Onderwerp: Geheel onderwaterschip vervangen

Beste allemaal,

Al een aantal jaar lees ik met plezier mee op dit forum, maar nu ik binnenkort een groot project aanga heb ik toch besloten om een account aan te maken om het een en ander aan tips en adviezen te kunnen vragen. Eerst even kort de achtergrond:

Ik ben met mijn vriendin in het bezit van een Blok zeeschouw genaamd “it houten hynder”. Het schip is 16 jaar van mijn vader geweest, daarna verkocht en 5 jaar geleden aangekocht door mij en mijn vriendin. Ik ben er praktisch op opgegroeid, ken elk piepje, kraakje en klotsje en heb er eindeloos veel mooie jeugdherinneringen van, die ik nu samen deel met mijn lieve vriendin.

Het schip is uitzonderlijk goed ingericht en heeft uitstekende zeileigenschappen. De basis is goed, en dat is het belangrijkste, dus het is het meer dan waard om er flink in te investeren. Nu hebben mijn vriendin en ik al een tijd lang geleden besloten om er in elk geval vanuit te gaan haar de rest van ons leven te blijven varen, dus dat creëert ook de ruimte om grote aanpassingen te doen, zodat we haar helemaal naar eigen wens verder vorm kunnen geven.

Hier ga ik lang voor uittrekken, zeker 2 jaar, zodat we ons de rest van ons leven over “de basis” geen zorgen meer hoeven te maken. En het belangrijkste pijnpunt bovenaan het lijstje is voor mij het onderwaterschip.

De romp, en daarmee het grootste deel van het onderwaterschip, bestaat uit 3mm dik (of eigenlijk dun) plaatstaal. Er zitten her en der wat slechte plekken in. Allereerst het beruchte “onder het toilet”-gedeelte, ten tweede het motorruim (die helaas tegen mijn explicite wens in alsnog is gedubbeld door een werf) en de kiel die bij deze boot vol is gestort met beton. De kiel hoeft overigens niet slecht te zijn, hij ziet er op het oog goed uit en we zijn er vaak genoeg al bonkend op drooggevallen, maar het probleem is: je kan het gewoon niet weten, want je kunt er niet bij.

Alles opgesomd wil ik het dus in één keer goed doen, en het gehele onderwaterschip (inclusief het en der wat spanten) vervangen voor 5mm plaatstaal. Ik werk bij een metaalbedrijf, dus eigenlijk heb ik alle benodigdheden tot mijn beschikking, anders had ik zo’n groot project ook niet aangedurft.

Nu heb ik om te beginnen een aantal vragen die ik op wil gooien, om zo wat verschillende perspectieven mee te krijgen.

- Als ik dan toch bezig ga, is RVS een optie? RVS lassen op staal wil ik niet aan beginnen vanwege galvanische corrosie, maar is dit wellicht te doen door de twee staalsoorten boven de waterlijn geïsoleerd met elkaar te verbinden? Of niet aan beginnen?

- In het geval van géén RVS: welke staalsoort zouden jullie aanraden? Wellicht relevant om te vermelden: ik schilder zowel het onder- als het bovenwaterschip enkel met 1-componenten verf. Het onderwaterschip verf ik met primocon als beschermlaag en seaquantum tegen aangroei.

- Hoe zouden jullie het schip ondersteunen wanneer je het onderwaterschip gaat vervangen? Ik zat te denken aan deel voor deel vervangen, en dus deel voor deel stutten. Onze lasersnijder snijdt maximaal 3 meter, en aangezien onze boot (boven de waterlijn dan wel) 9 meter lang is, moet het dus sowieso in 3 keer.

- Wat zijn verder nog belangrijke aandachtspunten die jullie mee zouden willen geven?

Overigens ben ik niet van plan om de kiel weer vol te storten met beton zoals ze dat vroeger deden, maar ik wil hem open houden zodat je er altijd bij kunt voor inspectie en voor het gewicht (en nut) vullen met ~20 LiFePO accu’s zodat we wat meer mogelijkheden hebben voor apparatuur aan boort. Als ik dan toch bezig ben, komt er ook een loefbijter aan.

Goed, heel verhaal wat ongetwijfeld nog een heel lang staartje gaat krijgen, maar ik moet natuurlijk ergens beginnen en waar beter dan bij dit forum waar al zoveel kennis en ervaring rondhangt?

Alvast hartelijk dank voor het meedenken en ik ga hier uiteindelijk het een en ander bijhouden zodat anderen na mij er weer van kunnen leren.

Hartelijke groet,

De trotse eigenaren van it houten hynder

Er is een Lemmeraak gebouwd met hijsogen (nr 15)
Is dat een optie dat je het schip hangt of vervormt het dan als je de bodem eronderuit snijdt?
Je hebt dan ook geen gedoe met steunen.

Rvs nemen heeft niet zoveel zin, je haalt meer problen in huis dan je lief is. Ik zou gestraald en gemeniede plaat nemen. Daar heb je ook bij hetlassen lol van.
Kun je het schip op de kop leggen? Dan goed ondersteunen voor het snijden en lassen.
Van coaten weet ik te weinig, mijn voorkeur zou wel naar epoxyverf gaan.

Waterblok schreef :
Dat is absoluut een ideale optie, misschien moet ik daar gewoon voor gaan als ik straks toch alles overhoop haal. De tukkervlet van mijn vader heeft dit ook en het is inderdaad ideaal. Heb je inderdaad het gedoe met steunen niet en tevens ook geen weggevreven anti-fouling als ze ‘m bij de werf weer eens ter water laten zonder hijs-sokken.

Ga ik in gedachten houden, dankjewel!

ithoutenhynder schreef :
In jouw plaats zou ik geen rvs gebruiken. Los van de kosten, problemen met galvanische corrosie en TIG-lassen (als je mooie lassen wilt en alleen binnen goed te doen), is rvs ook gevoelig voor spleetcorrosie op plekken die nat blijven. Probeer maar eens boten te vinden waarvan het onderwaterschip uit rvs bestaat: die bestaan niet of nauwelijks.

Je moet het behoud van je onderwaterschip zoeken in de afwerking. Dus geen een-component verf toepassen maar meerdere lagen van een goede epoxyprimer en daar de AF overheen. Dat is de beste garantie om het onderwaterschip tot in lengte van jaren goed te houden.
Ik heb in het verleden regelmatig met Primocon gewerkt, maar van de kwaliteit ben ik niet erg onder de indruk.

Lijkt mij een werkbare methode. Ik zou misschien in nog kleinere delen dan 3 m. werken. Afhankelijk van welk hef-apparatuur je ter beschikking hebt, kan het gewicht van de platen en daarmee de hanteerbaarheid ook een rol spelen.

Shebee schreef :
Ja, was ik al bang voor. Eigenlijk weet ik het antwoord ook wel, maar ergens hoop ik op een bewezen techniek die het praktisch mogelijk maakt. De meeste ellende is toch van binnen naar buiten en dan zou RVS wel heel fijn zijn. Maar ben ook bang dat het niet realistisch is.

Qua 1 a 2-componenten: het is verschil in smaak, denk ik. Op dit type boot “hoort” 1-componenten, vind ik. Ik vind ook dat je bij deze boot bij wijze van met je klompen op het dek moet kunnen lopen, en gezien de lompigheid van mijzelf alsook het zeilen met dit type boot is het bijwerken van 1-componenten ook wat makkelijker gedaan vind ik.

Maar nogmaals: puur smaakverschil, denk ik. Als je beide materialen kundig aanbrengt en onderhoud zal het een niet onder doen voor het ander. Ik vind 2 componenten “te strak” naar mijn smaak. Ik houd juist van een dutsje en een deukje.

Mooi als je zo verwant bent aan een schip, en weer terug in de familie met grootse plannen. Deze website en stichting zal je vast bekend zijn: www.ssrp.nl/netwerk/werven/jac...blaricumbovenkarspel , Staat er een aanpassing te doen aan een eventueel aanwezige dooskiel, behalve de dubbeling verwijderen? Succes, kan een mooi project worden!

Wadloper schreef :
Ja ik heb meerdere mensen beide kanten van de medaille horen beargumenteren, maar ikzelf heb toch echt goede ervaringen met 1 componenten. Ik hoor ook eigenlijk nooit dat de huid van buiten naar binnen toe slecht wordt, maar eigenlijk altijd andersom.

In mijn geval is het 3 lagen primocon en 2 lagen seaquantum. Ik ben nog nooit blank staal tegengekomen, ook niet bij de “kiel” (wat voor alle duidelijkheid gewoon een platte bak is).

Dusja, zou het voor aan de buitenkant veel uitmaken?

ithoutenhynder schreef :
Primocon is natuurlijk ook geen traditioneel product. Als je echt wil doen wat vroeger op ijzeren en stalen schepen gewoon was, dan moet de hele boel in de koolteer. Maar dat is arbo-technisch allang niet meer toegestaan. Primocon is als een soort vervanger voor koolteer op markt gekomen. Het kan ook probleemloos over restjes koolteer heen. Maar jij begint met een grotendeels kaal en schoon onderwaterschip.

Ik snap wel dat er het één en ander aan emotie zit bij het denken over hoe de boot moet worden beschermd tegen verval, maar wees even wat nuchterder en doe jezelf een langetermijn plezier: gebruik een epoxyprimer. Véél duurzamer dan Primocon.

Waterrimpels schreef :
Dat zeg je precies goed ja, het is inderdaad heel bijzonder haar weer in de familie te hebben. En dat willen we zorgeloos kunnen blijven doen tot onze oude dag, al moeten er uiteindelijk lieren voor op komen (ik weet het, vloeken in de kerk eigenlijk, maar goed ).

ssrp kennen we inderdaad, ze staat er ook ingeschreven. Ik ga daar nog eens even goed inlezen, te beginnen met jouw link. Bedankt voor het delen.

En ja, als ik dan toch bezig ga, dan gaat de dooskiel er inderdaad helemaal uit en komt er een terug met loefbijter en accupakket voor het gewicht. In elk geval 1 zonder beton, zodat je er altijd bij kunt.

ithoutenhynder schreef :
Als je verwerkingvoorschriften van Primocon leest moet je eigenlijk zes lagen erop zetten. Eén verdunde en vijf onverdunde lagen.

specialtycoatings.brand.akzono..._dut_A4_20241025.pdf

Wadloper schreef :
Emotie =/= logica inderdaad. Als ik dan toch overnieuw begin is het inderdaad wel beter… Nu is het teveel gedoe omdat de 1-componenten primer nog niet oud genoeg is. Kan pas na 5 jaar heb ik wel eens begrepen?

Mooi project en goed dat je zelf goed kunt lassen. Ik heb alleen ervaring met houten boten, dus adviseer ik je alleen over het behoud van de vorn als je delen van de huid weg haalt. Zorg in de eerste plaats dat de kiel over de volle lengte is ondersteund. Als je de spanten en het bovenwaterschip kunt sparen en ook het langsverband, zoals schuurlijst en het dek, en ook steeds delen van de huid vervangt, denk ik dat de boot zijn vorm behoudt. Bij twijfel kun je altijd nog een paar stukken stripstaal extra tijdelijk aanbrengen. Op de kop leggen zou ik niet doen, tenzij de boot oorspronkelijk ook op de kop is gebouwd. Succes!

Wadloper schreef :
Klopt, maar ik heb niet tot het blanke staal aan toe hoeven schuren toen we ‘m net kochten. Ze is door mijn vader altijd goed onderhouden, en dat was wel te zien aan de oudere lagen. Zoals gezegd ben ik na mijn eigen onderhoud nooit blank staal tegengekomen, ook niet bij de schuurplekken.

ithoutenhynder schreef :
Dat laatste weet ik niet, maar een 2-componenten primer hecht vanzelfsprekend het best op een volledig schone ondergrond dus echt kaal en zoveel mogelijk roestvrij gemaakt staal.
Op het bestaande onderwaterschip zou ik er niet aan beginnen. Zeker niet als je op het punt staat dat in z'n geheel te vervangen. Maar we spreken toch over je nieuwe onderwaterschip?

Wadloper schreef :
Ja klopt, was even een zijstraat van mij

Maar ik ga dan maar wel voor 2 componenten voor het onderwaterschip. Nog even een adresje voor zien te regelen.

Ik begrijp dat je dit om emotionele reden gaat doen.
Puur op verstand zou ik aan zo`n project nooit beginnen. Edoch dit terzijde.
Een kennis van mij heeft dit ook met zijn Marak motorboot gedaan.
Maar die deed het in delen: voor, midden en achter.
Op deze wijze bleef het verband (model) goed in het schip zitten.
Je kunt het werk spreiden, blijft het overzichtelijk en hoef je geen dure constructies te maken.
Miscshien wel iets meer werk. Succes met het project.

jerry schreef :
Bedankt voor je post! Nee, op de kop leggen is net te gek bij dit model, al kan ik me de voordelen wel inzien in sommige gevallen.

En de lijn wil ik inderdaad 100%(!) in takt houden. Onze schouw heeft een hele mooie lijn in vergelijking met andere modellen en qua zeil eigenschappen is ze ontzettend goed in balans. Je merkt die mate van soliditeit al met het opstappen.

Met name in Enkhuizen vanaf de brug in de oude haven, waar je mooi van hoog schuin op
Je boot kunt kijken, valt het mooi op. Niet veel type zeeschouwen hebben dat, zijn we heel erg trots op

ithoutenhynder schreef :
Laat je goed adviseren. Je gaat dat plaatwerk stapsgewijs vervangen. Zeker als je in de open lucht werkt, is het aan te raden om elk nieuw aangebracht stuk zo snel mogelijk van één of meer lagen primer te voorzien. Er mag geen of weinig tijd zijn om roest zich te laten vormen.
Misschien niet nodig als je met in de menie gezette plaat werkt, maar oriënteer je eerst goed met betrekking tot de meest optimale werkwijze.

Wat zit er onder de primocon?

ithoutenhynder schreef : Toen wij onze schouw in 2009 kochten, hebben we grote delen van het vlak vervangen, op onze website kun je daar een verslag van lezen. Daarvoor moest de hele betimmering eruit, die was aardig uitgeleefd, dat was dus niet zo erg. Bij ons bleven de spanten en de kiel intakt en sneden we deel voor deel het vlak en de zijkanten van het onderwaterschip eruit. Om er vervolgens direct vervangende delen in te plaatsen. Als ik de spanten ook vervangen had, zou ik vlak boven de plek waar het spant door gesneden wordt een tijdelijk spant aanbrengen. Hierdoor leg je de vorm vast.
Berghout heeft hier vast goede ideeën over.

Reed schreef :
Niet? Ik weet niet, we hebben het er goed over gehad en over nagedacht, maar júist op basis van logica willen we dit doen. Als we niet de wens hadden om deze boot te houden, dan was ik er inderdaad niet aan begonnen. Maar juist omdat we de wens hebben deze boot tot we niet meer kunnen houden, is het voor ins waard en rationeel deze investering te maken.

Goede tip, en zo wil ik het zeker gaan doen. Zoals gezegd minimaal in 3 keer in de lengte (inderdaad voor, midden en achter), en in de breedte 4x als je de dooskiel niet meetelt.

Wadloper schreef :
Bedankt voor de tips. Ik kan het plaatmateriaal snijden, stralen en opslaan op mijn werk, en waarschijnlijk kan ik binnen lassen (op de werf). Maar voordat dit allemaal zeker is moet ik even zeker weten bij welke werf ik 2 jaar lang terecht kan.

Ilex schreef :
Meer primocon. Daaronder nog wat oude teer-resten. Heeft mijn vader nog met bloed, zweet en tranen weggeschuurd. En toen had hij nog geen oscillerende schuurmachine. Moet je nagaan

Nu gelukkig wel eentje van festool. Onbetaalbaar zijn ze

Pylk schreef :
Oh, wat fijn om te kunnen lezen over iemand die ons al is voorgegaan! Ik ga jullie website eens goed doorlezen. Bedankt voor je post.

Ons interieur is nog goed, en fijn, maar moet er ook (grootendeels) uit hiervoor. Want ja, als je ergens een paneel weg moet halen moet er een afdeklijstje af, die weer achter een bankleuning zit, waar de vloer er weer voor uit moet… je weet hoe het gaat