Onderwerp: Materiaalkeuze spinnaker val: polyester of dyneema

Beste zeilers,

Vanwege het vervangen van mijn lopend want heb ik wat onderzoek gedaan naar materialen en toepassingen. Echter v.w.b. de spinnakerval kom ik nergens concrete tips tegen. Hoewel ik hem niet wekelijks gebruik vanwege mijn familiaire bemanning, ben ik toch benieuwd naar jullie visie: Dyneema of polyester?

Polyester. Een beetje stretch is fijn om je spi heel te houden. Bovendien is je spi niet afhankelijk van zaken als voorlijkspanning.

Only Fools Rush in schreef :
100% mee eens, dyneema duurder en voor spi en gen is beetje flex juist belangrijk

Als je heel lang achter elkaar met spi vaart en je hebt een polyester val dan heb je altijd een stukje val van ca 10 cm wat door de geleider beweegt.
Hier wordt de mantel dan zo zwaar door belast dat deze snel doorslijt.
Doordat dynema die verende eigenschap niet heeft slijt je val dus niet in deze geleider.
Voor mij dus de keus geweest om over tegaan op dynema.
Hierbij wordt dan wel elke vlaag omgezet in power op je spi, dat kan dan weer voor en nadelen hebben, power is snelheid, en daar doe ik het ook om.

^^ dat dus, plus het feit dat ik een dunnere dyneema lijn kan gebruiken dan polyester waardoor hij veel gemakkelijker door de blokken en de mast loopt.

Ik vraag me trouwens af of het verhaal 'een beetje stretch is goed' op cijfers gebaseerd is, of op gevoel. Hoe groot is het verschil tussen een rekkende en een niet-rekkende lijn nu eigenlijk, als het om de spi gaat? Zijn daar gegevens over bekend? Ook anecdotisch bewijs ('mijn spi klapte volledig uit elkaar toen de wind erin kwam') is wat mij betreft welkom.

Bij een andere diameter moet je ook naar je blokken bovenin kijken.

Als je val doorslijt is er wat kapot en moet je het repareren. Je heil gaan zoeken in ongeschikt materiaal spant het paard achter de wagen.

Ik heb talloze keren een spi aan gruzels gevaren. Vrijwel altijd scheurt de top er uit.

Het verschil in rek tussen polyester en dyneema is vaak zo'n 4%. Op een mast van 10 meter is dat 80 cm bij breuk.

Een spival breek je niet zomaar. Het is een laag belaste val. Dus je zult niet snel naar een valdikte toe hoeven die slecht in de blokken loopt. Tot een voet of 36-8 kan je met een goede kwaliteit 8mm uit.

Geen cijfers of ervaring met ontplofte spinnakers. Toch een mening: een spinnaker is gemaakt van niet al te sterke stof en moet toch zomaar enkele duizenden kilo’s voorttrekken. Met vlagerig weer zal het niet lukken om al die kracht in 1 keer om te zetten in extra snelheid. Die kracht moet ergens naar toe. .... Dat word dan het doek, val, schoten, helling. Van mij mag er wel wat rek in de val zitten om de krachten op te vangen. Geen elastiek, maar ook geen 100% dynama.

boarderbas schreef :
Niets kapot hoor, gewoon een standaar geleider. Deze heb ik trouwens inmiddels wel vervangen door een Harken low friction geleider.
Maar op een spi / genaker met een waterverplaatser komt wel degelijk heeel veel kracht op de val. Je loopt namelijk niet altijd over de golven heen, maar je loopt er ook wel in vast, koste mij een genaker die uit elkaar klapte tijdens de camrace van 2012 met ca 27 kn wind waar we met een bloedgang ( max 18.7 kn) van de golven af surfte.

<-


Die ging 2 minuten na die foto ook...

boarderbas schreef :
En wat was daar de oorzaak van?

35 knopen wind in een gare lichtweerspi.


Meesta knalt je spi nadat hij ingeklapt is en door omstandigheden of klungelwerk in het opvangen de spi vol "klapt". Dán wil je graag die spaghettival hebben.

Voor vlagen maakt het geen deuk uit omdat de valrek niets met de vorm van het zeil doet.

boarderbas schreef :
Zou 10mm polyester (van prima kwaliteit: Cruiser 24 KMIX van Lijnenspecialist bijv.) volstaan voor een spinnaker van een 40ft topgetuigd schip (spi ca 150m2). Gevoelsmatig is dat mager....

Mischief schreef : ???

waarom bij een spi wel En bij een dacron zeiltje dan niet??

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

lfw_jansen schreef :
qua sterkte zeker, maar echt...voer een spi of gen ook gewoon lekker met dyneema.
als het doek scheurt dan is het niet sterk genoeg.
waarom eerst energie in onnodige rek stoppen om dan naar e e n prestatie te werken.
meeste spi's zijn van nylon.dat rekt. ze worden aan elkaar gezet met tape en een triple steek. juist zigzag en dan vooral triplesteek geven ruimte voor rek. op schoten en vallen is het gewoon niet nodig.
is eerder zonde. je zet je blokken toch ook niet met shockcord vast?

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

De nuance gaat zo wel een beetje verloren. Jammer.

Tuurlijk zet je je blokken niet vast met shock cord, maar energie eerst opvangen in de vorm van een beetje rek zal de belasting (lees: slijtage) verminderen en de boel langer heel houden. Zoiets als altijd op het laatst heel hard remmen of iets eerder het gas loslaten.

nee hoor, de nuance gast niet verloren. ik geef aan dat het gewoon niet nodig is.
het beïnvloedt de prestatie van het zeil zelfs nadelig.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

je geeft zelfs ruimte tot pompen. wat nog meer vraagt van het doek en de constructie. het beste is de boel zo star mogelijk houden. met pompen gaat de boel stuk, klappen doopboeken eruit en dat soort dingen.
als het doek de vlagen niet kan opvangen, dan is het of op of het is niet sterk genoeg.

Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Als je aanhanger van een rekkend gevlogen spi bent, maar je wilt dat de val niet over de blokken beweegt, dan kun je ook een stuk rubber tussen val en sluiting monteren.

Yep,
Gewoon zo'n ding ertussen

Jedre schreef : Dit is hoe ik er ook naar kijk.

Boarderbas heeft wat ontploffende spi's achter de kiezen, de vraag is natuurlijk of ze (indien de val niet-rekkend was) ook geklapt zouden zijn als de lijn wel mee had gegeven. Dat is lastig na te gaan en daarom was ik op zoek naar cijfers. Mijn gevoel zegt dat het zeil zelf de klap op moet (kunnen) vangen. En de zeilmaker (die het natuurlijk helemaal prima vindt als ik 2x per seizoen een nieuwe spi bestel:P ) vindt dat ook, dus voorlopig ga ik gewoon voor rekvrij materiaal.

Nylon (de spi zelf) rekt, afhankelijk van diverse zaken, minstens 20% en maximaal meer dan 100% voor het 'breekt'.

De paar centimeter rek van een val zal er weinig toe doen.....

Op een bescheiden mast van 12,50 meter is de rek bij een polyester val toch al snel 12 centimeter. Maar dat het gros van de krachten opgenomen worden door de rekkende spi lijkt me evident, maar dat moet toch globaal uit te rekenen zijn? Hoe dat zit met overdracht van krachten weet ik allemaal niet, ben geen natuurkundige, maar er zijn toch zeker wel rekensommetjes die de rek van de verschillende componenten in zo'n configuratie kunnen doorrekenen?

Dus stel, je belast de (laten we aannemen) tot 50% rekkende spi (behoudend gekozen) middels een plotselinge windvlaag maximaal, hoeveel van de kracht komt dan in de val terecht en hoeveel gaat die (polyester val, 10% rek) lijn dan uitrekken?

Ik ben gewoon nieuwsgierig naar hoe dit werkt

Statische belasting zou nog wel uit te rekenen zijn. Ik denk dat het hier meer gaat over de invloed van schok-belasting, met name het weer vol vallen van een ingeklapte spi. Alles wat deze schokken kan reduceren helpt dan. Dus zowel rek uit de spi zelf als rek uit de val zullen helpen. Een beetje dezelfde redenatie als dat je liever wat rekkende landvasten gebruikt ipv rekvrij. Ook daar merk je zelfs bij een paar meter al een aanzienlijk verschil in schok belasting. Vandaar dat mijn voorkeur polyester zou zijn.

Jedre, jij rekt ook meer dan touw. Dus jij adviseert als zeilmaker dat je prima kan bungeejumpen aan een dyneema touwtje?