Onderwerp: mast Capolavoro trimmen

vandaag hebben FMJ en ik de mast van de Capolavoro weer even goed erop gezet. Bij de trimclinic in april viel me op dat de topwanten onder helling toch wel ietsje los hingen, en da's niet goed....
eerst hebben we alles helemaal los gezet, hekstag, topwanten, onderwanten en alle vier de wantjes tussen zalingeinden en mast, de intermediates of diagonalen.
Vervolgens aan de hand van het boekje van Sélden de boel weer op spanning gebracht.
Eerst de hekstag op 15% van de breeksterkte, mbv de meetlat.
Bij 15% belasting van Dyform hoort een rek over 2 meter (de lengte van de meetlat) van 2,85 mm.
Hier te zien:

Stap 2 is de topwanten ook op 15% te zetten. Hier zat een meetlat van 1 meter opgetaped, dan wordt de rek 1,43mm
Zoiets:

de volgende stap is de hekstag op 20% te zetten, dat is bij de witte tape, hij staat op de foto nog op 15%....
Door de gepijlde zalingen en de hekstag wordt de mast lekker krom geduwd, goed te zien:


Da's krom! (wel de goeie kant uit)
De babystag staat nog los, dus het kan nog krommer.
Dan moet met de onderwanten en de intermediates de boel weer recht getrokken worden. In totaal 6 spanners aandraaien: 2 op dek, 4 bij de 4 onderste zalingen. Je ziet de mast weer recht komen, omdat die 6 stagen nar achteren trekken!


Vervolgens de hekstag weer los gezet, en nu staat de mast weer vrijwel zonder kromming erop.
Ben benieuwd hoe het morgen, de trimclinic, vaart!
Bedankt FMJ!
groet
t

Even een kleine aanvulling: doordat de mast zonder diagonalen (onderwanten + intermediates kromgetrokken wordt en vervolgens door de diagonalen weer rechtgemaakt wordt geef je de mast stijfheid in voor-achterwaartse richting. Er wordt namelijk zowel een kracht naar achteren als naar voren op de mast uitgeoefend, dit voorkomt pompen. De overgebleven kromming zorgt ervoor dat de mast zeker niet naar achteren kan pompen, hij past niet door het dode punt, zo voorkom je 'inverse bend' geintjes.

De foto van de achterstagspanner is het verschil tussen handvast / voelt-wel-strak en 20% (het tapeje), hij zal op de foto iets losser staan dan bovengenoemde 15% maar neittemin een immens eind dat je het Dyform (voorstag + achterstag = samen 35 meter) uitrekt.

Top, ziet er goed uit ! Ga morgen ook maar weer eens met de stagen stoeien. Heb het boekje "tuigages voor zeiljachten" en dat is steeds een goede leidraad, lees dat jullie het Selden boekje gebruiken, staat daar alle relevante info in dan ? Er moet in mijn boot ook nog ergens zo'n boekje zwerven wat ik nooit echt bekeken heb...

Kijk,das een trimclinic waarvoor ik wel graag in aanmerking zou willen komen.
Uitdaging(nodiging)voor capo en fmj om hun kunsten op mijn Sp.32 toe te passen?

Groet,
Herman.

@t

Je zet het topwant op 15%. Het topwant, daar bedoel je toch mee de mogelijk bij de mast onderbroken eerste 2 verticalen en dan de laatste diagonaal naar de mast?

Zo ja dan zet je die dus op 15% en zet je daarna de achterstag aan op 20%. Doordat je de achterstag op 20% zet gaat de spanning van je topwant daarna iets naar beneden? Maar goed je bent er nog niet want je gaat nu de D1 en D2 aandraaien. Doordat je die aanzet komt er weer meer spanning op je topwant. Bereik je zo op deze manier je voorspanning van 20% of zie ik dat verkeerd?

Ik zet namelijk eerst mijn Topwant op minimaal 20% (D's los) en niet op 15%.

Ik ben wel benieuwd naar je spanning (rek) in de eindsituatie maar die heb je toevallig niet bezien zeker?

Gr Michel

Volgens het Selden-boekje doe je het in stapjes. Je topwant / V1 krijg je namelijk ook veel makkelijker aangedraaid als de spanning er vanaf is met dank ah strakke achterstag. Stappenplan voor masttop wijkt ook wel wat af van fractioneel. Maar we hebben de V's / capshrouds aangedraaid tot minstens 20% voordat we met de D's gingen spelen. Uiteindelijke spanning op de V's / capshrouds zat rond de 25% bij achterstag los en bleef boven de 20 bij max achterstag.

Waar het om gaat is dat je iets van 20% spanning in je V's behoudt bij maximale mastbuiging, maar tegelijkertijd niet te ver over de 25% heengaat ivm het risico op plastische vervorming.

Mijn 'op gevoel' even strak draaien van de D's al hangend ih bootmansstoeltje schijnt overigens verrekte nauwkeurig te zijn, tijdens de trimclinic zijn er geen slingertjes in de mast geconstateerd zo las ik net in m'n mail. Wel zag ik iets te veel bolling - en dan ook nog eens te ver naar voren - ih gereefde grootzeil op het eerste filmpje. Maar het kan ook zijn dat die er bewust in getrimd was.

FMJ schreef :
we hebben vanwege de toch flinke golven (20-22 kts wind) de zeilen ietsje bol getrimd. Performance aan de wind lag over BB op 98% en over Sb op 102% (waarschijnlijk kleine calibratiefout van de windset) bij een hoogte van even over de 40 graden TWA. De babystag is de hele dag niet aan geweest.....
groet
t

Ik was dan zonder rif gaan varen, maar dit kan natuurlijk ook!

Is de spi nog omhoog geweest trouwens? Zo ja, zal vast een mooie kuil gegeven hebben achter de boot?

hierboven staat beschreven hoe we vorig seizoen de mast van de Capolavoro getrimd hebben.

En nu is het weer zover, hij staat erop, maar daarmee is ook meteen alles gezegd.
Er moeten weer meetlatten getaped, staaldraden uitgerekt, rek gemeten, het hele circus moet weer opnieuw.

Nu kan ik dat natuurlijk alleen doen, no problem, maar misschien zijn er ZFers die willen zien hoe dat eigenlijk in zijn werk gaat.

Plan is ergens dit weekend of misschien volgende week een half dagje te besteden aan het goed erop zetten van de mast.

Belangstelling?

groet
t

Sch**ten de beren.....?? TUURLIJK
ik hoor t wel.

Denk er hard over om met Procyon langszij te komen liggen.....

Dat zou gaaf zijn! Heb alleen nu een vaste baan dus ben niet zo flexibel meer. Volgend weekend zou top zijn!

Das ook een mooie manier om te zeggen dat je wel een handje hulp kan gebruiken door het zo te verpakken alsof je de ander een gunst verleent
ik kan (helaas) niet.

ANDO schreef :
Ik herhaal het nog maar eens.
Groet,
Herman.

Herman, we komen ooit wel, ik zal FMJ vragen.....

vandaag zelf de Capolavoro-mast onder handen genomen.

eerst alles handvast, en niet vergeten de trekstangen (spanners) onderdeks, die de blokken onderaan de mast naar beneden houden, los te zetten, anders gaat het dek met de mast mee naar beneden.

De mast staat nu 1 cm hoger dan eerst, omdat de alu onderplaat nu 2 cm dik is ipv 1 cm.
Boven dek was goed te zien dat de mast ca 14mm hoger stond dan vorige jaar, te zien aan de rand van de kit:



14mm is meer dan 1 cm....

eerst de hekstag op 15% van de breeksterkte, de rek over 2 meter is dan 2,8mm dus over de hele stag (17 meter) 2,4 cm!



er is dan nog 10,5 cm schroefdraad over in de spanner:



dan de topwanten ook op 15%.
vervolgens de onderwanten een beetje aan, om de mast weer wat rechter te trekken. En dan de hekstag op 20%, 3,8mm, over de hele lengte van de stag dus 3,2 cm. Verbazend altijd weer dat staaldraad zo rekt....



er is dan nog 6 cm schroefdraad over, dus van 15 naar 20% spanning betekent 4,5 cm aandraaien van de spanner. Daarvan gaat ongeveer 1 cm weer op aan extra rek....



Vervolgens de topwanten ook op 20%, en dan staat de mast er zo op:



dat wordt even later een stuk minder door het op spanning brengen van de onderwanten. Als de hekstag weer los gaat is de mast weer vrijwel recht, een klein beetje prebend blijft erin.

de hoogte van de mast boven dek (de kitrand) is gedurende de operatie met 4 mm afgenomen, dus de mastvoet belast de wrangen waar hij op staat zodanig dat het vlak daar (boven de kiel) kennelijk 4 mm naar beneden wordt gedrukt. Actie = reactie, immers......
En dat is te zien aan de dikke nieuwe alu plaat: die staat onder al deze krachten een paar mm krom, zoals te verwachten was:
er staat zo'n 60.000 N naar beneden te drukken door 6 strak gespannen stagen.



De mast is weer klaar voor de trimclinic!

groet
t

T, die foto van je getrimde mast is neem ik aan niet in rust?

Tevens nog een andere vraag.
Jij hebt zalingen die haaks op je mast staan, toptuigage en onderwanten die net iets naar achteren staan? Of grijpen deze ook recht naast de mast aan op het dek?

Dit komt omdat je laatst melde dat je met veel wind aan het varen was en je babystag nooit op spanning gezet had...

Ikzelf krijg het namelijk niet voor elkaar om mijn mast (in rust) netjes iets positief gebogen te krijgen zonder de babystag te gebruiken. Of zelf recht... Als ik mijn topmannen en onderwanten ( die dus iets achter de mast op het dek aangrijpen) op spanning zet heeft de mast nl negatieve buiging en die krijg ik er alleen uit door mijn babystag aan te zetten. En bij veel wind moet ik die ook flink doorzetten om mijn grootzeil een beetje af te vlakken....

Enig idee?

Groeten,
Johnnie

trotti schreef :
@trotti:
de kromme mast is met alles behalve de onderwanten strak.
de zalingen staat ietsje gepijld, en de top- én onderwanten grijpen op dezelfde plek aan, op 15 cm achter achterkant mast. Dus de gepijlde zalingen drukken de mast naar voren.

Als je wanten achter de mast aangrijpen heb je dus ook gepijlde zalingen, dat kan niet anders. Een negatieve mastbuiging mag niet...
Heb je wel eens geprobeerd de mast te tunen zoals hier beschreven? Dan zou de mast toch de goede kant op moeten gaan buigen.....
De babystag is een extraatje, bij gepijlde zalingen....

groet
t

Ja, ik heb de selden manual gevolgd. Maar ik weet ook zeker dat mijn zalingen niet gegijld zijn en mijn onderwanten achter de mast staan. Dan kan je dus eigenlijk niet zonder je babystag...

Hmmmm.....

Groeten,
Johnnie

Bij ons precies gelijk de zaling staan niet gepijld, hoofdwanten staan exact in lijn met de mast en de onderwanten zijn zo'n 70cm naar achteren geplaatst. Zonder babystag (en kotterstag) is bij ons positieve bend ook niet mogelijk, zeker omdat we een deckstepped mast hebben en geen steekmast.

Overigens zijn niet gepijlde zalingen altijd minimaal 2 graden gepijld, om meer stabiliteit te verkrijgen, maar twee graden is niet zichtbaar met het blote oog.

Capolavoro schreef :
Hi Capo,
Zonder betweterig te willen zijn:
Dat was inderdaad verwacht! Zie topic "aluminium mastondersteuning verdubbelen" uit november 2011. Het twee keer dikker maken van de plaat geeft geen of nauwelijks verschil in vervorming. Blijkbaar heeft ook de uitvulling van de wrangen niet veel geholpen. Dat komt omdat de mastvoet niet rechtstreeks direct op de wrangen steunt. De voetplaat moet dus wel vervormen.
Het enige voordeel is wel dat je mast wat hoger staat.

Lees ik het nu overigens juist dat je stelt dat het vlak van de wrangen met 4 mm is gezakt?

@Trotti: Capo heeft een steekmast, daardoor kan je die prebend krijgen zonder babystag. Ter plaatse van het dek wordt de mast in feite naar voren geduwd.

pieter2 schreef :
ik had wel onthouden wat je had gezeg over het (niet)nut van een dikkere plaat

de mastvoet staat precies midden bovenop 1 wrang (van 3 waar de plaat op rust).



de plaat is in natte dikke epoxy op de 3 wrangen gelegd, is dus volledig ondersteund door alle 3
en zoals op de foto te zien is staat de alu plaat nu een paar mm doorgebogen.



Dat kan alleen maar komen omdat de gehele romp zich 'zet' en de middelste wrang en het vlak daaronder ietsje zakken; ik zie geen andere mogelijkheid.
Het lijkt me ook logisch, er staat 60 a 70.000N daar op een stukje van 15*28 cm (een voetzool) naar beneden te duwen, dat zal wel enige beweging veroorzaken voordat de reactiekracht even groot kan worden.
Het zal vast bij elke boot gebeuren, alleen zie je het normaal niet

groet
t

FMJ schreef :
Ja, dat had ie er even niet bij gezegd

Maar goed, ik hou mijn babystag er lekker bij! Gelukkig kan ik die ook makkelijk trimmen, want hij komt bij een van mijn vallieren uit!
Ik ben iig gerust gesteld

Groeten,
Johnnie

dat het verschil van dek en vlak MAAR 4 mm verschil geeft met het spannen van de mast wil zeggen dat het een zeer stijve boot is.
de boot is ook smaller en korter geworden, dat is normaal en zal ook in mm zijn.
ga dit allemaal eens uitmeten met een slappe boot, bav, franse productie boten enz, dan praat je over cm, alleen het valt de eigenaar ( gelukkig maar ) niet op.

sietse-ten schreef :
tsja, een boot is natuurlijk eigenlijk een banaan waar in het midden op gedrukt en bij de einden aan getrokken wordt, dan wordt ie wel krom

Het is inderdaad een heel stijve boot, de havenmeester (die ooit de Whitbread nog gevaren heeft) valt het ook elke keer op als hij de boot eruit takelt en op een bok zet; een heel verschil met andere merken die vaak hele slappe bakken zijn (dat hoor je en dat zie je in de kraan en op de bok).

groet
t

Ik heb recent iets gelezen over de huidige generatie VO-70's... Die zijn te stijf! En een van de geheime wapens van Kouyoumdian (?), de ontwerper van de ABN1 die de VOr gewonnen heeft, was de boot niet te stijf maken...

Daar is dus ook wat voor te zeggen!

Overigens heb ik ook wel eens een zeilmaker horen klagen over een mooie wintertent die hij gemaakt had voor een duitse serie boot. Netjes op de bok een tent gemaakt. Paste perfect, mooi staaltje werk.
Toen de boot in het water lag paste de tent echter niet meer... De boot was nl breder geworden! Toen heeft hij er een strook van een paar cm tusen moeten zetten in het midden...

Groeten,
Johnnie