Definitie van storm:
Storm begint officieel bij 34 knopen wind en het mag alleen zo genoemd worden als de wind 20 minuten lang niet onder de 34 knopen komt, dat er vlagen van wel 50 knopen of zelfs meer tussen kunnen zitten maakt het nog steeds "maar" windkracht 8 en niet 10. Het "leuke" van een storm is dat deze zelden langer dan 36 uur duurd en gek genoeg bijna altijd een veelvoud van 6 uur is, een "storm" duurd meestal 6, 12, 18, 24, 30 of 36 uur en het verloop kun je met een barometer meestal heel erg goed inschatten. Een bui waar gedurende een paar minuten veel wind uitkomt mag officieel ook geen storm genoemd worden.
Wat je doet tijdens een storm verschilt per boot en per bemanning. Voor de wind weg lopen is meestal niet handig, als de wal minder dan 150-200 mijl weg is moet je namelijk een haven aanlopen met lagerwal en in 32+ knopen wind is dat meestal geen veilige optie, enkele havens uitgezonderd na tuurlijk. Op het IJsselmeer kun je eigenlijk altijd iedere haven wel aanlopen, ongeacht de omstandigheden.
Verder altijd proberen om aan de wind de snelheid minder dan 5 knopen te houden om de harde aanvaringen met de volgende golf te voorkomen/verminderen. En met halve windse koersen uitkijken dat je niet dwars op brekende golven komt te liggen die een hoogte hebben van meer dan 1.5 keer de breedte van de boot, deze kunnen de boot namelijk onderste boven gooien met alle gevolgen vandien. (is ons overkomen)
Onze boot is extreem zeewaardig en dit is wat wij doen als we "getroffen" worden door een storm:
-8 bft (34-40 knopen wind): we blijven koers houden waar we heen willen en afhankelijk van de windrichting tenopzichte van de boot varen we met een kotterfok plus half of volledig gereefd grootzeil.
-9 bft (41-47 knopen): We blijven onze koers vervolgen en reduceren het zeiloppervlak tot de grote stormfok en op ruime koersen staat daar ook een storm grootzeil bij.
-10 bft (48-55 knopen): Afhankelijk van waar we zijn (relatief weinig waterdiepte geeft gevaarlijke golven waarbij minder dan 30 keer de golfhoogte als ondiep word beschouwd) blijven we nog steeds koers vervolgen, ook als dit aan de wind is op diepwater. Echter varen we nu met alleen maar een stormfok en de giek ligt op dek gebonden, voor de wind moet er actief gestuurd worden, afremmen van de boot met zeeankers, stopzaken etc. geloof ik niet in, aan de wind kan de stuurautomaat het over het algemeen prima aan als de snelheden maar niet te vaak boven de 5 knopen komen.
-11 bft (55-63 knopen): wederom afhankelijk van de waterdiepte blijven we nog steeds aan de wind doorvaren met de kleine stormfok en de stuurautomaat, voor de wind wordt er actief door een bemanningslid gestuurd.
-12 bft (64+ knopen): op binnenwateren blijven we gewoon zeilen met het storm tuig, op open zee heb ik dit nog niet meegemaakt, maar ik vermoed dat we in deze omstandigheden de kleine stormfok zo lang mogelijk ophouden en ik denk dat we afhankelijk van de staat van de zee deze tot zo ongeveer 80 knopen wind kunnen blijven voeren, aan de wind varen zal niet meer mogelijk zijn en we varen dan voor de wind weg actief sturend.
- orkaan cat.2 en meer: op je blote knietjes bidden voor een goede afloop.
Bovenstaande geld voor zeilen op open water, de motor gebruiken we in geen enkel scenario. Bij boten die kleiner en lichter zijn dan die van ons (20-22 ton/15.3m) komt het punt waarbij je niet meer aan de wind kunt varen bij lagere windsnelheden. Het waterdicht afkunnen sluiten van de boot is daarbij ook een belangrijke bepalende factor.
Indien je met storm bedoeld een onweersbui waar gedurende een paar minuten tot wel 60 knopen wind uit kan komen, dan gooien we gewoon de zeilen neer, starten de motor en wachten tot het over is, daarna gaan de zeilen weer omhoog en gaan we weer verder of er niets gebeurt is.
Ten anker liggend: tot 10 bft/48 knopen gewoon op ons zwaarste anker en minimaal 8 keer de waterdiepte ketting erachteraan. Dit heeft ons al een paar keer op de plek gehouden bij continue windsnelheden van 60 knopen plus gedurende 12 uur en langer. Als we de optie hebben breng ik liever ook nog wat lange lijnen uit naar de wal als de windvoorspelling boven de 48 knopen is, ook rekening houdend met de 40 tot 100 graden winddraaiing die je meestal krijgt op het hoogtepunt van de storm.