Onderwerp: Vragen over 16m2

Hallo allemaal,

Even voorstellen. Ik ben Geert Knulst, 17 jaar oud en ik woon op het eiland Tholen in Zeeland.

Sinds een half jaar ben ik de mede eigenaar van een 16m2. Deze bm komt uit 1970 en heeft een polyester romp en een houten dek, mast, giek en gaffel. We zeilen er mee op de Oosterschelde, wat zeer goed bevalt.

Nu is het toch echt tijd voor een opknap beurt. We zijn er al mee bezig en we hebben de mast, de giek, de gaffel en het roer al kaal gemaakt. Alleen lopen we tegen een paar dingen aan waarop we niet goed het antwoord weten. Daarom wil ik deze vragen aan jullie stellen.

1. Het beslag wat op de gaffel zit is door de vorige eigenaar overschildert. Het ziet er niet zo heel mooi meer uit en we willen dit graag vervangen. Op internet heb ik al gezocht of ze dat te koop aanbieden maar dat is vaak tweedehands en wij willen het graag nieuw hebben. Weten jullie of dit te koop is?

2. Aan de giek zit een hoefijzer, waar de grootschoot door heen loopt. Hier zijn wij eigenlijk niet zo gelukkig mee want het beschadigd de lak van de giek. In het verslag van SStrating staat een plaatje waarop de de officiële schootvoering is te zien. In plaats van een hoefijzer is daar gebruikt gemaakt van kleinere metalen u's die(neem ik aan) door de giek heen gemonteerd zijn. Dit zouden wij ook graag willen, maar kun je zomaar door de giek heen boren? Kan iemand misschien toelichten hoe ze precies gemonteerd worden? Zijn deze te koop of moet je ze laten maken en van wat voor metaal moeten ze gemaakt worden?

3. Aan het begin van de giek zit een vork. Toen wij onze boot optuigden heb ik aan de ene poot van de vork een langer touw gedaan. Die eerst een paar keer stevig rond de mast geslagen en toen aan de de andere poot vast gebonden. Hoe verder we in het seizoen kwamen hoe verder de giek naar beneden zakte. Hoort dat? Hoe monteer je de giek precies aan de mast?

4. De fokkeschoot loopt bij ons over een katrol. Behoort dit officieel?

5. Wij willen onze boot donkerblauw verven. Het onderwaterschip wordt wit.De witte kleur willen we 15 cm boven de waterlijn uit laten komen. Onderwater moet er natuurlijk antifouling aangebracht worden maar tot hoever moet dat? 5 cm boven de waterlijn of 10 cm of gelijk aan de waterlijn.

5. Er zijn veel verschillende soorten merken antifouling,lak, beits. Ik ben student(het bekende jammer verhaaltje over geld:) ) wat is nu de beste prijs kwaliteits verhouding?

Zo dat zijn een hele berg vragen. Misschien zijn ze al lang beantwoordt. Neem me dat dan niet kwalijk. Ik zou het erg waarderen als jullie dan het linkje konden geven waar ik het antwoord kan vinden.
Als jullie nog meer tips hebben/ideeën hebben hoor ik het graag.

Met vriendelijke groet,
Geert Knulst

Welkom, mss kun je wat foto's plaatsen, dat helpt vaak heel goed.

Zo gauw enkel www.pcmaatsoftware.nl/Sailing/...op/35/Mooie_BM_16_m2 kunnen vinden, mss mag je bij die mensen hun restauratieboek eens doorbladeren.

Hoi Geert,

Op de Slabbecoornweg, helemaal aan het eind, zit een jachtbouwer (Adrie Pijnen). Wellicht kan je daar terecht voor wat RVS werk, hij is handig met metaal, maar de boten bouwt hij in kunststof.

Wat je ook kan doen is de 16m2 klasse organisatie benaderen. Als er ergens nog een wedstrijd is, kan je met fototoestel een paar boten langsgaan, en een praatje maken met de eigenaren. Werkt vaak heel verhelderend.

Hi,

Ik denk, dat je een paar foto's zou moeten plaatsen om duidelijk te maken wat je wit weten. de meeste punten vind ik nu nog wat te vaag.

Ik heb ook zo'n boot en ik denk dat ik je hier en daar wel kan helpen.
Wat de waterlijn betreft: Ik neem aan, dat je het blauwe met DD-lak gaat doen. Die hoort niet onder water. In mijn geval heb ik de waterlijn eigenlijk iets te laag gehouden en trekt er ieder jaar weer wat vocht onder de DD-lak. Zorg dus, dat je de waterlijn ver genoeg boven water houdt, dan heb je daar geen last van. Onder de antifouling een goede primer gebruiken, dan is dat voor jaren in orde.
Welke AF je moet gebruiken weet ik niet. Ik zou eens bij mensen vragen, die in dezelfde haven en op hetzelfde water varen. Wat bij hun werkt, doet het bij jou ook

Gr, Arent

Geert, goed dat je zo'n oud en vertrouwd type boot bent gaan varen. Eerst een paar zeiltermen: de vork aan de gaffel heet gaffelklauw. De vork aan de giek heet giekklauw. Aan de gaffel zitten 2 vallen ( hijstouwen): de klauwval hijst de gaffelklauw en de piekeval hijst de gaffel ongeveer vanuit het midden. Aan de gaffel zit een staaldraad waaraan de piekeval schuivend is vastgemaakt. Wat is er precies geverfd aan de gaffel? De klauw is altijd van hout.
Het hoefijzer aan de giek waaraan de schoot is vastgemaakt heet schootring. Dat is zo gemaakt omdat je het grootzeil kunt reven door het om de giek te rollen en dat dan de schoot blijft werken. De giekklauw is dan meestal van metaal, de giek kan om zijn langsas draaien. Zo'n reefinstallatie heet een rolrif. Het reven hoeft niet op die manier. Je kunt het zeil ook oprollen rond de giek door de giekklauw los te nemen van de mast. Ik zou de schootring laten zitten om te kunnen reven.
Als je contact wilt met meer liefhebbers van oude boten, ga dan eens naar de site van Zeilend Oud Hout.

Hallo Geert,

Welkom op het forum en dat met een heerlijk zeilende klassieker.
We hebben net zo'n 16m2 gehad, ik mis hem nog wel eens Ik heb veel informatie van de 16 m2-site gehaald. Jeroen de Groot restaureert ook 16m2, hij wil je vast wel informatie geven.

Op Marktplaats kun je vaak goedkoop aan spullen voor je boot komen bijvoorbeeld deze of soms een oude 16kwadraat die je kunt gebruiken voor onderdelen.

Dank voor alle snelle reactie's.

Eerst een paar foto's. De boot is op het moment ontmantelt dus we zullen het moeten doen met de foto's die ik tijdens het zeilen gemaakt heb. De personen die daar op staan heb ik even onherkenbaar gemaakt. Ik weet niet of ze er gelukkig van worden als ze op internet komen te staan.

Hier de foto's toen de boot te koop stond.
picasaweb.google.com/114727314...#5815211246627237730
picasaweb.google.com/114727314...#5815211366098578146
Op deze foto's is te zien dat het dek vlekkerig is. Een van de redenen om er wat aan te doen. De mast, giek en gaffel zijn van vuren hout. De bodemplaten van kuip zijn van hardhout en het dek is denk ik van mahonie hout. Dat wordt nog een lastig klus om alles een zelfde kleur te geven. Vanmiddag wilde ik lak halen voor de mast, giek, gaffel maar de man in de winkel had er weinig kaas van gegeten. Hij verkocht alleen blanke lak en vernis en vertelde dat we alleen dat konden gebruiken. Wij willen toch wel dat alles dezelfde kleur heeft. Kunnen we gewoon beits van rambo gebruiken en dan aflakken met een blanke lak/vernis?

En hier een foto van tijdens het zeilen. Hier op is goed het touw te zien waarmee ik de giek heb vast geknoopt. Het blauw gekleurde touw houd de schootring op zijn plaats. Ik heb geen flauw idee hoe ik hem anders op zijn plaats moet houden. Ik heb leren zeilen op een valk en daar zit het net iets eenvoudiger.
picasaweb.google.com/114727314...#5815211388394041010

Een paar vragen zijn intussen beantwoord.

1. Aan de gaffel zit inderdaad een staaldraad waar de piekeval aan vast zit(bedankt jerry). Deze staaldraad is bevestigd aan metalen ogen(een metalen strip op de gaffel gemonteerd waarvan het uiteinde(zo'n 4 cm) 45 graden omhoog gebogen is ). Hier was over heen gelakt waardoor het metaal een smerig geel bruine kleur kreeg. Hier heb ik helaas geen foto's van. Bij onze buurman kunnen we dit laten parelstralen waardoor het weer een mooi glimmende kleur krijgt.

2. Ik was bekend met de bedoeling van de schootring. Alleen we kunnen het zeil ook gewoon reven doormiddel van de reeftouwtjes. Het rond draaien van de giek lijkt mij dan on nodig. Aangezien de schootring toch de lak beschadigde leek het mij beter om giek beugels te monteren. In middels heb ik ze ook gevonden ziehttps://www.marinestore.nl/Zeilboot_artikelen_Mast-_en_giekbeslag/c6_77/p2000000298/Ronstan/Giekbeugels/product_info.html?show=all]

De vraag over hoe deze beugels precies gemonteerd moeten worden blijft. Ik dacht zelf aan een gat door de giek boren. Daar een buisje van messing in doen. Zodat er geen water bij het binnenste hout van de giek kan komen. Vervolgens met een boutje en moertje de beugels bevestigen.

Met vriendelijke groet,
Geert Knulst

1. Is het niet gewoon de lak zelf die de gele kleur geeft? Dat krijg je er met de verfstripper zo af. Vergeet niet dat je rvs na het stralen ook weer moet passiveren en polijsten(maar dat zal je buurman ongetwijfeld weten) om het weer glimmend te krijgen.

2. als je reeft zonder de rolgiek, heb je wel smeerrepen, een reefhaak en reefkousen nodig in je zeil, alleen met de reefknuttels (de reeftouwtjes waar je het over hebt) gaat niet.

Edit: En ook op een paar vragen uit de openingspost een poging tot antwoord:Op verschillende Kwadraten zijn verschillende systemen gemaakt. Het kan dus best zijn dat dit ook gewoon op jou boot zo hoort (neemt niet weg dat ik er ook iets anders voor zou maken).Dit soort beslag is typisch van rvs. Op een van onze oude kwadraten zat dat gewoon met een beugel en een paar schroeven in de giek. Zorg wel dat je de schroefgaten goed afsluit, zodat het niet alsnog bij de schroeven inwatert.
Bij onze kwadraat werd de klauw van de giek vastgezet met een halstalie tijdens het zeilen. Om de klauw te borgen hadden we een paternoster (enkel lijntje van poot naar poot van de klauw). Bij het afmeren zakte de hele bundel van giekklauw, rijglijn en gaffel(klauw) gewoon op de mastwangen. Bovendien moesten ze ook gemakkelijk van de giek af kunnen als we de mast moesten strijken.
Tip: in bootland noemen we een katrol een blok (dat zoekt gemakkelijker). In schootvoering van de fok bestaan meerdere opties. Of de schoot wordt via een kunststof of metalen dekoog naar de lier geleid, via een vaststaand blok, of via een (naar voor en achter) beweegbaar blok.

Succes!

@Rinus, bedankt voor het antwoord. Dat verheldert het een en ander. Het bericht van daarnet was nog niet volledig. Mijn internet viel weg

1. Ja dat klopt.
2. Dat wist ik niet. Dat heb ik dan altijd verkeerd gedaan. Op de zeilschool deden ze dat ook gewoon zo. Waarom is dat zo?

Wat is jouw reden dat je een ander systeem zou maken voor de schootring?

De reden dat ik vraag naar de officiele fokkeschoot geleiding is als volgt.
Elke keer als je overstag gaat, valt de spanning van de fokkeschoot aan bakboord of stuurboord weg. Hierdoor klettert het blok van de fokkeschoot elke keer behoorlijk hard op het dek.

Met vriendelijke groet,
Geert Knulst

Het kan ook zijn dat ik je verkeerd begrijp hoor. Bij de term reeftouwtjes denk ik aan reefknuttels, dus al die korte lijntjes die in een lijn in het zeil hangen (soms is het elastiek met haakjes, maar ok). Alleen die dingen zijn niet voldoende. Je hebt ook een stevig fixeerpunt nodig voor de schoothoek en de halshoek, anders heb je geen fatsoenlijke vorm in het zeil. Bovendien is de bevestiging van de reefknuttels nooit sterk genoeg om veel wind te kunnen weerstaan.

Maar ik kan me niet voorstellen dat ze bij jou op de zeilschool alleen de reefknuttels gebruikten en geen smeerrepen, dus ik neem aan dat ik het verkeerd heb begrepen en jij met de reeftouwtjes ook de smeerrepen bedoeld. Onderstaand ter illustratie. Rood is de smeerreep, die kleine zwarte op een rijtje de reefknuttels.

Overigens wordt de rechter bevestiging (hier ook in rood om de mast) vaak door middel van een reefhaak gedaan. Dus een rvs haak aan je lummelbeslag waar je een reefkous (oog in het zeil, verstevigd) overheen trekt.

Ik zou het zelf ook zo doen omdat wij een tijdje zo'n rolrif hebben gehad en ik me er helemaal dood aan heb geërgerd. Het zeil stond niet goed (was ook oud hoor), het bleef altijd ergens haken en je kreeg die rijglijn nooit uit de knoop.

Je kunt het blok van de fokkeschoot met een veer rechtop houden of een mooie bescherming rond het blok op het dek knopen (met een platte turkse knoop dacht ik). Hier een voorbeeld van de veer, je kunt ze bij de watersportzaak los kopen en zo tussen je blok en dek draaienhttp://www.sailsupply.nl/harken-carbo-enkel-staand-blok

g.knulst schreef :
Ik denk dat je mast, giek en gaffel niet van vuren zijn, maar van oregon pine of dergelijks. Dat heeft ongeveer dezelfde kleur. Vuren is niet zo geschikt om rondhouten van te maken, omdat het veel noesten (kwasten) bevat. Oregon pine is fijner van structuur en daardoor sterker.

Ik heb overigens wel eens een vuren mast gemaakt voor mijn Wharram catamaran, maar die was uit meerdere delen verlijmd. Hij leeft nog steeds.

Succes,
Bart

Vuren masten worden anders vaak gebruikt op wedstrijd 16m2 en Valken het kan dus gewoon. Wel is het zo dat je goede kwaltijd vuren moet gebruiken, niet het vuren dat je in de bouwmarkt vind want dat zit inderdaad vol met kwasten.

Rinus schreef :
Op de 16 kwadraten waar ik mee gezeild heb zat was geen smeerreep aangebracht. In plaats van de smeerreep wordt de hoek van het zeil achter op de giek vastgebonden.(in de tekening groen) De hals van het zeil zit op een oog bij de bek van de giek, als je reeft moet je het zeil opnieuw losmaken en ter hoogte van het reef op dat oog vastmaken.(paars) Eerst de zeilhoek en de smeerreep daarna pas de reeftouwtjes doen, anders kunnen de ogen uit het zeil scheuren. De hals hoek kun je met een halstalie vastzetten (blauw)



Als er in de lak gele plekken zitten dan zit de laklaag daar los en zul je het hout helemaal schoon moeten schuren en daarna weer lakken.

Geert, kun je even aangeven hoe bij jou de giek aan de mast vast zit.? Zie de 2 tekengetjes . Bij een lummelbeslag zit er ook vaak een patentrif in de giek. Bij een giekklauw is de mast vaak beslagen met dun koperplaat tegen beschadiging. Bij een rolrif kun je zonder die ingewikkelde toestanden als smeerrepen en reeflijntjes je zeil verkleinen. Je moet dan wel de schootring blijven gebruiken.

Rinus schreef :
Dan doe ik het toch goed. Ik moet wel bekennen dat ik geen papiertje of iets heb. Ik heb twee keer 3 uur les gehad en thats it. Met onze bm hebben we een keer met winkracht 5 gezeild. Spectaculair(alleen zit je toch niet zo lekker met golven van 1 tot 1,5 meter). Tot nu toe gaat alles prima maar dat verklaart ook dat ik niet alle termen weet. Hier leer ik hard bij

@ smooth operator,
Onze mast is wel verlijmt maar heeft een andere structuur dan de giek en gaffel. De mast lijkt meer op vuren dan de giek en gaffel. Het zou goed kunnen dat die dan van oregon pine zijn.

@pylk,
Bij ons is het zo dat de schoothoek ook achter aan de giek bevestigd wordt.
We zijn ondertussen ook bezig om de verf tot op het blanke hout te verwijderen.

@Jerry,
Zoals eerder vermeld is onze giek d.m.v. een giekklauw aan de mast bevestigd. Nu blijkt dat ik gewoon volgens de regels een rif zet(wat vrij eenvoudig) ben ik er toch echt voor om de schootring te vervangen door giekbeugels. Mij lijkt het meer werk om de giek los te maken en op te rollen dan met reeflijntjes en smeer repen.

Ik waardeer jullie reactie's erg. Als ik meer vragen heb zal ik ze gewoon weer hier droppen.

Met vriendelijke groet,
Geert Knulst

Geert, ik zag vandaag pas de foto's en het is nu duidelijk. Het grootzeil zit aan de mast met een marllijn en aan de giek in een groef. Het grootzeil heeft reeflijntjes, die zou ik blijven gebruiken. Dan kun je ook de nieuwe giekbeugels monteren. Kijk wel even waar je ze zet: op enige afstand van elkaar, zodat de schoot vanaf het einde van de giek naar een blok op de overloop op het dek gaat, vandaar naar de 1e beugel met blok, vandaar langs de giek naar de 2e beugel met blok en vandaar naar een blok beneden in de boot. Bij mijn weten hoeven de schoten van de fok alleen maar door de ogen op het dek te lopen. Ze worden aan de fok vastgemaakt met een speciale knoop ( dus niet via een blok) zodat je geen oplawaai kunt krijgen van een klapperende fok. Zo te zien is het dek nog gaaf en gemaakt van gefineerd multiplex, dus niet van massief mahonie of van latten. Als er geen lagen los zitten kun je het licht opschuren en weer vernissen met getinte vernis. Gewoon schilderen kan ook, maar is minder mooi. De rondhouten lijken mij van grenen of oregon pine: kaal maken en goed vernissen. De nieuwe giekbeugels kun je aan de giek vastmaken met schroeven, als er aan beide zijden 2 gaatjes in zitten, of anders met een rvs draadeindje dwars door de giek en afwerken met dopmoertjes.

Rinus schreef :

Met het risico alleen maar meer verwarring te stichten:
zonder smeerreep gaat prima. Op mijn vorige 16m2 zat geen smeerreep, alleen de knuttels, en gereefd zag dat er zo uit:

@Brinta:
Aan je achterlijk zit een oog met een lijntje om je onderlijk strak te trekken naar het einde van de giek ..... dat heet dus een smeerreep.
Zou je dan niet doen dan staan alle reefknuttels strak met verticale plooien als gevolg.
Wat je ook wel ziet op een 16m² is een rolrif. Alleen dan heb je geen knuttels of smeerreep.

Geert, de speciale knoop waarmee je de schoten aan de fok bevestigt, heet "fokkeschootknoop". Ik kan hem hier niet laten zien, maar op een site met zeilersknopen vind je hem wel.

La Mavare schreef :
Daar zit enkel een los lijntje dat het oog in het achterlijk op de giek trekt. Dat kun je een smeerreep noemen...

Maar ik denk bij een smeerreep meer aan een vaste lijn door dat oog en vervolgens door een blok achteraan de giek, die je naar voren trekt en daar op de giek belegt. (zo doen we dat op onze platbodem met "losse broek". Zoals de rode lijn in het tekeningetje van Rinus.)

jerry schreef :
Apeklootje ... maar eigenlijk een apevuistje (keesje) aan het ene eind en een splits aan het andere eind.

Je kan ze ook kopen:
bv bij Dekker. Die noemt het een fokkeschootknoop.

La Mavare schreef :
Ik zou deze wel eens zelf willen leren knopen. Iets voor de Snertmeeting???

Gregor

Rvs met verf erop maak ik schoon met thinner.
Leg er een doekje overheen, besprenkel het met thinner en wacht een kwartiertje. Je veegt het er zo af. Doe dit wel buiten ivm damp.

Gregor schreef :
Is niet zo moeilijk om te maken, een moderne en betrouwbaardere versie er van is de softshackle l-36.com/soft_shackle_howto.php

Hallo allemaal,

Het was even stil, weinig tijd
Toch wil ik wat van me laten horen.

Aan de fokke schoot zit bij ons een ijzeren oog. Daarmee bevestigen wij de fok d.m.v. een harpsluiting aan de schoot.

Al het rondhout is inmiddels gebeitst. Door de lage temperaturen duurde de droogtijd enorm lang.

Morgen ga ik alles licht opschuren en lakken. Als lak gebruik ik schooner international. Op de bus staat voor onbehandeld hout 4-6 lagen en behandeld hout 2-4 lagen. Waaronder valt gebeitst hout onder behandeld hout?

De grondplaten zijn ook gelakt. De kleur is prima. Iets donkerder dan verwacht maar in de zon heeft een prachtig rode kleur.

Groeten,
Geert