Onderwerp: Mast van Catalina 270 geknakt

Ik kan het nog steeds nauwelijks bevatten wat mij gisteravond is overkomen. Ok, er stond best wel wat wind, maar met een rif in het grootzeil goed te handelen. Laverend zouden we net te laat zijn om ons aan te melden, dus besloten eerst van hoog aan de wind af te vallen om voor de wind de genua in te rollen om daarna recht tegen de wind op de motor naar het startschip te varen voor de woensdagavond wedstrijd. Nog niet op halve wind gebeurde het, plotseling en zonder lawaai, de mast knapt op de plaats van het lummelbeslag. Even ontredderd, zwaaiend om hulp, maar dan blijkt al snel alles onder controle. Zonder paniek met een groot deel van de mast en de zeilen overboord de luwte van een nabij eilandje opgezocht en mbv de toevallig daar aanwezige brandweer (!) de mast met zeilen aan boord gehesen (toch nog een behoorlijke klus) en zo naar mn eigen box terug gevaren.

Vanmorgen de schade gemeld aan de verzekeraar, die reageren binnenkort hoe verder te handelen. Alle verstaging is nog heel en ook alle bevestigingen waren intakt. En gelukkig geen gewonden.

Ik vraag me natuurlijk af of en wat ik fout heb gedaan. Of heb ik gewoon domme pech gehad. Hoe vaak komt zoiets voor? Nb, de neerhouder zat goed door.

Nog belangrijker voor mij zijn de volgende vragen, wie weet hebben jullie goede suggesties:
1 hoe kom ik aan een nieuwe mast voor mijn Catalina 270?
2 is reparatie een standaard klus voor elke werf of is dat specialistisch werk?

Ik ben nog steeds ontdaan over het gemak waarmee zoiets kan gebeuren. Nogmaals, alle verstaging was intakt.

hoelang is de mast?

Ik heb nog een mast van 9 meter met rechte zalingen incl een set nieuwe verstaging en evt. zeilen over.

Mag voor een leuk prijsje weg

was de boot op de wal afgelopen winter? wellicht is de mast er niet goed opgezet?

Goed inwendig kunnen kijken op de plek waar die geknakt is? Corrosie of verzwakking ter plaatse van de bevestiging lummelbeslag?

In antwoord op de vraag hoe je aan een nieuwe komt: er zijn verschillende mastenmakers actief in Nederland. Gewoon opbellen en offertes vragen, bij voorkeur van iemand die bij jou langskomt en komt kijken en meten. Een paar suggesties:

rs-service.nl (Robert Schuiten)
www.mastenenzo.nl
www.neutmast.nl
www.jachthavennoordschans.nl/z-spar/nieuwe-masten/
www.seldenmast.com

Hallberg-Rassy 46 ‘Lykke’ had in de afgelopen ARC een soortgelijk geval: zonder duidelijke reden brak de mast net boven het lummelbeslag finaal af. 16 knopen wind, verstaging intact...

Er is wat gespeculeerd over verkeerd gebruik van de (hydraulische) neerhouder, maar feitelijk oorzaak (nog?) onbekend.

Hoop dat je er goed uitkomt met je verzekering en dat je weer vertrouwen krijgt (of houdt) in je schip!

Het is normaal geen plaats waar een mastbreuk ontstaat.

Zou goed kijken naar het breukvlak. In een eerder geval heb ik dit eens gezien. Bleek een fout in het mastprofiel. Kan een fabricage fout zijn.

Alleen een nieuw mastprofiel met overzetten van het mastbeslag. Dan blijft alles normaal bruikbaar.

Bram

Hier nog een suggestie (Hans Jansen tuigerij):
https://www.tuigerij.nl/hulp-bij-pech/
En een paar gebruikte masten. Misschien zit er iets bij.
https://www.tuigerij.nl/aanbiedingen/

Klinkt als neerhouder te strak. Die duwt de giek hard tegen de mast en die kan de zijwaartse belasting ineens (bij het afvallen) niet hebben. Je viert de schoot, daardoor is er geen extra steun meer naar beneden en vangt de neerhouder het hele zaakje op. Knikt ie bij het lummelbeslag. Vieren bij het afvallen.

Sterkte met de afhandeling!

My 2cts: een neerhouder heeft geen emplooi aan de wind. De hoek en vertraging zijn te ongunstig om de zeilvorm nog merkbaar te beïnvloeden, in vergelijk met de grootschoot.

Als je dit doet: grootschoot goed aan, neerhouder goed aan, grootschoot weer los, bteng je een enorme voorwaartse kracht dwars op het mastprofiel. Afhankelijk van de bevestiging van het lummelbeslag dn de sterkte van eea kan ik me prima voorstellen dat je zo een mast om krikgt.

Zeker als er sprake is van schroef neerhouders of hydraulisch. Dan heb je helemaal geen gevoel voor krachten meer.

Moet me toch van het hart. Wat mij betreft is elke mast die breekt omdat de neerhouder maximaal aan is, in welke situatie dan ook een k.tpaal. Een klapgijp, een chinees onder spi met 6 Bft, je giek door het water trekken, een schoot die uit de klem vliegt of alles tegelijk. Daar moet het gewoon tegen kunnen. Het was potverdikkie geen storm of oceaan werk.

Je gaat toch zeker niet je neerhouder losser zetten bij 6 Bft voor de wind omdat je bang bent dat je mast breekt?

Gr Michel

PS, mijn toon is niet jegens een persoon, maar tegen de verbazing dat zoiets tot mastbreuk kan leiden.

Niet mee eens.

Je kunt niet zo zwaar bouwen dat elk misbruik geen gevolgen heeft.

De combinatie is niet neerhouder/voor de wind, maar neerhouder/schoot.

Vergeten bakstagen te zetten is er ook zo een.

De handrem niet los maken als je gaat rijden ook.

Een boot is niet hufter proof.

Sorry. Een Lelyvlet wel.

Joop66

Ik heb je input hoog zitten, maar zeg je nu werkelijk dat als ik met wat wind aan de wind vaar met een aangetrokken neerhouder (los van het nut op die koers) ik moet oppassen voor mastbreuk? Dus dat je eigenlijk je neerhouder slack moet houden, je giek eerst moet uitvieren en dan pas weer de neerhouder aantrekken? Dat staat in geen enkele gebruiksaanwijzing van geen enkel schip voor zover mij bekend.

Dat laten vieren met aangetrokken neerhouder is geen misbruik, dat is 'gebruik' in mijn ogen. Gewoon gebruik van iet waar het voor bedoeld is.

Ik zeg dit zonder enige materiaalkennis, gewoon als zeiler die het materiaal zwaar kan belasten. Maar nogmaals, daar (deze voorbeelden) moeten toerdobbers tegen kunnen. We verschillen hier dus van mening.

@ Beauty: ik voel je verontwaardiging en ik ben het er ergens ook wel mee eens. Ik vind dat de mens de zwakste schakel moet zijn aan boord, maar helaas is de realiteit wel anders.

Combinatie van een licht/trimbaar (zelf invullen) mastprofiel, flink wat wind, een flink doorgehaalde neerhouder (je staat versteld hoe strak je de neerhouder door kunt halen als je schoot ook al flink doorstaat aan de wind) en plotseling afvallen. Dat mastprofiel heeft in dwarsrichting nauwelijks ondersteuning.

Neemt niet weg dat het mastprofiel al een flinke knauw gehad kan hebben van 't een of ander.

Edit: dus ja, bij aangetrokken neerhouder aan de wind de neerhouder wat meevieren met het scherp afvallen.

Met betrekking tot de speculaties over de al dan niet te strak getrokken neerhouder: hier en daar wordt gesuggereerd dat dat met een hydraulische neerhouder zou kunnen. Maar het lijkt mij sterk dat een Catalina 270 een hydraulische neerhouder heeft. Daar kan TS uitsluitsel over geven.

Heb een mail gezonden naar Selden. Ik ontbeer de kennis om inhoudelijk te discussiëren, moet het dus even extern zoeken.

Voordat een mast (op welke hoogte dan ook) breekt, zal er toch iets zichtbaar moeten zijn geweest van extreme buiging?? Ik zie bij mijn mast nooit iets, ter hoogte van het lummelbeslag. Op open bootjes gebruik je deze buiging zelfs bewust om de mast een gewenste kromming te helpen geven volgens mij.

Ik denk dus eerder aan een materiaalfout, te veel en/of te grote popnagelgaten oid.

Het gebied van giek en neerhouder is wel een zwaar belast deel van de mast (het zwaarste, vermoedelijk).
Ook zitten er juist daar veel gaten in de mast: lummelbevestiging, neerhouder-bracket, snoeren die eruit komen.

Maar dan nog mag in normale omstandigheden (dus t/m 9 B wind ) de mast daar niet breken.
Als ik kijk wat voor enorme krachten de neerhouder op de mast uitoefent (bij alle koersen ruimer dan 45 TWA) dan had de mast van de Capolavoro allang gebroken moeten zijn. De neerhouder is 1 op 8 vertraagt en gaat op een 40-lier met maximale menskracht. Reken maar uit wat dat voor kracht op de giek, mast en neerhouderbracket geeft... daar wordt je blij van

Wat bij veel neerhouders de fout is is dat het draaipunt van de lijn die eruit komt niet precies in lijn is met de lummel en de neerhouderbracket. Dan zit het blok bij de mast bijvoorbeeld te veel naar achteren of naar een zijkant. Vieren van de schoot (met strakke neerhouder) geeft dan erg grote krachten op het geheel.

Een mast die breekt zoals deze Catalina moet een slechte constructie (van mast en/of neerhouder) zijn geweest.

Dank voor jullie reacties. Ben blij met adressen van een aantal specialistische mastenmakers.

Antwoorden op gestelde vragen/opmerkingen:
- de boot heeft van de winter op de kant gestaan, met mast erop
- de neerhouder is van type lijn met vertraging (geen hydroliek)
- de Catalina is kwalitatief een hoogwaardige boot met CE-B normering
- door mij is niets te zien op de mast ter hoogte van de breuk

Vanmorgen wat fotos gemaakt, de breuk blijkt op ongeveer een 1/4 van de onderkant te zitten, dus niet eens ter hoogte van het lummelbeslag!

Een dergelijke breuk aan het einde van het profiel al eens eerder gezien. Het bleek toen een zwakke plek in het mast profiel.

Bij de extrusie van het profiel wordt er een blok achter gezet om profiel goed door de matrijs te kunnen persen.

Dit stuk wordt er daarna afgezaagd.

Als dit niet is gebeurd of onjuist, dan geeft dit een zwakke plek in het mastprofiel.

Vandaar het belang eens goed naar het breukvlak te kijken.

Volgens de gegevens heeft Catalina eerst zelf de profielen gemaakt en daarna uit laten voeren door een ander bedrijf.


Bram

1/4 van de onderkant, is dat bij dit schip (ook) grofweg de helft tussen dek en eerste zaling?

Die uitstulping naar de zeilgleuf toe (de achterkant), krijg je die bij naar voren of naar achteren buigen (en knikken)? Het lijkt mij de kant die ingeduwd is, dus de mast heeft daar naar voren bol gestaan en is toen geknikt onder compressie?

Als een neerhouder de mast breekt gaat onlosmakelijk samen met afvallen en een strak aangetrokken neerhouder. Het kan gebeuren, wil niet zeggen dat het daardoor komt. Maar is wel 't eerste waar ik aan dacht toen ik las 'bij 't lummelbeslag gebroken'. Inderdaad omdat het daar eigenlijk nooit breekt.

Maar... als het niet ter plaatse van het lummelbeslag is, is de neerhoudertheorie ineens zeer onwaarschijnlijk.

Belangrijkste is dat er geen persoonlijke ongelukken zijn gebeurt. Zelf heb ik dit gelukkig nog nooit meegemaakt en dat wilde ik zo houden. Super dat TS zo open op het forum is, wellicht kan ik er wat van leren.

Mij lijkt het interessant om te vernemen of men afviel over BB of over SB. Ik vermoed over BB.

Gr Michel

Als je je schoot aan de wind maximaal aan hebt (erger nog als je een finetrim hebt of sterk vertraagde grootschoot), en dan de neerhouder ook strak doorzet (gebruik je een lier?), dan is er geen denkbare mogelijkheid dat bij het wegvallen van de schootspanning de neerhouder dat normaal overleeft.

ALs je D1's hebt die achter de mast staan houden die de eerste zaling op zijn plek. De mast zal sterk buigen tussen dek en zaling. Dan kunnen er 4 dingen mis:

-Neerhouder breekt
-Giek breekt
-Mast knakt bij lummel door de kracht van de giek
-Mast buigt en bezwijkt in het midden van de buiging door de mastcompressie

Het lijkt hier op het laatste geval