Onderwerp: Electrisch varen; interessant voor een zeilboot?

Freetime1970 schreef :
Waarom zou een E-aandrijving daarin verschillen van een C-aandrijving, bij gelijke doelen?

Voorbeeld: ik wil een bepaalde boot max 5 kn kunnen laten varen. Daar hoort dezelfde stuwdruk bij, ongeacht type aandrijving.

Precies. De motor “duwt” niet, die draait alleen de schroefas met een een bepaalde snelheid rond.
De schroef zorgt voor de uiteindelijke stuwkracht (en die vraagt daarvoor een bepaald vermogen van de schroefas bij een bepaalde rotstiesnelheid)

Deze discussie lijkt een beetje op de warmtepomp discussie… kan je ook je huis mee verwarmen, maar je “moet” dan eerst wel heel goed isoleren, en meer radiatoren (ivm lagere temperatuur verwarming).
Maarja, dat isoleren kan je ook met een cv ketel al doen, en bespaart een hoop gas…

Terug naar deze discussie: een goede bijpassende schroef is voor elke motor belangrijk, electromotor of dieselmotor, dat maakt niks uit.

Ik vind electrisch varen echt super (stilte, direct beschikbaar, geen uitlaatgas of trillingen)Maar ze zouden mijn inziens gewoon met iets zwaardere motoren moeten adverteren. Kosten die echt zo veel meer? Dan heb je wat vermogen over als je een keer stroom en wind tegen toch een haven in moet varen…
Accu’s worden steeds beter en goedkoper, over een jaar of 15 varen we allemaal electrisch denk ik (net zoals we dan voor 80% electrisch rijden, dat valt al niet meer te stoppen…).

Tot die tijd geniet ik van m’n dieselmotortje. Ik zal dat gepruts eraan, lekker en af en toe wat sleutelen best missen. Een multimeter en electrische schema’s vind ik minder leuk dan een steeksleutel en voelermaat. Maar da’s persoonlijk

De bijbel on-line!



kashti.ir/files/ENBOOKS/Propeller%20Handbook.pdf

Onze 42 jaar oude Perkins 4108 M kreeg ouderdoms problemen. De motor op zich is nog steeds prima, ik heb hem in 1998 gereviseerd, de marinisatie onderdelen zijn aan hun eind en kunnen niet meer nabesteld worden. Ik ben handig, heb de motor altijd lopend kunnen houden maar nu ik net voor het opstarten na een grote reparatie aan de water gekoelde uitlaatcollector een diesellek vond (hoge druk inspuitpomp lekt) was ik het zat. Ik draaide de tankafsluiter dicht en dat is het. Genoeg is genoeg.
Ik zeil een oud bootje, zo oud dat investeren eigenlijk niet loont als je denkt aan eventuele verkoop, wel als je weet dat ik reeds 35+ jaar op dat bootje woon en het een erg goede liveaboard boot is.
Bovendien erg praktisch en uiterst gezellig.
Net op dat moment kreeg ik van een bekende een trolling motortje. Kostprijs 220 € schat ik. Dezelfde man had de boot van overleden vriend van me gekocht en wilde veel troep gewoon kwijt. Daaronder was een niet meer werkende Torqeedo travel 801. Die wilde ik ook wel hebben.
Ondertussen is de Torqeedo hersteld, werkt prima, heeft naast de opzetbare Lithium accu een dummy accu die 24 volt van de grote Lifepo4 boordaccu op de motor zet.
Ik wist dat ik de 8 ton zware boot bij windstilte met ons 50 jaar oude Seagull 2pk buitenboord motortje kon slepen, dus kreeg het idee eens te kijken of die trolling motor dat ook zou kunnen.
Heb een lifepo4 accu gekocht, samengesteld tot 24 volt ( de benodigde spanning voor die trolling motor) en een ophanging voor dat motortje aan de spiegel gemaakt.
Ik zeil reeds twee decennia op de Med, gebruik uiterst zelden de diesel, maakte het een principe alles onder zeil te doen. Dankzij onze 5 zeilen ( gennaker, kluiver, fok, grootzeil en lug yawl zeil) kan dat makkelijk. Een beetje ervaring helpt. Bedenk, wij ankeren, gaan zelden of nooit aan een stadskade of marina.
Op één van beide elektro buitenboordjes doet de boot bij windstilte 2 knopen. Met de grote Perkins voer ik meestal 4 tot 4,5 knopen. (dat kon echter ook tegen windkracht negen in) Dus 2 knopen op standje 1 van de vijf. Laat ik beide elektro buitenboordjes werken is weinig snelheids vermeerdering te merken. Bij windje twee Bf is tegenwind varen reeds hachelijk. Maar, dan kun je prima zeilen. Meer als standje een heb ik niet nodig, ben tevreden met 2 knoop.
Ik geniet het.
Ps, ik heb 20 jaar gewerkt op een scheepswerf, deed daar optisch meten en kwaliteitscontrole.
Ik heb dagen, veel dagen doorgebracht in de krukaskast van grote dieselmotoren. Zoeken naar scheuren in de krukas. Ik haat werken aan een diesel. Nooit meer.
Nu ik me redden kan ga ik kijken voor een binnenboord elektro motor. Ik laat de oude diesel zitten, haal enkel de bouten uit de elastische koppeling en gebruik het deel dat op de schroefas zit voor de elektrische aandrijving. Heb ik weer wat te doen.

Ook nog interessant voor eventuele elektro aspiranten, ik laad de accu voor de aandrijving met de twee buitenboord motortjes enkel met zon en wind. Ik laad de loodaccu huisbank met zon en wind en dan via een Victron Orion vanaf de loodaccu de lifepo4 24 volt accu die ik gebruik voor de motortjes. Geen diesel betekent geen alternator en aan de kade voor walstroom ga ik nooit. Wij ankeren. Reeds 23 jaar. Heb de laatste tijd een paar proefvaartjes gehouden. Ons bootje weegt 8 ton en op de elektro buitenboordjes doet hij 2 knopen bij windstilte. Dat is op de meest economische stand, meer “gas” geven merk je nauwelijks. Windje tegen gaat niet alhoewel ik de motortjes nog niet op vol vermogen getest heb. Ook remmen heb ik slechts een keer getest, omdat het trolling motortje niet in het midden hangt trekt de boot hard naar stuurboord bij remmen. Is overigens muizeremmen, onze 50 pk diesel remde beter. Met die 50 pk diesel voer ik meestal op 1500 toeren, deed dan 4 knopen. Dat dan tegen om het even welke wind. Met de Torqeedo die aan bakboord hangt kan ik niet remmen, de ophanging is enkel bedoeld voor voorwaartse krachten. Die Torqeedo (een heel oud model) is zo opgehangen dat hij de kracht van de schroef via een lijn overbrengt op de boot. Omdat de opzet accu leeg is en waarschijnlijk stuk gebruik ik een dummy accu die stroom neemt van de 24 volt lifepo aan boord.
Bij 2 knoop stuurt onze stuurautomaat prima, en de Torqeedo is stuurbaar waardoor je zelfs zonder roer te gebruiken goed kunt sturen. Het trolling motortje hangt star.
De opzetaccu van de Torqeedo is waarschijnlijk stuk, niet open te krijgen zonder breken, denk dat ik een fiets accu en lader op 36 volt ga kopen om de Torqeedo ook in de bijboot te kunnen gebruiken. Heb geen haast, roeien en zeilen werkt ook.
Het is December, dit jaar erg veel zware bewolking, praktisch geen zon. De liveaboard buren helpen zich elk op hun manier. Eén stel laat iedere dag beide diesels lopen voor enkele uren en gaan ondertussen aperitieven. Gevaarlijk want dronken in de bijboot gaat wel eens fout. Enkele anderen zitten gewoon een paar maand in het donker en de kou. Geen zon = geen stroom = geen verwarming. Ik heb een houtkachel, geen stroom nodig. Ik kook er ook op. Helaas is het hier zo dat geen zon meestal ook betekent geen wind dus ik heb het ook krap. Ondanks mijn super windgenerator. Heb de koelkast uitgezet van zodra mijn vrouwtje naar huis was. Wijn hoeft niet gekoeld. Heb het tot nu toe gered, vroeger kon ik ook eens bulk laden met de diesel, (ik heb een handregeling op de alternator) nu (zonder diesel) is dat over en moet ik plannen. Heb verleden winter vier keer de diesel een uur laten lopen om bulk te laden, nu zal ik afhankelijk van de omstandigheden in krapte de 24 volt Lifepo accu voor de voortstuwing moeten ombouwen naar 12 volt (tien minuten werk) om het binnen nog knus en gezellig te hebben.
Gelukkig voor ons is het nog niet koud, ik ga nog iedere dag 5 minuten het water in en de Noren hier lopen nog steeds naakt rond. Geen mooi zicht maar kom, elk zijn plezier.
Een bekende die de winter thuis doorbrengt heeft me aangeboden dat ik zijn benzine generator zolang kan lenen, zal ik echt enkel in absolute noodgevallen doen. Zag bij Ali een benzinegenerator voor 180 €. Hoe kan dat? Niet mijn ding, zelfs mijn uiterst betrouwbare Seagull buitenboord motor heb ik uit principe stil gezet. Wil wel enkele zonnepanelen extra kopen, dat worden er dan 5, die komen op de (nieuwe) vaste kuip overdekking. Dan kan ik tijdens de zonnige maanden motoren zonder accu´s.

Erikdejong schreef : Ik heb een Antilla, die heeft een ander dek, maar de romp is hetzelfde als deze;
sailboatdata.com/sailboat/ss-66/
Ze weegt 3,5ton; dan zou 4kW voor mijn bootje okay zijn? Of 6kW vanwege de klapschroef. Dat is wel een stuk minder dan de (theoretische)16pk van m'n 2gm20f...

Of bedoel je iets anders?Erikdejong schreef :
En hoeveel meer heb je nodig voor knobbelig water met tegenwind, ajb?

Ik heb een 7 kW motor in de tapas.
Maar belangrijker is de capaciteit van je accu's. Die bepaalt hoe lang je dat grote vermogen volhoudt.

en sorry voor de inkopper: knobbelig water met tegenwind?: dan moet je gaan zeilen!
succesvol elektrisch varen vereist omdenken.

merci!
Roozeblij schreef : Roozeblij schreef : Dat snap ik niet; geeft die 2e (grotere)regelaar meer spanning zodat je meer vermogen hebt?

It Paradyske schreef :
Roozeblij schreef : dat snap ik wel maar dat kan niet bij elke havenaanloop...

TuuLeVi schreef :
Een 2GM20 doet dat wel aardig, al zal 15 pk ook wel voldoende zijn. Kun je ook je rompsnelheid halen als bonus.

Ik heb een Cornish Shrimper die ca. 1000 kg weegt. Ik heb daar vorig jaar min of meer uit nood een Torqeedo 1103 aan gehangen (1 kW), omdat mijn dieseltje stuk was en niet snel gerepareerd/gereviseerd kon worden.
Die Torqeedo had ik al overigens voor een ander bootje.

Met de Torqeedo haal ik - zonder tegenwind en golven - makkelijk 4 knopen met de Shrimper. Ruim voldoende voor haven in, haven uit en het passeren van bruggen en sluizen. En als het waait, dan gaan we zeilen. Natuurlijk had ik in het begin range stress, maar ik geloof dat we (op een dag) nooit onder de 70% acculading gekomen zijn. De Torqeedo heeft een "ingebouwde" accu van 915 Wh. Je kunt er altijd een reserve accu bijkopen voor een kleine 1000 euries.

Het elektrisch varen is zo goed bevallen, dat we nu, nadat van de winter de Yanmar gereviseerd is, de Torqeedo nog steeds meenemen en voor de korte stukken gebruiken. Heerlijk stil, geen stank en instant power als je het nodig hebt. Soms alleen een klein stootje om een windstil stukje te overbruggen of om de boot door de wind te krijgen. De diesel is voor de langere stukken, bij tegenwind of windstilte. Of om een traject te overbruggen waar je niet kunt zeilen. Dan wordt ie tenminste ook fatsoenlijk warm, veel beter voor het motortje,

Elektrisch als het kan, diesel als het moet. Best of both worlds...

Natuurlijk zijn er ook nadelen: ik loop ieder weekend met de Torqeedo te slepen (die laat ik niet op de boot ivm diefstal en ik wil hem thuis ook nog kunnen gebruiken) en er zit nog steeds een ontsierende motorplank achterop mijn klassieke Engelse jachtje.
Elluk voordeel hep ze nadeel. Das logisch.

terzijde , de 5kw was er even niet, dus heb ik de 7 kw besloten te kopen.
En de kleine motorcontroller gaf al gauw de geest, dus een grotere (RGBL1860) gekocht. (duur)

Die stopte nog wel eens abrupt bij sinus instelling, en ging daarna gelukkig weer door. De nieuwste sw 2.10 update werkte niet goed. Terug gegaan naar 2.01. Die gaat wel goed. Wat dat betreft lijkt het wel of er een raspberry in zit...

Overigens moet je niet vergeten dat er met de schroef ook veel te winnen is.
die aanpassing heb ik nog niet gedaan. In mijn ombouw draadje zijn veel berekeningen en tips daarover te vinden, meen ik.

Roozeblij schreef : ja, dank!
Dat draadje ben ik aan het bestuderen

Overigens kun je je ook bedenken wie jou bootje nog wil kopen na ombouw.
Op dit moment zullen de meesten nog gewoon willen dieselen.
Als je nooit wil verkopen is dat geen issue natuurlijk.

Roozeblij schreef :
Dat was voor mij ook nog wel een afweging. Ik heb natuurlijk overwogen om mijn oude dieseltje te laten vervangen door een (inbouw) elektromotor. Dat zou, volgens twee opgaves, zo'n 10 mille gaan kosten. Een hele nieuwe 1GM10 was waarschijnlijk goedkoper geweest, inclusief inbouw. En revisie was ook niet goedkoop, maar toch nog een stuk voordeliger. Omdat we ook wel wat groters willen gaan varen en de Shrimper dan in de verkoop moet, denk ik dat een dieseltje toch beter ligt dan een elektrische aandrijving. Op dit moment in ieder geval wel, maar dat zou de komende jaren nog wel eens kunnen veranderen. (Dieselprijs, CO2-belasting?)

(en nee, zelf doen was voor mij geen optie)

Smooth Operator schreef :
ik ga niet verkopen, dus dat maakt niet uit.

Wat bevalt er niet aan je 2GM20? Is ie niet meer te repareren?

Als je om milieuredenen iets wil doen, kun je de centjes beter in verduurzaming van je huis steken. Levert meer vermeden CO2/euro op. Tevens kun je HVO tanken op je boot, hoewel dat slechts om 50(?) liter per jaar gaat. Als bonus houd je de mogelijkheden en reikwijdte van je diesel.

Nachtvlinder schreef : die loopt prima, maar zit op 4k(geloof ik, zo uit het hoofd) draaiuren. En volgens Yanmar zijn ze bij 5k "op".
Ik wil graag de e-ombouw uitgezocht en voorbereid hebben voordat hij er mee ophoudt.

Dat klinkt als het juiste moment inderdaad

En wat ik het mooiste vind aan electrisch varen is de stilte….

Bij het kiezen van een systeem zou ik echt ook focussen op dat de electromotor/installatie stil is.
Met een klein oostzeejolletje vond ik het als zeilen zonder zeilen, varen met de minn kota trolling motor… bij te weinig wind zette ik hem ook gerust zachtjes bij (kwart gas), geen geluid of trillingen maar wel wat extra voorstuwing…

Heb nu een diesel, heel blij en tevreden mee, maar als je gaat ombouwen naar electrisch zou ik naast range (vooral afhankelijk van het accupakket denk ik), ook checken of het gekozen systeem stil is…

Er is een duidelijk overlap met elektrisch koken aan boord. Als het gaat over koken is het bezwaar waar de stroom vandaan moet komen. Vreemd genoeg wordt die vraag bij elektrische voortstuwing minder gesteld. Terwijl er voor voortstuwing een veelvoud aan energie nodig is.

SCHAAK

ik schreef een paar postjes eerder al:
Maar belangrijker is de capaciteit van je accu's. Die bepaalt hoe lang je dat grote vermogen volhoudt.

Roozeblij schreef :
Die accu's zullen wel een keer opgeladen moeten worden toch ? In de seizoensmaanden doen mijn zonnepaneeltjes op dek gemiddeld 55kWh per maand. Genoeg om op te koken. Maar heel ver ga ik daar in een maand tijd niet mee kunnen varen. 55kWh is vergelijkbaar met 10 liter diesel voor het stinkertje.
Als er massaal in passantenhavens zware accu's geladen gaan worden zal er denk ik iets aan de installaties in jachthavens moeten gebeuren. Vaak is er per lig plek maar 6A@230V beschikbaar. Als je dan bij een overnachting 12 uur laad heb je net een hoeveelheid energie van pakweg 2 liter diesel weten te tanken/laden.

het is wel een zeilboot he. Ja, als je je accus helemaal leeg rekt moet je langer aan de walspanning.
Als je gewoon zeilt hoeft je maar 1 a 2 keer per jaar aan de laadpaal

Als je nu elke week diesel moet tanken , en die zijn er, zou ik niet gaan ombouwen.

Maar goed zal verder niet op je reageren.