Onderwerp: Raymarine tillerpilot: roerstandgever?

Laatste dagen veel gesprek over autopilots hier op ZF. Bracht me weer te lezen in zinvolle bronnen buiten marketingblurb.
Het belang van een roerstand gever ("rudder reference unit") kwam me weer naar voren. ==> 1. Is er hier ervaring met het toevoegen van zo'n ding, dus vòòr en na?
Ik heb er een besteld op eBay. Winkelprijs is ("wahkosdah?") belachelijk voor een potmetertje: rond de €250..

Uitdaging voor mij wordt het ding te monteren ergens bovendeks bij m'n aangehangen roer en dan een robuuste èn waterdichte oplossing te realiseren. Ga het ding dus misschien wel modificeren daartoe.
==> 2. Heeft iemand ervaring met bovendekse montage bij aangehangen roer?

Je wil eigenlijk zo dicht mogelijk bij het draaipunt de potmeter installeren. Bij een aangehangen roer is dat echter buiten de boot. Alternatief lijkt me om de unit tegen het achtervlak te monteren onder de helmstok.

Mooiste zou zijn als de sensor ingebakken zit in je tiller en daar meet.

Ik las gister nav het zelfde artikel ook op het cruisersforum over die duitser met zijn tooling. Wat me nog steeds niet duidelijk is wat deze input toevoegt. Waarom zouden de resultaten omhoog gaan? In principe sturen wij ook op gevoel en kijken niet (constant) naar de stand van je roer...

Voor iedereen die het te duur vind en zelf gaat knutselen, het is niet meer dan 1 potmeter (Vishay 5kOhm). Eventueel kan je er 2 potmeters aan toevoegen als finetuning. Heb deze zelf opgebouwd als testje, werkt prima. Alleen zit ik met hetzelde issue als Joost... Hoe aan te sluiten op een aangehangen roer?!

northernlight.vermontficks.org/rudder_sensor.html

bwernsen schreef :
Lief dat jij jouw automaat "gevoel" toe deelt..

RM meet dan wss weerstand. Simrad gebruikt een frequentie. Even uitzoeken dus. In mijn drive zit dit gewoon geintegreerd. Ik heb alleen "met" gevaren; nut is een eindstandindicatie voordat je drive overstuurd wordt tegen haar mechanische grens. Dynamisch weet een goede stuurcomputer naar welke stand het roer terug moet na een verstoring - dat KAN betere resultaten geven, afhankelijk van of je stuurcomputer slim genoeg is. Maar je vroeg om een vergelijking dus negeer dat laatste maar

Tricolor schreef :
Ik geloof niet dat dat er staat...

bwernsen schreef :
Het woordje "ook" gesuggereerd dat wel degelijk...

Ik heb geen ervaringen met een autopilot die het zonder een roerstandindicator doet. Kan me zonder ook niet zo veel voorstellen bij een goede werking. Die autopilot kan zonder immers alleen maar op diens gevoel een bepaalde hoeveelheid roer geven (simpel gezegd). Waar je mijns inziens dan ook vanuit kunt gaan is dat de autopilot mét, net iets (energie)efficiënter zal sturen dan zonder roerstandindicator. En dat lijkt me gezien de efficiënte energiehuishouding bij jou aan boord mooi meegenomen.

Sunday schreef :
Ook voor mij een interessante vraag.
Want ik heb ook aan aangehangen roer en ik volgde ook de discussie over nut en noodzaak van een roerstandgever.

Te traag reageren is (nog steeds) het grootste euvel bij stuurautomaten en als daar met een roerstandgever duidelijk verbetering in te brengen is, dan wil ik plaatsing daarvan best overwegen.
Ik heb zelf een S1 van Raymarine (de voorloper van de SPX-5) en ook daar beweert Raymarine "geen roerstandgever nodig". Vooralsnog voldoet de automaat goed. Maar eigenlijk is ie nog nauwelijks serieus op de proef gesteld.

Dank voor de reacties tot zover.
Er is weinig te vinden op het web hierover.
Er is ergens een vraag van een J boat met aangehangen roer bij raymarine forum waar de specialist aanheeft dat de performance verbeterd.

Sunday schreef :
Ik heb even zitten kijken naar wat Raymarine adviseert, qua montage:
i2.wp.com/www.raymarine-naviga...monteren-op-roer.jpg

Bij een aangehangen roer komt het vrijwel automatisch uit op montage bovendeks, ergens in de buurt van de kuiprand en de spiegel. Dat lijkt me nogal kwetsbaar en dus niks.

Het stomme is dat er op mijn Southerly 28 ooit wielbesturing zat, waarvan de koppeling met het roer bestond uit een stang die vanaf het roer door de spiegel heen stak op pakweg 50 cm van de waterspiegel. Onderdeks, binnen de spiegel, was die stang gekoppeld aan een hydraulische cilinder.
Nu ik alweer jaren met een helmstok vaar, had ik mezelf juist voorgenomen om, met het oog op meer zeilen op zee, het sleufje waar die stang doorheen stak, dicht te maken.

Maar nu komt dit idee ineens aanwaaien..

Sunday schreef : Daar hebben we het een aantal maanden geleden ook al over gehad.
Voor mij (mijn ervaring) is mijn koers stabiler (preformance) geworden en "zoekt" het roer niet meer.
Per saldo wordt de tiller dus minder geactiveerd dus ook minder stroom verbruik

Sunday schreef :
In eerste instantie had ik hem achter de helmstok gemonteerd in een (tijdelijk) tupperware doosje en als water afsluiter ashoezen uitde modelauto branch.
gaf toch wat complicaties zoals stoten etc.
nog geprobeert in een vertikale positie onder de helmstok wat opzich een bevredigend iets gaf.
Ik heb via het www een twede gekocht om een onderdek construktie te creeeren dmv een Bowdenkabel.
Maar zover ben ik nog niet daar mee .
Ik heb ook nog wel andere ideeen daar in, alleen zijn die niet of minder toepasbaar bij een aangehangen roer.

Oh Thomss, die draad heb ik destijds helemaal gemist, terwijl ik meestal wel meelees als het over autopilots gaat. Dank voor je info.
Dit is de oude draad: www.zeilersforum.nl/index.php/...-roerstand-indicator

Denk dat inspiratie op doen hoe de feedback onderdeks te monteren, het beste gekeken kan worden naar hoe ze bij sloepen de stuurcilinder monteren, daar zijn de nodige ideeën op te doen.

henkvd schreef :
Zo zou het kunnen.

zeekraal schreef :
Inderdaad. Er blijft wel een gaatje in de spiegel nodig, maar als dat hoog genoeg kan zitten is dat misschien geen bezwaar.
Wel vraag ik me af of je niet beter met een rondlopende snaar kan werken in plaats van met een veer. Als je op de hand stuurt moet je steeds tegen die veerspanning in trekken. Als je het roer loslaat weet je welke kant de boot op draait, in ieder geval.
Maar elk voordeel heeft z'n nadeel: met een rondlopende snaar heb je twee gaatjes nodig, tenzij je het ingewikkeld gaat maken met meer schijven en geleiding van de snaar.

Wat ik trouwens ook nog wel een probleem vind is de maxima roeruitslag die Raymarine opgeeft; ongeveer 30 graden naar weerszijden.
Mijn roer kan veel verder draaien en eigenlijk wil dit ook wel zo houden. Draai je zo'n roerstandaanwijzer kapot met een uitslag groter dan 30 graden, of geeft het ding daarboven geen signaal meer af?
Al het eerste het geval is, dan zou ik sowieso de zaak ontkoppelbaar willen hebben. Ik weet trouwens bijna zeker dat ik dat ontkoppelen een keer vergeet en vervolgens de roerstandaanwijzer aan gort draai..

zeekraal schreef :
Die terugtrekveer is waarschijnlijk niet eens nodig want in ieder geval de roerstandgevers van Raymarine ( ik denk eigenlijk van elk merk) hebben een veer ingebouwd waardoor ze vanzelf teruggaan.
Dat bepaald natuurlijk wel de kant van het roer waar je hem moet zetten.
Bij mij draait de roerstandgever linksom terug , dus zoals op de tekening.

Ad

Yellow Boat schreef : Het is maar een heel zwak veertje dus dat verwacht ik eigenlijk niet maar diegene die zoiets maakt merkt het wel.

Stegman,
Die 30° leidt niet tot schade. De slag van een potmeter is minstens 270°. Wat doet je roer? Is dat maximaal 80 naar beide kanten? Potmeter blijft daar ruim binnen.
Schade krijg je als je roer 90° uit kan slaan en de arm van de gever en die aan het roer, zijn niet exact even lang.
Toch koppel ik de roerstandgever altijd los, slijt'ie ook niet. De drive ook altijd los, die beperkt n.l. wel mijn roeruitslag.

Signaal afgeven is niet de juiste omschrijving. Een potmeter is een aftakbare weerstand en op elke stand meet het systeem een waarde. Kijk maar op je display dat volledig zwart is als de roerstandgever helemaal tot het eind is gedraaid.

Als de bout door een haakje vervangt en een lusje op het eind van de draad, heb je een simpel los te maken verbinding.

En verder kun je zo iets ook nog met stangen uitvoeren.
Kortom; 1 idee, 10 manieren om het praktisch uit te voeren.

Yellow Boat schreef :
Dit begrijp ik niet helemaal. De roerstandgever gaat automatisch terug. Maar waar naartoe? De middenstand, neem ik aan?
Hoe bereik je zonder trekveer dan dat de roerstandgever meebeweegt naar de kant waar ie niet aan de helmstand verbonden is?
Het wordt wat cryptisch, maar ik hoop dat ik duidelijk ben..

Uit de montagehandleiding: 60graden:

zeekraal schreef :
Bedankt voor de info over het overschrijden van die 30 graden uitslag.
Mijn roer haalt die 80 graden waar je over spreekt niet, denk ik. Veel meer dan 70 graden wordt het niet.

Het idee kan inderdaad op allerlei manieren worden aangepast, afhankelijk van wensen van de eigenaar en mogelijkheden van de boot.

lodewijk stegman schreef : Dat veertje, dat in de arm zit, is volgens mij alleen bedoeld om eventuele speling uit de verbinding tussen de beide armen te halen. Afhankelijk hoe je de aanwijzer monteert zal het veertje dus de draad strak trekken of juist continu naar één kant duwen.
Nu zou ik daar geen last van hebben want bij mij zit dat veertje er al 12 jaar niet meer in.

Daar is Raymarine dan erg zuinig in, een normale roeruitslag van boord tot boord is 90 graden.

Ander iets om over na te denken, maak de uitslag van de feedback gelijk aan je drive, zodat je optimaal gebruik kan maken van je drive en je feedback niet ervoor gaat zorgen dat deze in z'n uitslag wordt gelimiteerd omdat deze als ze niet lineair en gelijk aan elkaar zijn de boel alleen maar beperkt.

henkvd schreef : De stuursystemen van Jefa (en volgens mij ook anderen) zijn uitgelegd op 36gr. dus totaal 72gr. Best wel vreemd dat een roerstandaanwijzer dan een minder bereik heeft.

henkvd schreef :
mmm, dan heb ik kennelijk geen normale boot ( maar dat wist ik al )want bij mij is de roeruitslag in de whitlock stuurstand (plaatje) in combinatie met de overbrenging naar de quadrant begrenst tot ca. +/- 35 graden . Ik denk dat dat wel vaker iets dergelijks is bij niet balansroeren aan een volledige scheg.
Ad