Onderwerp: het trimmen van je grootzeil

Aangezien er ik veel mee bezig ben, heb ik dit artikel gevonden.

Zeiltrim grootzeil
Grootzeiltrim is een kwestie van evenwicht, het spelen met de vorm en de stand van het
grootzeil tot er een goede balans is tussen de zeilen en het onderwaterschip. Niets
beïnvloedt de loef- of lijgierigheid van de boot zo sterk als de vorm van het grootzeil; met
name de stand van het achterlijk speelt hier een grote rol: een bol getrimd grootzeil met een
"dicht" achterlijk maakt de boot loefgierig, een vlak getrimd zeil met een "open" achterlijk
maakt de boot minder loefgierig of soms zelfs lijgierig.
De kunst is om het grootzeil, ons tweede roer, zó te
trimmen dat we altijd een lichte, constante
loefgierigheid voelen. Een goede indicatie hierbij is
de roeruitslag: de helmstok 5 à 6 graden naar loef is
ideaal. Zo is de boot prettig te sturen, loopt
gemakkelijk hoog aan de wind en de combinatie
kielroer werkt met deze kleine uitslag het meest
efficiënt.
Eén van de eerste dingen waar we bij het zetten en
trimmen van het grootzeil naar moeten kijken is de
voorlijkspanning; het grootzeil heeft een
"ingebouwd" profiel, waarvan de grootste diepte op
ongeveer 43% vanaf het voorlijk ligt, iets voor het
midden dus. Probeer de bolling op deze plaats te
houden met de valspanning; opvoeren met
toenemende wind en verminderen onder lichtere
omstandigheden én op ruimere koersen. Er is niets
op tegen om bij lichtweer de bolling naar 50% te
laten zakken om wat meer roerdruk te krijgen.
De volgende stap is het op de juiste spanning zetten
van het onderlijk met de onderlijkstrekker/uithaler;
de spanning op het onderlijk beïnvloedt de bolling
van het zeil, met name in het onderste 1/3 gedeelte.
Gebruik niet te veel spanning bij licht tot
middenweer: net genoeg om de vertikale plooitjes
boven het onderlijk te laten verdwijnen.
Bij toenemende wind moet de spanning worden
opgevoerd om het zeil onderin af te vlakken. Ook
hier geldt weer, net als bij de valspanning, dat op
ruimere koersen de spanning wat verminderd kan
worden, ook bij meer wind.
De mogelijkheden om het zeil bovenin vlakker of
boller te trimmen zijn op masttop getuigde schepen
over het algemeen beperkt. Toch kan het de moeite
waard zijn om eens wat te spelen met de babystag
of de vooronderwanten: een paar centimeter
verschil in mastbuiging en het zeil ziet er direkt heel
anders uit, met name in het gedeelte vlak achter de
mast.
Nu het voor- en onderlijk de goede spanning
hebben en het zeil met winddruk erin goed "oogt", is
de twist in het zeil aan de beurt. Twist, het
"verdraaien" van het zeilprofiel, is nodig om het zeil
goed te stellen ten opzichte van de naar boven toe
steeds ruimer invallende schijnbare wind.
De schootspanning is van directe invloed op de
twist in het zeil: veel spanning geeft een "dicht"
achterlijk en weinig twist, als de schootspanning
wordt verminderd krijgt het zeil meer twist en het
achterlijk "opent" zich.
Let vooral op bij heel licht weer: alleen al het
gewicht van de giek kan genoeg zijn om het
achterlijk te dicht te laten staan. Het iets tillen van
de giek met de kraanlijn kan in zo'n geval helpen.
Een eenvoudige contrôle op de goede twist van het
grootzeil is de stand van de bovenste zeillat: kijk
langs de giek omhoog in het zeil en probeer door
variatie in de schootspanning de lat parallel aan de
giek te krijgen. Als dat gelukt is zitten we niet ver
meer af van een correcte twist in het zeil. Telltales
aan het achterlijk, dicht bij elk van de latzakken,
laten ook duidelijk zien of het zeil al dan niet een
goede twist heeft.
Op ruimere koersen neemt de giekneerhouder de
functie van de grootschoot over bij het controleren
van de twist; zolang er nog sprake is van een
luchtstroom lángs het zeil (dus niet bij ruime en
voor de wind) geven ook dan de telltales een goede
indicatie van de twist.
Nu we het zeil z'n goede profiel en twist hebben
gegeven komen we in de laatste fase van de
grootzeiltrim, het eigenlijke "balanceren". Met de
overloop/traveller geven we het grootzeil de goede
stand ten opzichte van de hartlijn van het schip; het
criterium is de roeruitslag: niet minder dan 3 á 4
graden, niet meer dan 7 á 8 graden.
In de praktijk betekent dit dat bij licht tot
middenweer de giek vrijwel tegen de hartlijn
geschoot kan worden, waarbij het heel goed
mogelijk is dat de traveler iets aan loef staat.
Bij toenemende wind (denk aan val- en onderlijkspanning!)
zullen we de traveller wat moeten laten
vieren om de roerdruk te verminderen. Daarnaast
kunnen we de schoot iets meer ruimte geven voor
wat meer twist en dus minder druk bovenin het zeil.
Als de traveller zóver naar lij moet worden gezet dat
het grootzeil voor meer dan de helft begint te killen,
we maken immers de spleet tussen grootzeil en
genua steeds kleiner, wordt het tijd om wat gas
terug te nemen. Het zetten van een voorzeil met
minder overlap, bij voorbeeld een high-aspect fok,
of het iets indraaien van de rolreefgenua zou een
mogelijkheid kunnen zijn; is er dan nog sprake van
te veel roerdruk, vaak in combinatie met te veel
helling, steek dan een rif.

Blijft uitermate interessant het afstellen van het grootzeil.

Ja, en hier kun je nog wel wat hoofdstukken aan toevoegen.

En verbeteren ook..... de 2e en 3e zin zijn iig onzin.

Als er dan ook nog even wordt uitgelegd wat er beter kan, dan hebben anderen daar ook nog wat aan.

daar zijn al zoveel topics over....

maar goed, even die zinnen dan. Daar staat:

Nu zijn er grofweg 2 dingen die (bij een goed ontworpen boot) de loefgierigheid bepalen:
- helling: hoe meer helling hoe loefgieriger
- hoek van de giek met de boot: giek naar buiten (bij constante helling) is loefgieriger.

Met het achterlijk van het grootzeil heeft die loefgierigheid niets van doen.

Helling wordt voor 80 a 90% bepaald door het voorzeil, dat is in de meeste gevallen goed voor het leeuwendeel van de krachten die voor snelheid en helling zorgen. Niet het grootzeil, dat doet de laatste 20 a 10%.

Het is wel zo dat een dicht getrimd achterlijk de wind bovenin niet zomaar laat weglopen, en dat zorgt voor wat extra kracht bovenin, en wat extra helling. Maar dat komt dat pas als allerlaatste, bovenop de andere zaken die helling en daarmee loefgierigheid veroorzaken.

Nou Baasklus, ik ben het over het algemeen met je eens maar "met het achterlijk van het grootzeil heeft die loefgierigheid niets van doen"...

Kijk hier worden wij wijzer van!
Maar als 80/90% van de helling door het voorzeil wordt veroorzaakt, waarom is een rifje steken dan Eem goed middel om helling te reduceren?

Boatlover schreef :
Ik schreef ook: dat komt pas als allerlaatste. Het achterlijk tot belangrijkste oorzaak van loefgierigheid bestempelen, dat vind jij vast ook geen goed voorstel...

keeszeiler schreef :
Dan eerst een kleiner voorzeil, en eventueel daarna nog een rifje...

Helemaal eens BK. Het achterlijk is de laatste in de rij.
Dat artikel vind ik wel geinig. Hij helpt de blinde op weg, maar zodra deze 1 oog open kan doen ziet hij dat het toch echt anders kan / moet

Trimmen met je kraanlijn, , dat is van vroeger. De meeste moderne boten hebben hem niet of kunnen in ieder geval in de trim zonder.

Baasklusje schreef :
Klopt. De desbetreffende zin was misschien wat extreem geformuleerd. Gek eigenlijk, dat past niet bij je

Het is een bere intressant stuk, zeker omdat mijn boot op alleen de fok niet zo lekker loopt,(behalve voor de wind) hij loopt wel lekker op alleen het grootzeil, vandaar dat ik er zo mee bezig ben.
vandaag heb ik met een behoorlijke wind even wat rakken gevaren op alleen het groot zeil en heb toch even over de 5 kts gezeten, vond het best grappig en ik ging zelfs nog wat schuin ook.
ben alles aan het uitesten, zelfs met de kraanlijn de giek wat omhoog trekken waardoor het achterlijk een heel mooi open gaat staan, onderlijk vast en losser gezet, en ga zo maar door..ben er erg mee aan het spelen.

De bedoeling is vaart maken zonder teveel aan helling te creëren.

Voor de minder ervaren zeiler die weinig weet is het misschien een stukje die wat handvaten biedt. Meer is het niet. Wil je meer weten? Zoek het dan niet in Ned. lectuur.

Kom maar op met mooie info ! want dan hebben we nog wat aan je !
nu is het enkel commentaar en wat afkraak van mensen die boeken en artikelen hebben geschreven! en dat is wel een hele beperkte, simpele en makkelijke reactie ! ben erg benieuwd naar jou toegevoegde waarde zeg maar !


Boatlover schreef :

Zoek eens op dit forum naar "grootzeiltrim", "lichtweertrim" en dat soort termen. Er is echt een heleboel over geschreven. Minstens zo duidelijk en beter onderbouwd dat het stuk tekst hierboven Zonde om opnieuw te beginnen wat mij betreft.

PS: dat zoeken gaat erg handig via Google met onderstaande zoeksleutel:

peter1 schreef :
Het is geen afkraak, maar het is commentaar van zeilers die echt wel een potje kunnen breken Peter.

Ik bedoel het niet negatief Peter maar na 20 jaar Ned. lectuur gelezen te hebben is bijv. de lectuur van North een verademing.

Kleine hint qua twist: "de toplat parallel aan de giek is ongeveer goed" geeft het bovenstaande aan. Er is meer onder de zon.

Peter, wat voor boot vaar je?

Volgorde van Reven is natuurlijk ook sterk afhankelijk van de boot / type tuig, op mijn F1 gaat als eerste rif 1 in de Main en blijft de genua staan.

Ook weer afhankelijk van je doel, snelheid, hoogte of comfort...

koko schreef :
Dufour T7, als ik het goed heb.

Yep ! een Dufour T7

toplat parralel aan de giek, voor de juiste twist, ga ik ff uittesten !

quote="fer2nand" post=757302]koko schreef :
Dufour T7, als ik het goed heb.[/quote]

Over koersvastheid gesproken, zeil nu met een Dehler 36 CWS.
Indien deze boot aan de wind zeilt en je zoekt naar de optimale balans dan blijft deze boot koers houden.

Geen 5 minuten maar het halve Ijsselmeer kun je overzeilen zonder het stuurwiel aan te raken.
Op de AIS zie je een kaarsrechte streep.
Snap niet hoe dit kan, omdat ik altijd met loefgierige bakken heb gezeild.

Windkracht 3-4 vol tuig (HA fok) matige golfslag.
Windschiftingen volgt de boot gewoon, raar maar waar..

Nee hoor staat niet op de automaat

Dan heeft die dehler waarschijnlijk iets strakkere zeiltjes dan de amerikaan

Kapiteinmomo,

Het heeft alles te maken met helling maken.

Een brede platte bak (vormstabiel) maakt in de aanvang te weinig helling, wordt niet langzaam aan loefgieriger.

Een gewicht stabiele boot maakt vrijwel direct een klein beetje helling, waardoor het zeilpunt al direct naar lij gaat en de boot een ietsje loeft.
He roer dat iets te loevert staat kan die extra helling dan niet meer helemaal compenseren en de boot loeft iets op tot helling en roer weer in evenwicht zijn.

Wanneer de wind niet veel in sterkte verandert kan zo´n situatie dagen aanhouden.

De koers/heading wisselt dan een klein beetje afhankelijk van de sterkte wisseling van de wind.
De schijnbare windhoek blijft gelijk.

Het hangt ook enorm van de boot af, onderwaterschip en met name balansroer.

Ik zeil nu een jaar of 30 op Spirit 32 en 36 (en daarvoor nog 25 jaar op andere dingen) maar ik kan die Spirit, als ik mijn ogen dicht doe of niet naar de meters kijk, nog geen 10 seconden op een rechte koers houden. Na 20 seconden ben je zomaar 30 graden van de koers af.
Enige remedie is telltales kijken, kompas kijken, TWA kijken, elke seconde.....