Onderwerp: solo zeilen hijssen en boot stil houden!Hoe?

Heb je weleens geprobeerd om een grootzeil met een van bovengenoemde zaken met ruime wind te hijsen? Het werkt niet, of je nu je tuig op orde hebt of niet. De gaffel of topplank loopt onder de kraanlijn klem, de gaffel kantelt in de winddruk waardoor de klauw op de mast vastklemt, of iets anders vergelijkbaars. Niet direct gerlateerd aan solo-zeilen overigens: het gaat mis onafhankelijk van het aantal mensen aan boord.
Gewoon je boot leren kennen, en de onmogelijke situaties vermijden. Bijlitggen om het grootzeil te hijsen is met sommige boten zo'n onmogelijke situatie waarin je je niet wilt begeven.

apae, helemaal met je eens, niet alleen met een gaff, ook met een toren zeil is het vragen om de boel stuk te trekken.
als je solo wilt zeilen heb ik maar een raad, investeer in een autopilot, zo duur zijn die dingen, eenvoudige st 1000 bv, op marktplaats niet meer. ook dat gehannes met touwtjes en elastiekjes, knoeien en vragen om problemen.

en wat op een bootje zonder elektriciteit ?
Dan wordt een stuurautomaat al een pak moeilijker.

Sure je kan voor een windvaan gaan maar die dingen zijn meestal veel te groot en omslachtig voor een 19 voetertje ...

G

iGrf schreef : Mja. Een bot antwoord zou kunnen zijn: "dan moet je maar niet gaan solozeilen, want kennelijk ben je daar nog niet handig genoeg voor".
Maar juist met zo'n klein bootje is even ankeren (boot komt dan meestal ook met de kop in de wind te liggen) en vervolgens met voldoende ruimte op de grootschoot het grootzeil hijsen ook een prima optie. Daarna weer anker op, grootschoot aanhalen en wegzeilen. Voorzeilen kunnen zoals eerder gemeld op elke koers worden gehesen.

--
stegman

Het belangrijkste blijft je spullen voor elkaar hebben. Alles moet soepel lopen en mag nergens achter blijven hangen. 3 - 4 stappen vooruit denken en alles wat je nodig hebt blindelings kunnen pakken. Ook in het donker. Zorg voor ruimte, liefts hoge wal. Een grootzeil van een 44 voeter is andere koek dan die van een 22 voeter. De laatste heb je in drie trekken omhoog.

Ik ga er van uit dat ik alles alleen moet kunnen doen, met of zonder bemanning. Een paar extra ogen en handen is handig, maar ik moet er niet aan denken om daarvan afhankelijk te zijn om mijn boot te kunnen varen.

Oefening is de beste leermeester. Als je jezelf nog niet vertrouwd begin dan op klein water en rustige omstandigheden. Voor het eerst solo door een drukke sluis is niet handig. Neem een doordeweekse snipperdag en ga lekker oefenene in je thuishaven, box in, box uit, zeilen hijsen, etc. En je zult zien dat je dat heel snel onder de knie krijgt. Pas op met je veiligheidsmaatregelen. Zwemvest, lifeline en harnas is goed natuurlijk, maar kan ook tegen je werken. Op een 22 voeter kun je misschien alle handelingen wel vanuit de kajuitopening doen of zodanige voorzieningen treffen dat dit wel kan. Dat is een stuk handiger dan bepakt en gezakt naar het voordek kruipen om te ontdekken dat je weer terug moet omdat de boot daardoor uit het roer loopt.

De modernistische zaken als lazy jacks en doorlopende zeillatten zijn tegelijkertijd een zegen en een gruwel, het laatste vooral bij het grootzeil hijsen. Het wordt al een stuk makkelijker als je de lazyjacks (of een deel daarvan) even uit de hijszone kunt weghalen.

iGrf schreef :
Inkoppertje:
Meestal te groot maar niet altijd.

Apae schreef :
Ben ik het niet mee eens. Je hijst helemaal niet met ruime wind, hoogstens met halve wind. En zodra je maar een puntje grootzeil hebt staan, loeft je boot op tot aan/bij de wind en heb je van druk in je zeil geen last meer. Laat het roer van je boot maar eens los en kijk wat er gebeurt.
Onze voorvaderen op zeilende vrachtschepen deden de hele dag niet anders, die hadden lange tijd ook helemaal geen motor. En naar onze huidige maatstaven waren die schepen echt onderbemand met een schipper en zijn vrouw (plus een schare kleine kinderen) of alleen een maat. Veel van het oude schppersambacht is ook toepasbaar op onze moderne schepen. Wij zijn erg verwend met een motor die het altijd doet en denken dat we niet meer zonder kunnen.

Bart

Die schepen hadden geen lazy jacks, bakstagen, doorgelatte grootzeilen, etc, etc.

Tijden veranderen... Moderne jachten zijn bijna nooit geschikt om met een ruimere hoek dan aan de wind het grootzeil te hijsen.
en als ze het wel zijn, dan maak je het jezelf er iig veel zwaarder mee dan nodig.

Groeten,
Johnnie

trotti schreef :
maar wel een stoer "wijf" wat met een touw op het jaagpad de boot trok, kom daar nu eens mee, koop maar een motor is goedkoper dan de advocaats kosten

Sorry heren, ik blijf een beetje zeiken dat het vroeger veel beter was...
Op mijn boot dus geen doorgelatte grootzeilen, verticale reefsystemen en andere poespas. Die zeilende vrachtschepen hadden simpele, maar uiterst effectieve middelen, zoals een "gordijn" op een botterfok of een grootzeil afpieken en een kat trekken om snel zeil te minderen (om makkelijker te kunnen gijpen bijvoorbeeld). Maar ik dwaal af, het ging om solozeilen.

Pas nog een boek gelezen van Hans Vandersmissen. Zeer aan te bevelen voor de aanstaande solozeiler. En alles zonder motor!

Groet,
Bart

lodewijk stegman schreef :
Ik ben er ook (nog) niet handig genoeg voor maar vind het wel een boeiend topic

Ons bootje is ook nog helemaal niet klaar om solo te zeilen maar wil het wel in overweging nemen bij eventuele aanpassingen.
Zoals bv die retreiverlijn voor het voorzeil !

Groot minpunt is nog dat ons grootzeil een pees heeft die door de mast moet dus om te hijsen moet je altijd naar de mast om die te begeleiden. Dit kost zowiezo meer tijd, maar achter een anker zou dat inderdaad wel moeten lukken.

Ik wilde vooral even 'challengen' dat er niet altijd vanuit moet gegaan worden dat elke boot over alle moderne gemakken (zoals electriciteit) beschikt.

Less is more zullen we maar zeggen !

De omstandigheden spelen natuurlijk ook een rol. Op mijn Kolibri'tje gaat het op de Kaag wat eenvoudiger dan op het IJsselmeer. Met een beetje golfslag staat zo'n ding zomaar in 1 keer dwars. Doe meestal eerst het grootzeil (dan blijft 'ie in ieder geval oploeven) en dan de fok. laat het motortje zachtjes doorpruttelen om een beetje koersstabiliteit te hebben en trek me niet te veel aan van het geklapper en geslinger. 't Is wel een kwestie van opschieten hoor. Doorzetten van de vallen doe ik wel als het dingetje zeilt. Met een beetje trim is het bootje redelijk met de zeilen te sturen. Maar ja, een Kolibri 560 is natuurlijk wel een topontwerp...

Smooth Operator schreef : Daar zeg je zoiets!
'Kustzeilen met kleine jachten' is een boek dat je voor eens en altijd kan genezen van het idee dat zeezeilen alleen mogelijk is met 40-voeters die afgeladen zijn met electronica. Helaas alleen nog 2e hands te koop, maar 'Rond de Friese zee' is een soort gerecyclede uitvoering van eerstgenoemde boek en nog wèl nieuw verkrijgbaar.
Van Vandersmissen is ook de onsterfelijke uitspraak: "het zou goed zijn als de watersport weer eens wat meer sport werd".
Waarvan acte.

--
stegman

iGrf schreef : Als het grootzeil nog een aantal jaren mee kan, dan is het zeer de moeite waard om er alsnog leuvers aan te laten maken. Samen met de zeilmaker even kijken welk type leuver goed wil lopen in jouw mastgroef en onderaan, waar het zeil met lijkentouw (pees) normaal gesproken uit de mastgroef komt, een hulpmiddeltje maken dat de leuvers van het gestreken zeil in de groef houdt. Een verwijderbare stop, als het ware.
Zo'n grootzeil waarvan het voorlijk bij het strijken helemaal uit de mastgroef komt, is een ramp voor solozeilers. Bij strijken, maar ook bij hijsen. Een grootzeil waarvan de leuvers in de mastgroef blijven, heeft veel minder vrijheid, gaat makkelijker omhoog en is ook veel sneller op te binden na het strijken.

--
stegman

lodewijk stegman schreef :
Heb inderdaad pas 'Rond de Friese zee' gelezen. Vond Vandersmissen eerst maar een rare kwast, een beetje een waaghals. Maar na het lezen van zijn boek ben ik daarvan genezen. Het is iemand die de kunst van het zeilen verstaat!

Smooth Operator schreef : Ik heb Vandersmissen helaas nooit in levende lijve mogen ontmoeten. Het dichtst daarbij ben ik gekomen ergens in 1996, toen ik met mijn toenmalige Victoire 22' aankwam in Den Helder, na mijn welgeteld tweede zeetochtje. Het eerste was een dag daarvoor, toen ik van Stellendam naar IJmuiden was gezeild. Eenmaal afgemeerd in de haven van de KMJC vroeg ik één van de clubleden waar de Drascombe van Vandersmissen lag. Want ik wist dat hij daar z'n thuishaven had. "Je hebt pech; hij is net een half uurtje geleden vertrokken", was het antwoord.
Hans is ruim twee jaar geleden overleden, 58 jaar oud.
'Rond de Friese zee' verscheen in 2004. 'Kustzeilen met kleine jachten' stamt uit 1982, toen Smis nog slechts aan zeezeilen deed en hij een heel wat grotere waaghals was dan in zijn latere Wadden- en gezinsperiode. Helemaal de plank mis is je eerste inschatting dus niet. In de jaren '70 had hij regelmatig de lezers van de Waterkampioen tegen zich in het harnas gejaagd met zijn verhalen over de oversteken naar het perfide Albion en zijn gefulmineer tegen de "comfortcontainer".
De nogal stevige meningen van Smis schuimden wel eens over de rand, maar in het algemeen wordt Vandersmissen toch behoorlijk gemist in de hedendaagse Nederlandse watersport, vind ik. Een zeldzaam en broodnodig relativerend geluid.

--
stegman

lodewijk stegman schreef :

Vaar ook met 21 voeter en een stug volgelat grootzeil met pees. Solo-hijsen van dat stugge zeil kost enorm veel kracht, daar heb ik een heel grappige truc voor bedacht. Mijn manier om solo veilig en vlug het grootzeil met pees te hijsen is aan de zeilsteiger van de haven. Vervolgens de fok met retriever klaar leggen en evt. genaker met slurf hijsen. Dan op motor en grootzeil de haven uit. Vervolgens fok hijsen, liefst op halve wind of ruime koers. Zo raakt de fokkeval niet verstrikt om de zalingen. Nooit op fok of fok/motor de havenmond uitvaren, dan ben je minder wendbaar en kun je niet/moeilijk door de wind.
Een kennis met dezelfde boot heeft leuvers laten maken, misschien praktisch voor hijsen maar het zeil staat er minder mooi op. Bovendien gaat het minder licht dan hij had gedacht.

Strijken, reven grootzeil is geen probleem, gewoon val (iets) laten schieten. Maar een reef uithalen lukt me niet tijdens het varen. Eenmaal gereefd blijft gereefd, in je eentje op het (mini)dek wandelen is niet verstandig als het doorwaait.

Grootzeil met pees hijs je solo vanuit de kuip met een "easyfeeder"

T1 team OSD schreef : "De zeilsteiger van de haven". Dat is je thuishaven, neem ik aan. Daar kun je dus altijd met de kop in de wind liggen, kennelijk. Maar hoe doe je dat als je op toertocht in een willekeurige haven aan een willekeurige steiger terecht bent gekomen? Als je door een beetje wind op de steiger wordt gedrukt, is het natuurlijk heel lastig om goed weg te komen, zelfs op de motor. Niet bepaald een universele oplossing, dus.
Er is geen enkele reden waarom het grootzeil er met leuvers minder goed op zou staan dan met een pees. Zelfs aerodynamisch maakt het weinig uit. De eerste 20-30 cm van het grootzeil zijn van aan-de-wind tot halve wind toch al nauwelijks effectief, dus zelfs de 'spleet' tussen mast en zeil heeft geen nadelig effect. Omdat het zeil ten opzichte van de mast iets naar achteren gaat bij achteraf geplaatste leuvers, wordt er door de val onder een iets ander hoek aan het zeil getrokken, als de top eenmaal bovenin de mast zit, maar ook dat heeft niet echt invloed op de stand.
Als het zeil van die kennis ook volledig doorgelat is, is het natuurlijk wel belangrijk dat er ter plaatse van een lat ook een leuver zit. Niet ergens tussen twee latten in.

Mijn voornaamste punt is eigenlijk het gegeven dat een grootzeil met een pees na het strijken alleen nog met een puntje in de mastgroef kan blijven. De rest ligt grotendeels vrij over het kajuitdak te zwemmen. Bij een beetje wind en zeegang is het veel lastiger opdoeken dan bij een zeil waarvan het voorlijk altijd bij de mast blijft. Voor een solozeiler een voordeel dat de nauwelijks bestaande nadelen verre overtreft. Daar helpt ook geen easyfeeder aan.

--
stegman

Ik heb overigens nog een easy feeder liggen (voor montage in mastgroef) dus als je een keer wilt proberen....
Is niet een hele kleine tussen haakjes.

Als de afstand tussen de versterkte punt van de latten en de pees 1cm of meer is werkt een easyfeeder prima. Ik heb er zelf een van Spinaker. Loopt de versterkte punt door tot de pees (bij mij dus) wordt het moeilijk. Die punten moet ik nog met een vijl bijwerken.

@lodewijk... Strijken is makkelijk, je blijft gewoon rollen tot alles eraf valt. Het ´supersjekkie´ duw je zo in de cabine. Je kunt het ook met 2 spanbanden op de giek vastzetten, de latten houden de boel bij elkaar. Hijsen lukt me niet varend met een beetje wind.

Niet elk zeil kan makkelijk omgezet met leuvers, bij squarehead kan er feitelijk geen leuver tpv van de bovenste diagonale latten gezet worden. Anders krijg je de bovenste meter grootzeil er niet meer af. Agv hiervan staat de top van je zeil ´los´ van de mast. Zelfs dan is enige zorg bij hijsen nodig:

Wat betreft de spleet tussen mast-zeil heb je gelijk, wervelingen. Bij rotatie vleugelmast zit dat iets anders maar die heeft TS vermoedelijk niet.

Maar als je alleen vanaf een meerboei in getijdenwater of varend moet hijsen heb je niet zoveel keuze, dat moet vanuit de kuip. Leuvers zijn dan bijna vanzelfsprekend.

Een zeilsteiger is idd. een luxe voorziening die je niet overal zult treffen, maar een boei of meerpaal op een beschut/ondiep plekje werkt ook. Op het dek een pees in de mast proppen met een klein bootje recht tegen golven in is geen pretje. Ook met veiligheidslijn kun je rottig vallen en iets breken.

heesterman schreef :
Ok google wist me ondertussen wel te vertellen hoe zo'n easy feeder eruit ziet.
Maar ik snap nog niet helemaal hoe die werkt.

kan iemand me dit uitleggen (of een link posten) aub ?

Easyfeeder zorgt er voor dat de pees laag genoeg word gehouden om tijdens het hijsen niet knel te komen zitten in de mastgroef.

In de easyfeeder zelf kan het lijketouw niet knel komen te zitten.

T1 team OSD schreef : Ik heb nog nooit van een 'zeilsteiger' gehoord. Wat is dat?