Onderwerp: remmende eigenschappen bun

Ik heb ook een BB motor in een bun, zoek inmiddels een paar jaar naar de ideale oplossing. Het remt natuurlijk af en dat merk je het sterkst bij weinig wind. Dan haal ik hem eruit (is een 6pk 1-cylinder dus goed te tillen) en leg hem bij de mast. Met een op maat gemaakt houten plankje dicht ik de bun. Bij 4Bft of meer laat ik de motor erin zitten omdat er dan voldoende power is om de weerstand te overwinnen (en het scheelt in de handicap bij wedstrijden).

Motor achterop is een makkelijke oplossing maar een zware motor op het uiterste puntje van je boot is niet goed voor je balans. Je achterspiegel komt laag te liggen en het stromende water laat niet mooi los. Ook dat is weerstand. Moet je voorin veel gewicht leggen om dit op te lossen. Ook dat helpt niet bij weinig wind...

Voordeel van de motor in een bun is dat de schroef nooit uit het water komt. Daar ben ik een paar keer erg blij mee geweest op het Markermeer....
Het idee om de bun af te dichten als de motor er nog in zit vind ik interessant hoewel de winst dan niet heel erg groot zijn verwacht ik. De weerstand komt volgens mij vooral door de staart en de schroef. Een smalle staart helpt dan al veel.

Bij onze eerste boot, een Sneekermeer, zat de motor ook in de bun. Maar die kwam echt wel uit het water bij voldoende wind/golfslag.

Fly-Tour schreef :
Omdat daar uiteraard ook (koel)water bij zit wordt die uitlaat niet warmer dan max. 100 graden.
En daar kan elke goede rubber slang prima tegen , sommige zelfs wel tot 150 graden of nog veel meer.
Maar inderdaad geen plastic gebruiken.
Ad

MAAN schreef :
Hi Maan,

Zolang je vooruit gaat is 6 pk meer dan genoeg voor de FS. Sturen geen probleem, draaicirkel is superklein. Remmen doet ie niet echt goed (niet zo goed als mijn nu kapotte inboard). Ik heb hem zo afgesteld dat je hem met een beetje kracht kan draaien en zo kan helpen sturen als je achteruit de box uit gaat. Voordeel is dat ie tijdens het zeilen gewoon helemaal uit het water is.

Ik ga m nog iets lager zetten. Dan wil ik wel eens zien of het met wat golfjes en aan lagerwal nog allemaal paniekloos werkt. Dan beslis ik ook of dit een tijdelijke mooi weer oplossing is of dat ik de inboard er volledig uit sloop en zo doorga.

Van balansproblemen heb ik niet echt last, nieuwe 6 pk weegt ook minder dan 30 kilo dacht ik. Maar ik zeil ook voor mijn rust, niet competitief!

MAAN schreef :
Deze was ook voor mij geloof ik....excuus als dat niet zo is.

Ik heb dat Volvo Penta MB nogwat benzine saildrive onding uit 1984. Als ik wist waarom hij stuk was was het waarschijnlijk nu gefixt. Genoeg geld op stukgeslagen nu. Wel goed advies hier op het forum trouwens (zie Motor afdeling).

Yellow Boat schreef : Je moet die lippen rond de staart van de BBM natuurlijk niet 'watericht' uitvoeren. Een halve cm ruimte rondom zal qua weerstaand niet merkbaar zijn. Dan loopt dat koelwater keurig weg.
Overigens, die knoop snelheidsverschil die eerder werd genoemd lijkt me ook nogal overdreven. Boten met een bun voor een BBM zijn meestal niet veel langer dan een meter of 7. Met bijbhorende rompsnelheid van pakweg 6 knopen. Als het 10 procent scheelt lijkt me dat wel het maximum. Een halve knoop dus.
Niet mee eens. Dit zijn relatief keine boten, zoals ik al schreef. Het probleem van dit soort bootjes is altijd dat er gemiddeld teveel gewicht in het achterschip terechtkomt. Zeker tijdens het varen, als er altijd wel één of twee mensen in de kuip zitten. Een BBM zit dus bij voorkeur zover mogelijk naar voren. Het aan de spiegel hangen van een BBM zorgt er alleen maar voor dat de kont verder in het water zakt. Meestal heeft zo'n romp weinig overhang en zit al gauw de spiegel in het water. Dàt levert pas extra weerstand op..
Verder is een BBM aan de spiegel een hinderlijk uitsteeksel dat je bij manouevreren liever kwijt dan rijk bent.
Het enige voordeel van een BBM aan de spiegel is het gegeven dat de motor dan draaibaar is, wat kan worden gebruikt bij het manouevreren in de haven. Als de motor in de bun vóór het roer zit, kun je echter ook prima uit de voeten en werkt het eigenlijk net als een inbouwmotor.

--
stegman

Boot is langer dan 8 meter. Wat is dan relatief klein?. Wat de weerstand betreft, samen met de schroef zal het bijna net zoveel zijn als een emmer achter je boot meeslepen. Maar daar kan je dan ook nog mee sturen of remmen als het nodig.

Proost schreef : Ja, dat zag ik in tweede instantie ook. Veel verschil voor wat ik te zeggen had maakt het niet, denk ik.
Dat lijkt me erg overdreven.
Ik heb jaren gevaren met een Victoire 22 met de motor in een bun. De schroef zat altijd in het water, want de motor was niet opklapbaar, maar meer dan dan enkele tienden van van een mijl scheelde het niet.
Het frontale oppervlak van een emmer is veel groter en bovendien veel minder gestroomlijnd (houdt water vast).
Een onzinnige vergelijking wat mij betreft.

--
stegman

De grootste winst zit hem in een setje nette klepjes welke inderdaad 1 cm ofzo rond om de motor vrijlaten (moet ook wel want een motorsteun in de bun is nooit vrij van vervorming door achter of voorwaartse voortstuwing, zo ook de motor zelf).

De 0,5 - 1,5 knoop is van horen zeggen, hangt ook weer af van de windsnelheid etc....

Kortom klepjes gaat echt wel wat opleveren.

fer2nand schreef : Waar Proost natuurlijk wèl gelijk in heeft is dat de grootste weerstand wordt geleverd door het staartstuk en de schroef van de motor zelf. Zeg dat dit 1 - 0, 5 knoop snelheidverlies oplevert. Met die klepjes krijg je dan hoogstens een 0,25 mijl terug, vermoed ik.
Je moet je ernstig afvragen of je dat de moeite waard vindt. Zodra de boot in de buurt van de rompsnelheid komt (ergens rond 4 bft, hoop ik) maakt het niks meer uit.

Een cm ruimte rondom is inderdaad beter dan de 0,5 cm die ik noemde. Het staartstuk zal regelmatig in zekere mate trillen en waarschijnlijk ook een iets andere stand aannemen als de achteruit wordt ingeschakeld. Daar moet ruimte voor zijn.

Waar ook goed over moet worden nagedacht: hoe eenvoudig is het op dit moment om de motor in de bun te laten zakken of hem eruit te halen? Die deurtjes nemen ruimte in en je moet ook zeker weten dat de motor er nog steeds makkelijk in en uit kan met de geopende deurtjes aan weerskanten.

--
stegman

Een onzinnige vergelijk is het niet, als je tenminste in testen geloofd. Een stilstaande 3blads schroef van 15 inch geeft een weerstand van zo'n 350 N (schroeventest uit 1996) wat vergelijkbaar is met een emmer achter je boot mee slepen. Nu is de propeller van deze bbm wel veel kleiner, ik weet niet of deze meedraait, maar daar komt dan wel de weerstand van de open bun bij. Met elkaar toch heel wat N extra, die je liever aan een voorwaartse beweging toegevoegd wilt zien.

Fer2nand,

Die cm is wel erg krap, vooral in lenge richting van de boot.

Wanneer je een stuk, overlappend, autobinnenband tussen de 2 platen, zoals ik eerder beschreef, plaatst, dan sluit het keurig aan, de staart kan een stuk voor en achteruit bewegen zonder druk uit te oefenen op de bunwand.

Wat ik vergeten heb te vermelden is dat beide platen achter de motor een split moeten hebben zodat je het geheel om de staart schuiven kan.
De plaat heeft dan voldoende beweeglijkheid om eerst om de staart heen geschoven te worden, schuin erlangs gehouden tijdens het plaatsen van de motor.Hangt de motor, dan de plaat positioneren en vast zetten.

Een beetje water gaat tussen die binnenband delen door, wordt het meer dan geeft die binnenband mee en laat meer door, wordt het enorm veel dan zal het shokkoord z´n werk doen en de platen openen en weer terug trekken zodra het water verdwenen is.

In een ander topic heb een vraag gesteld of er ook klapschroeven voor bbms bestaan. Veel is daar niet over te vinden, maar op internet kon ik wel achterhalen dat ik niet de eerste in de wereld ben met dat idee.

Later wist iemand te melden dat dat helemaal niet nodig is, om dat de schroef van een bbm meedraait in de neutraalstand. Later bevestigde iemand anders dat. Ik heb het zelf nog niet gecontroleerd.

Een andere reactie was om de bun met twee klepjes rondom de staart af te sluiten. Dat ben ik ook van plan, zoals hierboven beschreven. Dat is veel kosteneffectiever dan je bbm te verplaatsen naar de spiegel

lodewijk stegman schreef : Nou.. aan de weerstand van schroef en staart is weinig aan te doen maar die klepjes (of andere afdichting) zijn m.i. belangrijker dan hier wordt omschreven. Zonder stroomt het water in de bun en tegen de achterwand ervan wat afremt. Door de afdichting wordt het water naar de spiegel geleid.

My 2 cents:

Op de T7 (middenkuiper 22-voeter) ook een bun.
Grootste nadeel: herrie in de kuip. Omkasten wilde niet, dan smoorde de motor.
Heb een bb-stoel achterop gehangen, (herrie weg uit de kuip, en je kan de motor opklappen) en een blok piepschuim van ongeveer 30 liter in de bun gestopt. Bovenop en onderop een plaatje multiplex voor de stevigheid, en onderop ook een vormstukje die het gat afsloot.
Geen turbulentie meer, maar wel extra drijfvermogen om de motor achterop (ruim) te compenseren.

thanks guys voor alle wujsheden,
ik ga aan de slag

Paradijske,

Dat het schuim voldoende volume heeft om die motor te compenseren geloof ik graag, maar hoeveel van dat schuim volume verplaatst daadwerkelijk water? Is dat niet een beetje minder?

Ook kun je zwemvestschuim rondom de staart in de bun proppen, dan heb je 2 x voordeel, opdrijvend vermogen en de motor meer naar het centrum van de boot.

Piepschuim in de bun geeft geen extra drijfvermogen. De onderkant van de bun dichtmaken heeft hetzelfde effect. Anders zou je voor extra drijfvermogen een blok piepschuim in je boot mee kunnen nemen. Alles wat zwaarder is dan lucht drukt de boot het water in. Een luchtdichte bun vullen met Helium of waterstof heeft wel effect. Dan komt de spiegel omhoog;)

er is nog een ander groot voordeel van een bun, dat hier nog niet belicht is. De bbm wordt minder snel gestolen. Mijn bun zit op slot en van de buitenkant kun je niet zien dat er een bbm op de boot zit. Laatst zijn er 7 bbms gestolen bij ons in de jachthaven. Voor mij een niet onbelangrijk voordeel.

Saeftinghe schreef :
Van de waterlijn in de bun, tot de bodem van de bun, maal de oppervlakte van de bun.

D.A.Houtman schreef :
Als je met het piepschuim het water uit de bun drukt dus wel....
Is hetzelfde verschil als tussen een blok water en een blok piepschuim in de boot meenemen.
Dat bok water is een stuk zwaarder.
Helium is ook een optie, maar daar ga je zo raar van praten....

It Paradyske schreef :
Als je deze redenering volgt is alleen de bun waterdicht afsluiten nog beter: een blok lucht weegt altijd nog minder als hetzelfde blok schuim (en als hetzelfde blok water)...

Bart

D.A.Houtman schreef : Dat is een feit.
Zelfs al weet men dat er een motor in de bun zit dan nog schrikt een bun af, omdat het doorknippen van sloten etc. in een bun vaak een stuk lastiger is dan op plekken met meer ruimte.

Ik heb altijd gevonden dat een BBM in een bun meer voor- dan nadelen heeft, maar ik ben dan ook geen wedstrijdzeiler..

--
stegman

Dat kan ik onderschrijven.
Toen ik laatst mijn bbm uit de bun wou halen om de schroef te verwisselen heb ik een kwartier staan tobben, omdat je hem er eigenlijk heel slecht uit kan bewegen. Nog niet over het monteren van het slot gesproken (je kan er ronduit slecht bij).

Daar wordt je als dief denk ik niet blij of enthousiast van.



Een bun heeft ook gewoon het grote voordeel dat je veel minder herrie hebt. Alleen moet het deksel wel dicht kunnen zonder dat de motor er mee kapt (zoals ik had), dwz. voldoende luchttoevoer via elders.

Smooth Operator schreef :
Als je deze redenering volgt is alleen de bun waterdicht afsluiten nog beter: een blok lucht weegt altijd nog minder als hetzelfde blok schuim (en als hetzelfde blok water)...

Bart[/quote]

Hangt er vanaf hoe zwaar die plaat is die de bun van onder afdicht. Is trouwens nog niet zo simpel met die staart erdoor , tenminste als je de buitenboordmotor er ook nog eens uit wilt halen ( lijkt me toch af en toe wel nodig).

Overigens , misschien moeten een paar lezertjes de wet van Archimedes maar weer eens ophalen
nl.wikipedia.org/wiki/Wet_van_Archimedes
En een paar simpele luchtballonen ( opgeblazen rubber handschoenen gaan nog beter en zin sterker)klem tussen de staart en de bun helpen (bijna) net zo goed als dat dure Helium . Verschil met lucht is echt niet merkbaar.
Ad

Fly-Tour schreef :
Mijn ervaring is toch anders: als je minder herrie wilt, dan kun je de bbm beter aan de spiegel hangen. De bun is echt een prima klankkast voor motorgeluid. Een aparte afvoer naar buiten voor uitlaatgassen (de meeste bbm hebben een uitlaat boven water in het staartstuk en eentje door de schroefnaaf) is ook geen overbodige luxe.

Bart