Onderwerp: Meten laad en verbruikstroom.

WADnWIND schreef : Voor spanning inderdaad wel, voor stroom heb je een extra shunt nodig maar dat kan uiteraard ook, maar de ampèreuur teller raakt toch wel erg de tel kwijt als je gaat omschakelen. En dat is nu net zo handig om te weten: hoeveel Ah's heb ik verbruikt.

Simpelste oplossing?
Gewoon twee van deze kopen:
goedhttp://www.georgekniest.nl/Catalogus/Stroom+aan+boord/Acculaders+%c2%a7+omvormers/Accu+accessoires/Nasa+Battery+monitor+BM-1/product.aspx
Misschien ook iets voor de verzamel inkoop binnenkort?
Ad

snelem heeft op de vorige pagina al aangegeven dat deze ook weer in de inkoop-actie komt

koko schreef :
De frontplaat? Of de schakeling?

De frontplaat is een kwestie van je grafische kunsten tentoon spreiden Ik heb helaas geen fototje van wat ik in mijn boot heb, maar wel een PDF'je van het ontwerp: ontwerp_paneel.pdf

Voor wat betreft de schakeling, ook die heb ik ooit uitgetekend en aan boord liggen. Maar even in het kort:

De '-' pool van elke accu haal je los en tussen die kabel en de accu monteer je een shunt. Dat is niets meer dan een forse weerstand. Bijvoorbeeld een 50mV/50A (0,001 ohm) shunt. Kun je bij Conrad kopen: zie hier - prijs: EUR 18.

Je kunt ook meerdere accu's samen nemen als je die gezamelijk als een groep wilt meten. En als je meer accu's of groepen wilt meten zet je dus meerdere shunts in.

Wat er op die shunts (weerstanden) gebeurt is simpel: hoe groter de stroom die over die weerstand loopt, des te groter de spanningsval en dus het potentiaalverschil over de shunt. Doordat je een 1:1 shunt pakt kun je dat eenvoudig meten en weergeven. Een spanningsval van 50mV betekent -50A verbruik, 100mV -100A, etc.

Vanaf elke shunt (accuzijde) trek je een meetdraad naar je bedieningspaneel met multimeters. Aangezien je hier over potentiaalverschillen van milivolts praat zijn er geen verdere dikteeisen aan deze draad. Maar het is aanbevelingswaardig om al die meetdraden samen, inclusief een massa aan de andere kant van de shunt(s), samen in een afgeschermde kabel te trekken (massa aan -). Daarmee voorkom je afwijkingen in je meting mocht je door een (fors) magnetisch veld varen (hoogspanning, etc). Maar niet afgeschermd werkt ook hoor.

Dan komen er dus richting je meetpaneel de volgende draden:

-0V (de - van al je accu's gezamelijk, na zekeringen, schakelaars en shunts).

Per accugroep: 1 meetdraad (De - tussen de accu en de shunt)

Daarnaast heb je nog een continue +12V nodig, klein afgezekerd. Dus niet via hoofdschakelaars e.d, zodat je je meters altijd kan voeden. Ook te gebruiken voor autoradio's e.d.

Wil je ook per accugroep apart de spanning meten dan heb je voor elke groep ook nog een (zeer klein) afgezekerde + nodig.

Dan op je paneel twee metertjes, eventueel aangevuld met een schakelaar voor het backlight en een of twee keuzeschakelaars voor de accugroepen. Bij twee accugroepen volstaan een wisselschakelaar, bij meer groepen moet je naar een rotary toe.

Die metertjes moet je even voorbereiden door wat jumpertjes te solderen om de meetparameters in te stellen. In het schema staan de jumpers die je moet solderen en de pennen die je moet verbinden om de goede aanduiding (V, A, decimale punt e.d.) te krijgen.

Daarna aansluiten zoals in bijgevoegd schema. Zoals je ziet meet je hiermee het potentiaalverschil over de shunt direct. Immers, 0,001 ohm levert per ampere stroom precies 1mv spanningsval. Deze multimeters meten milivolts, dus dat is prima.

Voor de +12V moeten we de spanning omlaag brengen met een factor 1000, zodat we ook weer milivolts meten. Dat doen we met twee weerstandjes, een van 990k en een van 10k. Zie schema.

Verder moeten de metertjes nog gevoed worden met +5V. Aangezien de stroom die die dingen verbruiken minimaal is kun je volstaan met een eenvoudige halfgeleider, bijvoorbeeld een STM 78S05 (80 cent).

Schema: schema-meters.pdf

Totale "shopping list" voor twee meters (A+V) is dan:

2 x 101757-89 DPM962 multimeter (groene backlight)
1 x 179345-89 78S05 5v spanningsregulator 2A
1 x 415570-89 Weerstand 900k 0,1%
1 x 415561-89 Weerstand 90k 0,1%
1 x 415553-89 Weerstand 9k 0,1%
1 x 415596-89 Weerstand 1k 0,1%
2 x 104558-89 Shunt 50A/50mv
1 x 701200-89 Schakelaar aan/uit voor backlight (met 0/1 opdruk)
2 x 700935-89 Wisselschakelaar zonder opdruk tbv keuze groep

Ze hebben tegenwoordig ook andere uitvoeringen van de metertjes. Zonder verlichting, backlight maar ook verlichte letters in diverse kleuren.

Het is op zich ook mogelijk om een meter te gebruiken voor zowel stroom als spanningsmeting, met nog een enkele wisselschakelaar ertussen. Common op pen 1, ene uitgang naar de common van de keuzeschakelaar amperemeting, en de andere uitgang tussen de 10k en 990k weerstanden in. Let er wel op dat die 10k /niet/ aangeschakeld is bij amperemeting.

Groeten,

Roel.

Wow Roel,

das voor mij "electrisch" voor als je al op de grote school zit ,maar ik ga me er eens op storten. Lijkt me super om zo iets eens te bouwen.

Geweldig dat je de tijd hebt genomen om het zo uitgebreid en gedocumenteerd uit te leggen, inclusief shopping list. Super bedankt.

met permissie als toevoeging, de shuntweerstand heeft vier aansluitingen.
De grote bouten zijn voor het hoofd stroomcircuit.
De twee kleine gaan als meetdraadjes naar de voltmeter.

Een fraai schema Roelb maar waaromn niet in één keer meters met een voedingsspanning van 12 Vot en de juiste meetwaarde. Is die spanningsdeler overbodig.
Nogmaals, de link vanb WADnWIND.

roozeboos schreef :
Kijk, dat was een van die dingen die ik me net zat af te vragen. Het wordt zo wel iets duidelijker. Potentiaalverschil is het verschil tussen wat er in gaat en er uit gaat? En de shunt verkleind dat met een factor duizend, waardoor 1 amp weergegeven word als 0,001amp of in "electrisch" 1 milliamp?

ja, en de weerstand is zo laagohmig zodat er heel weinig spanning over valt. Dus je belasting krijgt zo goed als de volle spanning.
De voltmeter kan dat nog wel goed meten.
En daarmee is ook het opgenomen vermogen door de shunt nog te beheersen
(opgenomen vermogen is spanning x stroom. Spanning = erg laag)

koko schreef : Nee.
Een potentiaal is een statische eenheid. het heeft de 'potentie' om iets te doen, maar doet dat nog niet.
Een ander woord ervoor is spanningsverschil.

maakt niet uit joh, als tie t maar snapt!

Schema ziet er goed uit, zit alleen een klein foutje in:
De 10K weerstand is kortgesloten en zal dus niet functioneren als een spanningsdeler. Je meet altijd 0 volt.

Joeri

zeekraal schreef :
Eh, multimetertjes meten altijd in de mv range en ze komen nooit met 12V voeding! 9V snappen ze vaak wel, zelfs met batt-low indicator als de voeding onder een bepaald voltage komt.

Ik denk dat jij in de war bent met een kant-en-klare meter waar naast zo'n standaard multimetertje /ook/ al een draaiknop, voeding, meetweerstanden e.d. in de behuizing zitten. Dat hebben de kindjes in China dan al voor je in elkaar gezet.

In deze schakeling gebruik ik /alleen/ maar het basiselement: de multimeter zelf. Die kun je los kopen bij Conrad of eventueel ook uit een huis-tuin-en-keuken meterbehuizing slopen, maar dan moet je zelf even uitvogelen hoe je e.e.a. aansluit en hoe je de juiste eenheden e.d. op het display krijgt (zonder het ding op te blazen . Het is wel goedkoper waarschijnlijk, maar helaas heb je dan meestal geen backlight, en dat is toch wel fijn aan boord.

Roel.

koko schreef :
Veel simpeler dan dit kan ik het echt niet maken. Maar als je hier niet mee vertrouwd voelt dan is het wellicht ook niet verstandig om er aan te beginnen. Die multimetertjes blaas je zo op als je meer dan 200mv op de meetingangen zet en het is allemaal ook qua solderen gewoon nauwkeurig werk (en vereist dus een goede elektronica soldeerbout!). En nog wat basismateriaal zoals wat standaard connectoren, stukjes draad, etc.

Maar wellicht dat je wel iemand kent die het rechterdeel zo voor je in elkaar zet. Met alle spullen erbij is het (thuis aan het buro) een klusje van een hooguit een half uurtje om de metertjes in te bouwen op een paneeltje, aan te sluiten en uiteindelijk alles op een connector af te monteren. Het werk aan boord zit hem dan nog in de shunts plaatsen en bekabeling trekken (het linkerdeel van het schema).

Roel.

joeri_01 schreef :
Check, je hebt gelijk. Rechterkant hoort natuurlijk niet aan -0v.

Ik had e.e.a. even uit het schema van mijn boot getrokken en daarna wat groter geschaald. Achteraf de lijntjes eromheen die niet mee waren geschaald weer doorgetrokken, en deze dus iets te ver.

Roel.

roelb schreef : Tegen deze terminologie maak ik ook bezwaar.
Een multimeter is een meetapparaat met verschillende bereiken, vandaar 'multi'. De meter zelf heet gewoon... uh.. meter.

ja dank je.

Free Bird schreef :
.. Je hebt een punt. Laten we het "inbouw-metertje" oid noemen, maar het is duidelijk wat er bedoeld werd hier. Overigens noemt de fabrikant van die DPM962 meter het een "DPM962 Digitales Multimeter Einbauinstrument". Ondanks dat het dus niet een "multimeter" is zoals jij hem definieert. Ach, semantiek .

Nog wel een belangrijk puntje: ik heb de meters in het schema getekend buiten hoofdschakelaars e.d. om. Let daar op als je het bouwt. Ze verbruiken niet veel (ca 3mA/stuk), maar dat is voor twee metertjes toch ruim 4,3Ah/maand. Als je je boot in de winter niet aan een lader hebt dan gaan er in die wintermaanden dus best wel wat Ah'tjes uit, alleen door de metertjes.

Roel.

Hartelijk dank voor de vele reacties en de duidelijke uitleg.

Ik heb alle nodige informatie en kan voor de rest deze winter mij weer eens helemaal uitleven.
Nog eerst een ander probleempje oplossen.

Ik ga eerst eens 1 versie maken voor 1 accu,
en dan kijk ik wel of het bevalt en maak dan eventueel een 2de voor de 2de accu.
Ik heb de accu thuis tijdens de winter, en met een oude dimlichtlamp van de wagen kan ik een en ander testen.

roelb schreef :
www.conrad.nl/ce/nl/product/13...areaSearchDetail=005

Vedorie, ik heb toch nog een vraagje:
Mijn alternator kan 70A leveren, en de startstroom van de motor, heb ik nooit gemeten maar kan toch ook hoog oplopen.

Loop ik dan geen risico met een shunt die maar voor 50A is voorzien?
of zijn die waardes voor langdurige stroommetingen voorzien.

Ik denk dat het niet veel uit maakt,
omdat de startstroom toch maar kort loopt,
en de alternator ook maar kort die 70A zal leveren?

Maar toch voor alle zekerheid, vraag ik het maar even, kan dit met die 50A shunt of moet ik die van 100A nemen?

Tony,

je hebt mijn informatie niet goed gelezen
de startmotor NIET via een shunt
ook lees ik allerlij info over LOSSE shunts
koop 2 Ampere metters (á ca. € 30,00 p/st) met ingebouwde bij een dumpwinkel zoals ik aangaf
ik heb 2x 180 Ah semitractie accu en geen extra startaccu
mijn 2 voltmeters (0-15V á ca.€ 15,00 p/st) worden door een klein relais aangestuurd
bij hoofdschakelaar UIT gebruiken ze dus GEEN stroom

ik ben geen betweter, maar heb zo bataalbaar m'n zaakjes zeer goed werkend
verder laat ik het hierbij

Tony2920 schreef :
Doorgaans kan een shunt tot 6x nominale stroom hebben als piek. Een shunt voor startmotor is niet noodzakelijk.

Hanno schreef :
Hanno,

je gaat aan 1 probleem voorbij:
Jij hebt de dikke kabels helemaal tot in het schakelpaneel. Buiten het feit dat jij zware kabels onnodig lang maakt zijn ze ook behoorlijk prijzig.
Doordat je de dikke kabels onnodig lang maakt, is een potentieel hoger risico dat deze zware kabels beschadigen door schavielen, hitte onderweg of zelfs beschadigen omdat een klein ander draadje verbrand.
Principieel dus af te raden. Je moiet dan weer extra zware zekering bij je accu's plaatsten als leiding beveiliging (moest toch egenlik al).
Jouw meters zijn bedoeld om in een stroomkast te plaatsten nabij de accu's.

Als jouw schakel paneel toevallig op of naast de accu's zit is het geen bezwaar.

ja ik heb dikke kabels, v.a. de accu's tot aan de keuzeschakelaar en hierop zit ook de Victron Phoenix lader aangesloten
na de schakelaar wel dunner naar schakelpaneel
de startmotor zit wel met een dikke op de keuzeschakelaar
alles is zo gemonteerd, dat het niet zal gaan schavielen e.d. en met de nodige zekeringen beschermd
de meters komen (gratis) uit een prof. schakelpaneel
alles zit er inmiddels al min. 15 jaar in
als het niet goed was aangelegd, had ik allang problemen gehad

let wel een ieder moet doen wat hij zelf wenst
het is maar een tip die ik geef