wat snot, met de industriele hogedruk reiniger zo schoon.
En 0.75 kn meer zonder mosselen. Wat een feest.
Verder op 1 klein blaasje na (een putje gevuld met 1 componenten plamuur met 2 comp er overheen) alles nog toppie!

Kiel
Ja, wat zal ik zeggen. Alles bij elkaar is t gewoon een andere boot. Springt met weinig wind snel aan en loopt dan gewoon. Loopt stukken hoger. Ligt veel, veel, stabieler. Zo'n korte kiel moest verboden worden. Puur zonde.
Iemand nog op zoek naar een 1.25m Winner 900 kiel? Valt voor weinig af te halen. Echt super als je lekker in Friesland wil zijn of over een wantij wil drijven!! Je gaat t verschil met een diepere kiel echt merken, je komt op plaatsen waar je anders niet kon komen (over t zeilen... zie boven).

Als je dan alle andere zaken mee neemt, denk aan trimbare genua rails, een normale mastvoet, mast rake aangepast, extra stoppers, trimbare achterstag, en nog zo wat, dan heb ik niet alleen een winter leuk gehobbied. Maar een echt significant leukere boot gemaakt.

Wat valt er nog te wensen dan? Naast een berg kleine tweaks en tunes: de setup voor meer wind. Boven de 16kn wordt ze wat ongedurig en boven de 18 loopt ze, ook met rif graag uit t roer.
In t kader van 'zo onder zo boven' is t belangrijkste werk voor de winter: zeiltjes.

Gelukkig is dat specialistisch werk Dus tijd voor de lange lijst met leuke klusjes

Shutter Speed schreef :
Helemaal mee eens! Ik ben na mijn ombouw nog altijd onder de indruk van de 'IJzeren Hand' die na 't knoppie de helmstok grijpt en onvermoeibaar blijft sturen.

Hele fraaie aanpassing dan ook. Mooi dat het zijn vruchten afwerpt!

Shutter Speed schreef :
Mooi dat het zoveel beter vaart!
Wat had je ook weer met het roer gedaan? (ben te lui om het terug te zoeken).
18 kts is te weinig wind om uit het roer te lopen, daar mag wel 10 kts bij.

Het roer is langer gemaakt, terug naar originele lengte.
Maar ligt al weer thuis. Het puntje was te dik bij de laatste 10cm, wel netjes afgeschuind, maar niet happy mee. Was niet genoeg tijd in t voorjaar t anders te doen.
Dus ga t nu verder troetelen. Gewoon uitsluiten als oorzaak.
Mooie kerst klus.

Welk profiel?
Een wat dikker NACA (0016 bijv) overtrekt wat minder snel.
Een opening tussen vlak en bovenkant roer is ook funest.

https://jefa.com/ftp/rudder/rudder_blade/RUD31R.PDF

Deze is t.
En sluit bovenaan prima aan.

Shutter Speed schreef :
Ok. Beetje dun (12% voor het grootste deel), en ook een beetje klein, minder dan 0,5 m2 (per kant).
(roer Capolavoro is 1,3 m2 per kant, boot wel 2 meter langer, maar toch).

Met de diepe kiel staat het hele roer nu in de forse downwash van die kiel. Dat vraagt om wat meer roeruitslag, en dan overtrekt 'ie net even eerder.

Een slank / dun profiel heeft wel een lekker klein frontaal oppervlak, maar heeft zoals al door Baasklusje genoemd wordt als nadeel dat de stroming langs het profiel veel eerder de neiging heeft om los te laten bij een grotere aanstromingshoek, lees bij grotere roeruitslagen. Een wat dikker profiel is veel vergevingsgezinder en de extra weerstand is klein. Zeker bij een relatief klein roer oppervlakte (ik heb er niet aan gerekend) speelt dit snel een rol. Remedie is het blad vergroten (kleinere uitslagen nodig) of dikker profiel, bv NACA0014 toepassen. Of eerder reven natuurlijk...

Kun je het originele roerprofiel (en planform) niet opvragen en nabouwen? Ik neem aan dat de ontwerper hier goed heeft over heeft nagedacht!

Dit is t originele roer.

Dan moet het toch goed zijn en de oplossing in de trim en/of zeilvoering liggen?

Of het hoort gewoon bij het karakter van jouw boot!

Rechtop varen.

Is bij de winner 1010 ook van belang. Als je geen ballast hebt in de rail, zul je (meer / eerder) zeil moeten minderen. Of je moet actief trimmen op de grootschoot; op tijd lossen voordat de helling te groot wordt.

Mooie nieuwe (niet te diepe) zeiltjes helpen daar natuurlijk ook wel bij.

Groet, Cees

Een duidelijk en en en verhaal:
- niet te groot roer met een vlak profiel
- rechtop varen
- actief grootzeil trimmen
- actief met achterstag spelen

Shutter Speed schreef :
Voor bij de diepe kiel?

Baasklusje schreef :
Ja. Er is geen verschil tussen het roer voor de1m60 of 1m90 kiel.

Mischief schreef :
Ja, herkenbaar, te scheef is graag loeven, is veel roer uitslag en 'plop'.
En zoals Bas zegt, actieve trim helpt een heel stuk.
Ze wil graag een beetje aandacht

De 125 heeft geen ander roer... er wordt dan gewoon een stukje afgezaagd.

Bij welke hellingshoek (aan de wind) loopt hij uit het roer?
Tot een graad of 25 a 30 zou het goed moeten gaan.

Die diepe kiel levert, als we uitgaan van 30 cm diep bevestigd aan het vlak, heel veel meer lift.
De 125cm kiel had dan een cm of 80 lengte van de 'span', (30 eraf voor het vlak en 15 voor de bulb), de 190cm kiel komt dan op een lengte van 145 cm.
Nu wordt de lift drastisch veel meer met een grotere 'span'; dat gaat niet lineair.
De diepe kiel zal 3 tot wel 4 keer meer lift leveren, en dat gaat gepaard met evenveel keer meer wervels en downwash. Daar moet dat arme roer dan maar tegen kunnen.
Bovendien zal de leeway nu veel minder zijn, en gaat die downwash met wervels vrijwel recht op het roerblad af.
Met de 125kiel en veel drift ging dat er misschien wel aan loef langs

Daar ergens

Overigens is t beter dan met de korte kiel. Maar daaar moet ik dan weer bij vermelden dat het hele owa, inclusief roer onder de mosselen zat. Dus qua flow over t roer... mwah.

Dat is nu stukken beter. En t roer is 20cm langer ongeveer.

Voor nu is t plan:
- het roer helemaal naca14 naar naca12 maken, net als t origineel (of beter ). Zo'n lange kiel is top: het roer kan er precies onder uit, dus makkelijk in de winter wat extra shapen. Dikker of langer kan altijd nog een volgend jaar.

- nieuwe zeilen die wat beter in model blijven en af kunnen vlakken en een werkfok voor wat meer wind.


- de zeiltrim wat makkelijker maken met wat vertraging op onderlijk en cunningham

- van de winter lekker alle theorie nog eens besnuffelen en dan in t voorjaar snel de boot te water en pielen.

Komt allemaal vast goed. Als ik zie wat de winst onder de 16kn al is, dan komt t daarboven ook wel goed, zeker met alle morele support hier. Dank

Shutter Speed schreef :
Bij die helling hoort hij niet uit het roer te lopen.
Ook niet met te bolle zeilen. De helling is alles-bepalend.

Ik weet van de vorige eigenaar van je schip dat hij veel sneller dan ik uit zijn roer liep met zijn korte keel en roer.

Ik heb een keel van 1,60 en een normaal roer, maar wel een korte mast met een grootzeil met fathead om het zeiloppervlak te compenseren.
Naar mijn gevoel loopt mijn boot niet sneller uit zijn roer, dan andere schepen waar ik mee heb gevaren. Wel is veel helling een voorbode van minder grip van het roer. Vanaf 16 knopen wind, mn bij vlagerig weer, vaar ik met vol tuig altijd met de grootschoot in mijn hand. (Ik ben overigens van mening dat met een fathead dat effectiever is dan dumpen van de overloop).

Afgelopen vakantie ben ik voor het eerst in 10 jaar dramatisch uit het roer gelopen bij een bui met (te)veel wind op zee bij de Trappegeer, maar dat was met een bakstag wind, korte hoge golfslag van schuin achter. Omdat ik ook nog een bulletalie had van de voorgaande koers, was simpel overslag gaan ook niet meteen mogelijk....

De eigenaarshandleiding geeft de onderstaande adviezen tav tuig en windkracht. Naar mijn ervaring klopt dit best aardig.

Er is een periode geweest dat kleine roeren hip waren. Dat gaf je in de rating een voordeel. Dat zie je dan ook vaak terug bij productiemodellen in de mode. Denk aan de rechte stevens en spiegels. Was in de zero's een écht rating dingetje wat snel beeldbepalend werd. Ineens was alles recht.

Baasklusje schreef :
Dit is wat te pessimistisch als je het mij vraagt.
De diepere kiel geeft, aannemend dat het oppervlak gelijk is aan dat van de ondiepe (?), inderdaad meer lift bij dezelfde drifthoek. Maar de vereiste lift wordt bepaald door de dwarskracht op het tuig (en bovenwaterschip), en is dus gelijk voor diepe en ondiepe kiel. Het gevolg is dat de diepe kiel tot minder drift bij gelijke lift leidt.
De downwash is daarbij voor de diepe kiel een stuk minder. Minder downwash is minder geïnduceerde weerstand, en ook daarom wil je die diepe kiel.
Wel komen de afgaande wervels en het zog van de kiel inderdaad dichter bij het roer met die kleinere drift. Voor deze kiel verwacht je een duidelijke tipwervel, maar die zal wel onder het roer door gaan.