Onderwerp: Rollen zonder struikelen

Montage gennaker furler op een Compromis 888

Onlangs kocht ik, misschien een beetje in een opwelling, een mooie tweedehandse furler (roller) voor een code-0 of gennaker. Nu heb ik nog helemaal geen gennaker, maar ik mis wel wat zeildoek bij licht weer. Een Compromis 888 is een relatief zwaar gebouwde boot en met licht weer zijn de standaard genua en grootzeil soms gewoon te weinig. En wie A zegt, moet ook B zeggen. Dat zeil komt er dus wel, maar eerst moest ik een manier zien te vinden om de furler überhaupt te kunnen monteren.

Wie gaat zoeken op internet vind eigenlijk nauwelijks concrete informatie over hoe gennakers met furlers op 29 voet toerjachten gemonteerd kunnen worden. Dat wil zeggen, zonder boegspriet. Met een boegspriet zou het allemaal geen probleem zijn en dit is ook zeiltechnisch veruit het beste. Maar een boegspriet op een C888 is nauwelijks een serieuze optie. Niet alleen zie ik het niet helemaal zitten om met zo’n stormram te gaan varen, maar montage op een C888 is zo goed als onmogelijk. De boot is er gewoon niet voor ontworpen en het voordek is te klein en te vol om er nog iets bij te kunnen zetten. De beste mogelijkheid die ik kon vinden is een uitbouw met een soort ‘zwemplatform’ naar voren, maar dit vergt een flinke ombouw en dito investering. Dat ging het niet worden.

Wat ik wilde is een oplossing die een zo klein mogelijke ingreep op de boot zou betekenen. Want het is helemaal niet uitgesloten dat ik er op een gegeven moment van af zie, dat gennakeren. Wie zegt mij dat ik het niet te lastig vind, er te weinig voordeel van heb of de kapiteinse het gewoon niet kan waarderen, al dat gedoe om een knoopje meer? Dan wil ik niet blijven zitten met allerlei toeters en bellen aan onze boot die veel geld gekost hebben en mij voortdurend er aan herinneren dat er eigenlijk belangrijkere zaken waren. KISS rules, dus!

Een nadere bestudering van de boeg leverde een paar conclusies op:

1. Om een boegspriet of ander uitsteeksel effectief te laten zijn, moet het ten minste 60-70cm voor de boeg uitsteken, anders kan de furler nooit vrij draaien van de preekstoel. Geen optie.
2. Er is op het boegbeslag zelf geen enkele mogelijkheid om de furler te monteren. Zelfs een blokje voor een tack-line is niet mogelijk.
3. Op het uiteinde van het ankerbeslag zitten twee gaatjes om iets aan te maken, maar vlak daarboven zit de preekstoel in de weg. Valt af.
4. Tussen de preekstoel en de bestaande Furlex roller is nauwelijks ruimte, de gennaker zou veel te dicht op het voorstag komen en tegen de Furlex schavielen.

De preekstoel is echter bijzonder stevig uitgevoerd en is aan de boeg rechtstreeks op het boegbeslag vastgezet. Dat bracht mij op een idee dat op andere boten, met een minder stevige preekstoel, altijd wordt afgeraden: montage van de furler op de preekstoel. Helemaal bovenaan leek geen goed idee, daar ontstaan te grote buigende momenten en vanwege de doorloopopening is er ook geen mooi centraal aangrijpingspunt mogelijk. Maar het opstapje biedt meer kansen: zeer stevig uitgevoerd, voldoende naar voren (lijkt mij), voldoende ruimte voor de furler. Een aangelast oog bovenop de voorste buis en klaar, toch?

Niet helemaal. Het is niet voor niets een opstapje en dat moet het ook blijven. Een uitsteeksel voorop maakt opstappen oncomfortabel en vormt een reëel gevaar voor struikelen. Wel een oog maar geen obstakel? De oplossing vond ik door het oog in het opstapje te maken in plaats van er op. Door een oogbout M10 op de dikke stalen strip (die ik nog ga dubbelen) onder het hout vast te zetten en een gat rond 30 in het teakhout te boren, steekt het oog net voldoende uit om de furler aan te kunnen pikken, of een blokje voor een tack-line. Het gat is ook groot genoeg om buis- en regenwater af te voeren, het is natuurlijk niet handig als dit in het gat blijft staan. De boot wordt zonder zo’n kweekvijvertje al snel genoeg groen van zichzelf.

De tijd zal leren of deze oplossing gaat voldoen, maar ik heb er veel vertrouwen in. Het oog zit diep genoeg om er gewoon op te kunnen staan en het ziet er netjes uit. En mocht ik er spijt van krijgen dan kan alles eenvoudig weer naar de originele toestand teruggebracht worden.

Nu alleen het bijbehorende zeil nog...

En nu maar hopen dat het niet teveel gaat waaien als je aan het genakeren bent.

Serieus het ziet er echt niet zo stevig uit. Ik denk dat het rvs plaatje eronder nog eens of krom komt te staan of met furler en al de lucht in gaat.

my two cents

In ieder geval optisch mooi opgelost zo!
Als je de pinkstertrip niet als testcase voor de constructie gebruikt vind ik het prima

Ik heb overigens het andere deel, wel het zeil (afgelopen najaar voor weinig op de kop getikt) maar (nog) geen furler. Schrok een beetje van de prijzen. Eigenlijk moet ik sowieso nog verzinnen hoe ik hem ga bevestigen....

Waarom las je er niet een stevigere plaat aan de onderkant die de hele onderkant
Bedekt, die las kosten zijn minder als zo'n stoot ijzer.

Heb je meer stevig heid

Waarom niet een lijn naar de steven zoals je vaak ziet op rond en platbodems?. Vangt mooi de kracht op.

Blupblup schreef : Dat zal wel loslopen denk ik, de strip is kort (ca. 12cm) en ongeveer 2,5mm dik. Het zit stevig vastgelast. Maar om iedere kans op kromtrekken te voorkomen komt er nog een tweede RVS strip 3x30mm onder.

dondevo schreef : Ik neem aan dat je bedoeld om de huidige strips te vervangen door een enkele min of meer driehoekige plaat? Dat zou kunnen, maar ik zie de noodzaak niet zo in. Ik kan zelf geen RVS lassen en in de haven laat ik dit zeker niet doen, dus het wordt meteen een hele operatie. Ook ontstaan er afwateringsproblemen.

Mocht de (gedubbelde) strip het toch niet houden, waar jij kennelijk ook bang voor bent kan dit altijd nog.

@Proost: een lijntje voegt naast de dubbele buizen van de preekstoel niets toe. Vastmaken is ook niet eenvoudig.

ilCigno schreef :
Dat ben ik niet met je eens, als je dit maakt als een soort van waterstag dan voegt het heel veel toe, de krachten op de preektstoel worden dan ineens enorm minder

Als je er een waterstag aan maakt, is de consructie al een stuk steviger.
Je kunt ook de preekstoel aanpassen (heb ik destijds ook bij de Dehler gedaan) zodat de zeilen mooier staan en minder last van d epreekstoel hebben (het nadeel van de oudere boten met hun negatieve boeg, is een positieve preekstoel die te ver oversteekt...)

Je zult er happy mee worden denk ik zo, een gennaker is erg lekker met licht weer, en op een furler nog fijner (top-down nog fijner natuurlijk maar daar zit een ander kostenplaatje aan)

kan je onder het oogje niet nog een oogje(ipv de dubbele moer) schroeven met een staaldraadje naar beneden?

Ik denk ook niet dat dit stevig geoeg is.

En het toevoegen van een tweede strip onder de huidige zal niet veel extra toevoegen, omdat de strip op buiging belast wordt.
Die tweede strip zal wel iets extra "weerstandsmoment tegen buiging" geven, maar niet heel veel. Bovendien steekt je opstap iets uit en zal de opstap zelf ook omhoog willen buigen.

De al vaak voorbij gekomen waterstag is echter wel een goede oplossing.
Hiermee voorkom je namelijk dat er uberhaupt buiging in de strip en de hele opstap komt (of in ieder geval wordt het tot een minimum beperkt)
Je leidt de kracht daarmee af naar een ander stevig punt (zoals de twee gaatje op je ankerbeslag) en daarmee naar een solide punt.

Je zal de waterstag wel moeten kunnen opspannen, maar als je hiervoor een kort stukje stag neemt en een reguliere spanner is dit wel in orde.

De waterstag zal verder ook niet in de weg zitten, want onder je opstap. Is verwijderbaar, dus als het niet bevalt haal je het alsnog weg en je verbuigt je opstap niet (en dat gaatnu wel gebeuren)


Succes met je overwegingen!

Groeten,
Johnnie

Nog mooier is een staaldraadje met spanner.
Maar ik zou me niet zo'n zorgen maken over de krachten die erop komen.
Het grootste deel van die krachten is naar voren gericht en dat kan je preekstoel prima opvangen. Bovendien is dit stuk ontworpen om regelmatig op te gaan staan en heeft meer weinig overstek vanuit de staande buizen. Kan wel wat hebben.
En als ik het zo hoor ga je niet met 6+ bft gennakeren.

ps. ik zoun ipv van een trip een U-tje toevoegen, veel stijver.

pantaleimon schreef :
Dat is dus die genoemde waterstag

wybeslot schreef :
Erop staan is hooguit 80-100 kg. De voorlijk spanning zal wel wat meer zijn dan dat gok ik zo....

en die voorwaarste kracht zou ik niet zo zeker van zijn. Denk maar eens aan een pijl en boog. Als je daar aan de snaar trekt (naar achteren) kromt de boog en komt er ook een aanzienlijke opwaartse kracht op het onderste bevestigingspunt!

Groeten,
Johnnie

Ik ben het eens met trotti wat betreft de krachten. Het pijl en boog principe is een goed voorbeeld.

Leuk dat we vetus en plastimo afschilderen als ondergeschikt materiaal. En een dergelijke constructie als dit bagatelliseren met je zal er veel plezier van hebben.

Erop staan zijn toch echt wat andere krachten dan je zeilen. Zeker als je op een moment je gennaker wat laat klapperen.

Krachten op de tack van een gennaker met reachen wordt je bang van. Uitgaande van een masttoptuigage en een vrij ver naar achteren staande mast is een beetje gennaker voor een boot van 9 meter al snel meer dan 70 m2, dat trekt er halfwinds echt heel hard aan.

Het scheelt dat de preekstoel aan het boegbeslag vastgelast lijkt te zijn en daar dus niet alleen met een paar borgboutjes vastzit. De preekstoel zal dus niet snel gaan vliegen, maar het zou me niets verbazen als ie een keer krom wordt. Met een beetje pech vouwt ie zichzelf na een stuk buigen spontaan dubbel naar achteren.

Een recht naar voren stekende boegspriet wordt op compressie belast door het samenspel met het waterstag. In deze constructie moeten alle naar achteren gerichte krachten opgevangen worden door gebogen buizen die uiteindelijk schuin naar beneden lopen. Geen compressie maar een buigmoment dus, dan kan dezelfde buis veel minder hebben voor die plastisch gaat vervormen.

Of de constructie de statische belasting aan kan, kan je trouwens wel aardig testen. Maak je spinnakerval aan het oog vast en lier deze aan tot je 'm met twee handen aan de 10" handle niet meer rond kan krijgen. Neem dan een schoot, doe deze met een lus om de val en doe die via je lijogen naar je schootlier. Vervolgens weer draaien tot je met twee handen en je volle gewicht de 10" handle niet meer rond kan krijgen. Dan heb je een aardige test van de normale belasting, piekkrachten bij het volkomen na inklappen kunnen echter nog veel hoger uitpakken, hoeveel hoger weet Erik vast te vertellen.

Misschien is wat ik bedenk allemaal te simpel. Maar ik hou van houtje touwtje oplossingen. Maar goed hier komt die.
Je haalt de strip en oog weg. Neemt een stukje dyna one. (dynema touwtje) Maakt die aan de BB landvast kikker vast en voert die door het gat in het plankje. Vervolgens weer terug. Hierdoor ontstaat er net boven het plankje de eerste lus. Het lijntje gaat vervolgens om de anker boeg rol en terug een tweede lus vormend door het gaatje. Het uiteinde maak je vervolgens vast aan de SB kikker. Aan de twee lussen boven het plankje maak je de roller vast. Alle opwaartse en zijwaartse krachten worden nu afgeleid naar de boegrol en landvast kikkers. Het enige wat er overblijft op de preekstoel is achterwaartse kracht. (Die wel aanzienlijk kan zijn.)

Hallo Timo,

Mooi plankje, maar dat RVS stripje daaronder zou ik echt niet vertrouwen.

Dat kun je oplossen door bij een stukje U profiel van links naar rechts mee te laten lopen. Als dat dan afsteunt op de buizen van de preekstoel. Nadeel: je krijgt scherpe randen waar je kuiten aan kan schrammen bij een rare afstap manouvre.

Ik zie zelf ook het meest in de krachten afleiden koordjes van 3Noreen.

Maar wees je er in ieder geval van bewust dat een zich vullende gennaker echt enorm kan rukken. Dit is onvoldoende.

Als je alleen ruime wind wilt genakeren en het ding er met een knoop of 10 schijnbare wind weer afhaalt, dan kan dit prima.
Wil je echter meer doen met je zeil dan zal er verrekte weinig van je preekstoel overblijven.

Als je een genakker tot de kunnen van je boot gaat belasten praat je over een halshoek belasting van enkele tonnen. Een dergelijk stripje buigd door bij ongeveer 100-120 kg, het tweede stripje zou het misschien nog 100 kg sterker maken, maar dan houd het echt op en beginnen de brokken zichtbaar te worden.

Ga je echter een stropje/waterstagje maken tussen de roller en het boegbeslag, dan kun je zomaar een veelvoud van die belasting erop zetten.

Ik ben toch wat verbaasd over de enorme getallen die jullie noemen. Dat kan absoluut liggen aan het feit dat ik nog nooit met een gennaker gezeild heb, maar misschien ook aan het verschil in het gebruik er van. Een gennaker 'van meer dan 70 m2' (FMJ) lijkt mij voor mij in ieder geval veel te veel. Ik denk hooguit aan 40m2 of zo, dat lijkt mij in ieder geval al heel erg veel vergeleken met de huidige genua van 22m2. In de specs van de werf wordt gesproken over spinnaker van 63m2 en een 'bolle jan' van 41m2. Een gennaker is toch de moderne naam voor een 'bolle jan'?

Ook hangen de krachten natuurlijk af van het gebruik van de gennaker. Ik wil het puur als lichtweer zeil inzetten, dus bij windkracht 1-2, misschien 3Bf. Daarboven voldoet de huidge genua prima en ga ik ook niet staan worstelen met grote dingen op het voordek. Ik kan mij bijna niet voorstellen dat de enorme krachten (de test met de superstrak gespannen val van FMJ) die jullie noemen in dit soort weersomstandigheden optreden, maar ik kan er uiteraard helemaal naast zitten. Dat een vullende genua flink kan rukken is inderdaad een punt. Ik ga zeker kijken naar het stropje van Dyneema of staaldraad wat o.a. 3Noreen en wybeslot voorstellen.

Wat mij even niet duidelijk is, is de 'voorlijkspanning' waar Trotti op wijst. Een gennaker vaar je toch niet met een strakgespannen voorlijk, of zit ik er nu naast? Joop66, waar ik de roller van kocht, vertelde dat het de bedoeling is om het zeil alleen voor het inrollen met de val of tack-line strak te trekken en dan te rollen.

Er valt nog veel te leren...

IlCigno, dat voorlijk strak trekken voor het rollen is precies wat ik bedoel. op dat moment staat ertoch echt spanning op!

En vergis je niet in de krachten van een klapperen zeil.
Maar al met al ben je met een klein staaldraadje/dyneema stropje al een heel eind op weg om een elegante en weer verwijderbare oplossing te maken!

Groeten,
Johnnie

Hi,

Ondanks je plan om de genaker niet te gebruiken met veel wind en ondanks de solide constructie van je preekstoel, lijkt dit me niet afdoende.
De simpelste oplossing is om je oogje steun te geven naar de steven. Het waterstag is al een paar keer voorbijgekomen.

De moderne, grotere broers van jouw boot hebben standaard een dergelijke constructie. De preekstoel loopt daar ver voor de steven uit, met voorop een halfwinderoog. Onder dit oog zit een spanner, die aan het ankerbeslag in de steven vast zit.
In principe kan je op een C888 iets dergelijks ook maken. Je kan volgens mij in de ankerbak bij de steven komen en daar een contraplaatje voor een putting maken. Aan de buitenkant een spanner of een dyneema stropje naar boven en je bent klaar. KISS zat.
As je zoiets kiest, zou ik niet een staaldraad met spanner proberen te maken. Je moet daarvoor een stud en een gaffel aan een kort stukje staaldraad walsen. Het stukje draad dat overblijft wordt dan zo kort, dat de wals de draad uit elkaar gaat drukken. Een fatsoenlijke tuiger zal je zoiets afraden.
Een spanner met twee gaffels is geschikter. Eventueel met een extra strip/stang RVS om te verlengen.

Hieronder de constructie bij de grote broers:





Gr, Arent

Is die hoek van dat waterslag niet vreselijk klein?

[ semi-offtopic- als die lager aangrijpt verdeel je de krachten toch veel meer opeen groter oppervlak?
Snap dat je dan een contraplaat moet maken aan de binnenkant, dus nu niets voor Timo, maar voor mijn beeldvorming -OT uit]

waterstag ook wel eens gezien van een RVS buis op de juiste lengte, ipv spanner/stagkabel