Onderwerp: Voorloper aan grootschoot

jerry schreef :
Ik snap dus niet of dit nou een hardnekkig misverstand is of dat ik weer terug naar school moet...

ilCigno schreef :
Als je hem te lang maakt, scheelt het wel

Maar ff serieus, een blok aan een voorloop hoort niet thuis in de kuip.
Wil je minder lijn voor je neus, dan is German Sheeting een betere oplossing.

AH, goed te weten hoe het hoort!

ilCigno schreef :
En hoe rijm je dat met het feit dat je een langere schoot moet kopen als je de voorloop weghaalt?

Het in te halen stuk schoot wordt (volgens mij) bepaald door het aantal blokken, ofwel de vertragingsfactor.

Die verteld dat je bij 1:4 4 meter schoot binnen moet halen om de talie 1 meter korter te maken. In mijn geval les1 dag1 brugklas Natuurkunde.

Als gedachtenexperiment neem je een hijskraan met een 1:1 "vertraging". Je wilt een pallet Ellenbogenvet 10 meter hoger op een dek zetten. Maakt, de hoogte van de pallet dan uit voor de hoeveelheid lijn tijdens het optakelen? (nadat de slack van de takellijn gehaald is). Maakt het uit of je een "voorloop" aan de pallet zet?

Dus als je de voorloop weghaalt moet je wel een langere schoot kopen maar die gebruik je niet, die extra lengte? Dan kun je beter de voorloop maar houden

Precies.

Ik heb geen voorloop, want ene ander argument is dat je main fine er wel erg kort van wordt. Ik heb hem niet genomen ivm mijn veiligheid. Zo'n blok komt in normale vaarpositie precies langs een paar witte glimmers waar 8 jaar orthodontist in is geïnvesteerd

Helemaal eens hoor. Mijn finetune is nu al erg kort, met een voorloop wordt het helemaal onmogelijk.

zo'n finetune is waarschijnlijk voordelig voor de bootfabriek:
- het ziet er racy uit
- restje staaldraad is gratis
- besparing 4 of 6 maal 30 cm schoot, toch 1,5m ofwel 8 euro.

Op welke merken boot zit eigenlijk af fabriek zo'n voorloopje?
(niet op de mijne iig )

De enige reden dat een voorloop (vroeger) gerechtvaardigd is, is de rek van je schoot. Vroeger rekten schoten in verhouding behoorlijk. Door nu een voorloop te gebruiken, kan je aan de wind (dan staan de blokken het dichtst bij elkaar en kan het wel of niet rekken van de schoot een issue zijn) de hoeveelheid rekkende schoot aanzienlijk beperken.
Stel je giek zit met volledig dicht getrokken grootzeil op 1,5 meter hoogte boven je overloop. Met een 1:6 vertraging is dit dan 9 meter schoot. 10% rek geeft dan 9cm. Stel je hebt een voorloop van rekvrij materiaal (staaldraad van voldoende dikte of dyneema van 1 meter) dit scheelt 6 meter schoot of te wel 6 cm rek.

Bij de moderne schoten is de rek meestal zo beperkt dat dit niet meer een factor is om rekening mee te houden. en dus vervalt het voordeel van de voorloop en hou je alleen nog genoemde nadelen over.

10 punten voor een zeer zinnige toevoeging!

Hoe is 10% van 9 meter 9cm?

Eeeeeh...1%

Maar het gaat om het principe zeg maar..

Eigenwijs schreef :
En dan nog even delen door de vertragingsfactor, zeg 4 of 6.
Dan blijf er nauwelijks rek over, want de belasting van een schoot is een fractie van de sterkte van de lijn.
Mijn boot als voorbeeld:
- max schootbelasting 500 kg (harken load calculator)
- 12 mm polyster lijn breeksterkte 4500 kg (Marlowbraid)
- vertraging 4 keer, dus van de 500 kg blijft 125 kg over
- belasting 125/4500 = 2,8% van de breeksterkte
- rek is dan veel minder dan 1%,
- en dat is 1% van het stukje tussen onder- en bovenblok. Dat is misschien 50 cm, dus de rek is 0,5 cm. 99,99% van de mensheid zal dat niet merken.



www.marlowropes.com/index.php?...icle&id=29&Itemid=67

Ha natuurkunde, leuk!

Zeilende collega geloofde het ook niet, even dit simpele plaatje getekend van Boarderbas' gedachtenexperiment.

Baasklusje schreef :
...maar in de tijd van katoenen schoten was het vast heel anders...

Al bij een 3 strengs geslagen polyester wordt het significant:



Die zit op zo'n 2350 kg "breeksterkte"

Bij 100kg/per haal van de schoot zit je dan dus net onder de 5% en zo'n 3% rek. Dan zit je bij een schoottalie van een meter lang dus op 3cm.

Als ik me niet vergis moet die 0,5 cm van Baasklusje nog maal 4 in zijn rekenvoorbeeld. Dan wordt het al weer 2 cm. Plus dat ik maar weinig schepen ken die maar een halve meter tussen overloop en giek hebben bij volledig aangehaald grootzeil (op open boten na dan, of overlopen op het kajuitdak). Mocht die 50 cm stiekem toch een meter zijn dan wordt de rek in baasklusjes voorbeeld al weer snel 4 cm. Ik ken toch wel genoeg trimmers die dat geen acceptabele waarden meer vinden.

Overigens ben ik het wel met Baas en Bas eens dat het merendeel hier weinig van merkt en dat dit zeker niet een gevaarlijk door de kuip zwiepend blok rechtvaardigt. Dan is een nette dyneema schoot met minder rek een veel betere oplossing.

Eigenwijs schreef :
Waarom zou dat maal 4 moeten? ik rekende met de kracht in 1/4 deel van de schoot (vierloper); elk deel van die vierloper rekt evenveel, maar wel in parallel en niet in serie.

Elke rek is teveel, want dat opent het achterlijk van het grootzeil.
Maar de giek buigt (als de schoot niet helemaal achteraan zit), de overloop buigt met dek en al, met zo'n malle overloop op het kajuitdak of op een grote beugel (Hunter!) heb je al helemaal geen controle meer. Dus die 0,5 cm rek in de schoot is maar een deel van het probleem...

Ah, daar zit een deel van de verwarring. Ik zie de schoot als het touw en niet het samenstel van blokken . Als ik in het voornoemde voorbeeld voor de rek zou willen compenseren moet ik de schoot (het touw dat ik in mijn handen heb) 4 cm extra aantrekken om te compenseren voor de 0,5 cm rek van het hele samenstel . Neemt niet weg dat je gelijk hebt wat betreft overige invloeden. Om inderdaad nog maar te zwijgen over van die elastische beugels.

En het scheelt toch weer een stuk touw op je boot. Het blok in de splitsing van je achterstag zet je toch ook niet in je masttop of 6 meter boven dek?
In een nette dyneema voorloper kun je ook een softshackle integreren, scheelt weer een stuk rvs aan je giek.

Nu zijn alle praktsche én theoretische voors en tegens wel besproken in beide draadjes en wederom is uitgelegd dat je níet minder schoot hoeft binnen te halen tussen voor- en aan-de-wind met zo'n voorloper.

Ben benieuwd wat Bas gaat doen.

boarderbas schreef :

Gewoon over twee jaar weer een topic over openen, misschien zijn dan de inzichten wel weer anders.

Ik vind het heel waardevol dit soort complexe maar belangrijke onderwerpen periodiek te herhalen. Net als de jaarlijkse "hoe maak ik mijn boot winterklaar" topics natuurlijk!

Ik ook hoor!
Net zoals het beste anker. Iedereen weet dat Rocna slecht is en uit testen gebleken dat een CQRop de boeg hoort van de zeiler die serieuze tochten maakt.

Nou. Dan ook maar weer topic starten over mast gewicht, gladheid onderwaterschip etc?